به گزارش مشرق، «احمد کاظم‌زاده»، کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا در خصوص عوامل مؤثر بر انتشار سند جدید حماس و واکنش مردم فلسطین نسبت به رویکرد جدید حماس، با اشاره به اینکه علائمی از نگرانی در مسئولان صهیونیستی در قبال رویکرد جدید حماس دیده می‌شود، بیان داشت: مجموعه‌ای از عوامل را می‌توان در انتشار این سند دخیل دانست. یکی از این عوامل رخنه افکار پراگماتیسمی به داخل جنبش حماس و رشد آن است که به تدریج اتفاق افتاد.
وی با توجه به عامل دوم در شکلگیری سند جدید حماس گفت: دومین عامل در این زمینه فاصله‌گیری حماس از محور مقاومت در جریان جنگ سوریه، نزدیکی به قطر و ترکیه و تأثیرپذیری از سیاست‌های منطقه‌ای این کشورها است که در محور آمریکا و رژیم صهیونیستی گام برمی‌دارند.
کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا با بیان سومین عامل در این باره اشاره داشت: محاصره طولانی مدت غزه عامل دیگری است که این منطقه را با نزدیک به دو میلیون سکنه به بزرگ‌ترین زندان دنیا تبدیل کرده است. از طرف دیگر هرچند اصلاح منشور حماس چهار سال زمان برده؛ اما اعلام آن در آستانه دیدار محمود عباس با دونالد ترامپ و همچنین سفر قریب‌الوقوع رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه به آمریکا برای دیدار با ترامپ معنادار و حاوی پیام است.
وی در پاسخ به این پرسش که «تعدیل در رویکرد حماس نسبت به رژیم صهیونیستی تاکتیکی است یا استراتژیک؟» بیان داشت: این موضوع به تغییرات صورت گرفته در اساسنامه حماس بستگی دارد. اینکه سند حاضر پایان و نتیجه کار است یا اینکه مقدمه تحولات بعدی محسوب می‌شود و با برداشتن گام‌های اجرایی جدید همراه خواهد بود، بحث متفاوت می‌شود؛ اما تا حال حاضر برخی موارد در سند جدید جنبه استراتژیک دارد. چراکه ایجاد این تغییرات یک شبه صورت نگرفته و حدود چهار سال زمان برده است.
کاظم‌زاده با اشاره به اینکه سند حاضر با توجه به شرایط منطقه نقشه راه جدیدی برای حماس ترسیم می‌کند، افزود: این جنبش در فضای جدید کوشیده است به بقای خود ادامه دهد؛ اما برخی موارد دیگر از جمله تأکید حماس بر بازگشت آوارگان فلسطینی و تشکیل دولت فلسطینی به پایتختی قدس در اراضی اشغالی ۱۹۶۷ جنبه تاکتیکی دارد.
وی با توجه به اینکه رژیم صهیونیستی هیچ قصدی برای عقب‌نشینی از این مناطق ندارد، گفت: این رژیم در تلاش است مناطق فلسطینی نشین را نیز به شهرک‌های یهودی‌نشین تبدیل کند؛ لذا باب مقاومت و مبارزه همچنان برای فلسطینی‌ها از جمله حماس باز می‌ماند و فلسطینی‌ها حتی برای رسیدن به این اهداف نیز چاره‌ای جز مبارزه و مقاومت ندارند. اینکه نتانیاهو سند جدید حماس را فریب خوانده و یا لیونی به عنوان حامی مذاکره با فلسطینی‌ها روی خوشی به رویکرد جدید حماس نداده است، از این مسئله ناشی می‌شود و به‌نوعی علائمی از نگرانی در مسئولان صهیونیستی اعم از راست و چپ در قبال رویکرد جدید حماس دیده می‌شود.
کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا در پاسخ به این پرسش که «واکنش مردم فلسطین نسبت به رویکرد جدید حماس بر اساس سند جدید چیست؟» اشاره داشت: به نظر می‌رسد مردم فلسطین شوکه شده‌اند و در سطح مردم مخالفت و استقبالی دیده نمی‌شود؛ اما در بین نخبگان فلسطینی هر دو طیف مخالف و موافق دیده می‌شود. این امر نشان می‌دهد که حماس برای متقاعد کردن مردم فلسطین و حتی هواداران خود راهی طولانی در پیش دارد.
