به گزارش مشرق، روابط عربستان و مصر در کمتر از یک سال اخیر به مثابه دفتری بوده است که در فواصل زمانی کوتاه هر بار یک ورق از اختلافات آن رو شده است؛ از موضوع جزایر صنافیر و تیران گرفته تا مواضع السیسی در قبال سوریه و جنگ یمن و حمایت از روسیه در شورای امنیت و مخالفت با عربستان، تا جایی که اخیرا یک دیپلمات عرب در ارزیابی این اختلافات به احتمال جنگ بین این دو اشاره کرد.

نگاهی دقیق و موشکافانه به اختلافات دو طرف نشان می دهد عربستان مدعی آقایی در جهان عرب است و ژست برادر بزرگتر را به خود گرفته است و تصور می کند کمک های میلیادری به مصر باید آن را کاملا مطیع ساخته و در برابر تمام خواسته ها، موضع گیری ها و سیاست های ریاض دنباله رو آن باشد حال آنکه مصر به دلیل جایگاهی که در جهان عرب دارد، نمی پذیرد مواضع مستقل خود را کنار گذاشته و دنباله رو عرسبتان باشد به ویژه اینکه این کشور به دلیل سیاست های اشتباه اکنون در داخل و خارج با مشکلات متعددی روبه رو است.

السیسی مواضع و سیاست‌های مستقل مصر را به عربستان گوشزد کرد

در همین ارتباط رئیس جمهور مصر در صدد برآمد جایگاه مصر را به عنوان یک کشور مستقل و مطرح در جهان عرب به عربستان گوشزد کند به این معنی که یک ماه پیش السیسی در جریان دیدار با امیر کویت از او خواست پیامهایش را به ملک سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان برساند. مضمون این پیام ها به این شرح بود:

خودداری از اعمال فشار بر نظام حاکم مصر در ارتباط با جزیره تیران و صنافیر زیرا پرونده این دو جزیره به نهاد قضائی واگذار شده است و دیگر نمی توان از آن صحبت کرد.

لزوم احترام ریاض به اختلاف دیدگاهها در ارتباط با بسیاری از مسائل سیاسی عربی و منطقه ای زیرا مصر یک کشور کوچک نیست که تابع عربستان باشد.

این موضع گیری صریح مصر در قبال خواسته های سعودی نشان می دهد رهبران عربستان در ارزیابی خود اشتباه کردند زیرا  گمان می کردند کمک های مالی میلیاردی به مصر موجب می شود رهبران این کشور مطیع و دنباله رو ریاض باشند و موضع گیری های عربستان علیه ایران و دولت سوریه را تایید کنند و علاوه بر این مانند بسیاری از کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس با همه دشمنان عربستان قطع رابطه کنند اما ارزیابی سعودی ها اشتباه بود.

اقدامات تحریک آمیز و تنبیهی عربستان علیه مصر

در این میان هر بار که مصر در قبال خواسته ها و مواضع عربستان پاسخ منفی داد، ریاض علیه قاهره دست به اقدامی تنبهی زد که قطع ارسال محموله های نفتی به مصر و یا ایجاد محدودیت برای کارگران مصری در عربستان نمونه هایی از آن بود.

اما تازه ترین اقدام تحریک آمیز ریاض علیه قاهره بازدید ملک سلمان از سد النهضه در سرچشمه نیل بود آن هم در حالی که مصر و اتیوپی بر سر این موضوع و منابع آبی نیل با یکدیگر اختلاف دارند بنابراین این اقدام شاه سعودی خشم مصری ها را به دنبال داشت.

ریاض همچنین چندی پیش بهبود روابط با مصر را به برکناری سامح شکری وزیر خارجه این کشور مشروط کرد زیرا او را مسئول تنش روابط بین ریاض و قاهره می داند.

ریاض مواضع اخیر قاهره از جمله دیدار شکری با محمد جواد ظریف همتای ایرانی خود در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در ماه سپتامبر گذشته را به مثابه رویارویی غیر مستقیم مصر و نیز آغاز همکاری بین قاهره و تهران برشمرد.

به گفته برخی تحلیلگران، یکی از دلایل اختلاف بین قاهره و ریاض زمینه سازی شکری برای حضور در نشست سران آفریقایی- عربی بود که عربستان و هفت کشور عربی دیگر در همراهی با مغرب  آن را تحریم کردند.

در این میان پرواضح است که با توجه به موارد اختلاف بین مصر و عربستان اولویت های دو کشور با یکدیگر متفاوت است و این تفاوت به ویژه در مورد بحران سوریه به خوبی نمود یافت به این معنی که عربستان بر لزوم برکناری بشار اسد از قدرت تاکید دارد حال آنکه مصر با این دیدگاه مخالف است و بر خلاف ریاض برکناری بشار اسد را به عنوان پیش شرط حل و فصل بحران سوریه مطرح نکرده است.

در فراز و نشیب این تحولات،  محمد العربی زیتوت دیپلمات سابق الجزایر روز جمعه در صفحه شخصی خود در توییتر با اشاره به اختلافات مصر و عربستان، نوشت: آیا مصر سرانجام در پایان راه به عربستان سعودی حمله خواهد کرد؟

وی ادامه داد، کسانی که هزینه کودتای السیسی را پرداخت کردند باید متوجه باشند وزیری که علیه رئیسش (مرسی) کودتا می کند، می تواند علیه کسی هم که او را رئیس جمهور کرد (عربستان) قد علم کند.

تهدیدهای یک نویسنده نزدیک به السیسی علیه عربستان

عادل نعمان نویسنده نزدیک به السیسی نیز در مطلبی در روزنامه الوطن مصر نوشت، مصر برگه های برنده زیادی دارد که استفاده از آن می تواند عربستان را سخت نگران کند و موجب تهدید آن شود از جمله ارتباط با ایران.

وی تهدید کرد: اگر مصر به همان شیوه فریبکارانه توام با نیرنگ پاسخ دهد، چه می شود؟ اگر به حقه بازی هایی متوسل شود که در محاسبات شما نیست، چطور؟ اگر دری را که به خاطر شما به روی ایران بستیم، باز کنیم چه می شود؟ راه به سمت ایران ساده تر از اتیوپی است و برای ما بهتر است و توجیهات خود را داریم اما شما هیچ توجیهی جز فریب و نیرنگ علیه ما ندارید.

سفر توجیه ناپذیر مشاور ملک سلمان به اتیوپی

نعمان ادامه داد: احمد الخطیب مشاور ملک سلمان راهی اتیوپی می شود تا از سد النهضه دیدن کند آن هم در حالی که هیچ نیازی و ضرورتی برای این کار وجود ندارد.

محمد بن عبدالرحمان وزیر خارجه قطر نیز به الخطیب ملحق شده و او نیز راهی اتیوپی می شود تا از صحت و سلامت سد النهضه اطمینان حاصل کند. من و همه مصری ها می دانیم که سفر این مقام قطری هدف جز توطئه ندارد و به این مشی قطری ها عادت داریم.

تاریخ و قاموس مصر با تاریخ وهابیت متفاوت است

این نویسنده مصری افزود: همه این اقدامات را در نظر داریم و بر خلاف تاریخ وهابیت و قاموس سعودی، در قاموس ما چیزی در مورد سلب خاک و مال و آبروی دیگران نیامده است و ما جنگنجو و متجاوز نیستیم و قدرت خود را بر مظلومان و ضعیفان تحمیل نمی کنیم وجیره خوار پول کسی نیستیم و وارد خانه هایی که متعلق به ما نیست نمی شویم و هیچ گاه همسایه بدی برای کشورهای همسایه و یا میانجی نفرت انگیزی نبوده ایم وهیچ گاه  با تروریسم در خاک خود مبارزه نکرده ایم و در عین حال آن را به دیگر کشورها صادر نکردیم.

نعمان در پایان نوشت: برادران سعودی! ما شمار را دوست داریم، بله اما سنگ ریزه های کشورمان را بیش از فرزندانمان دوست داریم و سر خود را با عزت در فقر بالا نگاه می داریم اما اگر صبرمان تمام شود و ناراحتی پیش بیاید دیگر این دوستی بازگشتی نخواهد داشت.

این مطلب نویسنده مصری علیه عربستان در حالی است که یکی از بارزترین سطوح اختلاف بین دو طرف در سطح رسانه‌ای نمود یافت و رسانه های هر یک از این دو کشور انگشت اتهام زنی را به طرف مسئولان طرف مقابل نشانه رفتند.

در این شرایط شاید اینکه زیتوت از جنگ بین مصر و عربستان صبحت به میان آورده است، دیگر اکنون خیلی دور از ذهن نباشد.