به گزارش مشرق، واریز سود سهام عدالت برای 49 میلیون و 226 هزار و 193 نفر ایرانی در روزهای اخیر در کانون توجه اغلب رسانه‌ها قرار گرفته، در حالی که هنوز این دارایی با ابهام‌های مختلفی مواجه است.

تاکنون نخستین مرحله، واریز قانونی سود سهام عدالت به 19 گروه جمعیتی_درآمدی صورت گرفته که از این تعداد گروه مددجویان نهادهای حمایتی از جمله کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی با تعداد 5 میلیون و 969 هزار و 32 نفر در کنار روستاییان و عشایر فاقد شغل از تخفیف 50 درصدی پرداخت اقساط تخصیص یک میلیون تومانی سهام عدالت به خزانه کل کشور هستند.

علاوه برگروه فوق، سهام عدالت به گروه‌های دیگری از جمله مددجویان تغییر وضعیت یافته، روستاییان و عشایر، کارکنان شاغل در دستگاه‌های اجیاری، بازنشستگان کشوری و لشکری و تأمین اجتماعی، ایثارگران، دختران کارگر مجردو زنان کارگرسرپرست خانوار مشمول قانون کار،خدام مساجد و امام زاده‌ها و اماکن زیارتی متبرکه و حسینه‌ها، طلاب حوزه‌های علمیه سراسر کشور، بیماران خاص،کارکنان ستادهای نماز جمعه،کارکنان هیات های تحریریه رسانه‌ها،دست اندرکاران امر شناسایی و واگذاری سهام عدالت، مددجویان و کارکنان مؤسسات خیریه،فعالان قرآنی، قالیبافان، زندانیان آزاد شده، تاکسیرانان،درخواست کنندگان مردمی و کارگران فصلی و ساختمانی نیزتعلق گرفته که برای آن‌ها تخفیفی در تخصیص سهام عدالت منظور نشده است.

شورای عالی اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی در جلسه 27 بهمن ماه 1387 بنا به پیشنهاد مشترک وزارت امور اقتصادی و دارایی و وزارت تعاون و به استناد مواد 34تا38 قانون اصل 44 آیین‌نامه اجرایی فصل ششم قانون یاد شده با موضوع توزیع سهام عدالت را تصویب کرد.

بر اساس این آیین نامه، سهام عدالت عبارت است از سهام شش دهک درآمدی کشور که به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی واگذار می‌شود، تا در ازای آن شرکت‌های مزبور معادل مبلغ آن، سهام شرکت سرمایه گذاری استانی را از طریق شرکت‌های تعاونی عدالت شهرستانی به مشمولان سهام مزبور (اعضای تعاونی‌ها) واگذار نمایند.

در ماده 2 این آیین‌نامه آمده «سازمان خصوصی‌سازی مکلف است، سهام عدالت قابل واگذاری مصوب دولت را در اجرای قانون و به منظور گسترش مالکیت عمومی و تأمین عدالت اجتماعی، حداکثر تا سقف 40 درصد از مجموع ارزش سهام بنگاه‌های قابل واگذاری در هر بازار موضوع گروه 2 ماده 2 قانون، براساس مصوبات هیات واگذاری به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی متناسب با تعداد سهامداران شرکت‌های تعاونی عدالت شهرستانی هر استان واگذار نماید.

مطابق با قانون، تخصیص سهام عدالت به مشمولان آن متناسب با کسر تخفیفات قانونی و اقساط پرداختی انجام می‌شود که برای این منظور فرصتی 10 ساله به منظور تسویه اقساط ناشی از واگذاری یک میلیون تومانی به هر مشمول سهام عدالت از محل سود تقسیمی سالانه شرکت‌های حاضر در سبد سرمایه گذاری‌های سهام عدالت در نظر گرفته شد.

با پایان این فرصت 10 ساله در پایان سال 1394 سازمان خصوصی سازی برگزاری مجامع عادی سالیانه شرکت‌ها در تیرماه و سپس انتظار برای دریافت سود نقدی این مجامع در مهلت 8 ماهه قانونی در کنار لزوم صدور صورت‌حساب برای مشمولان را بهانه‌ای برای ادامه توثیق این دارایی نزد خود اعلام کرد.

با پایان سال مالی 95 و انتظار برای دریافت سود نقدی مجامع شرکت‌های بورسی حاضر در سبد سهام عدالت پس از برگزاری مجامع سالیانه ، فرصتی شش ماهه به آن دسته از مشمولانی داده شد تا در صورت تمایل الباقی اقساط باقیمانده برای تخصیص سهام عدالت را تا پایان تابستان به خزانه کل کشور واگذار کنند.

در نهایت این مدت با نظر شورای عالی اصل 44 قانون اساسی به مدت یک ماه دیگر تمدید شد، اما از واریز سود نقدی سهام عدالت و گره کور آزاد سازی آن خبری نشد، تا اینکه پس از فروکش کردن اعتراض‌های پراکنده در برخی شهرهای کشور به مشکلات اقتصادی و اجتماعی، واریزنخستین مرحله از سود سهام عدالت با موافقت رییس جمهور در دستور کار سازمان خصوصی سازی قرار گرفت. همزمان لایحه جدید ساماندهی سهام عدالت که از حدود شش سال قبل روی میز دولت باقی مانده بود، یک شبه به مجلس رفت تا راهی برای آزاد سازی این دارایی باز کند.

بر این اساس سود سهام عدالت برای مشمولانی که از تخفیف 50 درصدی اقساط برخوردار بوده‌اند و در عین حال آن دسته از افرادی که الباقی اقساط خود را تا قبل از سال 1396 تسویه کرده‌اند، معادل 150 هزار تومان عنوان شد که طی سه مرحله به شماره شبای حساب بانکی آن‌ها واریز می‌شود.

برای سایر مشمولانی که الباقی اقساط باقیمانده برای تخصیص سهام عدالت را پرداخت نکرده‌اند، این سود حدود 100 هزار تومان است که در مرحله اول مبلغ 26 هزار و 600 تومان برای آن‌ها واریز شده است. دراین بین سازمان خصوصی سازی در اقدامی قابل تأمل اعلام کرده که از سهام تخصیصی به آن دسته از مشمولانی که طی دو مرحله در دهه 80 از سود 40 یا 80 هزار تومانی سهام عدالت برخوردار شده‌اند، خواهد کاست.

در جدول زیر سود مصوب مجامع مربوط به شرکتهای سرمایه پذیر سهام عدالت قابل واریز به حساب مشمولان در مقطع 21 دی ماه 1396 آورده شده است .

                                                            (ارقام به میلیارد ریال)

بر اساس این گزارش، در فصل مجامع امسال 49 شرکت حاضر در سبد سرمایه گذاری های سهام عدالت در مجموع سودی معادل 4 هزار و 190 میلیارد و 900 میلیون تومان برای تقسیم میان مالکان سهام عدالت تصویب کردند که سازمان خصوصی سازی به وکالت از مالکان سهام عدالت تا کنون از این رقم معادل یک هزار و 268 میلیارد و 400 میلیون تومان را دریافت کرده است.

با این اوصاف سازمان خصوصی سازی تا پایان امسال باید مبلغ دو هزار و 504 میلیارد و 600 میلیون تومان از سود باقی‌مانده مصوب در مجامع 49 شرکت بورسی را وصول و به حساب بانکی مشمولان واریز کند.

 شرکتهای واگذار شده به طرح توزیع سهام عدالت در مقطع  1396/10/21

 از میان سهام  35 شرکت حاضر در سبد سرمایه گذاری سهام عدالت هم اکنون 14 سهم غیر بورسی وجود دارد که با وجود تاکید قانون برای ارزش گذاری سهام این شرکت ها از طریق تابلوی معاملات بورس و فرابورس سپری شدن ۱۲ سال، هنوز اقدامی در این زمینه صورت نگرفته و این در حالی است که سازمان خصوصی سازی زیانده بودن اغلب این شرکت ها را دلیل عدم ورود آنها به بازار سهام آورده است.

جدول اطلاعات مربوط به شرکتهای پرتفوی سهام عدالت تا تاریخ 21 دی ماه 1396

بر اساس این گزارش، وضعیت تسویه اقساط مشمولان سهام عدالت طی 10 سال نشان می‌دهد، در مجموع معادل 26 هزار و 636 میلیارد و 300 میلیون تومان از محل سهام عدالت به خزانه کل کشور واریز شده که از این رقم تنها 27 میلیارد و 700 میلیون تومان از سوی مشمولان این دارایی به منظور تسویه الباقی اقساط تخصیص سهام پرداخت شده است که کمتر از یک درصد مجموع مبالغ واریزی به خزانه است.

جدول وضعیت تسویه اقساط مشمولان سهام عدالت طی دوره ده ساله تقسیط - (ارقام به میلیارد ریال)