دخترک در حالي که اشک در چشمانش حلقه بسته، دائم مانتو مادرش را مي کشد که برايم از اين کيفها بخر و با انگشتش به کيفي که عکس عروسک بارتز دارد و روي ديوار آويزان است اشاره مي کند.
مادر هم تسليم اين گريه ها مي شود و به فروشنده مي گويد کيف را بياورد پايين از نزديک ببيند. او هم در توضيح مي گويد که اين کيف رنگهاي متنوعي دارد و قيمتش هم مناسب است. حالا دخترک کيف را انداخته روي دوشش و دور فروشگاه قدم مي زند. برق توي چشمهايش را طراح خوش فکر کيف به قيمت 17 هزار تومان خريده است. هزينه اي اندک بابت همراهي در طول 9 ماه سال تحصيلي که براي توليد کنندگان سود سرشاري دارد.
اين روزها بازار لوازم التحرير سکه است. اين را مي شود به راحتي از فروشگاههاي شلوغ لوازم التحرير در هر نقطه اي از شهر فهميد. بچه هايي که با پدران و مادرانشان در حال خريد دفتر، کيف، مداد و خودکار و جامدادي و ....بين فروشگاههاي مختلف در رفت و آمدند.
والت ديزني، کمپاني براي تمام فصول کودکان
امسال ديگر خبري از جومونگ و سوسانو نيست، جايشان را به بتمن و سيندرلا، تيزپا، بارتز، بن، آلوين و... داده اند. باربي، شرک، ميکي موس، تام و جري هم که پاي ثابت طرحهاي روي لوازم التحريرهستند. گويي کمپاني والت ديزني برايش تسخير ساعتهاي طولاني و گرم تابستان دانش آموزان با پخش کارتونها و انيميشنهاي جذاب و هيجان انگيز کافي نيست و حالا قصد دارد در طول سال تحصيلي همراه دانش آموزان در تمام ساعتهاي درسي شان باشد.
جالب اينکه کمپاني والت ديزني خودش هيچ گونه هزينه اي براي تبليغ محصولات و فيلمهايش در ايران نمي کند بلکه توليد کنندگان لوازم التحرير داخلي بدون دريافت هيچ گونه هزينه اي از اين کمپاني به راحتي و با بهترين کار گرافيکي و طراحي اين کارتونها را براي بيش از 13 ميليون دانش آموز و خانواده شان تبليغ مي کنند.
مسئولان کمپاني والت ديزني مي توانند از اين همه بذل و بخشش توليد کنندگان داخلي براي تبليغ محصولاتشان و مديران فرهنگي کشور که هيچ نظارتي بر روي اين توليدات ندارند تشکر کنند و آن را يک شانس تمام عيار براي خود بدانند.
آب خوردن با طعم موش آشپز
" ليوان آبخوري مدرسه موجود است " اين جمله بر سر در يکي از مغازها نصب شده است و زير آن چند مدل ليوان پلاستيکي رنگي با طرح کارتونهاي مختلف و جذاب قرار گرفته اند.
فروشنده ليوانها که پسر جواني هم هست مي گويد: اين ابتکار جديدي است که امسال برخي از توليد کنندگان لوازم التحرير داشته اند، البته تعداد اين ليوانها در بازار خيلي زياد نيست اما فروش خوبي دارد و پيشمانيم که چرا سفارش بيشتري به توليد کننده ندادم چون به هرحال خيلي از مادرها براي اينکه تمام وسايل بچه هايشان ست و شکل هم باشد، اين ليوانها را خريداري مي کنند.
پسربچه اي ليوان موش آشپز را انتخاب کرده، مي خواهد يکي ديگر هم براي پسرخاله اش که نيست، بخرد. موش آشپز در حالي که دهانش از تعجب باز مانده، روي ليوان آبي رنگ خشکش زده است و معلوم نيست کجا را مي بيند.
دانش آموزان در کورس لوازم التحرير
"دفتر 40 برگ 700 تومان، 60 برگ 900 تومان، 100 برگ 1100 تومان، 200 برگ هم داريم که 2200 تومان است." آقاي فروشنده تاکيد مي کند که قيمت دفترهاي سيمي هم 300 تومان گرانتر از معمولي است.
خانمي از آقاي فروشنده کم حوصله که با عجله اينها را مي گويد و مشتريها را راه مي اندازد، دليل اين گراني را مي پرسد که او هم مي گويد:"کاغذ اين دفترها ايراني نيست و از آلمان آمده و اگر قصد خريد نداريد مغازه روبرويي ارزان تر هم دارد!".
آقايي 43 هزار تومان مي گذارد روي ميز و حدود 20 دفتر طرح دار براي دو پسرش که کنار دستش پلاستيک دفترها را زير رو مي کنند، مي خرد. از همين حالا سر دفترهايشان با هم دعوا مي کنند.
وقتي که مي پرسم "چقدر هزينه بابت خريد لوازم التحرير بچه هايتان کرده ايد؟" مي گويد: فعلا با کيف و کفششان چيزي حدود 110 هزار تومان، جدا از روپوش مدرسه و سرويس اياب و ذهاب و هزينه هاي فوق العاده اي که در طول سال تحصيلي بايد بدهيم. قديمها که اين طور نبود. اول سال چند تا دفتر از تعاونيهاي مصرف براي ما مي خريدند و جلدشان مي کرديم و تا آخر سال داشتيمشان. اما حالا بچه ها مي خواهند چيزي از همسن و سالهاي خودشان کم نداشته باشند و بايد بهترين وسايل را برايشان خريد. دوره و زمانه جديد است ديگر!
تاثير فرهنگي بر روي دانش آموزان
ابوالقاسم جامه بزرگ مديرکل اسبق آموزش ابتدايي وزارت آموزش و پرورش در اين باره مي گويد: اينکه کودکان و نوجوانان روحيه زيباشناسي دارند و طالب زيبايي و جذابيت هستند و نمي توانيم آنها را سرکوب کنيم. دانشمندان معتقدند که 70 درصد از ضمير انسان در مثبت انديشي، خلاقيت، تفکر انتقادي و منطقي، بينش علمي، صداقت و....در سن 8 تا 13 سالگي شکل مي گيرد. به همين دليل والدين، معلم و دولت بايد دقت ويژه اي نسبت به اين موضوع داشته باشند و براي اين دوره برنامه خاصي دنبال کنند چرا که در غير اين صورت کودکان از بيرون تاثير مي گيرند.
مدير کل سابق دفتر آموزش و پرورش ابتدايي وزارت آموزش و پرورش گفت: با توجه به اينکه دولتها در ايران از استراتژي مشخصي در توليد و توزيع لوازم التحرير پيروي نمي کنند، توليد و توزيع آنها بايد هدفمند و قانونمند شود و آموزش و پرورش نيز نظارت خود را بر اين عرصه آغاز کند.
لوازم التحرير کارکرد رسانه دارد
همچنين اردشير انتظاري رئيس سابق مرکز مطالعات آسيا و اقيانوسيه درباره اشاعه اين محصولات در بين دانش آموزان گفت: به نظر من وسايل التحرير به مثابه يک رسانه است که حاوي پيامهايي هستند که در آن مستترند و بايد در مورد آن حساس بود.
انتظاري افزود: لوازم التحرير بايد از جذابيت و زيبايي خاصي برخوردار باشد و نبايد نگاه سلبي داشت. ما دائم نمي توانيم به کودک بگوييم که اين غذا بد است، آن ديگري ميکروب دارد و ... به هرحال او نياز به غذا دارد و بايد آن را تامين کرد به همين دليل مسئولان فرهنگي بايد هنرمندان را وارد اين جريان کنند و از آنها طرحها و ايده هاي جديد و نو و مناسب سن کودکان بخواهند.
گزارشهاي بي نتيجه و مسئولان در حال مطالعه
سال گذشته نيز خبرگزاري مهر، گزارشي درباره بازار لوازم التحرير به عنوان اصلي ترين و ابتدايي ترين محصولات فرهنگي در دسترس دانش آموزان با عنوان "يکه تازي جومونگ و سوسانو در عرصه بي الگويي کودکان ايراني" منتشر کرد که با استقبال بالاي ساير رسانه ها و اظهار نظر برخي از مسئولان فرهنگي روبرو شد اما در عمل اتفاقي نيفتاد.
محمدرضا مخبر دزفولي دبير شورايعالي انقلاب فرهنگي به عنوان اولين مسئول در اين باره گفت: به محض اينکه اين گزارش مطرح شد آن را جزو موارد در دست بررسي قرار داديم و شخصاً به کميسيون تعليم و تربيت شورايعالي انقلاب فرهنگي ماموريت دادم که تمام اين گزارشها و موضوعات مرتبط را که به نظر ما يک نوع ناهنجاري فرهنگي است بررسي کنند.
مخبر دزفولي با بيان اينکه کميسيون تعليم و تربيت بايد طي زمان معيني راهکار مناسبي را براي معرفي راهکارها و توانمنديها در حوزه فرهنگسازي لوازم التحرير ارائه دهند اظهار کرد: قطعاً نتايج مطالعات خود را در اين زمينه ارائه خواهيم داد.
اما آنچه که در بازار لوازم التحرير سال جاري عيان است نشان مي دهد که گويا متوليان فرهنگي همچنان در حال مطالعه هستند و اين مطالعات هنوز نتيجه اي نداده است.
