به گزارش مشرق، برای رهبری که عاشقانه دوست داشت و دوست داشته میشد؛ برای رهبری که پدر بود و پدری میکرد؛ برای رهبری که هنوز هم خرداد برایش سیاهپوش میشود، در حوزه ادبیات کار چندانی نشده است. کتابهایی جسته و گریخته در این حوزه منتشر شدهاند اما تک درختانیاند در دشتی بیپایان.
در این مجال، نگاهی هرچند کوتاه و گذرا میاندازیم به سه کتاب «ارمیا»،
«سه دیدار با مردی که از فراسوی باور ما میآمد» و «دایره المعارف مصور تاریخ زندگی امام خمینی (ره)». در هر یک از این کتابها به شیوهای از امام عزیز سخن گفته شده و تجدید خاطرهای است با کسانی که دلشان برای امامشان پس از نزدیک به 30 سال تنگ شده است.
معمولی دوست داشتنی
«امام رفت. سیل انسانها به سمت بهشت زهرا (س) در حرکت بودند. جمعیت از در و دیوار میجوشید. آنقدر تعداد آدمها زیاد بود که از هر طیف و گروهی میشد نمونهای پیدا کرد. زنها، مردها و بچهها، همه و همه به سمت بهشت زهرا میرفتند؛ هر کس با هر وسیلهای که داشت، در وانتها و کامیونها آنقدر آدم سوار شده بود که از آنها فقط یک حجم انسانی در حال حرکت پیدا بود. از اندازه این حجم انسانی معلوم میشد که وسیله نقلیه، اتومبیل سواری است یا وانت است یا کامیونت.»
جملات بالا توصیف آقای رضا امیرخانی است از رحلت امام خمینی در کتاب «ارمیا». نخستین رمان بلند امیرخانی که توانست برایش جوایزی را نیز به ارمغان بیاورد؛ کتاب برگزیده 20 سال ادبیات دفاع مقدس، تقدیر شده در دومین دوره کتاب سال دفاع مقدس و تقدیرشده در نخستین دوره جشنواره فرهنگی و هنری مهر.
«ارمیا» داستان ارمیا معمر، بسیجی دوران جنگ است. جوانی دیندار، با محبت، خالی از هرگونه سوء و بدی. این انسان وقتی از فضای جنگ بیرون میآید با مشکلات زیادی روبه رو میشود. بعضی از مشکلات او ناشی از زیاده روی خودش بود و بعضی دیگر ناشی از اشتباهات و ناآگاهیهای دیگران .
ارمیا تنها پسر خانواده، پولدار و اهل شمال شهر تهران است. او مشغول به تحصیل در رشته مهندسی عمران است. با حضور در جبهه جنگ ایران و عراق ، متحول میشود. در یکی از عملیاتها، دوستش به نام مصطفی را بر اثر انفجار در سنگر از دست میدهد. پس از بازگشت از جبهه، از بیتفاوتی مردم نسبت به جنگ و کمعمقی اندیشهشان ناراحت میشود. در ادامه سیر و سلوکی که در پیش گرفته به مناطق جنگلی شمال میرود تا اینکه خبر درگذشت امام را میشنود…
توصیفات امیرخانی در انتهای رمان از رحلت امام و حال و هوای خرداد 68 خواندنی است و جذاب. برای آنها که خرداد 68 را ندیدهاند، خواندن این بخش از رمان میتواند تصویر درست و دقیقی از آن زمان بدهد.
دوی نادر به سه نرسید
در میانه جلد سوم بود که آقای نادر ابراهیمی بیمار شد و جلد سومی که وعدهاش را داده بود هرگز به چاپ نرسید. آقای نویسنده در سال ۸۷ بعد از چند سال بیماری، غریبانه فوت کرد. صحبت از کتاب سه جلدی «سه دیدار با مردی که از فراسوی باور ما میآمد» است. کتابی که برای نخستینبار در سال 77 توسط حوزه هنری و همزمان با بیست و پنجمین سالگرد درگذشت امام خمینی (ره) تجدید چاپ شد.
«سه دیدار» روایتِ دلچسبی است. داستانی خوشساخت، خوشقلم، خوشمزه و بیمانند درباره زندگی فردی و اجتماعی حضرت سید روح الله خمینی رضوان الله تعالی علیه. داستان از کودکی امام آغاز میشود و فصل به فصل، در میان سالهای کودکی و بزرگی ایشان در رفت و آمد است. با این کتابِ ارزنده است که روزهای ناآرامِ کودکِ ناآرامی بهنام «روح الدین» را میخوانیم.
جلد نخست این کتاب با عنوان «رجعت به ریشهها» داستان بلندی از زندگی امام خمینی (ره) را روایت میکند که در آن نویسنده کوشیده ابعاد مختلف شخصیت رهبر انقلاب را در قالب یک داستان بلند مورد توجه قرار دهد. شرح وقایع دوران کودکی امام (ره) و شکلگیری شخصیت وی در دامن پرمهر مادر و صاحبه خانم (عمه ایشان) مرام و منش پدر امام (ره) و نحوه شهادت ایشان، حضور بنیانگذار کبیر انقلاب در کلاس درس مدرس، بررسی شجرهنامه اجداد، امام و شرحی از زندگی پدر بزرگ ایشان، مراحل آشنایی امام (ره) با دفتر حاج آقا ثقفی تا ازدواج، موارد و عناوینی است که نویسنده به شرح آنها پرداخته است.
«در میانه میدان» عنوان جلد دوم مجموعه «سه دیدار با مردی که از فراسوی باور ما میآمد» است که روایتی دیگر از زندگینامه امام خمینی (ره) در قالب داستان است. خاطراتی از پدر در زندان شاهی و شهادت وی در آنجا در ایام قبل از تولد امام ، استفاده از افکار و سخنان عمه «صاحبه خانم» دوران مبارزه در جوانی، حضور با برادر برای تحصیل علوم حوزوی در اصفهان، سال مصیبتی که «وبا» ۸ تن ازنزدیکترین بستگان «امام خمینی» را به کام مرگ کشاند، حکایتهایی از همسر امام (ره) که همیشه یاور و مشوق همسرش در راه مبارزات سیاسی بودند، خاطراتی از مبارزات رجال آن زمان و… از مهمترین موضوعاتیاند که در این کتاب مورد توجه نویسنده قرار گرفتهاند.
ورق زدن خاطرات یک ملت
دائره المعارف مصور امام خمینی (ره) روایتی از سالهای زندگی امام خمینی است. روایتی مصور از زندگی روحالله خمینی در یکی از پر فراز و نشیبترین دوران تاریخ ایران. روایتی از فراز و فرود 86 سال زندگی ایشان از روز تولدش در اول مهرسال 1281 تا 14 خرداد 1368 روزی که از میان مردم ایران رفت.
برای نگارش این کتاب از منابع متعددی که در این سالها پیرامون زندگی امام خمینی و تاریخ این دوران طولانی به انتشار رسیده، استفاده شده است. از کتابهای تاریخی و تحلیلی تا خاطرات منتشر نشده، جز مواردی خاص از مصاحبه در این کتاب استفاده نشده است. بسیاری از همراهان امام در مقاطع مختلف در مصاحبههای متعدد حرفهایشان را گفتهاند. از مقابله آن چند مصاحبه بهتر میتوان به حقیقت اتفاقات نزدیک شد.
از سوی دیگر از برخی دورههای زندگی امام خمینی بیش از نیم قرن میگذرد و رجوع به حافظهها پس از این مدت طولانی چندان صحیح به نظر نمیرسد و اسناد و آثار منتشر شده منابع بهتری هستند. از منابع اصلی این کتاب مجموعه ارزشمند صحیفه امام ( مجموعه سخنرانیها٬ پیامها و نامههای امام ) و آثار منتشر شده از امام خمینی است که به همت موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) بهصورت الکترونیکی موجود و راهگشای محققان است.
یکی از ویژگیهای مهم این کتاب مصور بودن این کتاب است. در این کتاب بیش از 1200 تصویر از متن، حاشیه و زمانه سید روح الله خمینی میبینید که با هنرمندی سلمان رییس عبداللهی مدیر هنری این اثر صفحات دیدنی و خواندنی فراهم آورده است که 300 تصویر آن از امام (ره) و سایر تصاویر مربوط به وقایع تاریخی این دوره از سال 1281 شمسی تا 1368 است. بسیاری از این تصاویر اغلب دیده نشدهاند.
این عکسها از آرشیوهای مختلفی خریداری شدهاند که منبع تهیه هر یک از عکسها و عکاسانش در پایان کتاب در بخش نمایه عکسها آمده است. تمامی عکسهای کتاب دارای شناسنامه و اطلاعاتی است که مخاطب را در جریان ارتباط این عکس با متن کتاب قرار میدهد.
این کتاب دوازده فصل دارد که هر یک به بخشهایی کوچکتر تقسیم شده و گاهشمارهایی که مخاطب را در سیر حوادث قرار میدهد که به قرار زیر است:
فصل اول: تلخ و شیرین خمین
فصل دوم: کلاه پهلوی
فصل سوم: در کشاکش سیاست
فصل چهارم: زمزمههای مرجعیت
فصل پنجم: اعتراض به آمریکا، تبعید به ترکیه
فصل ششم: روایت سالهای نجف
فصل هفتم: روزهای پاریس
فصل هشتم: به سوی سرنوشت
فصل نهم: از مقاومت تا پیروزی
فصل دهم: چپها و راستها
فصل یازدهم: پیروزیها و شکستها
فصل دوازدهم: آخرین روزها آخرین حرفها
کتاب با نویسندگی آقای جعفر شیرعلی نیا و توسط نشر سایان منتشر
شده است.
منبع: صبح نو