به گزارش مشرق، روزنامه «کیهان» در ویژه‌های خود نوشت:

سایت نامه نیوز از سایت‌های حامی دولت با انتشار این تحلیل می‌نویسد: اخیراً دیپلمات‌های غربی به خبرگزاری رویترز اعلام کرده‌اند مکانیسم اتحادیه اروپایی برای تسهیل پرداخت وجوه صادرات به ایران تا ۴ نوامبر (۱۳ آبان ماه) راه‌اندازی خواهد شد اما تا اوایل سال آینده میلادی عملیاتی نخواهد شد.

هدف از این مکانیسم که به «ساز و کار ویژه مالی اروپا» برای حفظ برجام معروف شده دور زدن تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران است.

مهم‌ترین نکته این گزارش این است که برجام اروپایی حداقل تا ۲ ماه دیگر اجرایی نخواهد شد و صرفاً (در بهترین حالت ممکن) شاهد توافق طرفین بر سر اجرایی شدن آن خواهیم بود. قبلاً برخی رسانه‌های غربی اعلام کرده بودند حفظ توافق هسته‌ای با ایران از سوی تروییکای اروپایی، بیش از آنکه اقدامی در راستای حفظ برجام باشد، اقدامی حیثیتی از سوی اروپا در راستای مقابله با یکجانبه‌گرایی ایالات متحده در نظام بین‌الملل قلمداد می‌شود.

در هر حال، مقامات اروپایی از اردیبهشت ماه امسال تاکنون، اقدامی عملیاتی (که متضمن حفظ برجام به سبک و سیاق فعلی باشد) صورت نداده‌اند.

رسانه‌های غربی در حالی از عدم اجرایی شدن ساز و کار ویژه مالی اروپا تا قبل از ۱۳ آبان ماه امسال خبر می‌دهند که فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرده بود که طرح این اتحادیه برای تسهیل تبادلات مالی با ایران پیش از نوامبر (آغاز دور جدید تحریم‌های نفتی و بانکی آمریکا علیه کشورمان) اجرایی می‌شود. موگرینی در این خصوص اظهار کرده بود: «با اروپایی‌ها و البته با روس‌ها، چینی‌ها و دیگران در جهان، ساز و کاری را کانال‌هایی به منظور حفظ تجارت با ایران ایجاد کرده‌ایم، ساز و کاری که می‌تواند ادامه این تجارت را صرف‌نظر از تحریم‌های ثانویه اعمالی از سوی آمریکا تضمین کند. ما مشغول بررسی جزئیات این ساز و کار هستیم...»

با این حال به نظر می‌رسد مقامات اروپایی بار دیگر در حال خرید زمان برای «تکمیل بازی برجامی» خود در قبال ایران هستند. در این خصوص مقامات اروپایی رایزنی‌هایی را با ایالات متحده آمریکا صورت داده‌اند. بیشتر این رایزنی‌ها، میان کاخ سفید و کاخ الیزه صورت گرفته است. مقامات دو کشور فرانسه (به نمایندگی از تروییکای اروپایی) و ایالات متحده آمریکا از زمان خروج رسمی ترامپ از برجام در حال مذاکره با یکدیگر هستند. بی‌دلیل نبود که چندی پیش مایک پمپئو وزیر امور خارجه دولت ترامپ صراحتاً از گفت‌وگو و رایزنی‌های خود به وزرای امور خارجه تروییکای اروپایی بر سر نحوه مواجهه با برجام، آن هم پس از خروج ترامپ از توافق هسته‌ای خبر داد. در هر حال، به نظر می‌رسد تأخیر هدفمند سران اروپایی در قبال ایران، ریشه در مذاکرات و توافقاتی دارد که میان ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا صورت گرفته است.

سکوت مقامات اروپایی در قبال گزارش اخیر رویترز، نشان می‌دهد که آنها به صورتی هدفمند در حال «تکمیل پازل برجامی» خود در قبال کشورمان هستند. بسیاری از ناظران و تحلیلگران مسائل بین‌المللی بر این باورند که اتحادیه اروپا از زمان خروج رسمی ایالات متحده آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران می‌توانست در مدت زمانی اندک (نهایتاً در یک بازه زمانی دو ماهه) طرح عملیاتی خود را برای مواجهه با تحریم‌های ثانویه ایالات متحده آمریکا، خصوصاً در حوزه نفتی، بانکی و اعتباری ارائه دهد. با این حال مقامات اروپایی از این اقدام اجتناب کردند.