سرویس ورزش مشرق – سه روز بعد از باخت ذوب آهن به استقلال بود که یحیی گل محمدی از سمت خود در این تیم کناره گیری کرد تا مدیرعامل این تیم اصفهانی در اقدامی مهم و البته ریسکی هدایت نماینده ایران در لیگ قهرمانان آسیا را به دستیار همان مربی بسپارد. سید مجتبی حسینی در این مدت از 8 بازی تنها یک شکست داشته و در 6 بازی پیروزی را برای ذوب آهن به ارمغان آورده است.
موفقیت این مربی جوان 43 ساله که اولین تجربه سرمربیگری اش را سپری می کند بهانه ای شد برای بررسی مسیر مربیانی که در این شغل فعالیت می کنند. اینکه کدام یک ابتدا دستیار بودند و کدامیک از روز اول سرمربیگری را در دست داشته اند. این بررسی مشخص کرد چه تفاوت هایی بین این دو روش برای پرداختن به حرفه مربیگری ایجاد می کند.
دومین تیم جدول در دست امیر قلعه نویی است که او برخلاف برانکو کارش را از دستیاری آغاز کرد. رده سوم نیز به تیم مجید حسینی رسید که سال ها دستیار یحیی گل محمدی بود.
مجید جلالی پس از برانکو در جمع مربیانی که بدون تجربه دستیاری وارد این حرفه شدند با احراز رده چهارم با پیکان در رده دوم این دسته از مربیان قرار می گیرد و پس از آن هم علی دایی است که با نفت تهران در رده پنجم ایستاده است. پس از دایی هم نعیم سعداوی با فولاد در رده ششم است که این مربی نیز کارش را از سرمربیگری در این حرفه آغاز کرد.
با این حساب از جمع 6 تیم بالای جدولی 4 تیم اول، چهارم، پنجم و ششم تحت هدایت مربیان خودکفاست و تنها رده های دوم و سوم توسط مربیانی هدایت می شود که ابتدا دستیار بوده اند.
بر اساس این گزارش خلاصه به بررسی رزومه سرآغاز مربیگری هر یک از مربیان هر 16 تیم لیگ برتری پرداختیم که در ادامه می آید: ( ترتیب مربیان بر اساس رتبه تیمها تا پایان نیم فصل است)
*برانکو ایوانکوویچ؛
برانکو مربیگری را از سال 1991 در باشگاه وارتکس آغاز کرد و از همان ابتدای کار خود هدایت تیم را در دست داشت. در طول این سالها نیز در باشگاه های مختلفی فعالیت کرده که همه جا نفر اول بوده است ولی این کروات تنها در دو مقطع دستیار یک مربی بوده است. برانکو در تیم ملی کرواسی در جام جهانی 1998 فرانسه و مقدماتی جام جهانی 2002 کره و ژاپن دستیار میروسلاو بلاژوویچ در تیم ایران بود. (
ریزِ عملکرد برانکو ایوانکوویچ در رده باشگاهی)
پرافتخارترین سرمربی لیگ برتر ایران پیش از اینکه نخستین تجربه سرمربیگری اش را در تیم کشاورز تهران به دست آورد، یک سال دستیار ناصر حجازی در استقلال و چند ماه دستیار ابراهیم قاسمپور در تیم ملی امید بود و همراه تیم امید قهرمان بازیهای غرب آسیا در تهران شد.
قلعه نویی سپس به برق تهران رفت و پس از یک فصل سرمربیگری در این تیم لیگ یکی برای نخستین بار در لیگ برتر روی نیمکت استقلال اهوازی نشست که در 4 بازی اول جلال چراغپور روی آن نشسته و استعفا داده بود.
او در این سال ها دستیاران زیادی کنار خود داشته که تعدادی از آنها از جمله علیرضا منصوریان حالا خود در کسوت سرمربیگری فعالیت می کنند. قلعه نویی هدایت تیم ملی ایران را نیز در کارنامه مربیگری اش دارد. او سه بار با استقلال و دو بار پیاپی با سپاهان در لیگ برتر عنوان قهرمانی را با تیم های تحت هدایتش بدست آورده است.
او متولد اول آذر 1352 است و از دستیاری در تیم نساجی مازندران کارش را آغاز کرد. حسینی در این تیم شمالی کنار یحیی گل محمدی بود و سپس با او به پرسپولیس رفت و در ادامه تیم های صبای قم، نفت تهران و ذوب آهن را هم با گل محمدی هدایت کرد تا سرانجام در مهر ماه سال جاری پس از کناره گیری یحیی از سمت خود از سوی آذری به عنوان سرمربی ذوب آهن معرفی شد.
حسینی در حالی این تیم را تحویل گرفت که با 6 امتیاز از 7 بازی و تفاضل گل منفی یک در رده چهاردهم جدول قرار داشت. اما حالا با گذشت 7 هفته ذوب آهن با 24 امتیاز و تفاضل گل مثبت 10 در رده سوم ایستاده است. پیشرفتی چشمگیر که همه اهالی فوتبال را هم متعجب کرده است.
*مجید جلالی؛
جلالی هم از دسته مربیانی است که هرگز دستیاری کسی را برعهده نداشته غیر از مقطعی کوتاه در باشگاه سایپا (تقریبا یک نیم فصل در سال 04-2003) که محمد مایلی کهن سرمربی آن تیم بود. جلالی قهرمانی دوره سوم لیگ برتر را با تیم پاس بدست آورد. او که مربیگری را در دوران بازی اش در وحدت آغاز کرد، در رده ملی هم هدایت تیم های مختلفی از جمله ارتش و غیره را در دست داشته اما هرگز هدایت تیم بزرگسالان به وی سپرده نشده است.
سرمربی نفت تهران زمانی که خود در سایپا بازیکن بود کار مربیگری را آغاز کرد. علی دایی در فصل ششم لیگ برتر و در اواسط فصل هدایت سایپا را در دست گرفت و تیمش را هم قهرمان لیگ برتر کرد. او در پایان همان فصل کفش هایش را آویخت و مربیگری را از فصل بعد به شکل جدی ادامه داد. او در این سال ها هرگز دستیار مربی دیگری نبوده و سرمربیگری تیم ملی را نیز تجربه کرده است.
به گزارش مشرق، سرمربی فعلی فولاد سرمربیگری اش را با هدایت تیم نفت آبادان آغاز کرد ولی در ادامه دستیار نناد نیکولیچ در تیم زیر 21 سال ایران در سال 2007 شد. او سپس در پرسپولیس دستیار افشین پیروانی شد. البته وقتی پیروانی نتوانست انتظارات را برآورده کند و وینگادا هدایت پرسپولیس را در دست گرفت، سعداوی هم در تیم پرسپولیس نماند.
نعیم پس از آن در سایپا دستیار مجید جلالی شد و این آخرین بار بود که سعداوی دستیاری می کرد. او در هفته پایانی دور رفت لیگ برتر جاری باید با پیکانی دیدار کند که هدایتش را مجید جلالی برعهده دارد. کسی که نعیم روزی دستیارش بود و در مقطعی مصاحبه های تندی علیه هم انجام دادند.
*علیرضا منصوریان؛
منصوریان در سال 1387 در استقلال تهران دستیار امیر قلعه نویی بود. او غیر از این تجربه دیگری در این زمینه در فوتبال باشگاهی ندارد اما در تیم ملی در سال 11-2010 دستیار افشین قطبی بود. البته منصوریان پیش از حضور در تیم ملی، برای اولین بار تجربه سرمربیگری را در پاس همدان کسب کرد و در سالهای اخیر در نفت تهران و استقلال سرمربی بوده است.
او که فصل قبل استقلال خوزستان را قهرمان لیگ برتر کرد سابقه دستیاری در لیگ برتر داشته است. او در فولاد دستیار محمد مایلی کهن و نناد نیکولیچ بود. در صبا هم دستیاری محمد حسین ضیایی و فیروز کریمی را کرد و بعد از سه سال دستیاری ابتدا هدایت صبا و سپس پیکان تهران را در دست گرفت و در نهایت به استقلال خوزستان رسید و حالا هم هدایت تیم سپاهان را در دست دارد.
در زمره مربیان جوان و موفق در بالا آوردن تیم های لیگ پایین به دسته بالاتر بود که در نهایت در لیگ برتر مشغول شد. فراز هم کار جدی خود در سطح اول فوتبال مملکت را در مقام مربی یک تیم از دستیاری قلعه نویی در استقلال اهواز آغاز کرد و سپس در ابومسلم کمک مربی فیروز کریمی شد.
البته او برای اولین بار سرمربیگری را از تیم "ب" پاس آغاز و سپس هدایت همه رده های پایه این باشگاه را به ترتیب تجربه و در نهایت وارد عرصه جدی تر این رشته شد.
*سید سیروس پورموسوی؛
ویسی در حالی استقلال خوزستان را قهرمان لیگ برتر کرد که همین مربی دستیارش بود. پورموسوی البته پیش از آن در فولاد خوزستان هم دستیار وینکو بگوویچ بود. این مربی را در خوزستان به عنوان یک مربی "بازیکن ساز" می شناسند. او پس از جدایی ویسی پذیرفت تیم استقلال خوزستان را در لیگ برتر و قهرمانان آسیا هدایت کند و تا این مرحله از فصل هنوز نتوانسته انتظارات را آنچنان که باید برآورده کند. او هم در زمره مربیانی است که در لیگ جاری رودرروی سرمربی سابق خودش قرار می گیرد.
این مربی مازندرانی پس از 13 سال بازی برای تیم نساجی مربیگری را از پیام مشهد آغاز کرد و از روز اول سرمربی بود. تنها دورانی که او کمک مربیگری را تجربه کرد در مسابقات نوجوانان آسیا در تیم کشورمان دستیار کارلو سولدو ایتالیایی بود و در آن تورنمنت با این تیم مقام چهارمی را کسب کرد. او هم سابقه طولانی در بالا آوردن تیم ها از رده پایین تر به بالا دارد.
محمدرضا مهاجری بیشترین سابقه دستیاری را همراه با مجتبی حسینی در جمع سرمربیان فعلی لیگ برتری داراست. او در تیم های ابومسلم، استقلال اهواز، پاس تهران، راه آهن، داماش و صبای قم همواره دستیار فیروز کریمی بود و از این حیث شاید بین سرمربیان فعلی شاغل در لیگ برتر بیش از همه خاک دستیاری در فضای مربیگری را خورده است.
البته فیروز کریمی تا چند روز پیش در لیگ یک سرمربی اکسین البرز بود ولی دستیار قدیمش تیم لیگ برتری پدیده را در دست دارد و تیمش بازیهای با کیفیتی هم به نمایش می گذارد.
*خداداد عزیزی؛
تاریخ ساز ملبورن هم تجربه دستیاری هیچ مربی را در کارنامه مربی گری اش ندارد و مستقیم هدایت ابومسلم را در دست گرفت و کارش را آغاز کرد. او پس از جدایی فرهاد کاظمی از سیاه جامگان هدایت این تیم را پذیرفت.
فرکی از سال 1373 تا 1379 در باشگاه پاس دستیار ابراهیم قاسمپور، فیروز کریمی، بیژن ذوالفقار نسب و محمود یاوری بود تا در همان سال آخر خود به تنهایی هدایت پاس را در دست بگیرد. البته فرکی دستیاری در تیم ملی را هم تجربه کرد. او در مقطعی که همایون شاهرخی در سال 2003 هدایت تیم ملی را در دست گرفت دستیار وی شد و در ادامه در مقدماتی جام جهانی 2006 آلمان هم دستیار برانکو ایوانکوویچ بود.
تیم او این روزها شرایط خوبی در جدول ندارد. فرکی سابقه دوبار قهرمانی با تیم های فولاد و سپاهان در دو فصل پیاپی لیگ برتری را در کارنامه دارد.
*عبدالصمد مرفاوی؛
مهاجم اسبق استقلال مربیگری را با دستیاری قلعه نویی در استقلال شروع کرد و در همان دوران هم تیم هایش دو بار به عنوان قهرمانی دست یافت. او در حد فاصل بار اول و دوم دستیاری قلعه نویی، یک فصل هدایت استقلال را به تنهایی در دست گرفت تا نخستین تجربه سرمربیگری اش را سپری کند.
*فرهاد کاظمی؛
فرهاد کاظمی از سال 70 به عنوان دستیار فیروز کریمی در تیم بهمن کار مربیگری را شروع کرد و از میانه سال 1374 سرمربی بهمن شد و با این تیم در لیگ 74 و 75 نایب قهرمان شد او هدایت بهمن، تیم‌ملی فوتسال، استقلال رشت، پاس، سپاهان، ذوب‌آهن، ابومسلم، پیکان، صبا، مس کرمان، استیل آذین، گسترش فولاد و .... بوده است.
کاظمی که در این سال ها به کرّات در لیگ های دسته یک و برتر هدایت تیم های مختلفی را در دست داشته است دو بار هم سپاهان را قهرمان لیگ برتر و جام حذفی ایران کرده است.
**تا پایان هفته پانزدهم لیگ برتر سه تیم در کادر فنی خود تغییر داشتند. ذوب آهن با قطع همکاری با یحیی گل محمدی در شرایط بهتری قرار گرفت اما ماشین سازی پس از جدایی رسول خطیبی همچنان شرایط بدی در انتهای جدول دارد و سیاه جامگان نیز تغییر خاصی در وضعیتش بعد از جدایی فرهاد کاظمی از این تیم بوجود نیامد. خطیبی که او نیز مربیگری را خودش آغاز کرده فعلا بیکار است و گل محمدی به تازگی هدایت تیم اکسین البرز را در دست گرفته است. کاظمی هم پس از جدایی از سیاه جامگان سرمربی ماشین سازی شد.
جدول سرگذشت مربیان حال حاضر لیگ برتر
| ردیف |
سرمربی |
تیم (ها)ی که دستیار بوده اند |
توضیحات |
| 1 |
برانکو ایوانکوویچ |
- |
فقط در تیم های ملی کرواسی و ایران دستیار بوده است |
| 2 |
امیر قلعه نویی |
استقلال تهران |
در تیم ملی دستیار ابراهیم قاسمپور بود |
| 3 |
مجید جلالی |
سایپا |
در مقطعی خیلی کوتاه دستیار محمد مایلی کهن شد |
| 4 |
مجتبی حسینی |
نساجی مازندران، پرسپولیس، صبای قم، نفت تهران و ذوب آهن |
در همه این سال ها دستیاری یحیی گل محمدی را در رده باشگاهی انجام داد |
| 5 |
علی دایی |
- |
مربیگری را از سایپا به عنوان بازیکن مربی آغاز کرد |
| 6 |
نعیم سعداوی |
فولاد خوزستان و پرسپولیس |
دوران کوتاهی در پرسپولیس مربیگری کرد |
| 7 |
علیرضا منصوریان |
استقلال تهران |
منصوریان در تیم ملی هم دستیار قطبی بود |
| 8 |
عبداله ویسی |
فولاد و صبای قم |
فصل قبل استقلال خوزستان را قهرمان پانزدهمین دوره لیگ برتر کرد |
| 9 |
فراز کمالوند |
پاس ب، استقلال اهواز و ابومسلم |
مربیگری را از رده های پایه باشگاه پاس تهران آغاز کرد |
| 10 |
پورموسوی |
استقلال خوزستان و فولاد |
مربی بازیکن ساز باشگاه فولاد بوده است |
| 11 |
نادر دست نشان |
- |
در تیم نوجوانان ایران دستیار کارلو سولدو بود |
| 12 |
رضا مهاجری |
ابومسلم، اس اهواز، پاس، راه آهن، داماش و صبا |
در این سالها هموار دستیار یک مربی بود |
| 13 |
خداداد عزیزی |
- |
- |
| 14 |
حسین فرکی |
پاس تهران |
در تیم ملی دستیار همایون شاهرخی و برانکو ایوانکوویچ بود |
| 15 |
عبدالصمد مرفاوی |
استقلال تهران |
دو بار در زمان دستیاری تیمش قهرمان لیگ برتر شد |
| 16 |
فرهاد کاظمی |
بهمن و پاس |
در آغاز سرمربیگری بهمن را دو سال پیاپی نایب قهرمان کرد. در لیگ برتر هم سابقه دو قهرمانی با سپاهان دارد. |
