به گزارش مشرق، حدود سه سال پیش بود که به علت تعداد قابل توجه معتادان کارتن‌خواب در شهر، مدیریت شهری برای کاهش آسیب‌های اجتماعی و توسعه امنیت روانی شهر، طرحی راه‌اندازی کرد که در آن معتادان کارتن‌خواب توسط نیروی انتظامی جمع‌آوری و پس از سم‌زدایی در کمپ‌های ترک اعتیاد (که دوره معمول آن 28 روز بود) به کمک مددکار اجتماعی و در صورت تمایل مددجو به مرکزی به نام بهاران برای حرفه‌آموزی و توانمندسازی معتادان معرفی شدند که مدت اقامت معتادان در این مراکز بین 6 ماه تا یک سال‌ است و قرار شد هر منطقه در پایتخت 2 مرکز بهاران داشته باشد.

بیشتر بخوانید:

ماجرای اعتیاد کودک ۴ ساله و پدر و مادرش

اما آنطور که اکنون وضعیت نشان می دهد نه تنها در تمام مناطق، این مراکز راه اندازی نشدند بلکه حتی بدون مجوز از سوی بهزیستی نیز فعالیت خود را آغاز کردند.

فرید براتی رئیس توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور می ‌گوید: مسایل مختلف اجتماعی می توانند مبنای بروز بسیاری از آسیب های اجتماعی باشند و رفع تمام آسیب های اجتماعی نمی تواند محدود به یک سازمان یا دستگاه دولتی باشد، به طوری که همواره باید با همکاری و هماهنگی های متعدد در میان دستگاه های مختلف در پی پیشگیری و رفع آسیب های اجتماعی گام برداشت و در حال حاضر با امکاناتی که بهزیستی دارد می تواند در تمام زمینه ها با شهرداری همکاری های لازم را داشته باشد.

براتی ادامه می‌دهد: از سایر سازمانها مانند شهرداری هم انتظار داریم که در زمینه پیشگیری از آسیبهای اجتماعی پروتکل و آئین نامه های ما را در نظر بگیرند و در صورت لزوم از ما مجوز بگیرند چراکه  در مورد مرکز بهاران دیدیم که مجوزی از بهزیستی گرفته نشد در حالی که براساس مصوبه ستاد مبارزه با مواد مخدر باید اینگونه مجوزها را بهزیستی بدهد.

عدم اجازه مصرف کنندگان متادون به بهاران از سوی شهرداری

وی که مدیرسابق درمان و حمایت‌های اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز بوده می گوید: شهرداری چه صلاحیتی دارد که بگوید فرد مصرف‌کننده متادون نباید به مراکز بهاران مراجعه کرده و بازتوانی شود؟ آیا معتادی که درحال مصرف دارو است بازتوانی نمی‌خواهد؟

مسئولان به دنبال نشان دادن چهره شیک از شهرها هستند

براتی سده با تاکید بر اینکه کاری که شهرداری انجام داد از بنیاد خراب بود، اضافه می کند: شهرداری مراکز بهاران را برای بازتوانی معتادان ایجاد کرد اما در این مراکز معتادانی حضور می‌یابند که ابتدا به مراکز ماده ۱۶ رفته‌اند و اولین شرطی که شهرداری برای ورود به این مراکز گذاشته است عدم مصرف متادون است. سوال این است که به چه علت فرد نباید متادون مصرف کند؟ زیرا وقتی متادون با تجویز پزشک مصرف شود داروی درمانی است و شهرداری چه صلاحیتی دارد که بگوید فرد مصرف‌کننده متادون نباید به این مراکز مراجعه کرده و بازتوانی شود؟ آیا معتادی که درحال مصرف دارو است بازتوانی نمی‌خواهد؟ این صحبت کدام متخصص است؟

وی ادامه می دهد: این برخورد به معنای عدم رعایت حقوق بشر اسلامی است و به نظر من کمسیون حقوق بشر اسلامی باید به خاطر همین برخورد علیه شهرداری اعلام جرم می‌کرد. زیرا چنین برخوردی به این معناست که فردی را که در حال خوردن قرص برای درمان است به مرکز بازتوانی راه نمی‌دهیم و در واقع می‌گوییم تو درمان را ادامه نده تا من تو را به مرکز بازتوانی راه دهم.

براتی سده می گوید: زمانی که ستاد مواد مخدر اعلام کرد می‌خواهد همه چیز را به بهزیستی واگذار کند،وزارت بهداشت از این کار شانه خالی کرد آیا دلیل این عملکرد آن است که وزارت بهداشت می‌دانست اجرای این طرح فایده‌ای ندارد یا آنقدر قدرتمند است که زیر بار دستورات ستاد مبارزه با مواد مخدر نمی‌رود.

مراکز بهاران خالی از مددجو نیست

رضا قدیمی مدیرعامل سابق سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران نیز درباره فعالیت مراکز بهاران گفته بود: هیچ یک از 13 مراکز بهاران وابسته به شهرداری تهران خالی نیست.در دوره اول فعالیت مراکز بهاران 1640 مددجو وارد این مراکز شدند که پس از 9 ماه 462 مددجو به خانه‌هایشان بازگشتند که نشان از بهبودی 40 درصد از معتادان بهبود یافته مستقر در این مرکز دارد که در نوع خود بی نظیر است.

وی معتقد بود:با اتمام دوره اول مراکز بهاران، آسیب شناسی نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت نیز دنبال و قرار شد با تفاهم‌نامه‌ای که با شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر،داشته باشیم 1500 مددجوی دیگر نیز به مراکز بهاران وارد شوند.

قدیمی در آخرین اظهار نظر خود گفته بود که در حال حاضر 600 مددجو در مراکز بهاران مستقر هستند که با اضافه شدن 1500 مددجوی دیگر، تعداد مددجویان به 2100 مورد می‌رسد، این درحالی است که به گفته سردار رحیمی رئیس پلیس پایتخت، مجموعه‌های بهاران شهرداری تهران از مددجو خالی هستند و معتادان متجاهر جمع‌آوری شده بعد از سه ماه باید به مراکز بازپروری بروند اما متاسفانه مراکز بهاران که از سوی شهرداری تهران ایجاد شده تقریبا خالی است و باید شرایطی برای بازپروری و حضور این افراد فراهم شود.

مراکز بهاران واگذار می‌شوند

براتی سده رئیس توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور می گوید: جلساتی با شهرداری داریم تا تکلیف مراکز بهاران مشخص شود،درحال حاضر در این مراکز معتاد وجود دارد و برخی هم فعال هستند ولی باید به درستی تعیین تکلیف شوند.

وی می افزاید: شهرداری می خواهد این مراکز را به بخش خصوصی و به بهزیستی واگذار کند و اکنون در حال رایزنی بوده و منتظریم ببینیم در نهایت چه می شود.

حالا با این شرایط که گفته می شود وضعیت معتادان در این مراکز مناسب نیست و بوی واگذاری آن هم به مشام می رسد باید فکری به حال معتادان کرد؛چراکه هم اکنون هم بسیاری از معتادان که در این بلاتکلیفی مانده اند به سمت پارکها و فضاهای عمومی رفته و در جلوی چشم اذهان عمومی اقدام به مصرف موادمخدر م ی کنند.

در این جمع ها که دیگر تبدیل به پاتوق مصرف موادمخدر شده بعضا زنان معتادی یافت می شوند که به همراه فرزندان کوچک خود به این فضاهای آسیب خیز آمده و جلوی چشم کودکان خود اقدام به مصرف می کنند.

فروش شیشه و هروئین به دلیل بیکاری

افرادی که می‌توانند به مراکز ترک اعتیاد فرستاده شده و سم زدایی و بهبودی اولیه در مراکز بهاران را داشته باشند متاسفانه با وجود اینکه اغلب آنها حرفه‌های خوبی رو بلد هستند و می‌توانند از طریق بهاران به درآمدزایی برسند، حتی پس از بهبودیافتگی اکنون به پارک ها آمده و به دلیل بیکاری شیشه و هروئین می‌فروشند.

در محوطه پارکی که در میدان شوش و در حوالی مرکز بهاران است؛ زنی ۳۳ ساله‌ست که به گفته خودش مواد می فروشد و با وجود ۸ سال پاکی، به دلیل بیکاری و مشاهده وضعیت فعلی پارک شوش اقدام به خرید و فروش شیشه می‌کند.

خرید و فروش مواد با کالسکه نوزاد

آنطرف‌تر پیرزنی است که فکر می کنم بیش از ۶۰ سال سن دارد و وضعیت چهره و دندانهایش گواه این را می دهد که سالها مواد مصرف کرده، او که حالی برای حرف زدن ندارد، به صورت نامفهومی که فقط می خواهد مرا دور کند می گوید: «قبلاً هم موادمخدر خرید و فروش و مصرف می‌کرده و حالا از کالسکه نوه هشت ماهه اش برای خرید و فروش مواد مخدر استفاده می کند و وقتی علتش را می پرسم، بیکاری را دلیل روی آوردن دوباره به مواد می‌داند.

او را دنبال می کنم به محوطه جلوی پارک در میان سایر کارتن‌خواب‌ها می رود تا مشتریان هروئین و شیشه خود را از دست ندهد.

دختران فراری متعددی هم بین مصرف کننده ها دیده می شوند و با وجود وضعیت پاتوق ها اکنون هم مصرف کننده مواد شده اند و هم فروشنده!

مادران معتادی که مهر مادری‌شان تا این اندازه است که با کودکان خود به این پاتوق ها آمده و در مقابل چشمان معصوم آنها مواد مصرف می کنند، تصاویر دلخراشی است که باید مسئولان فکری به حال آنها کنند چراکه اکنون  وجود چنین پاتوق هایی نه تنها جسم و روح این کودکان را در معرض آسیب قرار می دهد بلکه آینده آنها را نیز نشانه گرفته است.