به گزارش مشرق به نقل از فارس، «جي سولومون» در مقاله‌اي در روزنامه وال استريت ژورنال به تحولات اخير منطقه پرداخت و نوشت: عربستان سعودي تلاش مي‌كند كه ملت‌هاي مسلمان در خاورميانه و آسيا را حول يك محور غير رسمي عربي عليه ايران متحد كند، حركتي كه برخي مقامات آمريكايي را نگران ايجاد درگيري‌هاي جديد فرقه‌اي در جهان عرب كرده است. مقامات سعودي تلاش دارند تا با نزديكي به پاكستان، مالزي، اندونزي و كشورهاي آسياي مركزي حمايت ديپلماتيك و احياناً - كمك نظامي در برخي موارد - اين كشورها را براي خاموش كردن قيام اكثريت شيعه مردم بحرين عليه حاكمان سني اين كشور جلب كند، بحراني كه به نماد مقابله اعراب با ايران تبديل شده است.
نويسنده اين مقاله مي‌افزايد: تلاش‌هاي عربستان سعودي هر چند عليه يك دشمن مشترك صورت مي‌گيرد، اختلافات با دولت اوباما را افزايش داده است به ويژه دعوت عربستان از پاكستان مي‌تواند اهداف امنيتي آمريكا در جنوب آسيا را پيچيده‌تر كند. اين اقدامات، تلاش‌هاي آمريكا براي هدايت ناآرامي‌هاي مردمي خاورميانه را به يك فرجام صلح‌آميز دشوارتر مي‌سازد.
بنابر اظهارات برخي مقامات پاكستاني، آمريكايي و سعودي، رئيس شوراي امنيت ملي عربستان، شاهزاده بندر بن سلطان در ماه مارس از ژنرال‌هاي قدرتمند پاكستان خواسته بود كه از عمليات آنها در بحرين، پشتيباني كنند.
به گفته اين مقامات، شاهزاده بندر - كه براي بيش از دو دهه سفير عربستان در واشنگتن بوده است - به ژنرال‌هاي پاكستاني خاطرنشان كرده كه نبايد روي آمريكا براي بازگشت ثبات در خاورميانه يا محافظت از منافع پاكستان در جنوب آسيا حساب كرد.
روزهاي اخير مقامات آمريكايي مرتبط با عربستان نااميدي عربستان از سياست‌هاي آمريكا را تأييد كرده، ولي اعتقاد دارند كه روابط مي‌تواند ترميم شود.
يك مقام آمريكايي مي‌گويد آنها از ما راضي نيستند و راجع به ايران عميقاً عصبي هستند ولي فكر نمي‌كنم جاي دوري بروند. مقامات سعودي گفته‌اند كه فراخوان آنها وسيع است. يك مقام سعودي در اين ارتباط مي‌گويد عناصر زيادي در اين ابتكار وجود دارند، در صورت نياز و درخواست رهبري عربستان، تمامي كشورهاي عمده اسلامي تمايل خواهند داشت كه نسبت به اين ابتكار متعهد شوند.
اين مقام اضافه مي‌كند كه نيروهاي احتمالي پاكستاني مي‌توانند به 4 هزار نيرو كه عمدتاً شامل سربازان سعودي هستند، ملحق شوند. اين نيروها در ماه مارس گذشته به بحرين اعزام شدند تا از خاندان خليفه در مقابل قيام‌هاي مردمي داخلي محافظت كنند.
نويسنده اين مقاله خاطرنشان مي‌كند: با اين حال مقامات سعودي اعتقاد دارند كه نيروهاي فعلي كافي هستند و هنوز هيچ درخواست رسمي براي نيروهاي جديد نكرده‌اند.
مداخله نظامي در بحرين به دعوت نظام پادشاهي سني اين كشور صورت گرفت كه ايران را به هدايت جنبش اعتراضي متهم مي‌كردند. ايران اين اتهامات را تكذيب كرد، ولي در همان حال حمايت خود را از حقوق معترضان اعلام و خواستار عقب‌نشيني نيروهاي خارجي از بحرين شد.
به عقيده عربستان پيوستن نيروهاي امنيتي ساير اعضاي شوراي همكاري خليج فارس به ارتش عربستان براي فرونشاندن ناآرامي‌هاي بحرين پيامي به ايران بود كه در ساير امور ساير كشورها دخالت نكند.
شوراي همكاري خليج فارس شامل شش كشور كويت، بحرين، عمان، قطر، عربستان و امارات متحده عربي است و قصد دارد اردن و مراكش را نيز به مجمع خود اضافه كند. آمريكا با سركوب خشونت‌آميز مخالف است. مقامات آمريكايي به استفاده از زور توسط رژيم‌هاي عرب عليه اعتراضات مردمي اعتراض كرده و گفته‌اند نگرانند اين توسل به خشونت، معترضان شيعي بحريني را به بازوهاي ايران تبديل كند، منوكراسي (فردسالاري) شيعه‌ها كه رقابت ديرينه‌اي با عربستان براي حوزه نفوذ خود در خليج فارس و كل خاورميانه داشته است.
ديپلمات‌هاي سعودي مي‌گويند كه بعد از ورود نيروهاي شوراي همكاري خليج فارس به بحرين در مارس گذشته، رياض مقامات عالي‌رتبه‌اي را به اروپا و آسيا اعزام كرده است تا در مورد اين عمليات توضيح دهند و حمايت خود را توجيه كنند.
سعود الفيصل وزير خارجه عربستان به اروپا سفر كرد و بندر بن سلطان به آسيا رفت و با مقامات هند، چين، پاكستان و مالزي ديدار كرد. با اين حال از آنجايي كه شاهزاده بندر هيچ سخنگويي ندارد، تأييد اين اخبار امكانپذير نشد.
مالزي كه داراي اكثريت سني است در اين ماه در خلال سفر نجيب رزاق نخست‌وزيرش به رياض، تمايل خود را به اعزام نيرو به بحرين اعلام كرد. نجيب رزاق در بيانيه‌اي اعلام كرد: مالزي پشتيباني كامل خود را از تصميمات حاكميت عربستان و كشورهاي شوراي همكاري خليج فارس براي محافظت از ثبات و امنيت منطقه در شرايط سخت كنوني اعلام مي‌كند.
مقامات بحريني روز پنجشنبه اعلام كردند كه از پشتيباني ديپلماتيك استقبال مي‌كنند، ولي نيازي به كمك نظامي در اين مرحله ندارند و چنين درخواستي را نه از پاكستان و نه از مالزي نداشته‌اند. يك مقام غيرنظامي پاكستاني گفت كه ارتش در حال بررسي كمك‌هايي است كه مي‌تواند براي كمك به عربستان انجام دهد.
يك افسر ارشد ارتش پاكستان هم گفت كه اين كشور هيچ طرح فوري براي اعزام سرباز با مقاصد عملياتي ندارد.اين افسر گفت كه يك گردان پاكستاني از پيش از بروز ناآرامي‌ها به منظور آموزش نيروهاي بحريني در اين كشور حاضر بوده‌اند ولي هيچ نقشي در سركوب‌هاي اخير نداشته‌اند.
بخش عمده‌اي از نيروهاي پليس بحرين از سربازان پاكستاني تشكيل شده است. پيوندهاي نظامي پاكستان و عربستان سعودي به دهه‌ها قبل بازمي‌گردد. پاكستان هر سال صدها ميليون دلار كمك از عربستان دريافت مي‌كند كه بخش اعظم آن نفت ارزان قيمت است.
ميزان نفوذ عربستان در پاكستان نشانه‌اي است از اينكه چگونه تضادهاي ديپلماتيك در دو منطقه متفاوت - خاورميانه در يك سو و افغانستان و پاكستان در سوي ديگر - مي‌تواند اوضاع را براي آمريكا دشوارتر كند.
اينكه چگونه همزمان اهداف خود را براي خاتمه كشمكش‌ها در افغانستان دنبال كند، اوضاع پاكستان هسته‌اي را باثبات كند، قدرت ايران را محدود و بر ناآرامي‌هاي خشونت‌آميز خاورميانه سرپوش گذارد.
نويسنده اين مقاله با بيان اينكه روابط پاكستان و آمريكا در ماه مارس رو به وخامت گذاشته بود، مي‌نويسد: حتي پيش از عمليات آمريكا در پاكستان كه به كشته شدن بن لادن انجاميد و پاكستان آن را نقض حاكميت ملي خود مي‌داند. با اين حال پاكستان مانند عربستان كاملاً وابسته به آمريكاست. آمريكا نزديك‌ترين متحد استراتژيك عربستان است. سال گذشته رياض و واشنگتن يك طرح 60 ميليارد دلاري فروش سلاح به عربستان را اعلام كردند كه بزر‌گ‌ترين معامله تسليحاتي در تاريخ آمريكاست.
آمريكا به واسطه پايگاه‌هاي نظامي خود در قطر، بحرين و امارات، يك پوشش هوايي و دريايي براي عربستان و ساير متحدان خود در منطقه در برابر حملات احتمالي ايران تأمين مي‌كند.
روابط عربستان - آمريكا در دهه گذشته دچار تنش بود. عربستان با سرنگوني صدام حسين مخالف بود چرا كه وي را سنگري محكم در مقابل قدرت ايران مي‌دانست، همچنين رياض در بين ساير اختلافات به تلاش‌هاي دولت اوباما براي تعامل ديپلماتيك با ايران، مشكوك بود.
رياض همچنين مقامات واشنگتن را در جنگ نيابتي ديگري با ايران نااميد كرد، هنگامي كه در اواخر سال 2009 نيروهاي سعودي وارد يمن شدند تا شورشيان را از مرزهاي مشترك پاكسازي كنند. يمن، ايران را متهم به كمك به ناراضيان مي‌كرد و تهران اتهامات را رد مي‌كرد.
در آن زمان آمريكا اعلام كرد كه هيچ شواهدي از دخالت ايران در اين ناآرامي‌ها مشاهده نكرده است. عربستان همچنين آمريكا را به عنوان مهم‌ترين مقصر تشويق براي سرنگوني حسني مبارك در مصر ملامت مي‌كند. رياض وي را به عنوان آخرين سنگر قوي سني در قبال نفوذ ايران تلقي مي‌كرد و نگران است دولت جديد مصر بيش از حد با ايران دوست باشد.
يك مقام ارشد سعودي گفت كه روابط با واشنگتن قوي است و اظهارات بندر بن سلطان در بدگويي از آمريكا را تكذيب كرد. عربستان و ايران در دو كمپ متفاوت به كشمكش خود در خاورميانه ادامه مي‌دهند. در يك سو ايران به حمايت از سوريه ادامه مي‌دهد و به همراه گروه‌هاي عرب شبه نظامي حزب الله لبنان و حماس در سرزمين‌هاي فلسطيني قرار دارد كه داراي مواضعي ضد غربي بوده و به شدت با اسرائيل دشمن هستند.
در اقمار عربستان هم كه بيشتر طرفدار غرب هستند، پادشاهي‌هاي مسلمان سني خليج فارس، مصر، مراكش و گروه فتح قرار دارند.
وال استريت ژورنال در مقاله‌اي به قلم «جي سولومون» به نگراني عربستان از نزديكي دولت جديد مصر با ايران اشاره مي‌كند و مي‌نويسد: رياض نگران است دولت جديد مصر بيش از حد با ايران دوست باشد.
