به گزارش مشرق به نقل از ايرنا، ايده ساخت مجموعه ها و سريال هاي مناسبتي از ابتداي دهه 80 آغاز شد و به مرور مورد استقبال فيلمسازان قرار گرفت زيرا تا اواخر دهه 70 به مناسبت هاي مختلف تنها جنگ ها و برنامه هاي طنز از شبکه هاي محدود تلويزيون روي آنتن مي رفت تا اينکه ماه محرم با ايام نوروز هم زمان شد و 'حسن فتحي' مجموعه تلويزيوني 'شب دهم' را براي مخاطب به تصوير کشيد و جريان مهمي را در مجموعه سازي تلويزيوني رغم زد.
همين امر سبب قوت گرفتن ساخت مجموعه هاي مناسبتي در ايام مختلف، مانند ماه رمضان، محرم و صفر و بويژه نوروز شد.
جريان ساخت مجموعه هاي مناسبتي براي ايام نوروز از همان سال ها بطور مداوم از سوي مديران، تهيه کنندگان و کارگردانان هاي تلويزيوني دنبال شد.
هم اکنون در پايان دهه 80 سريال هاي بسياري ساخته شدند که همچنان نام برخي آنها در ذهن مخاطب مانده، زيرا رقم زننده اي خاطرات خوشي براي آنها است.
مجموعه هاي مانند 'مرد هزار چهره'، 'مرد دو هزار چهره' ساخته مهران مديري، 'وفا' به کارگرداني محمدحسين لطيفي و 'ترش و شيرين' رضا عطاران از جمله اين آثار ماندگار هستند.
در ادامه جريان ساخت مجموعه هاي مناسبي از ابتداي دهه 80 تاکنون که با فراز وفرودها و کم وکيف بسياري همراه بود، سريال هاي نوروزي که براي اولين سال دهه 90 تدارک ديده شد، جاي بحث و تحليل بسيار دارند.
مجموعه هاي 'پايتخت'، 'موج وصخره'، 'راه دررو'، 'بچه ها نگاه مي کنند' عناوين ساخته هاي کارگردان ها و هنرمندان نام آشنايي چون سيروس مقدم، مجيد صالحي، سعيد آقاخاني و حميدرضا صلاحمند است.
سخن از نقاط قوت و ضعف مجموعه هاي ياد شده، نيازمند نگاه عميق به زوايا و جزييات تصويري و ساختاري هر يک از آنها است، بنابراين براي اجتناب از کلي گويي و يا بيان سخنان متداول به تفسير يکي از پرمخاطب ترين آنها يعني مجموعه نوروزي 'پايتخت' بسنده مي کنيم.
مجموعه تلويزيوني 'پايتخت' به کارگرداني سيروس مقدم و تهيه کنندگي 'الهام غفوري' توسط 'خشايار الوند' و 'محسن تنابنده' به رشته تحرير در آمده است، مجموعه اي که عليرضا خمسه، محسن تنابنده، احمد مهران فر و ريما رامين فر هنرمندانه در آن ايفاي نفش کردند.
شاخص ترين نکته اي که بيش از هر امر ديگري در مجموعه مذکور که مي توان آن را 'کمدي سياه' ناميد خودنمايي مي کند، نوآوري است که در تيپ سازي شخصيت هاي 'پايتخت' ديده مي شد زيرا پس از سال ها تماشاي بازيگران طنز سيما در شخصيت ها تکراري، سيروس مقدم خود را از کليشه ها رها ساخته و دست به خلق شخصيت هاي زده است که چندان بي مانند در عالم حقيقي جامعه نيستند.
در واقع بازي گرفتن فوق العاده از بازيگران جزو موارد قابل تحسين کارگرداني مقدم محسوب مي شود.
شخصيت هاي چون 'باباپنجعلي'، 'نقي' و 'ارسطو' با پردازش لهجه شيرين مازني که به گفته اهالي اين شهر کاملا درست و بي هيچ اشتباهي ادا مي شد، توانستند تاثير خاصي را بر مخاطب گذاشته و آنها را با خود در تمامي شب هاي نوروز 90 همراه کنند.
در کنار بازي هنرمندانه اين شخصيت ها بازي تخت و عاري از تملق 'ريما رامين فر' به داستان 'پايتخت' جان مي داد و آن را پيش از پيش براي مخاطب ملموس مي کرد.
حضور 'سميرا حسن پور' و ايجاد جريان نوپايي عشقي ميان وي و شخصيت ارسطو که احمد مهران فر به ايفاي نقش آن پرداخت در کنار علاقه، صميميت و فداکاري زن و شوهري که سال ها از زندگي آنها مي گذرد، در برگيرنده نکاتي به بيننده و يا جوان ايراني بود.
گذشته از بازي فوق العاده بازيگران 'پايتخت' که سبب آشتي بسياري از افراد هنردوست و فرهيخته با تلويزيون شد، نمي توان از فيلمنامه اي که تنابنده و الوند به نگارش درآورند به آساني گذشت زيرا برخي منتقدان معتقدند تنابنده در 'پايتخت' به پختگي مناسبي رسيده و الوند نيز تجربيات خوب گذشته خود را در کنار هنرمند خلاقي چون وي تکميل کرده است.
همچنين اتفاق هاي مختلف 'پايتخت' توامان و در پس يک ديگر رخ مي داد و اين امر سبب مي شد تا بيننده چشم از جعبه جادويي برندارد اين در حاليست که برخي منتقدان همين مساله را نقطه ضعف پايتخت مي دانند.
اتفاق هاي مناسب بسياري سبب شد تا 'پايتخت' از ساختار مناسب و قابل قبولي برخوردار شود اما تغيير شيوه کارگرداني سيرس مقدم چندان به اين روند کمک نکرد زيرا شيوه کارگرداني ساده و روان وي، بدون اعمال نماهاي بسته، زاويه بندي هاي که در ذهن مخاطب هيجان، جذابيت و علاقه براي تماشاي اثر ايجاد مي کرد بر خلاف ديگر ساخته هايش همچون 'زيرهشت' کمتر ديده مي شد و شايد از منظر نگارنده اين تنها نقدي است که مي توان به پايتخت گرفت.
البته لازم است که گفته شود، مقدم با بازي گرفتن متفاوت خود از هنرمندانش به اندازه کافي تبحر خود را در کارگرداني به رخ کشيده است.
با اين اوصاف، سيروس مقدم تاکنون مجموعه هاي تلويزيوني بسياري را ساخته است که هر يک به نوعي معضلات اجتماعي را بيان مي کنند، اما وي روند رو به جلوي را در پيش گرفته است و همکاري اش با افرادي چون تنابنده که تبحر خاصي در بازيگري و نويسندگي دارد و اين امر را پيشتر با نگارش و بازي در فيلم سينمايي 'هفت دقيقه به پاييز' به اثبات رسانده است، مي تواند نويد دهنده اتفاق هاي خوبي در جريان سريال سازي رسانه ملي باشد.