سرویس جهان مشرق - "پروفسور جیمز دی سویج" استاد دانشگاه ویرجینیای آمریکا با بیان اینکه نتیجه انتخابات ایران به این بستگی دارد که رأی‌دهندگان چگونه توافق روحانی با آمریکا را ارزیابی کنند، گفت: در سال ۲۰۱۵ روحانی وعده رشد اقتصادی چشمگیر همراه با اشتغال بیشتر و کاهش نرخ تورم را به مردم ایران داد.

روحانی همچنین گفت که اگر تحریم‌ها برداشته شوند، سرمایه‌گذاری خارجی و شغل‌های جدیدی به وجود می‌آید. در حال حاضر بسیاری از مردم درنتیجه فقدان سرمایه‌گذاری خارجی که وعده داده شده بود درنتیجه امضای توافق به ایران می‌آید، دلسرد شده‌اند. البته حرکت‌هایی حاصل شده است. برای مثال بسیاری از دولت‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی به ایران آمدند تا روابط خود را از سر بگیرند و تصمیم بگیرند که آیا می‌توانند کسب‌وکارشان را در ایران انجام دهند.

او این سطح از پیشرفت‌ها را ناکافی دانست و ادامه داد: باوجوداین بازدیدها، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی واقعی پایین باقی‌مانده و بیکاری افزایش یافته است. آیت‌الله خامنه‌ای در مارس تصریح کردند که "جذب سرمایه‌گذاری خارجی یک اقدام مثبت است اما تاکنون میزان کمی از توافقات خارجی محقق شده است."

وزارت امور اقتصادی و دارایی ایران گزارش می‌دهد که این کشور در سال ۲۰۱۶ تنها ۳.۶ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی دریافت کرده است؛ یعنی شاهد افزایش اندکی در مقایسه با ۲ میلیارد دلار سال ۲۰۱۵ بوده‌ایم. از زمانی که نرخ بیکاری از ۱۰.۶ در سال ۲۰۱۵ به ۱۱ درصد در سال ۲۰۱۶ افزایش یافته، اقتصاد ایران متوقف شده است.

او با بیان اینکه برجام در تغییر ساختار تحریم‌های بانکی تأثیر زیادی نداشته است، تأکید کرد: ناتوانی ایران در جذب سرمایه‌گذاری خارجی تا حد زیادی به تحریم‌های ایالات‌متحده مربوط است که حتی با وجود توافق نیز اثرش باقی‌مانده است. کنترل حاکم بر بانک‌های آمریکایی بدون تغییر باقی مانده است و انجام معاملات به دلار پیچیده است. بسیاری از بانک‌های خارجی درنتیجه همکاری با برخی مشتری‌های ایرانی به‌شدت توسط ایالات‌متحده جریمه‌شده‌اند.

وی افزود: به گفته بانک جهانی "از آنجایی‌که بانک‌های ایرانی با چالش بزرگی در برقراری روابط بانکی با بانک‌های بزرگ بین‌المللی مواجه هستند، ورود جریان‌های سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی به ایران و روابط تجاری با بقیه کشورهای جهان مهار شده است." علاوه بر این توافق میان ایران و بوئینگ مبنی بر خرید ۸۰ هواپیما که به‌وسیله اوباما تصویب شده بود، توسط جمهوری‌خواهان در کنگره آمریکا مسدود شد. سرمایه‌گذاران خارجی در خصوص اینکه ترامپ توافق را پایان دهد مطمئن نیستند؛ به عبارتی آنچه ایالات‌متحده ممکن است انجام دهد یا به اجرا گذاردن دوباره این تحریم‌ها و یا افزایش دامنه آن‌هاست.

وی با ناموفق خواندن نقش برجام در اقتصاد ایران، افزود: به عنوان نتیجه‌ای از مجموع این موانع، همچنین عدم قطعیت در شیوه رفتار سرمایه‌گذاران آمریکایی، محدودیت در ترتیبات مالی و تحریم‌های جاری می‌توان گفت که برجام در پاسخگویی به انتظارات مردم ایران برای داشتن اقتصادی قوی‌تر شکست خورده است. با توجه به این دلایل، انتخاب مجدد روحانی در خطر است.