گروه فرهنگی مشرق - با گذر از لابه‌لای فرهنگ‌ها و سنت‌ها و مذهب‌ها و نگاه آنها به زن به نگاه اسلام به این آفریده لطیف خداوند می‌رسیم. نخستین موضوع مربوط به زن اصل پیدایش او در کنار مرد است. قرآن برخلاف تورات و افکار یهودیت، زن و مرد را مخلوقی از یک گوهر واحد یا نفس مشترک می‌داند که خداوند آن را در انسان دمیده است.
به مناسبت سالروز میلاد حضرت زهرا(س) و فرا رسیدن روز زن، برشی از کتاب «فلسفه زن بودن» به قلم آیت‌الله سیدمحمد خامنه‌ای منتشر می‌شود:
1-اصل زن بودن
کلمه زوج در قرآن فراوان برای زن بکار رفته برای آنکه نشان دهد که مرد بدون زن موجودی ناقص است و زن و مرد جدائی‌ناپذیرند به عبارتی دقیق‌تر هیچیک از زن و مرد بدون دیگری مصداق و نمونه واقعی انسان نیستند زیرا هر یک از آنها فاقد عناصر روحی هستند که در دیگری وجود دارد و در یک کلمه هر دو به طور مساوی انسانند.
بنابراین جای تعجب ندارد اگر اسلام برخلاف همه عقاید و مذاهب پیشین زن و مرد را در انسانیت مساوی می‌داند و برای هر دو به گونه‌ای همسان، حقوق ذاتی و بشری قایل است.
2-مسئله گناه نخستین
در کتاب عهد قدیم یا تورات آدم و حوا در بهشت زندگی خوشی داشتند ولی حوا با فریب شیطان میوه ممنوعه را خورد و آدم را به این کار حرام مجبور کرد و در نتیجه گناه حوا، آدم را از بهشت اخراج کرد. بنابراین نص تاریخی ـ مذهبی یهودی، روحانیون یهود و همچنین مسیحیان زن را گناهکار نخستین می‌دانند و معتقدند که زن باید در تمام عمر خود قصاص آن را پس بدهد و سرکوفت بخورد!اما قرآن هیچیک از حوا و آدم را به یکدیگر ترجیح نمی‌دهد بلکه می‌گوید «شیطان آن دو را گمراه کرد و آن دو را از بهشت و وضعی که داشتند، بیرون انداخت ...» (سوره بقره آیه 35 و 36)
براساس این آیات و نگاه کلی قرآن و سنت اسلامی به زن او نه گناهکار اصلی است و نه در دنیا تاوان پس می‌دهد و قصاص می‌شود نقش مادری زن موجب افتخار و قداست اوست.
3-حقوق اجتماعی زن
در مقابل بی ارزشی نقش اجتماعی زن در فرهنگ رومی و یونانی و در ایدئولوژی یهودی و مسیحی، اسلام برعکس به زن در اجتماع نیز نقش مهم داده و در عرصه سیاست و احراز حقوق اساسی خود از جمله انتخابات اعضای حکومت، نقش او با مرد یکسان است. مثلا برای اولین بار در تاریخ، زن‌ها حق دخالت در سرنوشت خود را یافتند و پیامبر بنا به دستور قرآن(سوره ممتحنه) به زن‌ها اجازه داد که در انتخاب رئیس حکومت اسلامی در سطح وسیع و فراگیر رأی بدهند و در جای دیگری نیز این دستور به پیامبر (ص) تکرار شده که به زنان حق رأی بدهد و آنان را به قوانین مدنی و جزائی جدید حکومتی آشنا سازد.
یکی از نشانه‌های حقوق اجتماعی انسان مسئولیت اجتماعی اوست در حقوق اسلام، زن و مرد در مسئولیت‌های اجتماعی مشترک‌اند بنابراین زن‌ها نه فقط مسئولیت جلوگیری از انحراف و فساد اجتماعی را دارند که حتی مسئول مردان هم هستند و این مسئولیت را به طور طبیعی زنان امروز مسلمان در جامعه عمل می‌کنند.
4- کرامت ذاتی زن
موضوع کرامت انسان در حقوق عرفی جهان جایگاه فلسفی ندارد ولی در اسلام به عنوان یک اصل اساسی فلسفی بیان شده است در مکاتب غربی که مدعی کرامت انسانی هستند هیچ سبب طبیعی و ذاتی برای آن نمی‌توانند بیان کنند و صرف یک ادعاست زیرا اگرچه اروپا آن را از اسلام و پس از فتح اسپانیای مسلمان شناخت اما سبب و ریشه طبیعی آن را دنبال نکرد.
اما اسلام انسان را از آن رو دارای کرامت ذاتی و مادرزاد می‌دانند ک به نص قرآن کریم ، انسان ـ خلیفه و جانشین خدا بر روی زمین و مسئول دیگر مخلوقات اوست و بدیهی است که جانشین خداوند ناگزیر دارای کرامت و شرافت بر دیگر مخلوقات زمینی و صاحب سلطه بر آنها است. منصف عالی جانشینی خدا خود به خود همراه کرامت و شرافت است و خداوند آن را ذاتی او قرار داده است. این کرامت به طور مساوی بین زن و مرد مشترک است و کسی نمی‌تواند کرامت یکی از آنها را بزور یا تزویر از او بگیرد این خود انسان است که می‌تواند آن را از راه گناه یعنی نقض قوانین طبیعت از دست بدهد. معیار این کرامت نزد خداوند تقواست و این در قرآن صراحتاً بیان شده است (سوره حجرات، آیه13)
5-بهشت و آخرت
گاهی زن در نگاه ادیان یهودیت و نصرانیت، لایق بهشت شمرده نمی‌شده و اعمال نیک او در آخرت بکار نمی‌آمده، قرآن در مقابل این فتاوی غلط روحانیون ادیان دیگر و فرهنگ ستمگرانه اعراب دوره جاهلیت، در چند نص مختلف بیان کرده که نیکوکاری و ایمان هر انسان سبب دخول او به بهشت می‌شود چه زن باشد و چه مرد(سوره نساء، آیه 124)
در نهایت نگاه فلسفی اسلام به زن، زیربنای حقوق زن در اسلام است، قرآن دین اسلام را هماهنگ با طبیعت می‌کند یعنی قوانین اسلام با قوانین طبیعی هماهنگی دارد و از آن مایه گرفته همانگونه هر انسان مسلمان نیز بر این اساس باید زندگی خود را با طبیعت و قوانین آن همگام سازد. حقوق زن در اسلام را می‌توان همان حقوق طبیعی او دانست که طبیعت با توجه به سازواره و ساختار جسمی و روحی زن برای او درنظر گرفته است.
ویژگی‌های جسمی و روحی زن اقتضا دارد که برای او نوعی حقوق خاص پیش بینی شود و اسلام این نقطه مهم را رعایت کرده است متأسفانه خود زنان نیز از این تفاوت‌های حساس شناخت کامل ندارند و جز اختلافات ظاهری جسمانی و یا کمی از تفاوت‌های روحی خود با مردان چیزی نمی‌دانند.
آیت‌الله سیدمحمد خامنه‌ای معتقد است اسلام زن را در انسانیت هم‌تراز مرد معرفی کرده و برای او مقام اجتماعی و خانوادگی قرار داده و در یک تقسیم کار اجتماعی وظایف زن را محدود کرده و به دلیل نقش مادری در موقعیتی مقدس قرار داده است.
