گروه فرهنگی مشرق ؛ آیه شریفه بسم الله الرحمن الرحیم از با عظمت ترین و با فضیلت ترین آیات الهی و قرانی است. در این باره روایاتی را از اهل بیت علیهم السلام به مناسبت ماه مبارک رمضان که بهار قران است، تقدیم خوانندگان گرامی مشرق می کنیم: 1) محمّد بن مسلم روايت کرده است که از امام صادق علیه السلام در باره سبع المثاني و قرآن عظيم پرسيدم: آيا سبع المثاني، سوره فاتحه است؟ فرمود: بله. عرض کردم: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» در شمار اين هفت آیه است؟ فرمود: بله. آن بهترين آنهاست. (تهذيب: ج 2، ص 289، ح 1157.)
2) امام صادق علیه السلام فرمود: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» به اسم اعظم خداوند، از سياهي چشم به سفيدي آن نزديک تر است. (تهذيب: ج 2، ص 289، ح 1159.)
3) امير مؤمنان حضرت علي علیه السلام، فرمود: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ»، آيه اي از سوره فاتحة الکتاب است و اين سوره هفت آيه دارد و اين هفت آيه با «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» کامل مي شود. از رسول خدا صلی الله علیه و آله شنيدم که فرمود: همانا خداوند متعال به من فرمود: اي محمّد! «وَلَقَدْ آتَيْنَاكَ سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِي وَالْقُرْآنَ الْعَظِيمَ» [و به راستى به تو سبع المثانى و قرآن بزرگ را عطا كرديم] ،پس با فاتحة الکتاب، جداگانه بر من منت نهاد و آن را در کنار قرآن بزرگ قرار داد. همانا فاتحة الکتاب، ارزشمندترين چيز در گنجينه عرش است و خداوند عز و جل آن را به محمّد صلی الله علیه و آله اختصاص داد و او را بدان مفتخر ساخت و هيچ يک از پيامبران را در اين امر با وي شريک نگرداند، مگر حضرت سليمان علیه السلام را که از فاتحة الکتاب آيه «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» را به او عطا فرمود و از بلقيس حکايت کرد، آن گاه که او گفت: «إِنِّي أُلْقِيَ إِلَيَّ كِتَابٌ كَرِيمٌ، إِنَّهُ مِن سُلَيْمَانَ وَإِنَّهُ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» [نامهاى ارجمند براى من آمده است، كه از طرف سليمان است و (مضمون آن) اين است: به نام خداوند رحمتگر مهربان] ، بدانيد که هر کس با اعتقاد به ولايت محمّد و خاندان پاک او اين سوره را بخواند و به فرمان آن گردن نهد و به ظاهر و باطن آن ايمان داشته باشد، خداوند عز و جل به ازاي هر حرف از آن پاداشي برتر از دنيا و تمامي اموال و خوبي‌هاي آن به او عطا فرمايد؛ و هر کس به شخصي که اين سوره را قرائت مي کند، گوش بسپارد، به اندازه ثوابي که به قاري، دهند به او عطا شود. پس تا مي‌توانيد از اين خير و برکتي که در اختيارتان نهاده شده، بهره گيريد که آن يک غنيمت است؛ مبادا فرصتش بگذرد و حسرتش در دلهايتان باقي بماند. (عيون اخبار الرضا (ع)، ج 1، ص 270، ح 59-60.)
4) امام صادق علیه السلام فرمود: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» سزاوارترين کلامي است که به آواي بلند خوانده شده است و اين همان آيه ای است که خداوند عز و جل در باره اش فرمود «وَإِذَا ذَكَرْتَ رَبَّكَ فِي الْقُرْآنِ وَحْدَهُ وَلَّوْاْ عَلَى أَدْبَارِهِمْ نُفُورًا» [و چون در قرآن، پروردگار خود را به يگانگى ياد كنى با نفرت پشت مىكنند]. (تفسير قمي ج 1، ص 38، اسراء/ 46.)
5) از امام محمّد باقر علیه السلام روايت شده است که ايشان وقتي شنيد عده‌اي بسم الله را در آغاز سوره نمي خوانند، فرمود: ارجمندترين آيه کتاب خدا، «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» را دزديدند. (تفسير عياشي، ج 1، ص 33، ح 4.)
6) امام صادق علیه السلام فرمود: هر گاه کسي به امامت گروهي ايستد، شيطان به نزد شيطاني ديگر که نزديک امام ايستاده مي‌آيد و مي‌پرسد: آيا نام خدا را به زبان آورد؟ يعني آيا «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» را خواند؟ اگر بگويد آري، او از امام دور مي‌شود و اگر بگويد نه، او بر گردن امام سوار مي‌شود و پاهايش را بر سينه اش مي‌آويزد و اين گونه شيطان پيشاپيش آن گروه به امامت مي‌ايستد تا نمازشان را به پايان رسانند. (تفسير عياشي، ج 1، ص 34، ح 7.)
7) ابن مسعود، از پيامبر اکرم صلی الله علیه و آله روايت کرده است که ايشان فرمود: هر کس که مي‌خواهد خداوند او را از شعله‌هاي نوزده گانه‌ي جهنم رهايي بخشد، «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» را بخواند؛ زيرا آن نوزده حرف است و خداوند هر حرف را سپر شعله‌اي قرار مي‌دهد. (جامع الاخبار، ص42).
8) پيامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: هر که «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» را بخواند، خداوند متعال براي هر حرف از آن چهار هزار پاداش برايش بنويسد و چهار هزار بدي را از او بزدايد و چهار هزار مقام، برايش بالا ببرد. (جامع الاخبار، ص42).
9) پيامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: هر که «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» را بخواند، خداوند متعال در بهشت هفتاد هزار قصر از ياقوت سرخ برايش بنا کند و در هر قصر هفتاد هزار اتاق از درّ سفيد بسازد و در هر اتاق هفتاد هزار تخت از ياقوت سبز گذارد و بر هر تخت، هفتاد هزار بستر از ابريشم ظريف و زربافت بگستراند و پري سيه چشمي با هفتاد هزار طرّه موي آراسته به تاج مرواريد و ياقوت به همسريش درآورد که بر گونه راستش «محمد رسول الله» نوشته شده و بر گونه چپش «علي ولي الله» و بر پيشاني‌اش «حسن» و بر زنخدانش «حسين» و بر لبش «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ». عرض شد: اي رسول خدا! چنين کرامتي از براي کيست؟ فرمود: هر که با احترام و بزرگداشت بگويد: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ»(جامع الاخبار، ص42).
10) پيامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: اگر مؤمن به هنگام عبور از صراط بگويد «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ»، شعله آتش فرو نشيند و گويد: اي مؤمن! بگذر؛ چرا که نور تو شعله‌ام را خاموش کرد. (جامع الاخبار، ص42).
11) پيامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: هر گاه معلم به کودک بگويد: بگو: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» و کودک بگويد: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ»، خداوند برائت نامه‌اي براي کودک، برائت نامه‌اي براي پدر و مادرش و برائت نامه‌اي براي معلمش (از آتش جهنم) بنويسيد. (جامع الاخبار، ص42).
12) زمخشري در ربيع الابرار از پيامبر اکرم صلی الله علیه و آله روايت کرده است: دعايي که با «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» آغاز شود، رد نخواهد شد. همانا امت من در حالي که «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» بر لب دارند، روز قيامت وارد شوند و نيکي‌هاي آنها در ميزان، سنگيني کند. در اين هنگام، ديگر امت ها گويند: چه چيز کفه ترازوهاي امت محمّد صلی الله علیه و آله را سنگيني بخشيد؟ پيامبران به آنان پاسخ دهند: سرآغاز سخن ايشان سه اسم از اسم‌هاي خداوند بود که اگر در يک کفه ترازو قرار گيرد و گناهان مخلوقات در کفه ديگر، نيکي‌هاي ايشان سنگيني خواهد کرد.
منبع: ترجمه تفسیر روایی البرهان، ج 2 ص 150، از انتشارات کتاب صبح
