سرویس سیاست مشرق- روزنامه‌ها در لابه‌لای گزارش‌ها و سرمقاله‌ها، قسمتی از صفحات خود را به اخبار روزهای گذشته یا اخبار ویژه اختصاص می دهند که مشرق در ادامه به آنها اشاره می‌کند.

**********

کیهان

متهمان چک برگشتی برجام و طلبکاران FATF از «مجمع»!

حامیان FATF غیر از تحریف واقعیات درباره این کارگروه، موضع مخالفان را هم مصادره به مطلوب می‌کنند: آخرین بار سیدمحمد صدر عضو اصلاح‌طلب مجمع تشخیص مدعی شده که نظر (مخالف) درباره FATF تغییر کرده است!

به گزارش روزنامه ایران، صدر در رابطه با بررسی FATF می‌گوید در جلسه روز چهارشنبه بحثی در این رابطه شکل نگرفت اما این را هم افزوده که «حدس اینکه حجم مخالفت‌ها در این دور کمتر باشد، با توجه به شرایط کشور و اینکه حضور ایران در لیست سیاه تبعات خود را نشان داده، حدس دور از ذهنی نیست.»

ایران می‌نویسد: رئیس مجمع آغاز بررسی مجدد لوایح FATF  را در این مجمع به صورت رسمی اعلام کرد. اما اینکه جلسات مجمع با دستور کار بررسی این موضوع از کی آغاز شوند هنوز مشخص نیست. جلسه روز چهارشنبه نیز که در آن آیت‌الله آملی لاریجانی خبر آغاز بررسی مجدد این لوایح را اعلام کرد، دستور کار دیگری داشته.

محمد صدر، در این رابطه گفت «جلسه چهارشنبه اولین جلسه مجمع بعد از اعلام خبر موافقت رهبر معظم انقلاب با بررسی مجدد لوایح FATF بود و تا قبل از آن این موضوع به صورت رسمی به اعضا ابلاغ نشده بود. اما اینکه زمان آغاز جلسات بررسی مجدد کی هست را دبیرخانه اعلام نکرده است.» با وجود این، محمد صدر پیش‌بینی می‌کند که «با توجه به دستور رهبری احتمالاً این جلسات تا حدود یک ماه دیگر آغاز شوند و بیش از این موضوع معطل نماند.»

اما سؤالی که درباره دور جدید بررسی‌ها در مجمع مطرح شده این است که آیا این بار مواضع اعضای مجمع تغییر خواهد کرد؟ تا اینجا که برخی اعضا مانند مصطفی میرسلیم بر مخالفت‌های قبلی خود تأکید دارند و می‌گویند چیزی عوض نشده.

روزنامه دولت اضافه کرد: محمد صدر هم هر چند گفته در جلسه روز چهارشنبه بحثی در این رابطه شکل نگرفت اما این را هم افزوده که «حدس اینکه حجم مخالفت‌ها در این دور کمتر باشد، با توجه به شرایط کشور و اینکه حضور ایران در لیست سیاه تبعات خود را نشان داده، حدس دور از ذهنی نیست. به هر حال شرایط کشور روشن است و الان بخشی از نتایج معطل گذاشتن FATF خود را نشان داده است. در این دور اگر دولت بتواند دفاع خوب و مستدلی داشته باشد امیدواریم موضوع حل شود.»

سخنان آقای صدر در حالی است که طبق قواعد مجمع، موضوعات در دستور کار، در صورت به نتیجه نرسیدن، از دستور کار خارج می‌شوند و آن چه رهبر انقلاب به واسطه درخواست رئیس‌جمهور با آن موافقت کرده‌اند، ادامه بررسی موضوع در مجمع است و نه تأیید آن. نشانه‌اش هم این است که ایشان با درخواست تأیید دو لایحه مربوط به FATF موافقت نکرده‌اند.

در عین حال، اشاره آقای صدر به شرایط کشور، اشاره غلط‌اندازی است، چه این که اگر مراد، شرایط اقتصادی است، حاصل سوء مدیریت دولت و برباد دادن 7 سال فرصت کار و ظرفیت‌سازی و گره‌گشایی، به امید عهدشناسی غرب عهدشکن است؛ وگرنه ایران چند سال است که در لیست کذایی FATF قرار دارد. تلخ‌تر این که ایران قبل از برجام و با سطح همکاری بسیار پایین‌تری از همکاری پسابرجامی با FATF (دادن 41 تعهد)، مبادلات تجاری به مراتب گسترده‌تری داشت و با برجام و تعهد 41 بندی به FATF، دچار مضیقه‌های تحریمی بی‌سابقه‌ای شد! ضمناً بسیاری از مشکلات تحریمی، هیچ ربطی به FATF ندارد؛ چنان که دولتمردان و گردانندگان آن کار گروه هم تصریح کرده‌اند که هیچ تضمینی برای تحمیل مبادلات تجاری در صورت همکاری بیشتر با FATF وجود ندارد. در واقع امثال آقای صدر به جای این که به اعتراض کارشناسان درباره افزایش تحریم‌ها در اثر اجرای برجام پاسخ دهند و لااقل درباره برعکس از آب درآمدن وعده لغو تحریم‌ها عذرخواهی کنند، دست پیش می‌گیرند. اما این بهانه‌جویی دیگر حتی در میان حامیان دولت هم خریدار ندارد.

از طرف دیگر، اصرار بر همکاری بیشتر با FATF در حالی که اطلاعات دور زدن تحریم‌ها از این طریق لو رفت و به تحریم بیشتر ختم شد، و همچنین در حالی که به فاصله یک سال، ‌دو قهرمان ملی ما به شهادت رسیده اما بانیان و عاملان آن ترورها در حاشیه امن FATF قرار دارند، کاملاً سؤال‌برانگیز است.

مجلس باید بی‌انضباطی مالی دولت در لایحه بودجه را اصلاح کند

یک کارشناس اقتصادی معتقد است لایحه بودجه تقدیمی دولت، رکود بیشتری به اقتصاد تحمیل می‌کند و با وجود افزایش بودجه‌های جاری، با کاهش بودجه‌های عمرانی مواجه است.

وحید شقاقی شهری درباره لایحه بودجه 1400 به روزنامه آرمان گفت: کاهش وابستگی درآمدهای دولت به نفت و اصلاح نظام درآمدی دولت با افزایش سهم درآمدهای مالیاتی، هر دو جزو سیاست‌های مهم اقتصاد مقاومتی بوده که باید در نظام بودجه‌ریزی هم ملاک قرار می‌گرفت.

استاد دانشگاه خوارزمی می‌گوید: دولت بهتر بود که بودجه ریالی و بودجه ارزی و نفتی را جدا می‌کرد. یعنی ما یک بودجه ریالی بدون نفت مبتنی بر درآمدهای مالیاتی و اوراق مالی اسلامی و واگذاری دارایی‌های دولت یا بنگاه‌های دولتی به بخش خصوصی و شرکت‌های دولتی در بازار سرمایه داشته باشیم. ما باید نفت را از بودجه جدا کنیم و هر چقدر در سال آینده نفت یا اوراق سلف نفتی فروختیم 30 درصد آن را به صندوق توسعه ملی واریز و مابقی آن را به بودجه عمرانی ریالی کشور و نه به بودجه جاری اضافه کنیم. به‌عبارتی این اتفاق موجب می‌شود بودجه مقاوم‌تر و شفاف‌تر و منعطف‌تر باشد و اتکا به نفت نداشته باشد، یعنی نباید نفت را در بودجه ریالی بیاوریم. درحالیکه دوباره دولت نفت را در بودجه ریالی گنجانده است و باید پرسید که آیا می‌توانیم نفت بفروشیم یا نه؟ چقدر می‌توانیم بفروشیم؟ یا بحث این است که قیمت دلار و قیمت نفت چه خواهد شد؟ همه اینها شبهات و احتمالات است ولی پیشنهاد من به دولت و مجلس این است که ما یک بودجه ریالی مبتنی بر درآمدهای مالیاتی و دیگر طرق درآمدی که من‌اشاره کردم، داشته باشیم که این درآمد حاصل بودجه ریالی را صرف هزینه‌های جاری و عمرانی کنیم. باید نفت و اوراق سلف نفتی را در یک بودجه کمکی قرار داده و سهم صندوق توسعه ملی را پرداخت کنیم یعنی همان 30 درصد و مابقی را تبدیل به ریال و به بودجه عمرانی ریالی اضافه کنیم. این اتفاق باعث می‌شود که سال آینده دولت بتواند به اقتصاد تحرک بدهد.

شقاقی گفت: جایی که می‌توانیم به اقتصاد رونق ببخشیم حضور پررنگ دولت در توسعه زیرساخت‌ها و پروژه‌های عمرانی است. بودجه عمرانی تنها 18 درصد رشد داشته درحالیکه بودجه جاری حدود 40 درصد است و این باید درست برعکس باشد یعنی باید سعی کنیم بودجه عمرانی سال بعد، رشد معنی‌دار و برجسته‌ای داشته باشد تا کمک کنند اقتصاد از شرایط رکودی سال آینده خارج شود.

این کارشناس اقتصادی معتقد است: سهم درآمدهای مالیاتی در بودجه مناسب نیست و همه جای دنیا بیش از 90 درصد درآمدهای دولت از مالیات است ولی در کشور ما این عدد زیر 30 درصد است.

موضوع این است که دولت و مجلس باید همت کنند تا فشاری که بر نظام بودجه‌ریزی وارد شده منجر به یک نتایج بشود، ما دو سال تمرین کردیم که وابستگی به نفت را به حداقل برسانیم و به سمت اصلاح نظام مالیاتی و اصلاح روش‌های درآمدی برویم و باید این را برای سال آینده هم ادامه داد، ما نمی‌دانیم که سال آینده چقدر می‌توانیم نفت بفروشیم. باید بودجه عمرانی تقویت شود تا جلوی عمیق‌تر شدن رکود را در اقتصاد بگیرد.

او همچنین می‌گوید: یکی از ریشه‌های نقدینگی، کسری بودجه است و هر چقدر کسری بودجه کنترل شود می‌توانیم امیدوار باشیم که یکی از عوامل رشد نقدینگی مهار شده است، باید تلاش کنیم تا حد امکان نظام بودجه‌ریزی ما با کسری بودجه آشکار بسته نشود چون یکی از ریشه‌های نقدینگی همین بی‌انضباط مالی دولت و کسری‌های بودجه است.

بایدن و ترامپ درباره برجام مثل هم فکر می‌کنند

سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه تصریح کرد جو بایدن و دونالد ترامپ، درباره برجام به یک شکل فکر می‌کنند.

رامین مهمانپرست درباره دو تیم مختلف حاضر در دولت بایدن که یکی موافق بازگشت به برجام و دیگری موافق فشار حداکثری بر ایران است، گفت: با نگاهی به اظهارات طیفی که موافق بازگشت به برجام هستند و همچنین اظهارات شخص آقای بایدن و آقای لینکن به عنوان وزیر خارجه پیشنهادی، درمی‌یابیم که آنها نیز سخنان دوران آقای ترامپ را دنبال می‌کنند، فقط در نوع گفتار متفاوت هستند.

وی که سوابق سفارت در قزاقستان و تایلند را هم در کارنامه خود دارد، به ایلنا گفت: وقتی ترامپ روی کار آمد گفت من برجام را قبول ندارم و از آن خارج می‌شوم، اگر ایران خواست توافق جدیدی باید امضا شود که علاوه بر بحث هسته‌ای، مباحث مربوط به موشکی و حضور منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران نیز در آن گنجانده شود. آقای بایدن با اینکه می‌گوید ما برجام را قبول داریم اما معتقد است که باید دایره بسته برجام بزرگتر شود به طوری که مسائل موشکی و حضور منطقه‌ای ایران نیز در آن جای بگیرد.

وی افزود: هر دو یک موضوع را مطرح می‌کنند اما آقای ترامپ چون دیپلمات نبود، آداب بین‌المللی را رعایت نمی‌کرد، تاجرمسلک رفتار می‌کرد و صریح می‌گفت برجام را قبول ندارد و از آن خارج می‌شود. اما آقای بایدن و تیم او چون سیاستمدار هستند و ظاهر را بیشتر رعایت کرده و سعی دارند آداب دیپلماتیک را رعایت کنند.

وی اظهار کرد: بایدن و تیمش می‌گویند ما برجام را قبول داریم اما این برجام کامل نیست، این سخنان همان حرف‌های ترامپ است. اگر آقای بایدن و تیم او واقعا به دنبال بازگشت به برجام و احیای آن هستند و بخواهند که ایران مثل سابق در برجام عمل کند، نباید شرط و شروطی غیر از آن چیزی که در برجام آمده است بگذارند و صحبتی از بحث‌های موشکی و نفوذ منطقه‌ای داشته باشند. چون برجام فقط در رابطه با فعالیت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز ایران است و هیچ ارتباطی به موضوعات دیگر ندارد.

به ‌جای افزایش بی‌فایده حقوق قدرت خرید مردم را حفظ کنید

مشاور سابق رئیس‌جمهور می‌گوید: قسمت هزینه‌های لایحه بودجه 1400 اجتناب‌ناپذیر است.

اکبر ترکان در یادداشت روزنامه آرمان نوشت:  «با بررسی‌ای که از بودجه سال ۱۴۰۰ داشتم به نظر می‌آید که قسمت هزینه‌ای بودجه اجتناب‌ناپذیر است. قسمت هزینه‌ای بودجه عبارت است از حقوق و مزایای کارکنان دولت، یارانه‌های احمدی‌نژادی و یارانه‌هایی که آقای حسن روحانی مصوب کردند، حقوق بازنشستگان و بازپرداخت سررسید اوراق مشارکتی که قبلا منتشر شده و جزء بخش‌های هزینه‌ای بودجه سال آینده حساب می‌شود. البته ما حدود ۱۰۶ هزار میلیارد تومان در بخش سرمایه‌گذاری داریم که برای طرح‌های عمرانی در بودجه سال آینده محسوب می‌شود. اجتناب‌ناپذیر بودن قسمت هزینه‌ای بودجه به این معناست که هرکسی بودجه سال آینده را تنظیم کند در بخش‌های هزینه‌ای مجبور است که این بندها را منظور کند و گریزی از هزینه کردن در بودجه وجود ندارد. آنچه مورد بحث واقع شده در بخش‌های درآمدی بودجه سال آینده است و در بخش‌ها هم نظرات متفاوتی وجود دارد. قیمت ارز در بودجه سال آینده ۱۱۵۰۰ تومان مصوب شده که به نظر بنده باید حتما اصلاح شود. من با این نگاهی در بودجه سال آینده به بودجه شده است مخالفم، چون قیمت ارز دارای دو جزء است؛ قسمت اول ارز حمایتی که مربوط به دارو و کالاهای اساسی است که به صورت قیمت رسمی محاسبه می‌شود و مابقی ارزی که در کشور وجود دارد، فروش آن به قیمت ارز نیمایی محاسبه می‌شود که در مبادلات ارزی با نرخ نیمایی جابه‌جا می‌شود. به نظر بنده قیمت میانگینی که برای ارز گذاشته شده روش خوبی نیست. باید آنچه مربوط به کالاهای اساسی و دارو است، به قیمت رسمی محاسبه شود و مابقی ارزهای کشور به‌صورت نیمایی مبادله شود. اگر غیر از این باشد ابهام در بودجه ۱۴۰۰ زیاد خواهد شد و این مساله ما را روشن نمی‌کند که درآمد حاصل از فروش ارزی که در کشور داریم چقدر است. به این نکته توجه کنید که ارز صادراتی که در کشور به‌دست می‌آید برای دولت نیست و در بودجه به عنوان هزینه وارد نمی‌شود. ارز صادراتی متعلق به صاحبان صادرکننده‌هاست که در بازار ارز وارد عرضه و تقاضا می‌شود، ولی درآمد دولت محسوب نمی‌شود؛ بنابراین ما آن چیزی را درآمد دولت محاسبه می‌کنیم که ارز حاصل از نفت خام و ارز حاصل از صادرات گاز باشد. اینکه دولت برای سال آینده قیمت متوسط ارز را به مجلس داده کار نادرستی است. به نظر اجناس مورد نیاز مانند کالاهای اساسی به قیمت رسمی و بقیه مبادلات ما به قیمت نیمایی انجام شود.»

آقای ترکان در این یادداشت این‌گونه وانمود کرده که تمامی کسری بودجه 320 هزار میلیارد تومانی دولت یا افزایش حجم هزینه‌های آن به حقوق کارمندان دولت و یارانه‌ها مربوط می‌شود و حال آن که بسیاری از هزینه‌های جاری و افزایش یافته دستگاه‌ها و شرکت‌های دولتی ربطی به یارانه یا حقوق بدنه کارمندی ندارد.

از طرف دیگر روش درست اقتصادی، کاهش تورم و افزایش قدرت خرید مردم است و نه تحمیل تورم‌های بالای 50 درصد به مردم در اثر سوءمدیریت و افزایش 15-20 درصدی حقوق‌ها که صرفا نقدینگی را بالا می‌برد و موجب تورم می‌شود اما قدرت طبقه متوسط به پایین را حفظ نمی‌کند.

در عین حال اظهارات آقای ترکان درباره لزوم شفاف‌سازی قیمت ارز دولتی و مخالفت با افزایش آن، سخن درستی است.

ایران

روایت عبدالمهدی از جزئیات میانجیگری میان ایران و عربستان

   خبر اول اینکه، نخست‌وزیر پیشین عراق در مستندی آنچه را که میانجیگری‌اش میان ایران و عربستان در زمان شهید سلیمانی عنوان می‌کرد، روایت کرد. به گزارش ایسنا، عادل عبدالمهدی در مستند الرحلة الاخیرة (آخرین سفر) که از شبکه ماهواره ای العهد عراق پخش شد با بیان اینکه پس از سفرش به پکن و بعد از هماهنگی با عربستان برای میانجیگری میان ایران و عربستان به ریاض رفته است، درباره محتوای نامه مقام‌های عربستانی برای طرف ایرانی گفت: پیام عربستان پیامی خشک و فاقد سلام و بسم‌الله بود. من گفتم ارسال چنین پیامی به ایران سخت است، سعودی‌ها گفتند نخست وزیر عراق پیام ما را ببیند و اگر ملاحظاتی دارد به ما بگوید، من ملاحظاتی که داشتم را برای آنها ارسال کردم و سعودی‌ها نیز پیام جدیدی نوشتند، این پیام دیپلماتیک تر بود، مضامین آن تغییر نکرده بود اما شکل پیام و برخی کلمات آن تغییر کرده بود. عادل عبدالمهدی در ادامه گفت: من پیام را به دست سردار سلیمانی رساندم و او نیز گفت ما به این پیام پاسخ خواهیم داد. بعد از آن شهید سلیمانی را دیدم و به او گفتم پاسخی به من ندادید، سردار سلیمانی گفت در سفر بعدی پاسخ ایران را خواهم آورد که آن سفر آخرین سفر بود و سردار سلیمانی در آن شهید شد. او در ادامه با اشاره به مکالمه‌ای که با دونالد ترامپ رئیس جمهوری امریکا پس از ماجرای هجوم مردم عراق به سفارت امریکا داشته  ودر آن مسأله عملیات تبادل زندانیان میان ایران و امریکا مطرح شده بود، افزود:  شرط ایران این بود که همه زندانی‌ها یک جا آزاد شوند اما امریکایی‌ها برای معلوم شدن اهداف و چیزهای دیگر می‌گفتند ابتدا برخی از زندانی‌ها آزاد می‌شوند نه همه آنها. در نهایت در آن زمان آقای الکاظمی به عنوان رئیس اطلاعات به تهران رفت و با یکی از زندانی‌ها عکس گرفت و با آگاهی ما و ایران عکس‌ها را برداشت و عملیات تبادل زندانیان را برعهده گرفت.

ادعای سفر هیأت عراقی به ایران

  خبر دیگر اینکه، یک منبع عراقی از سفر غیر منتظره هیأتی از این کشور به ایران به دستور مصطفی الکاظمی خبر داد. به گزارش فارس، یک منبع آگاه عراقی خبر داد که یک هیأت عراقی از طرف «مصطفی الکاظمی» نخست‌وزیر این کشور در سفری از پیش اعلام نشده عصر دیروز وارد تهران شده است. این منبع آگاه به وبگاه میدل ایست نیوز گفت که «ابوجهاد الهاشمی» ریاست این هیأت را برعهده دارد و قرار است پیام الکاظمی را به مقامات ایرانی برساند. او درباره موضوع مذاکرات این هیأت با مقامات ایرانی توضیحی نداده است.

شکوری راد وظایف دبیرکلی را واگذار کرد

  شنیدیم که، دبیرکل حزب اتحاد ملت ایران اسلامی، وظایف خود در این سمت را به دلیل بیماری و شرایط ویژه دوره درمان، به آذر منصوری، قائم مقام خود واگذار کرد. به گزارش ایسنا، علی شکوری‌راد که در حال حاضر در بیمارستان شریعتی تهران تحت شیمی درمانی است، در نامه به قائم مقام خود دلیل این تصمیم را درگیر شدنش در روند درمان برای ماه‌های آینده  دانست و از او خواست در این مدت تمامی وظایف دبیرکل را که برگزاری کنگره سالانه حزب نیز جزو آن است، برعهده بگیرد.

احمدی‌نژاد کاندیدا و تأیید صلاحیت می‌شود

  با خبر شدیم که، احمد خورشیدی آزاد از نزدیکان محمود احمدی‌نژاد پیش‌بینی کرد که این رئیس جمهوری سابق ایران در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰شرکت کرده و تأیید صلاحیت هم خواهد شد. به گزارش انتخاب، دبیرکل جمعیت خدمتگزاران انقلاب اسلامی درباره دلیل خود برای این پیش‌بینی به ضرورت و اهمیت مشارکت حداکثری در انتخابات اشاره کرد. او با این تحلیل که به نظر می‌رسد میزان مشارکت به دلیل انباشتگی مشکلات معیشتی و اقتصادی کاهش پیدا می‌کند، پیش‌بینی کرد: انتخابات ۱۴۰۰ سه‌قطبی میان نمایندگانی از اصلاح‌طلبان، اصولگرایان و جریان نزدیک به احمدی‌نژاد خواهد بود. این فعال سیاسی با اشاره به تغییر دبیرکل جبهه پایداری گفت: نمی‌توان به طور قاطع گفت که تغییر دبیرکل جبهه پایداری در راستای کمک به آقای احمدی‌نژاد در انتخابات ۱۴۰۰ بوده اما می‌توان گفت که نتیجه این تغییر به نفع آقای احمدی‌نژاد شده است. او در عین حال گفت که بعید می‌داند احمدی‌نژاد در صورت حضور نداشتن خودش به عنوان کاندیدا از فرد دیگری در انتخابات 1400 حمایت کند.

جزئیات طرح ممنوع‌الخروج کردن مسئولان نظام

  دست آخر اینکه،  عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس درباره طرح ممنوع‌الخروج کردن مسئولان نظام از کشور توضیح داد: بر اساس این طرح مسئولین ارشد نظام تا سه سال پس از پایان خدمت، اجازه خروج از کشور را ندارند مگر این که دارای مجوز از نهادهای قضایی و امنیتی مانند وزارت اطلاعات و اطلاعات سپاه باشند. به گزارش خانه ملت، جلال رشیدی کوچی همچنین در این باره گفت: در صورت تصویب طرح ممنوعیت خروج مسئولان نظام از کشور مدیران دوتابعیتی به مدت ۲ سال ممنوع‌الخروج می‌شوند. به گفته او، این طرح 5 ماده‌ای شامل افرادی است که اسامی آنها ذیل اصل ۱۴۲ قانون اساسی درباره ثبت اموال مسئولین آمده است و با هدف حفظ بیت‌المال و صیانت از نظام اسلامی مطرح شده است. او در ادامه گفت: «طرح ممنوعیت خروج مسئولان نظام از کشور تا سپری شدن مراحل قانونی» شامل وزرا، نمایندگان، معاونان وزرا می‌شود و امیدواریم پس از بررسی این طرح در صحن، با رأی بالا به منظور رفع خلأهای موجود تصویب شود.

خراسان