به گزارش مشرق، گرد و خاک بعضی کشورهای شرکت کننده در واکنش به سخنان رئیس جمهور در «همایش بین المللی مقابله با گرد و غبار : چالش‌ها و راه‌حل‌های عملی » همچنان ادامه دارد. پس از مقام‌های ترکیه که به سخنان آقای حسن روحانی درباره خطرات زیست محیطی ساخت سد «ایلیسو» روی دجله توسط ترک‌ها، واکنش نشان داده و مدعی شده‌اند این سخنان «غیرعلمی» است، حالا رسانه‌های همسایه شرقی ایران نیز به بخشی دیگر از سخنان روحانی درباره تالاب‌ها در سیستان و بلوچستان و نگرانی از سدسازی در افغانستان متعرض شده‌اند.
روحانی در بخشی از این همایش بین‌المللی که با حضور مسوولان و نمایندگان سازمان ملل متحد، وزرا و نمایندگان 43 کشور و مقامات و مسوولان داخلی در سالن اجلاس سران برگزار شد، با تأکید بر اینکه نمی‌توان در برابر آنچه محیط زیست را تخریب می‌کند، بی‌تفاوت بود، گفت: «احداث سد و بندهای متعدد در شمال و جنوب افغانستان می‌تواند استان‌های خراسان و سیستان و بلوچستان را تحت تأثیر قرار دهد و اگر دریاچه هامون به طور کامل خشک شود، نه تنها از گرد و غبار آن استان‌های شرقی ایران در رنج خواهند بود، بلکه مردم افغانستان هم در رنج خواهند بود و چنانچه برای مهار توفان‌های شن چاره‌اندیشی نشود مردم کشورهای منطقه چه بسا ناچار به مهاجرت خواهند شد و کانون‌های تمدن بشری در منطقه و کشاورزی و زندگی مردم متوقف شده و از بین خواهد رفت؛ لذا همگان در برابر این تهدید خطرناک مسوولیت منطقه‌ای و بین‌المللی دارند.»
اما بلافاصله پس از این سخنان، رسانه‌ها و مقام‌های افغان موضع گیری درباره سخنان روحانی را آغاز کردند.
آقای ««نجیب‌آزاد» گفت: «این کمترین حق ما از منابع طبیعی است تا از آب‌های جاری کشورمان استفاده کنیم. او، این را هم گفت که این قبیل اظهارات نادرست است زیرا حکومت افغانستان حق دارد تا از منابع طبیعی خود استفاده کند و این موضوع در اولویت برنامه‌های دولت کابل قرار دارد.
معاون سخنگوی رئیس جمهور افغانستان، البته به این ادعاها بسنده نکرده و گفته است: «تنها پاسخ ما به اظهاراتی از این قبیل، این است که به حرف‌هایی که زده‌اند فکر کنند.»
از سوی دیگر، آقای «عبدالبصیر عظیمی» سخنگوی وزارت انرژی و آب افغانستان نیز در واکنش به این اظهارات اعلام کرد که ساخت سدهای آب حق مسلم افغانستان است و کشورهای همسایه نیز باید به حقوق افغانستان احترام بگذارند.
او گفت: «دولت ایران نیز به‌دلیل ساخت سد جلوی ورود آب رودخانه‌ها به افغانستان را به‌طور کامل گرفته است.»
آقای «ودیرصافی» استاد دانشگاه کابل نیز گفت که اظهارات حسن روحانی حساسیت برانگیز است : «این اظهارات مخالف قوانین بین‌المللی و عرف دیپلماتیک است و روحانی در آینده از اظهارات حساسیت برانگیز خودداری کند.»
تعدادی از نمایندگان پارلمان افغانستان نیز اظهارات روحانی را «مداخله در امور داخلی» این کشور اعلام و تأکید کردند که این اظهارات موجه نیست و دولت‌های ایران و افغانستان قراردادهای دو کشور را به‌دقت مطالعه کنند.
اما آن چه بیشتر از همه در این میان به چشم آمد، ویدیویی کوتاه از سخنان وزیر انرژی و آب افغانستان بود که دهم آذرماه سال گذشته در مراسم آغاز به کار اجرایی سد «بخش آباد» افغانستان، در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی بازنشر شد.
آقای «علی احمد عثمانی» در این مراسم، با قاطعیت بیان کرده بود که ساخت سدها را «به هر قیمتی» ادامه خواهند داد و ایران به دلیل دریافت «حقابه» و وجود اسناد و مدارک آن، نمی‌تواند به این سدسازی اعتراضی کند.
وزیر انرژی و آب افغانستان در بخشی از سخنان خود در این مراسم گفته بود: «من همین جا می‌خواهم قاطع بگویم که به هرقیمتی بندها را می‌سازیم. چون ساخت این بندها به زندگی ما و نسل آینده ما بستگی دارد. ما به قواعد و قوانین بین المللی پایبندیم. ما حقابه ایران را پرداخت کردیم. اینها (ایرانیان) خودشان اعتراف دارند و ما از اینها سند داریم.»
او گفته بود:« اینها باید بفهمند با عزمی که ما داریم به هیچ عنوان از حق خود نمی‌گذریم. به هیچ عنوان از ساخت بند کمال خان و بخش آباد و از توسعه بند سلما نمی‌گذریم.»
حالا باید منتظر ماند و دید واکنش دولت و سازمان محیط زیست به این ادعاها چیست؟ آیا موضع تند افغان‌ها، آب سردی بر کابوس بی آبی هامون خواهد بود یا مسوولان ایرانی، پاسخ درخوری برای آن خواهند داشت؟
منبع: صبح نو
