به گزارش مشرق، محمدرضا خامی - دندانپزشک اجتماعی و متخصص بهداشت و سلامت دهان به سئوالات درباره مشکلات دندانی پاسخ داد.

تعریف بوی بد دهان چیست؟

بوی بد دهان حالتی است که پایدار باشد. اکثر افراد صبح بعد از بیدار شدن از خواب و قبل از خوردن صبحانه ممکن است بوی بد دهان داشته باشند که با خوردن صبحانه این بو، برطرف می شود.

علت این نوع بوی بد این است که در طول شب و هنگام خواب ترشح بزاق کم می شود و میکروارگانیسم های موجود در دهان محصولاتی تولید می کنند که بوی بد دهان را تولید می کند که البته این حالت نیاز به بررسی ندارد.

کدامیک از موارد بوی بد دهان نیاز به پیگیری و بررسی دارد؟

جواب این مورد برمی‌گردد به علت‌های بوی بد دهان که می توان در 4 دسته خلاصه کرد. دسته اول، غذهای مصرفی است که معروف ترین آنها مصرف سیر و پیاز است. دسته دوم، به بهداشت ضعیف دهان مربوط می‌شود که این مسئله به مشکلات دندان و لثه‌ها ارتباط دارد. دسته سوم، علت‌هایی است که تقریبا به دهان و دندان مربوط نیست اما به نواحی مجاور دهان و دندان که در ناحیه حلق قرار دارند، مربوط می‌شود. مثل مشکلات لوزه‌ها و سینوس‌ها. چهارمین علت بوی بد دهان، علل خارج از دهان و دندان و نواحی مجاور آن است. بیماری‌های عمومی از جمله دیابت، برخی از ناراحتی‌های گوارشی، عفونت‌های ریه در این دسته بندی قرار می‌گیرد.

آیا زبان می‌تواند عاملی برای ایجاد بوی بد دهان باشد؟

بله، در بعضی افراد توصیه می‌شود هنگام مسواک زدن یک یا دو بار یا 3 بار مسواک را در سطح زبان بکشند به ویژه قسمت عقب زبان که می‌تواند محل تجمع میکروارگانسیم‌ها باشد. به هر حال، دندانپزشک با معاینه می‌تواند مشکل را پیدا کند و اگر مشکل به علت لثه و دندان باشد ممکن است جرم گیری لازم باشد یا پرکردگی و ترمیم لازم باشد. اگر با برطرف کردن مشکلات ذکر شده، اگر بوی بد دهان ادامه داشته باشد، لازم است فرد به متخصص گوض، حلق و بینی و فضاهای مجاور دهان و دندان مراجعه کند.

برای افرادی که سطح هوشیاری آنها کم است یا ناتوان هستند که توصیه ای دارید؟

جواب این سوال مقوله مفصلی است و بسته به نوع ناتوانی فرد متفاوت است و کسی باید این کار را برای فرد توان خواه انجام دهد. به عنوان مقال افرادی که ناتوانی حرکتی دارند مسواک مخصوص که دسته ضخیم تری دارد و خود فرد هم می تواند انجام دهد، توصیه می‌شود.

یادآوری می‌شود چون رساندن خدمات دندانپزشکی برای این افراد بسیار مشکل است و گاه این افراد قادر به بیان مشکل خود نیستند پیشگیری بسیار کمک کننده است. چون گاه این افراد قادر به بازکردن فک نیستند و یا ممکن است اجازه ندهند دندانپزشک کاری برای آنها انجام دهد. لذا تحت بیهوشی ممکن است کانون‌های عفونی دهان آنها توسط دندانپزشک از بیم برود و لازم است خدمات پیشگیری توسط افرادی که به این دست بیماران کمک می کند ادامه داشته باشد.

توصیه ای برای افرادی که توده‌های سفید را در دهان مشاهده می‌کنند، دارید؟

لوزه‌ها در افرادی که عفونت‌های مکرر دارند، متورم می‌شود و برجسته‌تر مشاهده می‌شود و حالت گل کلمی دارد و در شیارهایش مواد غذایی گیر می‌کند و همین می‌تواند عاملی برای بوی بد دهان باشد. رسیدگی به این مشکل کار متخصص گوش، حلق و بینی است که ممکن است درمان‌های خاص را که شامل تخلیه شیارها و گاه تخلیه لوزه‌ها است.

زمان و تعداد ایده آل مسواک زدن را توصیح دهید؟

حداقل روزی دو بار با استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید. یکبار قبل از خواب چون ترشح بزاق در طول شب و خواب کم می‌شود و هنگام صبح که بعد از صبحانه باشد، بهتر است. البته اگر فرد در طول روز قادر به مسواک زدن نیست بهتر است از خوردن میان وعده های غیر ضروری که از مواد قندی تهیه شده اند پرهیز کند یا اگر از این دست خوراکی ها استفاده می کند دهان و دندان خود را با آب شست و شو دهد.

به نظر شما استفاده از دهان شویه‌ها موثر است؟

بله، دهان شویه‌ها انواع مختلفی دارند که برای مشکلات لثه یا پوسیدگی دندان داده می‌شود که استفاده از هر کدام در جای خود و با تجویز دندانپزشک مناسب است. لازم به ذکر است هر پروتزی که داخل دهان گذاشته می شود، ملاحظات و رعایت‌های خاص خودش را دارد مثلا فردی که روکش یا بریج گذاشته باید به توصیه‌های دندانپزشک خود عمل کند. یا کسی که ایمپلنت دارد باید ملاحظات مربوط را که توسط دندانپزشک بیان شده، اجرا کند.

آیا استفاده از آب نمک رقیق یا غذاهای خاص برای رفع بوی بد دهان توصیه می‌کنید؟

بله، آب نمک رقیق می‌تواند موثر باشد. دهان شویه‌های خاصی توسط متخصص طب سنتی ارائه می‌شود که آن هم مفید است. برخی مصرف کرفس، هویج، سیب و جعفری را برای رفع بوی بد دهان توصیه می‌کنند که همه اینها مفید است به شرطی که فرد آن 4 دسته مشکل که ابتدای صحبت ذکر شد را نداشته باشد.

آب نمک بهتر است یا دهان شویه؟

آب نمک یا نمک حالت ضد عفونی دارد که در جای خودش مفید است دهان شویه نیز برای مشکلات خاصی توسط دندانپزشک توصیه می شود که آن هم جای خودش را دارد. پس آب نمک یا دهان شویه را با نظر پزشک خودتان مصرف کنید.

آیا قهوه بوی بد دهان را از بین می‌برد؟

در مورد این سئوال باید بگوییم، نظر ثابت شده ای نداریم که آیا قهوه بوی بد دهان را کم می‌کند یا زیاد اما قهوه باعث خشکی دهان می‌شود از طرفی شاید بوی مطبوعی در دهان ایجاد کند.