گروه ورزشی مشرق – کاهش سهمیه ایران در لیگ قهرمانان آسیا بدلیل ضعف های ساختاری و مدیریتی دوباره نگاه ها را متوجه فوتبال باشگاهی و مسائل پیرامونی آن کرد.
در ادامه نگاهی داریم به برخی از مهمترین رویدادهای اتفاق اخیر.
هم امتیازی فوتبال ایران با لیگ نیمه تعطیل اندونزی
مدیر بخش مسابقات کنفدراسیون فوتبال آسیا در این زمینه می گوید: ایران برای احراز شرایط حضور در لیگ قهرمانان آسیا در چهار آیتم موفق نبوده است که بیشتر آنها مربوط به استادیوم ها و شرایط رسانه ای بود مانند بخش رسانه ای در ورزشگاهها و مسیر تردد تیم ها و مسئولین و افراد در درون استادیوم ها در روز مسابقه و مسائل مالی و تهیه گزارش های مالی سالیانه باشگاه ها.
شاهین رحمانی گفته که ارزیابی از یازده کشور حاضر در مسابقات لیگ قهرمانان آسیا بر اساس ده آیتم انجام می شود که تنها یکی از آنها مربوط به بازی در داخل زمین است و نه آیتم دیگر عمدتا مربوط به ساختار های نرم افزاری و سخت افزاری است مانند استادیوم ها یا شرایط اداره و مدیریت باشگاه ها و روش های مدیریتی است.
این مدیر آسیایی معتقد است در بین کشورهایی که ارزیابی شدند پس از اندونزی که فوتبال آن به خاطر محرومیت فدراسیونش تقریبا تعطیل بود، ایران بیشترین سهمیه را از دست داد.
همان بهتر که سهمیه ایران دو تیم شد
شکست ایران در سهمیهبندی لیگ قهرمانان آسیا «یک فرصت» است. رئیس فدراسیون فوتبال چنین اعتقادی دارد.
علی کفاشیان در این باره می گوید: اصلاً ایرادی ندارد. اتفاقاً من به همکاران در فدراسیون فوتبال هم گفتم. تأکید کردم که این انتقادها طبیعی است. ما داریم فدراسیون را اداره میکنیم، فدراسیونی که هیأتهای فوتبال و باشگاهها زیر نظرشان هستند. پس طبیعتاً توقعات از ما وجود دارد. یعنی وقتی این اتفاق میافتد طبیعی است که رسانهها روی ما فشار بیاورند. به همین خاطر به همکاران هم گفتهام اصلاً ایرادی ندارد رسانهها انتقاد کنند چون کارشان همین است. باید بیایند ایرادها را بگیرند.
و می گوید: از نظر من باید به اتفاقات رخ داده به عنوان یک فرصت نگاه کرد. اگر کنفدراسیون به ما 4 سهمیه میداد، فکر میکنید چه اتفاقی در فوتبال ما میافتاد؟
نظر کفاشایان این است که ما با فیفا سروکار داریم. آنها دستور میدهند، اجرا شود. آنها بدون تبصره و مادهای، به قانون عمل میکنند. از همین حالا باشگاهها باید به فکر باشند. اگر نتوانند تا سال 2013 پروانه حرفهای بودن خود را به دست بیاورند، قطعاً از رقابتهای لیگ برتر حذف خواهند شد.ما الان داریم این پروژه را در لیگ یک هم پیگیری میکنیم. هر باشگاهی که در لیگ برتر نتواند مجوز بگیرد به دسته یک میرود و هر باشگاهی که در لیگ یک بتواند مجوز خود را کسب کند، به لیگ برتر میآید.
او می گوید: باشگاههایی که نتوانند شرایط لازم را به دست بیاورند جایی در فوتبال حرفهای ندارند. بهتر است با علم به این موضوع دولت و مجلس محترم نیز به فوتبال کمک کنند. الان زمان آن نیست که پول به طور کامل از فوتبال گرفته شود. واقعاً فرصت مناسبی نیست. اگر قرار است حمایت شود، باید همین الان این حمایت صورت بگیرد وگروه ممکن است آینده دور باشد.
هزینه 200 میلیاردی برای ورزشگاههایی که 20 میلیارد هم نمی ارزد
مدیرعامل باشگاه استقلال اعتقاد دارد شأن و منزلت فوتبال ایران بالاتر از آن است که برای کسب یک سهمیه بیشتر منت کنفدراسیون فوتبال آسیا را بکشد.
علی فتحاللهزاده می گوید: اگر در کمیته اجرایی AFC نماینده داشتیم، میتوانست از فوتبال ایران دفاع کند و مانع کاهش سهمیه ما در لیگ قهرمانان شود. با رایزنیهای من، عزیز محمدی و ساکت سهمیه ایران به 5/3 تیم رسید و طرح دو سهمیه قطعی و دو سهمیه شرطی برداشته شده بود اما چون در کمیته اجرایی هیچکس را نداشتیم تا از این مسأله دفاع کند، در نهایت چنین اتفاقی رخ داد و استقلال باید همراه با ذوب آهن به پلیآف برود. به نظرم بهتر است به جای اینکه منت AFC برای کسب سهمیه بیشتر را بکشیم، برای رسیدن به مرحله گروهی لیگ قهرمانان یک بازی بیشتر برگزار کنیم. شخصاً ترجیح میدهم در پلیآف شرکت کنیم تا اینکه با التماس به AFC فوتبال ایران را تحقیر کنیم، چنین رایزنیهایی در شأن فوتبال ما نیست.
او معتقد است، فوتبال ایران در کنفدراسیون نفوذی ندارد اما کشورهایی که حتی 30 درصد ما توانایی فنی ندارند در AFC صاحب نفوذ شدهاند.
مدیرعامل باشگاه استقلال می گوید: در کشور ما حدود 200 میلیارد تومان برای ساخت ورزشگاههایی هزینه شدهع در حالی که متخصصان معتقدند حتی 20 میلیارد هم ارزش ندارند. یک نفر باید به این وضعیت رسیدگی کند.
اگر درست نمره می دادند سهمیه ما حفظ می شد
رئیس سازمان لیگ برتر فوتبال ایران، حرفهای تازهای راجع به اتفاقات رخداده در مذاکراتش با مسئولان کنفدراسیون فوتبال آسیا دارد.
اگر به ما درست نمره داده میشد دارای 600 امتیاز میشدیم و همان 4 سهمیهمان حفظ میشد. مثلا در اشکال مدیاتریبون که باید 9 امتیاز از ایران کم میشد، 28 امتیاز کم کرده بودند، یا در خصوص نداشتن تراز مالی باشگاه تراکتورسازی که باید 8 امتیاز کم میشد، 40 امتیاز کم کرده بودند. این یک واقعیت است که همه باشگاهها مدارک خود را داده بودند اما تراز مالی باشگاه تراکتورسازی کامل نبود.
حتی باشگاه مس سرچشمه نیز در ارسال مدارک خود دچار یک اشتباه جزئی شده بود اما این اشتباه 6 امتیاز از ما کم کرد. آنها به جای اینکه به AFC اعلام کنند دارای 20 بازیکن حرفهای هستند نوشته بودند 17 بازیکن حرفهای دارند. ما در نامهای که روز گذشته به AFC دادیم، نوشتیم این مسئله یک اشتباه بوده و این باشگاه دارای 20 بازیکن حرفهای است تا از این طریق نمره کم شده به ما بازگردانده شود.
می خواهند کم کاریشان را توجیه کنند
رئيس سابق فدراسيون فوتبال در خصوص نحوه جلب آراو اینکه گفته می شود كشورهايي عربي در AFC پارتيبازي ميكنند، می گوید: وقتي عضوي از كشور ما براي تصدي كرسي كميته اجرايي قصد رقابت با ساير گزينهها را داشته باشد بايد هم خودش شيوه گفتوگو در محافل بينالمللي را بشناسد هم اينكه اعضاي حاضر با اسم و جايگاه او آشنايي داشته باشند. يك عضو براي كسب موفقيت در AFC بايد با بحث و موضوع فوتبال آشنا باشد و با سازمانها و ارگانهاي بينالمللي مرتبط. چطور من در هر سه دوره راي آوردم؟! اين در حالي بود كه از داخل كشور هم هيچ كس از من حمايت نميكرد. مخصوصا دردو دوره بعدي كه در فدراسيون نبودم، هيچ كس از ايران حمايتي از من نكرد اما من راي آوردم. از نظر ايرانيها نايب رئيسي يك عضو نپالي در AFC تعجبآور بود اما نه، اين موضوع قابل پيشبيني بود. ببخشيد ما ميخواهيم با مطرح كردن برخي حرفها و فرضيهها كمكاريهايمان را توجيه كنيم اما مطمئن باشيد راي در AFC خريدني نيست.
محسن صفایی فراهانی معتقد است، یكي از راههاي مهم براي موفقيت در اين كار حضور مستمر در AFC و سازماندهي و برنامهريزي براي موفقيت در فوتبال است.
او می گوید: سپبلاتر 36 سال است كه در فيفا حضور دارد و از سال 1998 هم رئيس فيفا شد اما 20 سال قبل از آن هم دبيركل فيفا بود. استمرار مديران در يك مجموعه باعث حفظ سكوهاي بينالمللي ميشود و در محافل بينالمللي روي آدمهاي ناشناخته ريسك نميكنند. در چين سه بار روساي فدراسيون اين كشور تغيير كردند اما جيلانگ نماينده آنها در AFC عوض نشد و روساي جديد فدراسيون چين تلاش نكردند جاي نماينده خودشان در AFC را بگيرند. اين طوري شد كه با حذف بنهمام جيلانگ به عنوان سرپرست AFC شروع به كار كرد. اين نشاندهنده بلوغ چينيها براي تصدي پستهاي حساس مديريتي در محافل بينالمللي بود. قطعا اگر روساي جديد فدراسيون چين جيلانگ را كله پا ميكردند اكنون او نميتوانست به اين جايگاه برسد. چينيها ميگفتند اين مهره منافع كشور ما را در AFC حفظ ميكند، پس چرا بايد موقعيت او را به خطر بيندازيم. همين طور اگر گانش تا پا عضو نپالي AFC توانست سعيدلو از كشورمان را كنار بزند به اين دليل بود كه عضو نپالي AFC پنج دوره بود كه در هيات رئيسه كنفدراسيون فوتبال آسيا حضور داشت اما سعيدلو چهرهاي جديد و ناآشنا براي ساير اعضا بود و ديديد كه او راي نياورد. پس نبايد تصور كنيم در AFC ميتوان با پارتي بازي ولابي راي گرفت.
ارائه فاكتور قند و چاي به AFC بجاي بيلان مالي
آنچه در ارتباط با این تصمیم پرسروصدا میتوان گفت، اینکه اتفاقات پشت پرده زیادی در فوتبال ایران رخ داده که باعث شده تا لیگ برتر ایران سهمیهاش حتی از لیگ امارات هم کمتر باشد، اتفاقاتی که همگی آنها برمیگردد به تصمیمات غیرحرفهای در مدیریت باشگاههای به اصطلاح حرفهای ایران.
عزیز محمدی رئیس سازمان لیگ برتر که خود به خاطر این اتفاق تحت فشار و انتقادات زیادی قرار گرفته، در مورد تصمیم گرفته شده اعتراف کرد: باشگاههای تراکتورسازی و مس سرچشمه با ارائه مدارک ناقص به مسئولان اجرایی و نمایندگان AFC بیشترین نقش را در کم شدن امتیاز لیگ برتر ایران داشتند و آنها باید پاسخگوی این اتفاق ناگوار برای فوتبال باشگاهی ایران باشند.
شاهکار این اتفاقات وقتی رقم خورد که يكي از باشگاه هاي ليگ برتري به جاي برگه ي بيلان مالي خود فاكتور خريد ملزومات باشگاه نظير قند و چاي و غيره را براي AFC ارسال كرد كه اين موضوع خشم مسئولان كنفدراسيون فوتبال آسيا را برانگيخت.
همین دو سهمیه را هم با سند سازی گرفتیم
در آخرین نشست شورای راهبردی ورزش صدا و سیما، جدل تندی میان نایبرئیس اول فدراسیون فوتبال و تهیه کننده برنامه نود که در این جلسه حضور داشته در این خصوص درمیگیرد و طرفین در حضور حاضران در جلسه به بحث و جدل میپردازند.
گفته میشود تهیه کننده و مجری برنامه 90 در این نشست انتقادات زیادی را از مدیران فدراسیون فوتبال انجام میدهد به گونهای که سایر اعضاء هم با فردوسیپور همراه میشوند و از عملکرد فدراسیون فوتبال به شدت انتقاد میکنند.
براساس گزارش منابع خبری در جریان این جلسه که مهدی تاج، عادل فردوسیپور، حسین ذکایی، حسین آقازمانی، حمید سجادی، علیاصغر پورمحمدی و.. در آن حضور داشتند، بحث سهمیهبندی مسابقات لیگ قهرمانان آسیا مطرح شد که این بحث به یکباره با سخنان حاضران به موضوعی جنجالی تبدیل شد. مهدی تاج در این نشست گزارشی از آخرین وضعیت سهمیهبندی به اعضاء ارائه داد.
در آن مقطع AFC اعلام کرده بود ایران سه و نیم سهمیه در این مسابقات دارد و هنوز سهمیه ایران به 2+2 کاهش نیافته بود. با این حال در جریان این جلسه عادل فردوسیپور که در جریان تمام اتفاقات و برنامهریزیهای فدراسیون قرار داشت به مهدی تاج اعلام کرد: «فدراسیون فقط ظاهر قضیه را درست کرده و هیچ چیز فدراسیون فوتبال سر جای خودش نیست.»
فردوسیپور در بخش دیگری از صحبتهایش کنایه تندی به فدراسیونیها انداخت و تأکید داشتک «همین سهمیه را هم با سندسازی گرفتهاید وگرنه ما اصلاً به زور میتوانستیم یک نماینده در لیگ قهرمانان آسیا داشته باشیم.»
اینطوری دو سهمیه از دست دادیم
جدول امتیازدهی و معرفی معیارها و شاخصها
سازماندهی (50 امتیاز) استانداردهای فنی (100 امتیاز)، تماشاگران (100 امتیاز)، ولت (100 امتیاز)، بازاریابی (50 امتیاز)، تجاری سازی (100 امتیاز)، اجرای مسابقهها (50 امتیاز)، رسانه (50 امتیاز)، استادیومها (50 امتیاز)، مسائل داخلی باشگاهها (100 امتیاز)، زیرساخت (50 امتیاز) و مجموع امتیازها (800 امتیاز)
امتیازهایی که کشورهای مختلف کسب کردهاند به شرح زیر است:
ژاپن: 6/771
کره جنوبی: 5/708
قطر: 9/677
عربستان: 2/668
امارات: 3/645
چین: 5/622
ازبکستان: 6/597
ایران: 2/593
استرالیا: 4/570
تایلند: 6/520
اندونزی: 7/288
ردهبندی امتیازها
این جدول نحوه اعطای سهمیه به کشورهای متقاضی در لیگ قهرمانان آسیا را نشان میدهد و اعداد در این جدول ارتباط با سهمیههای اعطایی را به خوبی تبیین میکند اما نکته مهم اینجاست که امتیاز ایران 2/593 بود که باید 3 سهمیه مستقیم و یک سهمیه غیرمستقیم را شامل میشد اما بر خلاف انتظار ایرا نبه این سهمیه دست پیدا نکرد.
کمتر از 0/250: صفر سهمیه
از 0/250 تا 0/450: یک سهمیه مستقیم
از 0/450 تا 0/525: 2 سهمیه مستقیم
از 525 تا 575: 3 سهمیه مستقیم
از 575 تا 600: 3 سهمیه مستقیم، یک سهمیه غیرمستقیم
بیشتر از 600: 4 سهمیه مستقیم
تخصیص سهمیه مستقیم لیگ قهرمانان آسیا
این جدول، تعداد سهمیههای نهایی مستقیم کشورهای متقاضی شرکت در لیگ قهرمانان آسیا را نشان میدهد که در آن تنها ژاپن و قطر 4 سهمیه مستقیم را کسب کردهاند. از نکات جالب این جدول این است که برخلاف پیشبینی کارشناسان فوتبال، استرالیا که چند سالی است به کنفدراسیون فوتبال آسیا پیوسته تنها یک سهمیه را کسب کرده است.