نظام سیاسی عراق

رئیس‌جمهور آمریکا کمک تاثیرگذار به دولت عراق برای مقابله با داعش را به ارائه طرح جامع سیاسی از سوی مقامات عراقی و توافق طیف‌های مختلف مرتبط دانست. طناب نجاتی که آمریکا برای عراقی‌ها فرستاده، انسان را به یاد  سطح بالای باج‌خواهی آمریکایی‌ها از عناصر موسوم به انقلابیون لیبی در بنغازی که کمک خواستند، می‌اندازد. بنابراین توافق سیاسی که آمریکا از گروه‌های عراقی می‌خواهد، همان واکنش به «حماقت سیاسی» است که برخی گروه‌های عراقی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. آمریکا می‌خواهد حاکمیت اکثریت در این کشور را که صندوق‌های رأی از سال 2003 در این کشور به وجود آورده است و در راستای منافع آمریکا نیست، از بین ببرد.

موقعیت ژئوپلتیک عراق در منطقه

در دیدار ژنرال دمپسی از عراق در آگوست سال 2012 میلادی و بعد از بروز بحران در سوریه و بالا گرفتن درگیری‌ها، این مسؤول نظامی آمریکایی به صورت مشخص از موضع دولت عراق در قبال این بحران سخن گفت. وی در آن زمان در اظهاراتی تشویق‌کننده از نقش مهم عراق در حل این بحران خبر داد و گفت: «من نمی‌خواهم سؤال کنم که آیا آنها نقش فعالی در سوریه دارند یا نه، چرا که مالکی نقش ویژه‌ای در آن دارد.» این دیدار و دیدارهای دیگری که مقامات آمریکایی از عراق داشتند، موفق نشد عراق را به اطاعت آمریکا وادارد و باعث شود این کشور موضعی در راستای مواضع کشورهای مداخله‌جو علیه سوریه اتخاذ کند. این موضوع باعث شد اوباما هجمه اخیر داعش به عراق را فرصتی طلایی بداند که بتواند از این منظر موضع عراق را در قبال بحران سوریه تغییر دهد. از سوی دیگر شاید بتوان این اتفاقات را پیامی از سوی اوباما برای مالکی دانست. پیامی که شامل پرداخت یکی از فاکتورهای آمریکایی برای عربستان است که بازگشت مجدد نوری مالکی به قدرت را بر‌نمی‌تابد. برای فاش شدن توافقات آمریکایی- سعودی تنها باید صبر کرد.

موقعیت عراق در نقشه بین‌الملل

شاید سومین پیام سخنان اوباما به دولت عراق این باشد که این کشور از کاهش سطح هماهنگی‌های امنیتی بین دو کشور ناراحت و عصبانی است، چرا که بعد از عقب‌نشینی آمریکا از عراق، بغداد همکاری‌های نظامی و امنیتی با برخی دیگر از کشورها از جمله ایران، سوریه و روسیه را آغاز کرده است. این موضوع می‌تواند از دیدگاه آمریکا فرار عراق از بندهای توافقنامه امنیتی باشد. توافقنامه‌ای که سعی دارد حضور غیرفیزیکی آمریکا را حتی بعد از عقب‌نشینی نیروها از عراق به دولت این کشور تحمیل کند و شبکه‌ای عنکبوتی در تمام مفاصل سیاسی و امنیتی عراق ایجاد کند که وابسته به آمریکا باشد. اظهارت اوباما نشان داد این اتفاق رخ نداده است، چرا که وی به صورت عمدی سعی کرد به ارتش و نیروهای امنیتی عراق توهین کند و علت اصلی شکست عراق در مقابله با داعش را در این گروه‌ها و گزینه‌های اشتباه آنها ببیند. بعید است آمریکا به داعش اجازه بدهد دولتی را در این کشور تاسیس کند یا به سمت مناطقی که خطری برای امنیت حیاتی ترکیه و ایران به حساب می‌آید، حرکت کند، چرا که نمی‌خواهد این گروه را از نقشه سیاسی منطقه حذف کند و در عین حال نمی‌خواهد این گروه جزئی از نقشه سیاسی خاورمیانه باشد. آمریکا از داعش می‌خواهد در بینابین این دو باشد و به عاملی حیاتی تبدیل شود که در خدمت راهبردهای خارجی این کشور است.