به گزارش مشرق به نقل از مهر، بوق هاي دنباله دار مرد همسايه يعني ساعت هفت و نيم است و دخترش بايد زودتر بيايد پايين. اين اولين نواي صبحگاهي است. صدايي که حتي نمي گذارد با صداي قار قار کلاغ هايي که اين روزها کمتر صدايشان در مي آيد بيدار شويم. با باقيمانده خوابمان تکيه مي دهيم به پنجره اتوبوس و منتظرمي مانيم تا به ايستگاه پاياني برسيم .اتوبوس پشت چراغ مي ايستد و ارکستر موتورسيکلت ها آغاز به نواختن مي کند. صداي موتورها به اوج مي رسد، منتظر فرصتي هستند که چراغ را رد کنند. عدد چراغ قرمز به صفر مي رسد و روي اين رنگ مي مانند. ناگهان خودروها در يک حرکت هماهنگ دستشان را مي گذارند روي بوق. حالا صداي موتور سيکلتها لا به لاي فرياد بوق ها گم شده است و ...

اما اين صداهاي ناهنجار چقدرمي تواند اثرات مخرب داشته باشد؟

کارشناسان معتقدند: اگر شدت آلودگيهاي صوتي، بيش از حد آستانه مجاز باشد موجب کاهش قدرت شنوايي، افزايش فشارخون، سردرد، خستگي، تند مزاجي، عصبانيت، اختلال در مکالمات، کاهش قدرت يادگيري در کودکان، افزايش سقط جنين و کاهش وزن نوزادان هنگام تولد خواهد شد.

گوش انسان به طور طبيعي قادر به تحمل ميزان معيني صداست و اصوات بالاتراز??دسي بل فراترازتوانايي و تحمل گوش انسان است. اين در حالي است که آلودگي صوتي در مناطق مسکوني نزديک بزرگراه ها بين 70 تا 80 دسي بل است اين يعني خطر از آنچه ما مي انديشيم به ما نزديکترشده است.

شهروندان تهراني از آلودگي صوتي رنج مي برند

چندي پيش شرکت کنترل کيفيت هوا در گزارشي اعلام کرد؛ اغلب شهروندان تهراني ازآلودگي صوتي رنج مي برند. بررسي ها نشان مي دهد بيشتر شهروندان تهراني در مناطقي زندگي مي کنند که سر و صدا در آن مناطق ، بيش از استانداردهاي تعيين شده است ، به طور مثال در جنوب تهران علاوه بر سر و صداي ناشي ازترافيک، سر و صداي فرودگاه و راه آهن نيز اين منطقه را ازنظر صوتي، بسيار آلوده کرده است. اين درحالي است که گسترش روزافزون بزرگراه ها در سطح شهر، ميزان اين آلودگي را به مراتب افزايش مي دهد. در کنار مشکلات ساختاري شهر، شهروندان تهراني نيز رعايت همشهريان خود را نمي کنند. بوق ممتد خودروها، فرياد دستفروشان، رعايت نکردن نکات فني دراتومبيلها و بسياري ديگر از مشکلات خود ساخته بر معضلات آلودگي هواي تهران افزوده است.

عوامل آلودگي صوتي کدامند؟

دکتر ابراهيم قاسم زاده، روانشناس درباره عوامل آلودگي صوتي و نتايج آن مي گويد: آلودگي هاي صوتي و تصويري اثرمستقيمي برروان افراد دارند.

قاسم زاده ادامه مي دهد: دستگاه شنوايي انسان به طور طبيعي قادر به تحمل ميزان معيني ازصداست و اصوات بالاتر از?? دسي بل فراتر از تحمل گوش انسان است. ازاين رو حتي اگرعوارض اين اصوات ناهنجاردر ظاهر قابل شناسايي نباشند اما در رفتار هاي پرخاشگرانه، کاهش آستانه تحمل فردي و ازهمه بدتر فراموشي و اختلال يادگيري درکودکان بروز پيدا مي کند.

يوسف رشيدي، مديرکل کنترل کيفيت هواي تهران نيز با اشاره به اينکه موتورسيکلتها بيشترين سهم را درايجاد آلودگي صوتي شهر تهران دارند، مي گويد: بايد براي ساماندهي موتورسيکلت ها در شهر تهران برنامه ريزي دقيقي صورت گيرد، زيرا همه روزه تعدادي زيادي موتورسيکلت در تهران تردد مي کنند که سهم بالايي را در ايجاد آلودگي هوا و آلودگي صوتي دارند.

رشيدي مي افزايد: در اکثر نقاط نزديک بزرگراهها و خيابانهاي پرتردد آلودگي صوتي بالاتر از حد استاندارد است، بدين معني که بسياري از نقاط شهر تهران به ويژه در ساعات پيک سفري صبح و بعدازظهر از نظر آلودگي صوتي در وضعيت ناسالم قرار دارند.

به گفته وي، ترافيک سنگين خودروها، نامناسب بودن تکنولوژي خودروها و موتورسيکلتها از دلايل اصلي آلودگي صوتي شهر تهران هستند.

رشيدي اضافه مي کند: خودروهاي سواري شخصي پس از موتورسيکلتها بيشترين آلودگي صوتي را ايجاد مي کنند و سهم آنها در آلودگي صوتي شهر تهران به طور متوسط 30 درصد است و 20 درصد از آلودگيهاي صوتي تهران نيز مربوط به خودروهاي سنگين و غيره مي شود و سهم اتوبوسهاي شرکت واحد در ايجاد آلودگي صوتي تنها يک درصد است.

مناطق پر سروصداي تهران کدامند؟

مديرعامل شرکت کنترل کيفيت هواي تهران با توجه به تردد بيش از3 ميليون خودرو در پايتخت که حدود 2 ميليون 300 هزاردستگاه آن ها سواري اند مي گويد: شهرتهران جزو شهرهايي است که بيشترين ميزان آلودگي صوتي در دنيا را دارد. در خيابانها واتوبانهاي شهر تهران نزديک به 8/47 درصد خودروهاي سواري و موتورسيکلتها صدايي بالاتراز81 دسيبل ايجاد مي کنند درحاليکه استاندارد آلودگي صوتي براي منازل مسکوني در روز55 دسيبل و شب 45 دسيبل است.

به گفته رشيدي، مناطق پرسرو صداي شهرتهران عبارتند ازمناطق 6-10-11-12-7-13-3-19-18 و 2 واين رتبه بندي براساس سرعت خودروها درسطح منطقه، مقدارکيلومتر پيمايش خودروها و توزيع آن ها درهرمنطقه وميزان بزرگراه هاي موجود صورت گرفته است.

مدير عامل شرکت کنترل کيفيت هواي تهران به ضرورت وجود نقشه هاي صوتي اشاره مي کند و مي گويد: کشورهاي پيشرفته دنيا جهت اجرا و ساخت بزرگراه ها و مناطق حساس به سرو صدا مانند مدارس و بيمارستان ها از نقشه هاي صوتي استفاده مي کنند که اين نقشه ها با توجه به افزايش ساليانه تعداد خودروها و حجم ترافيک تغيير مي کند.

به گفته رشيدي، نقشه هاي ترازصوتي مناطق 22 گانه شهر تهران نيز تکميل شده است و نقاطي که از آلودگي صوتي بالا رنج مي برند و وضعيت بحراني دارند مشخص شده اند، که براين اساس متاسفانه اکثر مراکز آموزشي و درماني در شهر تهران در معرض آلودگي صوتي بيش از حد استاندارد قرار دارند.

اما چاره کار چيست براي آن که گوش هايمان همچنان قدرت شنيدن داشته باشند چه بايد کرد؟

محسن خسروي کارشناس مسائل ترافيک در اين رابطه مي گويد: در حال حاضر براي حل اين مشکل اقداماتي همچون تهيه نقشه هاي صوتي در برخي از مناطق تهران، تهيه ضوابط و مقررات ايزوله کردن ساختمان ها نسبت به حرارت و صوت و اجباري کردن نصب پنجره هاي دوجداره در ساختمانها، بررسي و اقدام براي نصب ديوارهاي صوتي در بزرگراهها از جمله بزرگراه کردستان و ايجاد ايستگاههاي سنجش آلودگي هاي صوتي در برخي از نقاط تهران انجام شده است. اما اين اقدامات شروع کار است و بيشتر جنبه هاي عمومي را در بر مي گيرد .

او براي جلوگيري ازآلودگي‌هاي صوتي پيشنهاد مي کند: براي کاهش آلودگي بايد از ورود ماشين آلات که بيش از حد معين آلودگي صوتي توليد مي‌کنند جلوگيري شود. همچنين ايجاد نوارهاي عريضي از درختان و پوششهاي گياهي مي تواند به ميزان 10 دسي‌بل از شدت صوت بکاهد،ساخت ديوارهاي صوتي در اطراف اتوبانها جهت منحرف کردن امواج صوتي، محدود و ممنوع کردن عبور کاميونها و وسائط نقليه پر صدا، ضد صدا کردن ساختمانها و واحدهاي مسکوني، مضاعف يا دو لايه کردن شيشه پنجره‌ها در جهت جلوگيري از نفوذ صداي بيرون به داخل ساختمان نيز موثر است.

اما مديريت شهري براي کاهش آلودگيهاي صوتي چه کرده است؟

رشيدي در اين باره مي گويد: در حال نصب ديوارهاي صوتي در بزرگراه چمران هستيم که امسال 90 اين پروژه شتاب بيشتري مي گيرد و تاکنون نيز 80 در صد پيشرفت فيزيکي داشته است.

وي ادامه مي دهد:امکان سنجي نصب ديوارهاي عايق صوتي در بزرگراه ها و خيابان‌هاي اصلي تهران مورد بررسي قرار گرفته و براساس نتايج بررسي هاي و امکان سنجي هاي صورت گرفته نصب ديوار عايق صوتي در بزرگراه هاي شهيد همت، کردستان، رسالت، شهيد حکيم ، شهيد مدرس، شهيد چمران و شيخ فضل الله نوري در اولويت قرار گرفته است.

مديرعامل شرکت کنترل کيفيت هواي تهران با اشاره به اين که نصب ديوار عايق صوتي به طور متوسط ميزان آلودگي صوتي را 10 دسي بل کاهش مي‌دهد، تصريح مي کند: سر و صداي استاندارد در مناطق مسکوني به طور متوسط 55 دسي‌بل است اما بيشتر مناطق مسکوني که در مجاورت بزرگراه ها و يا شريان هاي اصلي شهر قرار دارند از آلودگي صوتي بيش از حد استاندارد رنج مي برند که بايد براي رفع مشکل اين مناطق راه کارهايي اتخاذ شود.

رشيدي معتقد است: شهر تهران به حدود 270 ايستگاه سنجش آلودگي صوتي نيازمند است که تاکنون 39 ايستگاه نصب و راه اندازي شده اس اما بايد تلاش کنيم که به طور متوسط در هر منطقه حدود 10 ايستگاه سنجش آلودگي صدا ايجاد شود.

وي اضافه مي کند: 5 ايستگاه جديد سنجش آلودگي هوا نيز در سال جاري نصب و راه اندازي مي شود که اميدواريم با افزايش اين ايستگاهها بتوانيم بهتر و دقيق تر وضعيت آلودگي هوا را تحت پايش قرار دهيم.

درچند سال اخير و در کنار معضل حل نشدني آلودگي هوا، معضل جديدي به نام آلودگي صوتي در حال شکل گرفتن است که بي توجهي به آن مي توان آن را به يکي از چالش هاي جديد شهر بدل کند. هرچند مدتهاست شهروندان ساکن کلانشهرها به زندگي شهرنشيني توام با چاشني آلودگي صوتي تن داده اند اما انگار هنوز زنگ خطرها برايشان به صدا درنيامده است.