به گزارش مشرق به نقل از ايرنا، يکي از جلوه هاي خاص عيد نوروز درمناطق کردنشين اين است که در تمام اين منطقه برپا مي شود و کردهاي ديگر کشورها همزمان با ايرانيان اين عيد را گرامي داشته و هر سال در شهرهاي 'دياربکر'(آمد) ترکيه، 'قاميشلو' سوريه و 'اربيل' و 'سليمانيه' عراق، هزاران نفر آيين هاي خاص اين عيد از جمله برپايي آتش و پايکوبي پيرامون آن را انجام مي دهند.
برپايي آتش در نوروز در کردستان، نمادي از آيين زرتشت است که از دوران قديم به يادگار مانده و به پايان رسيدن فصل سرد زمستان طبيعت، شروع شدن سال نو و زنده شدن دوباره طبيعت بهانه هاي خوبي براي شادي و خوشحالي مردم است.
در باورهاي قديم مردم کردستان، نوروز تنها پايان يافتن فصل سرد و آغاز سال نو نيست، بلکه بعضي ها براين باورند، اين شور شادي مردم به مناسبت پيروزي 'کاوه آهنگر' و برافراشته شدن درفش کاوياني در اين سرزمين و نابودي 'ضحاک' پادشاه ظالم و ستمگر است.
مردم کردستان نيز مانند ديگر اقوام ايراني در آخرين چهارشنبه سال با برپايي آتش و رقص و پايکوبي پيرامون آن، آيين 'چهارشنبه سوري'، را اجرا مي کنند.
کلمه 'سوري' در زبان کردي به معني 'سرخ' است و اين صفت سرخي را از آتشي گرفته که هر سال بر بلنداي قله هاي کردستان برپا مي شود.
برپايي آتش چهارشنبه سوري و آتش نوروز شباهت زيادي به هم دارند و در هر دو رقص و پايکوبي خاص مناطق کردستان به دور آتش انجام مي گيرد و در قديم که ارتباطات مناطق مختلف بسيار کم بود، با برپايي آتش در بلنداي قله هاي مرتفع اين گونه پيام فرارسيدن عيد نوروز را به مردم مي دادند.
يکي ديگر از آيين هاي مردم که از چند روز قبل عيد نوروز شروع و تا روز عيد ادامه دارد، آييني مرسوم به 'هه لاوه مه لاوه'، است که در آن خردسالان به صورت فردي يا گروهي به خانه ها رفته و از آنها هداياي نوروزي خود را مي گيرند.
خانواده ها نيز که از قبل تدارک خاصي را ديده اند، هدايا را در ميان کودکان تقسيم مي کنند و آنها بدون آنکه در خانه ها را بزنند با صداي بلندي فرياد مي زنند: 'هه لاوه مه لاوه، شتيک مان بو بخه نه بن تاوه، کوره که تان ببي به زاوا'، به معني 'هديه نوروزي را برايمان بياوريد و اميدواريم پسرتان داماد شود'.
خانواده ها برايشان از هديه هاي نوروزي که اغلب تخم مرغي است که با پوست پياز يا رنگ هاي ديگر رنگ آميزي شده و يا هديه هاي ديگري همانند پول، کيک، تنقلات و يا چيزهايي از اين قبيل را مي آورند.
جوانان اين کار را در شب هنگام انجام مي دهند و در مناطق کوهستاني که خانه ها بدون حياط بوده يا بر اثر شيب خانه ها از پشت ديوار ندارند، سطل هايي تزيين شده اي را از سقف خانه آويزان مي کنند و خانواده ها هداياي را برايشان در داخل سطل گذاشته و شخص آن را بالا مي کشد.
اين آيين با همان شعار و هم به صورت فردي و هم به صورت دسته جمعي اجرا مي شود.
يکي ديگر از آيين هاي نوروز که در کردستان در شب عيد برگزار مي شود به 'کوسه'، مشهور است که در آن دسته اي جوانان با هم جمع شده و با قيد قرعه يکي را به نام کوسه انتخاب و لباس خاصي را به او مي پوشانند و روي صورتش را نقاشي کرده و يا او را شبيه حيواني مانند ميمون يا روباه در مي آورند.
انها با نواختن سازهاي محلي مانند 'سورنا'، 'دهول' و ' دف'، به در خانه ها رفته و کوسه با رقصيدن و اجراي حرکات نمايشي از صاحب خانه درخواست هديه مي کند و بقيه افراد هم با سردادن شعار،' کوسه هاتوه بو هيلکه خاوه ن مال زو به ريي که'، به معني کوسه براي گرفتن هديه آمده صاحب خانه هديه را بهش بده'، عيدي خود را گرفته و بعدا آن را تقسيم مي کنند.
البته هداياي بهتر و ارزشمندتر از هداياي آيين هه لاوه و مه لاوه خردسالان است و اگر هديه نوروزي تخم مرغ باشد به تعداد افراد گروه بايد تخم مرغ را به مسوول جمع آوري هدايا داد.
بعد از برپايي اين آيين ها بيشتر مردم با پوشيدن لباسهاي نو براي تبريک سال تازه به ديدن اقوام و دوستان خود مي روند و ميزبان با شيريني و شربت از آنها پذيرايي مي کند.
آخرين آيين سال نو که در روز سيزدهم برگزار مي شود، آيين 'سيزده بدر' است، در اين روز مردم به دامن طبيعت رفته و يک روز را مهمان طبيعت مي شود، از آيين هاي خاص مردم کردستان در سيزده بدر به آب انداختن سبزه هايي است که قبلا آنها را کاشته بودند.
بعضي ها بر اين باورند با به آب انداختن اين سبزه ها آرزوهايشان دراين سال برآورده خواهد شد و برخي ديگر 13سنگ کوچک را برداشته و آنها را به سوي شيء اي پرتاب و به اصطلاح سيزده را که در باور عامه عدد نحسي است را از خود به در مي کنند.