به گزارش مشرق، بحران کم آبی در شهرهای جنوبی وضعیت معیشتی ساکنان این مناطق را با مشکلات جدی مواجه کرده و گویا صحبت از جیره بندی آن در صورت تداوم خشکسالی های اخیر در این ناحیه به میان آمده است.
در حال حاضر سالانه 95 میلیارد متر مکعب آب در بخش های مختلف کشاورزی، آب شرب و شهری مصرف می شود و بیشترین سهم با مقیاس 92 درصدی به بخش کشاورزی اختصاص داشته و حوزه های روستایی و شهری با 6 درصد، بخش صنعت پنج و یک دهم درصد و بخش عمومی و بوستانها 5 درصد را به خود اختصاص داده است.
مصرف آب کشاورزی در ایران 22 درصد بیشتر از مصرف جهانی است در حالی که متوسط مصرف جهانی در بخش کشاورزی 70 درصد بوده و مصرف آب شرب کشور نیز 3 برابر مصرف جهانی است.
بسیاری از کشورهای جهان موفق شده اند مصرف آب در کشاورزی را 50 درصد کاهش دهند، بنابراین ایران نیز با استفاده از فناوری های نوین می تواند این میزان بالای مصرف را مدیریت کرده تا گامی مثبت در جهت مبارزه با کم آبی برداشته شود.
بحران را جدی بگیریم
احمد مرادی عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس شورای اسلامی با اشاره به بحران کم آبی در استان های جنوبی کشور گفت: با توجه به این که استان های بوشهر، هرمزگان، خوزستان، سیستان وبلوچستان، کرمان و فارس در نوار خشکسالی متصل به دو دریای عمان و خلیج فارس قرار دارند، استفاده 40 درصدی از آب شرب شهری برای آبیاری فضای سبز غیر منطقی است.
وی ادامه داد: از سوی دیگر با سرازیر شدن فاضلاب به دریا با دبی 700 لیتر در ثانیه و 300 لیتر در ثانیه برای آبیاری فضای سبز منجر به تحمل خسارت سنگین برای منابع آبی کشور خواهیم شد که عواقب جبران ناپذیری دارد.
مرادی تصریح کرد: طرح آب شیرین کن از منابع آبی دریا، ایجاد سد برای ساماندهی آب های سطحی و سیلاب ها در منطقه خلیج فارس و مکانیزه کردن چاه ها از مهم ترین برنامه ها برای تامین آب این مناطق در آینده است.
نماینده هرمزگان و بندرعباس و عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور مجلس شورای اسلامی گفت: در حال حاضر طرح شیرین سازی آب دریا برای شرب در جزیره ابو موسی در حال اجرا است که از آن به عنوان یکی از موفق ترین طرح های مدیریت آبی کشور نام برده می شود.
تامین آب آشامیدنی جنوب کشور هزینه سازاست
سید راضی نوری عضو کمیسیون کشاورزی آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر این که تامین آب آشامیدنی جنوب کشور هزینه ساز است، اظهار کرد: برای طرح برداشت آب دریا و تامین آب شیرین به ازای هر متر مکعب سه هزار تومان هزینه می شود که قطعا هزینه سنگینی را به مدیریت منابع آب وارد می کند.
وی تصریح کرد: کشورهایی که با مشکل کم آبی روبرو هستند با فرهنگ سازی مناسب و استفاده از سیستم آبیاری مکانیزه توانسته اند با بحران کم آبی مقابله کنند، بنابراین باید با عزم ملی و همکاری نهاد های دولتی مانند وزارت نیرو، شهرداری ها، آموزش و پرورش، رسانه و نهاد های دیگر با این معضل مقابله کنیم.
کشاورزان حامیان اصلی منابع آبی و رفع بحران کم آبی کشور
وحید اردکانیان کارشناس آب و کشاورزی با تاکید براین که کشاورزان به عنوان بهترین حامیان و حافظان منابع آبی و زیر زمینی در مناطق مختلف ایران می توانند تا حد قابل توجهی بحران کم آبی کشور را رفع کنند اظهار کرد : کشاروزان بهترین حافظان منابع طبیعی هستند بنابراین با تشکیل اتحادیه ها و تشکل های خاص کشاورزی و و اگذاری منابع طبیعی به آنها براساس اصل 44 قانون اساسی و خصوصی سازی و بازگشت حق آبه های کشاورزان ، کاهش تصدی گری دولت و سرمایه گذاری در این بخش می توان علاوه بر تامین آب کشاورزی بخش های دیگر مانند آب شرب ، شهری و صنعتی را تامین کرد درحقیقت دولت در صورت نیاز به آب مورد نیاز ومصرفی باید حق آبه ها را از کشاورزان خریداری کند تا انگیزه آنها برای حفظ این منابع مانند زمین های کشاورزیشان بیشتر شود.
وی ادامه داد : سد سازی ها و راه اندازی شبکه های آب رسانی ، لوله کشی های شهری و بین شهری ، اجرای طرح هایی مانند طرح آب شیرین کن و مشابه آن به مراتب نسبت به بازگشت حق آبه ها به کشاورزان و در صورت نیاز خریداری و پرداخت حقوق کشاورزان برای حق آب ها ی آنها هزینه بیشتری را در بردارد.
اردکانیان در خصوص عوامل موثر بر افزایش بحران کم آبی در کشور گفت : حضور دلالان و و اسطه های آبی از عوامل موثر برافزایش معضل بزرگ کم آبی در مناطق مختلف کشور است ؛ صدور مجوزها چه به صورت قانونی و چه غیر مجاز در افزایش روند بحران کم آبی موثر است .
این کارشناس آب و کشاورزی افزود : نبود بسترهای کارشناسی مناسب و سیاست بازی های غیرمنطقی در اداره یا ساماندهی وضعیت کنونی آب از معضلات و سد راه های پیش رو رفع بحران کم آبی کشور است و تا زمانی که برداشت های منابع آبی و زیر زمینی کاهش پیدا نکند همچنان این مشکلات وجود خواهد داشت .
وی تصریح کرد : برداشت های بیش از اندازه از منابع آبی ، زیر زمینی ، دشت های آبی و آب های سطحی و اجرای طرح های هزینه ساز و غیر کارشناسی شده ، گرفتن حق آبه های کشاورزان و استفاده آنها از منابع آبی به جای حق آبه هایشان از مهم ترین عوامل موثر در سرعت بخشیدن به بحران کم آبی است .
اردکانیان افزود : تجربه نشان داده است کشاورزان از دیرباز توانسته اند از زمین و حق آبه های خود به عنوان میراث های چندین ساله خود حفاظت کنند بنابراین کشاورزان مناسب ترین حامیان برای حفظ منابع آبی و رفع بحران کم آبی هستند بهتر است با ارائه بسترهای حمایتی این امر را به کشاورزان واگذار کرد.
این کارشناس آب و کشاورزی در پایان گفت : تصدی گری های غیر منطقی دولت در منابع آبی و نظارت ضعیف بر نحوه برداشت های بیش از اندازه بیانگر این واقعیت است که دولت تا کنون نتوانسته در ساماندهی این حوزه موفق باشد پس باید با واگذاری به بخش خصوصی نظارت بر برداشت ها بیشتر شود زیرا یکی از مهم ترین راهکارهای مقابله با بحران کم آبی کاهش برداشت ها از منابع آبی است .
در حال حاضر سالانه 95 میلیارد متر مکعب آب در بخش های مختلف کشاورزی، آب شرب و شهری مصرف می شود و بیشترین سهم با مقیاس 92 درصدی به بخش کشاورزی اختصاص داشته و حوزه های روستایی و شهری با 6 درصد، بخش صنعت پنج و یک دهم درصد و بخش عمومی و بوستانها 5 درصد را به خود اختصاص داده است.
مصرف آب کشاورزی در ایران 22 درصد بیشتر از مصرف جهانی است در حالی که متوسط مصرف جهانی در بخش کشاورزی 70 درصد بوده و مصرف آب شرب کشور نیز 3 برابر مصرف جهانی است.
بسیاری از کشورهای جهان موفق شده اند مصرف آب در کشاورزی را 50 درصد کاهش دهند، بنابراین ایران نیز با استفاده از فناوری های نوین می تواند این میزان بالای مصرف را مدیریت کرده تا گامی مثبت در جهت مبارزه با کم آبی برداشته شود.
بحران را جدی بگیریم
احمد مرادی عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس شورای اسلامی با اشاره به بحران کم آبی در استان های جنوبی کشور گفت: با توجه به این که استان های بوشهر، هرمزگان، خوزستان، سیستان وبلوچستان، کرمان و فارس در نوار خشکسالی متصل به دو دریای عمان و خلیج فارس قرار دارند، استفاده 40 درصدی از آب شرب شهری برای آبیاری فضای سبز غیر منطقی است.
وی ادامه داد: از سوی دیگر با سرازیر شدن فاضلاب به دریا با دبی 700 لیتر در ثانیه و 300 لیتر در ثانیه برای آبیاری فضای سبز منجر به تحمل خسارت سنگین برای منابع آبی کشور خواهیم شد که عواقب جبران ناپذیری دارد.
مرادی تصریح کرد: طرح آب شیرین کن از منابع آبی دریا، ایجاد سد برای ساماندهی آب های سطحی و سیلاب ها در منطقه خلیج فارس و مکانیزه کردن چاه ها از مهم ترین برنامه ها برای تامین آب این مناطق در آینده است.
نماینده هرمزگان و بندرعباس و عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور مجلس شورای اسلامی گفت: در حال حاضر طرح شیرین سازی آب دریا برای شرب در جزیره ابو موسی در حال اجرا است که از آن به عنوان یکی از موفق ترین طرح های مدیریت آبی کشور نام برده می شود.
تامین آب آشامیدنی جنوب کشور هزینه سازاست
سید راضی نوری عضو کمیسیون کشاورزی آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر این که تامین آب آشامیدنی جنوب کشور هزینه ساز است، اظهار کرد: برای طرح برداشت آب دریا و تامین آب شیرین به ازای هر متر مکعب سه هزار تومان هزینه می شود که قطعا هزینه سنگینی را به مدیریت منابع آب وارد می کند.
وی تصریح کرد: کشورهایی که با مشکل کم آبی روبرو هستند با فرهنگ سازی مناسب و استفاده از سیستم آبیاری مکانیزه توانسته اند با بحران کم آبی مقابله کنند، بنابراین باید با عزم ملی و همکاری نهاد های دولتی مانند وزارت نیرو، شهرداری ها، آموزش و پرورش، رسانه و نهاد های دیگر با این معضل مقابله کنیم.
کشاورزان حامیان اصلی منابع آبی و رفع بحران کم آبی کشور
وحید اردکانیان کارشناس آب و کشاورزی با تاکید براین که کشاورزان به عنوان بهترین حامیان و حافظان منابع آبی و زیر زمینی در مناطق مختلف ایران می توانند تا حد قابل توجهی بحران کم آبی کشور را رفع کنند اظهار کرد : کشاروزان بهترین حافظان منابع طبیعی هستند بنابراین با تشکیل اتحادیه ها و تشکل های خاص کشاورزی و و اگذاری منابع طبیعی به آنها براساس اصل 44 قانون اساسی و خصوصی سازی و بازگشت حق آبه های کشاورزان ، کاهش تصدی گری دولت و سرمایه گذاری در این بخش می توان علاوه بر تامین آب کشاورزی بخش های دیگر مانند آب شرب ، شهری و صنعتی را تامین کرد درحقیقت دولت در صورت نیاز به آب مورد نیاز ومصرفی باید حق آبه ها را از کشاورزان خریداری کند تا انگیزه آنها برای حفظ این منابع مانند زمین های کشاورزیشان بیشتر شود.
وی ادامه داد : سد سازی ها و راه اندازی شبکه های آب رسانی ، لوله کشی های شهری و بین شهری ، اجرای طرح هایی مانند طرح آب شیرین کن و مشابه آن به مراتب نسبت به بازگشت حق آبه ها به کشاورزان و در صورت نیاز خریداری و پرداخت حقوق کشاورزان برای حق آب ها ی آنها هزینه بیشتری را در بردارد.
اردکانیان در خصوص عوامل موثر بر افزایش بحران کم آبی در کشور گفت : حضور دلالان و و اسطه های آبی از عوامل موثر برافزایش معضل بزرگ کم آبی در مناطق مختلف کشور است ؛ صدور مجوزها چه به صورت قانونی و چه غیر مجاز در افزایش روند بحران کم آبی موثر است .
این کارشناس آب و کشاورزی افزود : نبود بسترهای کارشناسی مناسب و سیاست بازی های غیرمنطقی در اداره یا ساماندهی وضعیت کنونی آب از معضلات و سد راه های پیش رو رفع بحران کم آبی کشور است و تا زمانی که برداشت های منابع آبی و زیر زمینی کاهش پیدا نکند همچنان این مشکلات وجود خواهد داشت .
وی تصریح کرد : برداشت های بیش از اندازه از منابع آبی ، زیر زمینی ، دشت های آبی و آب های سطحی و اجرای طرح های هزینه ساز و غیر کارشناسی شده ، گرفتن حق آبه های کشاورزان و استفاده آنها از منابع آبی به جای حق آبه هایشان از مهم ترین عوامل موثر در سرعت بخشیدن به بحران کم آبی است .
اردکانیان افزود : تجربه نشان داده است کشاورزان از دیرباز توانسته اند از زمین و حق آبه های خود به عنوان میراث های چندین ساله خود حفاظت کنند بنابراین کشاورزان مناسب ترین حامیان برای حفظ منابع آبی و رفع بحران کم آبی هستند بهتر است با ارائه بسترهای حمایتی این امر را به کشاورزان واگذار کرد.
این کارشناس آب و کشاورزی در پایان گفت : تصدی گری های غیر منطقی دولت در منابع آبی و نظارت ضعیف بر نحوه برداشت های بیش از اندازه بیانگر این واقعیت است که دولت تا کنون نتوانسته در ساماندهی این حوزه موفق باشد پس باید با واگذاری به بخش خصوصی نظارت بر برداشت ها بیشتر شود زیرا یکی از مهم ترین راهکارهای مقابله با بحران کم آبی کاهش برداشت ها از منابع آبی است .
