مشرق - در چند روز گذشته موضع گیری مقامات آمریکایی و مخصوصاً دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، در مورد فعالیت اپلیکیشن چینی «تیک تاک» به گونه ای بود که نشان می داد آنها قصد دارند که این اپلیکیشن را در آمریکا مسدود کنند.   اما اخیراً پس از کش و قوس های فراوان، ترامپ، ۴۵ روز به شرکت چینی «بایت دنس» مهلت داده تا درباره فروش برنامه اشتراک گذاری ویدیویی تیک تاک با مایکروسافت مذاکره کند. (۱) بر این اساس، اگر این کار صورت نگیرد و یا این دو به توافق نرسند، احتمالاً این اپلیکیشن از سوی آمریکایی ها مسدود خواهد شد.

 پیش از این، مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، در یک گفت‌وگو با برنامه «صبح یکشنبه» شبکه فاکس نیوز درباره فیلتر کردن اپلیکیشن تیک تاک  گفته بود:‌ «همان طور که پیتر ناوارو -مشاور ترامپ و رئیس دفتر سیاست‌گذاری بازرگانی و تولید در کاخ سفید- گفت، این شرکت‌های نرم‌افزاری چینی که در ایالات متحده فعالیت بازرگانی دارند، داده‌ها را مستقیما به حزب کمونیست چین و به نهادهای امنیت ملی آنها، منتقل می‌کنند.»

وزیر خارجه ایالات متحده ابراز امیدواری کرد که مردم آمریکا «درک کنند» این اپلیکشین‌های موبایل چینی چه نوع داده‌هایی را گردآوری می‌کنند. وی گفت : «این می‌تواند الگوی تشخیص چهره آنها باشد. این می‌تواند اطلاعاتی درباره محل سکونت‌شان، شماره تلفن‌ آنها، [و] دوستانی که با آنها مرتبط هستند، باشد. آنها مشکلاتی هستند که پرزیدنت ترامپ روشن کرده است ما به آنها رسیدگی خواهیم کرد. این‌ها مشکلات امنیت ملی به معنای واقعی هستند.»

او گفت: «پرزیدنت ترامپ گفت [که] دیگر بس است و ما این مشکل را حل خواهیم کرد. و از این رو، او طی چند روز آینده در رابطه با طیف گسترده‌ای از تهدیدات امنیت ملی که از سوی نرم‌افزارهای مرتبط با حزب کمونیست چین وجود دارد، اقدام خواهد کرد.» (۲)

پیرامون این موضوع و در مقام مقایسه با فضای مجازی کشورمان، ذکر نکات زیر ضروری است:

۱-  تیک تاک، یک اپلیکیشن انتشار و اشتراک گذاری موزیک ویدئو، رقص، دابسمش و سرگرمی است. و اتفاقاً این مباحث با فرهنگ آمریکایی ها منافاتی هم ندارد. اما نکته جالب ماجرا آن جاست که باز هم آمریکا از ناحیه تیک تاک احساس خطر می کند. این در حالی است که نرم افزارهای  مخرب آمریکایی – صهیونیستی به راحتی در فضای مجازی کشورمان رژه می روند، و از اقتصاد و فرهنگ و مقدسات دینی گرفته تا سیاست و امنیت و اخلاق، همه چیز را تحت تأثیر قرار داده اند، اما برخی از مسئولین کشور، به این موضوع افتخار هم می کنند.

۲- پایگاه هیل می نویسد که یک سخنگوی اپلیکیشن تیک تاک در بیانیه‌ای اعلام کرده است: «داده‌های کاربران آمریکایی تیک تاک در داخل آمریکا ذخیره می‌شوند و کنترل‌های سفت و سختی بر دسترسی کارمندان اعمال می‌شود. بزرگترین سرمایه گذاران تیک تاک از آمریکا هستند. ما متعهد به حفظ امنیت و حریم شخصی کاربران بوده و به کارمان در راستای شادی بخشیدن به خانواده‌ها و ارائه مشاغل معنادار به کسانی که در پلتفورم ما خلاقیت داشته باشند، ادامه می‌دهیم.» (۳)

بر این اساس با وجود ذخیره سازی داده  در آمریکا باز هم آمریکایی ها احساس نگرانی کرده اند. همه اینها را با ماجرای تلگرام و اینستاگرام و واتس آپ در ایران مقایسه کنید تا عمق فاجعه ای که در کشور در حال وقوع است، را دریابید.

۳- از آنجایی که آمریکایی ها خود ازمعماران اینترنت و شبکه های اجتماعی هستند، به خوبی می دانند که بالقوه، وجود یک اپلیکیشن بیگانه در کشورشان چقدر می تواند به ضرر آنها تمام شود. از همین رو در بالاترین سطح ممکن، یعنی وزیر امور خارجه و رئیس جمهور آنها در مورد یک اپلیکیشن اظهار نظر می کنند! جالب اینجاست که این موضوع به یکی از بحث های روز رسانه های دنیا تبدیل شده است.

 در مقابل مسئولین کشور ما با کلی گویی هایی نظیر ضرورت افزایش سواد رسانه ای و بالا بردن فرهنگ مردم و ... گویا مسائل را به باد و هوا سپرده و گویی هنوز در الفبای این موضوعات گیر کرده اند.

۴- به تازگی آمار نصب تیک تاک در گوگل پلی از مرز یک میلیارد نفر گذشت. این یعنی اینکه یک رقیب بسیار جدی برای اینستاگرام و فیسبوک محسوب می شود. فروخته شدن اجباری تیک تاک به مایکروسافت یعنی اینکه، دنیا حق ندارد در برابر غول های فناوری آمریکا صف آرایی کند.

۵- اخیراً  بلومبرگ در گزارش خود آورده بود که ترامپ اعلام کرده برای مسدودسازی تیک‌تاک به فرمانی اجرایی یا قدرت‌هایی متکی خواهد شد که برای مواقع اورژانسی اقتصادی، دراختیار او گذاشته شده است. ( ۴) این یعنی اینکه یک اپلیکیشن آن قدر برای کشوری مانند آمریکا مهم است که رئیس جمهور این کشور – نه یک مسئول زیر دست و یا  اپراتور - متوسل به یک فرمان اجرایی اورژانسی شده است!

۶- از آنجایی که به انتخابات آمریکا نزدیک می شویم، آمریکایی ها نگران مداخله چینی ها در انتخابات، به وسیله «تیک تاک» هستند. لذا سعی براین دارند که تا می توانند قبل از انتخابات تکلیف «تیک تاک» را مشخص کنند. اما در کشور ما در طی سال های گذشته چندین انتخابات برگزار شده و تلگرام و اینستاگرام، از بسترهای اصلی مداخله در انتخابات و دادن آدرس غلط به مردم بودند و متأسفانه نتایج آن را هم در سال های اخیر با پوست و گوشت خود لمس کردیم. متأسفانه مسئولان ما نه تنها اقدام عملی برای جلوگیری از این فاجعه انجام ندادند بلکه  در مورد برخی از آنها به جرأت می توان گفت که حتی  به ذهن آنها نیزعواقب این سهل انگاری خطور نکرده است!

۷- اینکه در راستای تنش بین آمریکا و چین، رئیس جمهور آمریکا برای حفظ منافع ملی خود، به هر دلیلی در پی صدور دستور «فیلترینگ» یک اپلیکیشن چینی باشد، خیلی چیز عجیبی نیست. اما نحوه برخورد بی بی سی و سایر بنگاه های سخن پراکنی، با این موضوع بسیار جالب توجه است. این رسانه ها بسیار می ترسند که واژه

  «فیلترینگ» را به کار ببرند و از این واهمه دارند که همه رشته های ریسیده شده آزادی بیان، گردش آزاد اطلاعات و حقوق بشر و  .... را که برای تحمیق مخاطبان خود به کار می برند و غربی ها از آنها به عنوان ابزاری برای استعمار و استثمار ملت ها، به ویژه کشورهای جهان سوم  بهره می گیرند، یک بار دیگر پنبه شود. لذا از واژه هایی نظیر «ممنوعیت» و «جلوگیری از فعالیت ها» و ... استفاده می کنند.

مثلاً بی بی سی گفته است : «ترامپ ممکن است تیک تاک را در آمریکا ممنوع کند.»

و یا صدای آمریکا رسانه کاخ سفید، اینگونه می گوید: «پرزیدنت ترامپ، تهدید کرد که از ادامه  فعالیت‌ شبکه اجتماعی چینی   «تیک‌تاک» در آمریکا جلوگیری خواهد کرد.»

گویا اصلاً اتفاقی نیفتاده و قرار است با یک شرکت معمولی به دلیل تخطی از قانون، برخورد معمولی صورت گیرد!

۸- برخی از غرب پرستان داخلی به جای پاسخگویی و توضیح دادن به مخاطبان در مورد حاکم بودن اصل «فیلترینگ» در تمام دنیا، سعی بر این دارند که تمام کاسه و کوزه ها را بر سر ترامپ بشکنند. غافل از اینکه برخورد با تیک تاک فقط از جانب ترامپ نبوده است.

گروهی از سناتورهای ارشد جمهوری خواه آمریکا نیز روز چهارشنبه موضوع تلاش چین برای تاثیرگذاری در انتخابات آتی این کشور با استفاده از شبکه تیک تاک را مطرح کرده و از دولت خواستند تا این مسئله را مورد بررسی دقیق قرار دهد. (۵)

همچنین اخیراً بلومبرگ در گزارشی اعلام کرده که کمپین انتخاباتی «جو بایدن» نامزد دموکرات ها در انتخابات ریاست جمهوری آینده امریکا، راه سایر مقامات دولتی را در پیش گرفته و مانند ارتش ایالات متحده استفاده از این اپ را ممنوع کرده است. البته چنین موضوعی از سوی این کمپین نیز تایید شده است. (۶)

از  سوی دیگر گزارش های منتشر شده حکایت از این دارد که فشار قانونگذاران آمریکایی سبب شد برای نخستین بار در نوامبر ۲۰۱۹ میلادی تحقیقات درباره اپلیکیشن آغاز شود. (۷)

کمیته سرمایه گذاری خارجی در آمریکا که خرید خارجی کسب و کارهای آمریکایی را مورد بررسی قرار می دهد، نیز بازبینی این خرید را در پاییز سال ۲۰۱۹ آغاز کرد. (۸)

۹- آمریکایی ها همان کسانی هستند که برخی از مسئولین کشور را به دلیل اعمال محدودیت ها در دسترسی سرویس های مخرب خارجی و یا فیلترینگ، حتی تحریم هم کرده اند. اما خودشان از انواع و اقسام حیل استفاده می کنند تا اپلیکیشن های سایر کشورها را نیز به نفع خود ضبط کنند.

۱۰- کارشناسان فضای مجازی همواره به مسئولان مجازی کشور گوشزد کرده اند که بازی طراحی شده  در زمین آمریکایی ها، تا زمانی که به نفع آنها است، به ظاهر عادی جلوه می کند؛ اما اگر آنها ذره ای احساس کنند که در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی، از دیگران عقب افتاده اند، با انواع و اقسام ترفندها سعی می کنند تا همیشه برگ برنده را در دست داشته باشند، در صورتیکه به هر دلیلی موفق نشدند، زمین بازی را منهدم می کنند و قاعده  جدیدی پایه گذاری می کنند. همچنانکه اکنون به تیک تاک گفته اند که باید در چند روز آینده به آمریکایی ها فروخته شود! این موضوع می بایست مورد توجه افرادی در داخل کشور باشد که گمان می کنند در فضای مجازی همواره همه چیز برابر است و رقابت حرف اول را می زند.

*رضا صفری

 پی نوشت :

۱) https://www.isna.ir/news/۹۹۰۵۱۳۰۹۲۹۹/

۲) https://www.instagram.com/p/CDaKUlDgJ۷N/?utm_source=ig_web_button_share_sheet

۳) https://www.isna.ir/news/۹۹۰۵۱۲۰۸۴۰۰/

۴) زومیت به نقل از    https://www.theverge.com/۲۰۲۰/۸/۱/۲۱۳۵۰۶۸۷/trump-tiktok-order-ban-us-app

۵) https://www.yjc.ir/۰۰VEhF

۶) https://dgto.ir/۱s۵-

۷) mehrnews.com/xSqMz

۸) https://www.isna.ir/news/۹۹۰۵۱۲۰۸۳۲۴/