سرویس فرهنگ و هنر مشرق - آبانماه سال گذشته اهداف پشتپرده سفر وزیر خارجه بریتانیا به تهران، در رسانهها افشا شد. محور اصلی سفر «جرمی هانت»، پیگیری وضعیت و آزادی ۴ مجرم ایرانی- انگلیسی بود. نکته جالب توجه در این میان نوع جرائم و محکومیتهای سنگین دوتابعیتیهای مورد حمایت دولت انگلیس چون نازنین زاغری، عباس عدالت، کمال فروغی و ارس امیری است.
ارس امیری، دوتابعیتی بازداشتی از ۱۰ سال پیش در لندن زندگی میکرد و دانشجوی رشته فلسفه هنر در مقطع کارشناسی ارشد است. امیری که اسفند ۹۶ بازداشت شد، از جمله عوامل پروژه نفوذ بود که تاثیرگذاری و خطدهی به هنرمندان و سلبریتیها را دنبال میکرد.
ارس امیری طبق اظهارات پسرخالهاش محسن عمرانی که در تورنتو زندگی میکند در کنار تحصیل، با دفتر فرهنگی بریتانیا (بریتیش کانسیل) همکاری میکرد و ظاهرا عامل مراودات فرهنگی میان این ایران و انگلیس بود. برگزاری کنسرت، نمایش فیلم، نمایشگاه با واسطهگری این چهره انجام میشد و پس از سالهای همکاری با گروههای هنری و فرهنگی در داخل کشور در ۲۳ اسفند ۱۳۹۶ توسط ماموران وزارت اطلاعات بازداشت میشود. او با وثیقه ۵۰۰ میلیونی آزاد میشود و پس از مدتی به ده سال حبس محکوم میشود و روز ۲۶ مرداد این حکم توسط دادگاه تجدیدنظر تایید میشود.
اما به فاصله تقریبا یک روز بعد در ۲۷ مرداد ۱۳۹۸، نامهای سرگشاده از سوی ۳۵۰ هنرمند در رسانههای خارجی کشور خطاب به سید ابراهیم رئیسی رئیس قوه قضائیه، حسن روحانی رئیس جمهور، ریاست مجلس علی لاریجانی و نمایندگان منتشر میشود. این نامه به تیتر اصلی رسانههای خارج از کشور تبدیل میشود و در این اجماع عظیم رسانههای فارسی زبان همچون ایران(سعودی) اینترنشنال، بیبیسی فارسی، من و تو، و... و. و رسانههای مجازی مخالف خارج از کشور را آنرا پوشش میدهند.
بیشتر بخوانید:
اما آنچه در مورد این نامه کنجکاویبرانگیز بود، امضای هنرمندانی بود که سابقه هیچ فعالیت سیاسی نداشتهاند و حضور یک نام در جمع امضا کنندگان برای خبرنگار مشرق کنجکاویبرانگیز بود. بیوک میرزایی هنرمند بیحاشیه تئاتر، سینما و تلویزیون.
بیشتر بخوانید:
بیوکمیرزایی: دیدار با رهبرانقلاب افتخار بزرگی برایم بود
در تماسی تلفن با آقای «بیوک میرزایی» این سئوال مطرح شد، آیا ایشان خانم ارس امیری را میشناسند یا از سوابق وی اطلاع خاصی دارند؟ آیا مطلع هستند که «ارس امیری» عامل نفوذی دولت بریتانیاست که بدلیل جرایم امنیتی به ۱۰ سال حبس محکوم شده است؟ بیوک میرزایی ضمن بیاطلاعی از این موارد به مشرق گفت: من چون دوستانم امثال «بهزاد فراهانی» پای در این قضیه گذاشتند، فکر کردم حرکت مثبتی است و برایم عجیب است که چنین مواردی را دارید مطرح میکنید.
وی ادامه داد: آقای فراهانی تلفنی به من زنگ زد و گفت چنین حرکتی است و یک قدم خیری است، خیلی از هنرمندان شرکت کردند و من اسم تو را دادهام. من هم گفتم : "خدا خیرت بده" من در این حرکتها حضور ندارم، دقیقا به خاطر چنین چیزهایی. اما وقتی دیدم که اسم میبرد و فقط بهزاد نیست و بسیاری از هنرمندان دیگر هم هستند من هم موافقت کردم.
این درحالی است که بیوک میرزایی تا کنون حتی نام ارس امیری را هم نشنیده است و تنها به احترام بهزاد فراهانی چنین درخواست حمایتی را قبول کرده است.
وی در پایان اشاره کرد: "چون بهزاد فراهانی استاد ما بوده، اصلا شکل قشنگی نداشت که بنده بگویم نه، بعد هم عنوان شد که یک حرکت خیرخواهانه است. یک خانمی را محکوم کردند و ما داریم اعلام حمایت میکنیم. اصلا راجع به بیوگرافیاش چیزی نمیدانستم. "
یوسف علیخانی نویسنده مشهوری است که نام او هم در پای این نامه ذکر شده است. خبرنگار مشرق در تماس با این نویسنده، گفتوگوی کوتاهی درباره این موضوع با وی داشت. وی درباره علت قرار گرفتن نام خود در میان امضاکنندگان نامه گفت: «من اصلا این خانم را نمیشناسم و به دلیل اینکه ریتم آزادی بیانی که شکل گرفته ما همراه همان دوستان میشویم. آقای یزدانیخرم و خانم فرشته احمدی در تلگرام بنده را به تشویق امضای آن کردند و دفعه اولی نبود که این کار را میکردیم.»
مریم رحیمی از بازیگران تئاتر که کتابهای صوتی ایشان هم بسیار مشهور است و از امضاء کنندگان این نامه نیز هستند، به خبرنگار مشرق، ضمن ابراز بیاطلاعی از اینکه ارس امیری عامل نفوذی بریتانیا و دارای اتهامات متعدد امنیتی است، گفت : «من اخیرا اسم ایشان را شنیدهام. چیزی که عنوان شد این بود که ایشان در کارهای فرهنگی - هنری فعال بودند و گروههای فعال را به خارج از کشور میبردند. در جمع دوستان و همکاران توضیحاتی داده شد که ایشان کار فرهنگی و هنری میکردند و مراودات فرهنگی هنری را ایجاد میکردند. ما از اینچیزها زیاد داریم که در واقع گروههای فرهنگی هنری از ایران به خارج از کشور برده میشوند، با ما هم این موضوع مطرح شد که ایشان صرفا کار فرهنگی و هنری میکردند.»
خانم رحیمی در ادامه اشاره کردند: «متنی که ما خواندیم صرفا غیرسیاسی بود. البته من به این قضایا آگاهی نداشتم. من خیلی به قوانین آشنا نبودم و به دلیل یک منطق انسانی بدون شناخت از فعالیتهای ایشان و آگاهی کامل این نامه را امضا کردم. من از ماجرا به صورت کامل اطلاع نداشتم. بنده قویا تاکید میکنم که خانم ارس امیری را نمیشناختم، هیچ گاه ایشان را ندیدم و برای اولین بار یکی دو ماه پیش اسم ایشان را شنیدم به عنوان شخصی که کارهای فرهنگی هنری انجام میدهند و به عنوان رابط فرهنگی - هنری هستند. اغلب از دوستان و همکاران هم میشنیدم که ایشان فقط کار فرهنگی هنری میکردند و از این منظر مورد بیمهری قرار گرفتند.»
در ادامه بررسی این نامه جعلی و فضاسازی به سراغ یک نویسنده مستقل و از معدود مولفان واقعی و کارگردان تئاتر رفتیم. او از خبرنگار مشرق خواست تا نامش محفوظ بماند. نام ایشان به اشتباه در این لیست درج شده که فردی با این نام در فضای فرهنگی داخل و خارج کشور که دو عنوان نویسنده و کارگردان تئاتر را یدک بکشد وجود خارجی ندارد. وی در همان ابتدای گفتوگو با مشرق با طرح نام «ارس امیری» متعجبانه پاسخ داد: «ارس امیری چه کسی است؟»
وی در ادامه گفت: «از این نامهها آنقدر در فضای مجازی میآید و میرود، بنده نمیدانم کدام نامه را میگویید. بنده نه میشناسم و نه نام ایشان را شنیدهام و مدتهاست اخبار را دنبال نمیکنم، ولی از این موارد در گروههای تلگرامی و واتسآپی فراوان وجود دارد.»
وی در ادامه گفت: مثلا خانم عکاسی که اخیرا دستگیر شده (نوشین جعفری)، دیشب یک نامه دیگری برای امضاء آمد، اما اصلا نمیدانم. وی در ادامه گفت: اولا فامیلی مرا به اشتباه ثبت کردهاند. من تنها نویسنده و کارگردان تئاتری هستم که با عنوان اشتباهی نامم در این نامه درج شده است. من اصلا سیاسی نیستم، کار من در عرصه هنر است و اصلا ارس امیری را نمیشناسم. من چند وقت پیش راجع به وضعیت نشر، کاغذ و گرانی آن نامهای را امضا کردم. اما موضوعی را که مطرح کردید نمیدانم راجع به چی هست. من به والله پای هر چیزی را امضاء کنم، پای آن هستم اما این بنده خدا را نمیشناسم. من به دلیل مشکلاتی که دارم خبرها را دنبال نمیکنم.
در ادامه با خانم ژیلا امیرشاهی تماس گرفتیم و ایشان در گفت و گو با مشرق گفت: بنده به هیچ عنوان ارس امیری نمیشناسم. ممکن است اسم مرا در نامه حمایت از ایشان نوشته باشند اما بنده هیچ نامهای را با هر مضمونی امضا نکردم و نخواهم کرد.
ژیلا امیرشاهی که تایید میکند ارس امیری را نمیشناسند و هیچ نامهای را در حمایت از او امضا نکرده است.
از سوی دیگر یکی از آهنگسازان مطرح کشورمان که نام او نیز نزد مشرق محفوظ است، از طریق پیامرسان واتس اپ اعلام کرد که او هیچگاه چنین نامهای را امضا نکرده و استفاده از نام او کاملا جعلی است.
در ادامه تحقیق درباره این نامه، خبرنگار مشرق دستکم با ۵۰ نفر از امضاکنندگان این نامه به صورت مستقیم تماس گرفت و بیش از ۳۵ نفر از این اسامی مثل خانم ژیلا امیرشاهی که نامشان در پای نامه درج شده حتی برای یکبار نام «ارس امیری» را نشنیده بودند. سایرین هم از فعالیتها و اقدامات ضدامنیتی او هیچ اطلاعی نداشتند و یکی از کارگردانان سینما که نامه را آگاهانه امضا کرده بود، به مشرق گفت: «دیدم در تلگرام و واتس اپ نامه را امضاء میکنند، بنده به تبعیت از جمع این کار را کردم و هیچ قصد سیاسی هم از امضای این نامه نداشتم و الان با فهمیدن سوابق امیری به جاسوسی، پشیمان هستم.»
**صوت تمام گفتگوها نزد مشرق محفوظ است.