سرویس جهان مشرق - تعداد زیادی ایرانی در زندان‌های ترکمنستان هستند و در بدترین زندان‌های دنیا روزگار خود را سپری می‌کنند. هرچند تعداد دقیق این افراد مشخص نیست، اما آمارها عمدتاً بین 300 تا 500 نفر را نشان می‌دهند. به نظر می‌رسد اکثر این هم‌وطنان به خاطر پاپوشی که دولت ترکمنستان برای آن‌ها دوخته و بعضاً به خاطر تلاش برخی شرکت‌های باربری برای قاچاق مواد مخدر به ترکمنستان در این کشور بازداشت شده‌اند. وضعیت خود این افراد در زندان‌های ترکمنستان و شرایط خانواده‌هایشان در ایران حقیقتاً اسف‌بار است. «بهروز سید» چند ماه بعد از ازدواج، در ترکمنستان بازداشت شد و هنوز دختر 6 ماهه‌اش را در آغوش نگرفته است تلاش‌ها برای انتقال این زندانی‌ها به ایران طی سال‌های گذشته ادامه داشته است و خانواده‌های این زندانیان از اسفند سال 93 که قرارداد انتقال محکومین میان رؤسای‌جمهور دو کشور به امضا رسید، بیش از هر زمان دیگری چشم به راه هستند تا خبرهای خوبی در این‌باره بشنوند. با این وجود، هنوز خبری از اجرایی شدن این قرارداد (که تا تیرماه سال 95 توسط قوه‌های قضائیه و مجالس دو کشور نهایی هم شد) نیست. مشرق قصد دارد تا طی روزهای آینده مصاحبه‌های خود با تعدادی از خانواده‌های زندانیان ایرانی در ترکمنستان را منتشر کند. امید است اطلاع و جلب توجه مسئولین محترم به وضعیت این خانواده‌ها، موجب تسریع در روند اجرای قرارداد انتقال محکومین شود تا دست‌کم این خانواده‌ها امکان ملاقات حضوری با عزیزانشان در کشور خودمان را پیدا کنند. گزارش‌ها و مصاحبه‌های قبلی مشرق در خصوص زندانیان ایرانی در ترکمنستان را می‌توانید از انتهای همین خبر بخوانید. آن‌چه در ادامه می‌آید، مصاحبه با خانم «غنا» همسر آقای «بهروز سید» زندانی ایرانی در ترکمنستان است. توضیح بدهید که چرا همسرتان در ترکمنستان دست‌گیر شد، حکمی که برای او صادر شده چیست و چند وقت است که در زندان است. همسر من 11 اسفند 94 راهی ترکمنستان شد و الآن بیش از 10 ماه است که در ترکمنستان زندانی است. اولین بار، نامه‌ای برای ما آمد که در آن نوشته بود به خاطر «مشکوک بودنِ بار» او را بازداشت کرده‌اند. چند ماه بعد هم حکم همسرم آمد؛ معلوم شد در بارِ او هیچ چیزی پیدا نکرده‌اند و از خودش هم حتی یک نخ سیگار هم نگرفته‌اند. با این وجود، گفته بودند در دو بارِ قبل او مواد پیدا شده است. 4 سال برایش زندان بریده‌اند و الآن هم در زندان «کریته» است. اختلافات دو کشور درباره صادرات گاز ترکمنستان به ایران و نهایتاً قطع این صادرات، موجب شده تا بسیاری از خانواده‌های زندانیان نگران باشند نکند ترکمنستان در موضوع انتقال زندانیان به فکر انتقام‌گیری باشد همسر من صرفاً یک راننده بود؛ مالک ماشین کس دیگری بود. این‌ها سه راننده بودند که با هم بار می‌بردند. قبل از آن‌که همسر من به ترکمنستان برود و دست‌گیر شود، با یکی دیگر از راننده‌ها تماس گرفته بودند و به او گفته بودند که به ترکمنستان نرود، چون گیر می‌افتد. اما به همسر من زنگ نزده بودند. الآن هم معلوم نیست که آن مواد مخدر در بار کدام راننده بوده، اما همسر من را گرفته‌اند. حکم چگونه به دست شما رسید، آیا از ترکمنستان با شما تماس گرفتند یا خودتان مجبور شدید جویای وضعیت همسرتان بشوید؟ هیچ‌کس به ما خبری نمی‌داد. از سفارت هم هیچ خبری به ما ندادند. وقتی خودمان با سفارت‌های ایران تماس گرفتیم، هم در عشق‌آباد و هم در «ماری»، حتی خبر نداشتند که همسر من کجاست. خودمان مجبور شدیم پی‌گیری کنیم و نهایتاً خبردار شدیم که همسرم را به اتهام حمل مواد مخدر بازداشت کرده‌اند. زمانی که همسرم را دست‌گیر کردند، هنوز یک سال هم از ازدواجمان نمی‌گذشت و من باردار بودم. تازه فهمیده بودیم که باردار هستم؛ حتی همسرم نمی‌دانست که فرزندش دختر است یا پسر. الآن دخترم ضحا 6 ماهه است، اما هنوز پدرش را ندیده است. با همسرم بر سر اسم فرزند توافق کرده بودیم و قرار بود اگر دختر شد، اسمش را چیز دیگری بگذاریم، اما وقتی همسرم به زندان افتاد، به ما گفتند خواندن سوره ضحی برای برگشتن گم‌شده مؤثر است. ما هم اسم دخترم را ضحا گذاشتیم، بلکه پدرش زودتر آزاد بشود. حتی دو هفته اول، اسمی انتخاب نکردیم، چون امیدوار بودیم پدرش برگردد و با هم برایش اسم انتخاب کنیم، اما متأسفانه نشد. یعنی دخترم به امید برگشتن پدرش دو هفته اسم نداشت، اما بعد از دو هفته، دیگر ناامید شدیم. ضحای 6 ماهه هنوز سایه پدر را بالای سر خود احساس نکرده است خرج خانواده شما را چه کسی تأمین می‌کند؟ نه دولت، نه هیچ نهاد دیگری تا الآن به ما کمک نکرده‌اند. من حتی به نماینده‌های شهرمان نامه دادم، اما هیچ‌کدام کمکی نکردند. من مستأجر بودم و روزها می‌آمدم خانه پدر شوهرم، اما الآن مجبور شده‌ام اسباب و وسایلم را از خانه خودمان به خانه پدر شوهرم بیاورم، چون دیگر نمی‌توانم اجاره خانه را پرداخت کنم. وضعیت همسرتان در زندان چگونه است؟ من که او را ندیده‌ام، اما خانواده همسرم یک بار برای ملاقات با او رفتند. هیچ امکاناتی در زندان به آن‌ها نمی‌دهند. خودمان به اندازه چند گونی لباس و مواد غذایی تهیه کرده‌ایم و خانواده همسرم این‌ها را برای او برده‌اند. پی‌گیری‌های شما تا الآن به کجا رسیده است؟ آیا خبری از آزادی یا انتقال همسرتان به ایران دارید؟ آخرین خبری که من دارم این است که قرار بود وزیر کشور به ترکمنستان سفر کنند که ظاهراً سفر ایشان لغو شده است. به نظر من ایران اگر بخواهد در زمینه زندانی‌ها با ترکمنستان به توافق برسد، می‌تواند. هر کالایی که ترکمنستان وارد می‌کند، از ایران به این کشور می‌رود. ما این همه صادرات به ترکمنستان داریم. اگر دولت ما یک مقدار پافشاری کند، حتماً این انتقال زندانی‌ها به ایران می‌تواند سریع‌تر صورت بگیرد. ایران کشور بزرگی است. ترکمنستان در مقابل ایران چیست! مگر این کشور چه‌قدر جمعیت دارد؟ البته این نظر من است، اما فکر می‌کنم اگر دولت ما یک مقدار به ترکمن‌ها سخت بگیرد، این هدف دست‌یافتنی است. صدها خانواده که هر کدام مدتی است یکی از عزیزانشان در ترکمنستان زندانی است، اکنون یادشان نمی‌آید «زندگی عادی» چه شکلی است به نظر شما چرا این فشار به ترکمنستان وارد نمی‌شود؟ من این را نمی‌دانم، اما از مسئولین واقعاً، خیلی، خواهش می‌کنم این مسئله را پی‌گیری و رسیدگی کنند، چون الآن یک یا دو خانواده فلج نیست، بلکه به ازای هر یک نفر زندانی در ترکمنستان، چند خانواده در ایران درگیر هستند. شما حساب کنید: همسر من الآن در زندان است. هم خانواده پدری من الآن فلج شده است و وضع وخیمی دارند، به خاطر من، به خاطر بچه‌ام. هم خانواده خودم و همسرم، من الآن آواره شده‌ام. هم خانواده همسرم که الآن از من نگه‌داری می‌کنند و پسرشان در زندان است، آن‌ها هم الآن وضع بدی دارند. همسر من چهار تا برادر دارد که همه آن‌ها هم وضع‌شان خراب است، همه پاسوز این قضیه شده‌اند. یعنی اگر 400 نفر در ترکمنستان زندانی باشند، فقط 400 خانواده درگیر نیستند، بلکه بیش‌تر از 1000 خانواده گرفتار هستند. من و فرزندم تنها یک نمونه از این خانواده‌ها هستیم که آواره شده‌ایم. از مسئولین خیلی خواهش می‌کنم که به این موضوع رسیدگی کنند. * * * مشرق تا کنون درباره زندانیان ایرانی در ترکمنستان گزارش‌ها و مصاحبه‌های متعددی را منتشر کرده است که می‌توانید آن‌ها را از جدول زیر بخوانید. 95/10/07 دختر 8 ساله یکی از زندانی‌ها:«من پول نمی‌خواهم، بگویید پدرم از سر کار بیاید»/ وزارت خارجه می‌گوید مگر ما گفته بودیم این‌ها بروند خلاف کنند/ می‌گویند گاز گلستان را ترکمنستان می‌دهد، برای همین نمی‌توانیم کاری برای شما بکنیم! 95/10/04 منتظر نتیجه سفر وزیر کشور به ترکمنستان هستیم/ خانواده‌های زندانیان در مسافرخانه ساکن شده‌اند 94/09/30 لایحه انتقال محکومین ایران و ترکمنستان در مجلس تصویب شد/ سیر قانونی اجرایی شدن انتقال محکومین طولانی نخواهد بود 94/09/14 همسر زندانی ایرانی: آیا ارزش زندانی‌های ما در ترکمنستان از سیب‌زمینی کمتر است؟ 94/08/28 زندانیان ایرانی مبتلا به آسم، هپاتیت و بیماری های قلبی شده اند/ خانواده زندانیان ایرانی را عریان بازرسی می کردند/ دختران جوان مان نان آور خانواده شده اند 94/08/27 پروتکل انتقال محکومین ایران در ترکمنستان به تصویب کمیسیون قضایی رسید 94/08/24 امکان آزادی زندانیان در صورت انتقال به ایران وجود دارد/ روند تصویب در مجلس عامل کندی در انتقال محکومین است 94/08/14 از اصرار زندانیان تا انکار وزارت خارجه؛ آیا شایعه آزادی زندانیان ایرانی کار سرویس های اطلاعاتی ترکمنستان است 94/05/08 تمام زندانیان‌ ایرانی در ترکمنستان تا سال آینده به کشور منتقل می شوند 93/12/24 احتمال نهایی شدن انتقال محکومین طی شش ماه آینده/ ترکمنستان سخت‌گیرترین کشور دنیا درباره مواد مخدر/ رییس جمهور ترکمنستان طی سه سال گذشته با عفو زندانیان ایرانی موافق نبود 93/11/28 آزادی گروه جدیدی از زندانیان ایرانی در ترکمنستان/ احتمالا با سفر روحانی به عشق‌آباد انتقال زندانیان نهایی می‌شود 93/11/28 10 نفر از زندانیان ایرانی در ترکمنستان به‌زودی آزاد می‌شوند 93/11/27 آیا کسی از تعداد زندانیان ایران در ترکمنستان خبر دارد؟ 93/11/13 کارمان به جایی رسیده که ترکمنستان به ما زور می‌گوید/ برای سفیرمان متأسفم/ نامه شماره‌شده وزارت خارجه را تکذیب می‌کنند +سند 93/11/12 سفیرایران: خبر شلیک به ماهیگیران برای امسال نیست/ معاون وزارت‌ خارجه: خبر مربوط به آذر ماه سال جاری است 93/09/15 نفرین کردم هرکه پیگیر کارمان نشد روزگارش مثل ما شود 93/09/11 دختر زندانی ایرانی در ترکمنستان: اگر پدر من هم با یک نامه آزاد می‌شود حاضرم هزار نامه به آقای‌ظریف بنویسم 93/08/04 تعدادی از زندانیان ایران در ترکمنستان آزاد شده اند/ یکی از بهترین سفرای ما در امور زندانیان سفیر ترکمنستان است/ از رسانه ها و صداوسیما شدیداً گله دارم/ سفیر ما در ترکمنستان به زودی تغییر می‌کند 93/06/23 بانک‌های ترکمنستان از تحریم‌های جدید علیه ایران صحبت می‌کنند/ سفارت حتی جواب تلفن ما را نمی‌دهد/ قرارداد 45 میلیون دلاری من بلاتکلیف است 93/06/10 فرزندم در زندان ترکمنستان زیر شکنجه و در شرایط بحرانی است 93/04/08 خبر تکان‌دهنده از درون زندان ترکمنستان/ مرگ یک ایرانی در زندان "ماری" 93/04/04 سفارت‌ هر کشور "امید" اتباع آن کشور است/ سفارت‌های ما دافعه‌شان بیشتر از جاذبه‌شان است/ باید از اهرم‌هایمان برضد ترکمنستان استفاده کنیم 93/03/17 پاپوش ترکمنستان برای شهروندان ایران 93/03/03 گفتند برای آزادی همسرت مکاتبه نکن/ سفارت وکیل خود را حمایت نمیکند/ همسرم امیدی به زنده‌ماندن ندارد 93/02/22 مسوولان وزارت‌خارجه گفتند کم‌کاری قوه قضاییه مانع حل مشکل زندانیان ایرانی است