گروه فرهنگی مشرق - مسئله فرهنگ و حفظ ارزش ها و هنجارهای فرهنگی یکی از مهمترین دغدغه های نظام های سیاسی در جوامع محسوب می شود.
به همین دلیل شاهد هستیم که سیاستگذاران بودجه های کلانی را در عرصه فرهنگی و در بخش های مختلف همچون کتاب، فیلم، موسیقی، رسانه و... هزینه می کنند تا فرهنگ جامعه خود را در درجه اول بتوانند از خطرات بیرونی و نفوذ فرهنگ های بیگانه حفظ کنند و از سوی دیگر به ترویج و تبلیغ فرهنگ خود در عرصه جهانی بپردازند.
فرهنگ جوامع از یکسو بر پایه ارزش ها و هنجارهای بومی، میهنی و دینی بنیان گذاشته شده است و از سوی دیگر بخشی از ارزش های فرهنگی تبلور داد و ستد جوامع با یکدیگر است.
اما نکته ای که در اینجا باید مدنظر قرار گیرد این است که این داد و ستد فرهنگی نباید جنبه تهاجم فرهنگی به خود بگیرد و شاهد پایمال شدن و بی اعتبار شدن ارز شهای بومی باشیم.
مسئله ای که یکی از دغدغه های مهم مقام معظم رهبری نیزمی باشد و بارها در این رابطه رهنمودهای خود را به مسئولان ارائه داده اند و از آنها خواسته اند که نسبت به این مسئله حساسا باشند و با تدوین سیاست های راهبردی مانع از تهاجم و نفوذ فرهنگی غرب شوند.
ایشان در دیداری که چند روز پیش با اعضای خبرگان رهبری داشتند در این رابطه فرمودند:
«مسئله‌ى فرهنگ، مسئله‌ى مهمى است. اساس این ایستادگى، این حرکت و در نهایت ان‌شاءالله پیروزى، بر حفظ فرهنگ اسلامى و انقلابى است و تقویت جناح فرهنگى مؤمن، تقویت این نهالهایى که روییده است در عرصه‌ى فرهنگ؛ بحمدالله جوانهاى مؤمنِ خوبى داریم در عرصه‌ى فرهنگ و هنر؛ فعالیت کردند، کار کردند؛ حالا بعضى جوانند، بعضى دوره‌ى جوانى را هم گذرانده‌اند؛ ما عامل فرهنگى کم نداریم. ما حتماً در مسئله‌ى فرهنگ[باید توجه کنیم]، دولت محترم هم باید توجه کند، دیگران هم توجه کنند. بنده هم در این نگرانى با شما سهیم هستم و امیدوارم که مسئولین فرهنگى توجه داشته باشند که چه میکنند.»
سوالی که در اینجا مطرح می شود این سات که چرا مسئله فرهنگ نزد رهبر معظم انقلاب از اهمیت والایی برخوردار است؟ و اساساً چرا ایشان لازم دانستند که نسبت به این مسئله به مسئولان و کارگزاران این عرصه تذکرات لازم را ارائه دهند؟
اهمیت فرهنگ نزد رهبر معظم انقلاب از آنجا نشات می گیرد که ایشان معتقدند عرصه فرهنگ مانند عرصه های دیگر همچون اقتصاد نیست که با اقدامات کوتاه مدت و سطحی بتوانیم آسیب های آن را جبران کنیم.
ایشان در این رابطه می فرمایند: «با مسائل فرهنگى شوخى نمیشود کرد، بى‌ملاحظگى نمیشود کرد؛ اگر چنانچه یک رخنه‌ى فرهنگى به‌وجود آمد، مثل رخنه‌هاى اقتصادى نیست که بشود [آن را] جمع کرد، پول جمع کرد یا سبد کالا داد یا یارانه‌ى نقدى داد؛ این‌جورى نیست، به این آسانى دیگر قابل ترمیم نخواهد بود، مشکلات زیادى دارد.»
مسئله مهم و حیاتی در اینجا تهاجم فرهنگی است که به عنوان یکی از ابزارهای جنگ نرم از سوی دولت های غربی دنبال می شود و سعی می کنند در این عرصه با تولید محصولات گوناگون به اشاعه و ترویج افکار و ارزش های خود بپردازند.
در این رابطه رهبر معظم انقلاب چه در گذشته و چه در حال نسبت به این مسئله هشدار دادند و از این امر به عنوان «ناتوی فرهنگی» یاد کردند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیداری که با اساتید و دانشجویان دانشگاههای استان سمنان در سال 86 داشتند در مورد ناتوی فرهنگی فرمودند :
«من پریروز در روزنامه – البته سه ، چهار ماه قبل از این ، من مقاله اش را دیده بودم – گزارشی از تشکیل «ناتوی فرهنگی» را خواندم . یعنی در مقابل پیمان ناتو که آمریکاییها در اروپا به عنوان مقابله با شوروی سابق یک مجموعه مقتدر نظامی به وجود آوردند ؛ اما برای سرکوب هر صدای معارض با خودشان در منطقه خاورمیانه و آسیا و غیره از آن استفاده می کردند ، حالا یک ناتوی فرهنگی هم به وجود آْورده اند . این ، بسیار چیز خطرناکی است . البته حالا هم نیست ؛ سالهاست که این اتفاق افتاده است.»
در پروژه ناتوی فرهنگی کشورهای غربی به دنبال ان هستند که با تغییر در فرهنگ ها و ارزش های جوامع و جایگزین کردن ارزش های بومی با ارزش های غربی راه نفوذ خود را به داخل جوامع همورا سازند تا زا این طریق زمینه برای سرنگونی حکومت های مستقل و روی کارآمدن حکومتی همگام با سیاست های دولت های غربی روی کار بیایند.
بنباراین لازم است که مسئولان دولتی و کارگزاران عرصه فرهنگ دغدغه های مدنظر رهبر معظم انقلاب را در این عرصه مورد توجه قرار دهند و با تدوین سیاست ها درست فرهنگی که مبتنی بر ارزش های ملی و دینی باشد مانع از نفوذ فرهنگی غرب و اشاعه ارزش های ناسازگار با ارزش های بومی شوند.
به همین دلیل شاهد هستیم که سیاستگذاران بودجه های کلانی را در عرصه فرهنگی و در بخش های مختلف همچون کتاب، فیلم، موسیقی، رسانه و... هزینه می کنند تا فرهنگ جامعه خود را در درجه اول بتوانند از خطرات بیرونی و نفوذ فرهنگ های بیگانه حفظ کنند و از سوی دیگر به ترویج و تبلیغ فرهنگ خود در عرصه جهانی بپردازند.
فرهنگ جوامع از یکسو بر پایه ارزش ها و هنجارهای بومی، میهنی و دینی بنیان گذاشته شده است و از سوی دیگر بخشی از ارزش های فرهنگی تبلور داد و ستد جوامع با یکدیگر است.
اما نکته ای که در اینجا باید مدنظر قرار گیرد این است که این داد و ستد فرهنگی نباید جنبه تهاجم فرهنگی به خود بگیرد و شاهد پایمال شدن و بی اعتبار شدن ارز شهای بومی باشیم.
مسئله ای که یکی از دغدغه های مهم مقام معظم رهبری نیزمی باشد و بارها در این رابطه رهنمودهای خود را به مسئولان ارائه داده اند و از آنها خواسته اند که نسبت به این مسئله حساسا باشند و با تدوین سیاست های راهبردی مانع از تهاجم و نفوذ فرهنگی غرب شوند.
ایشان در دیداری که چند روز پیش با اعضای خبرگان رهبری داشتند در این رابطه فرمودند:
«مسئله‌ى فرهنگ، مسئله‌ى مهمى است. اساس این ایستادگى، این حرکت و در نهایت ان‌شاءالله پیروزى، بر حفظ فرهنگ اسلامى و انقلابى است و تقویت جناح فرهنگى مؤمن، تقویت این نهالهایى که روییده است در عرصه‌ى فرهنگ؛ بحمدالله جوانهاى مؤمنِ خوبى داریم در عرصه‌ى فرهنگ و هنر؛ فعالیت کردند، کار کردند؛ حالا بعضى جوانند، بعضى دوره‌ى جوانى را هم گذرانده‌اند؛ ما عامل فرهنگى کم نداریم. ما حتماً در مسئله‌ى فرهنگ[باید توجه کنیم]، دولت محترم هم باید توجه کند، دیگران هم توجه کنند. بنده هم در این نگرانى با شما سهیم هستم و امیدوارم که مسئولین فرهنگى توجه داشته باشند که چه میکنند.»
سوالی که در اینجا مطرح می شود این سات که چرا مسئله فرهنگ نزد رهبر معظم انقلاب از اهمیت والایی برخوردار است؟ و اساساً چرا ایشان لازم دانستند که نسبت به این مسئله به مسئولان و کارگزاران این عرصه تذکرات لازم را ارائه دهند؟
اهمیت فرهنگ نزد رهبر معظم انقلاب از آنجا نشات می گیرد که ایشان معتقدند عرصه فرهنگ مانند عرصه های دیگر همچون اقتصاد نیست که با اقدامات کوتاه مدت و سطحی بتوانیم آسیب های آن را جبران کنیم.
ایشان در این رابطه می فرمایند: «با مسائل فرهنگى شوخى نمیشود کرد، بى‌ملاحظگى نمیشود کرد؛ اگر چنانچه یک رخنه‌ى فرهنگى به‌وجود آمد، مثل رخنه‌هاى اقتصادى نیست که بشود [آن را] جمع کرد، پول جمع کرد یا سبد کالا داد یا یارانه‌ى نقدى داد؛ این‌جورى نیست، به این آسانى دیگر قابل ترمیم نخواهد بود، مشکلات زیادى دارد.»
مسئله مهم و حیاتی در اینجا تهاجم فرهنگی است که به عنوان یکی از ابزارهای جنگ نرم از سوی دولت های غربی دنبال می شود و سعی می کنند در این عرصه با تولید محصولات گوناگون به اشاعه و ترویج افکار و ارزش های خود بپردازند.
در این رابطه رهبر معظم انقلاب چه در گذشته و چه در حال نسبت به این مسئله هشدار دادند و از این امر به عنوان «ناتوی فرهنگی» یاد کردند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیداری که با اساتید و دانشجویان دانشگاههای استان سمنان در سال 86 داشتند در مورد ناتوی فرهنگی فرمودند :
«من پریروز در روزنامه – البته سه ، چهار ماه قبل از این ، من مقاله اش را دیده بودم – گزارشی از تشکیل «ناتوی فرهنگی» را خواندم . یعنی در مقابل پیمان ناتو که آمریکاییها در اروپا به عنوان مقابله با شوروی سابق یک مجموعه مقتدر نظامی به وجود آوردند ؛ اما برای سرکوب هر صدای معارض با خودشان در منطقه خاورمیانه و آسیا و غیره از آن استفاده می کردند ، حالا یک ناتوی فرهنگی هم به وجود آْورده اند . این ، بسیار چیز خطرناکی است . البته حالا هم نیست ؛ سالهاست که این اتفاق افتاده است.»
در پروژه ناتوی فرهنگی کشورهای غربی به دنبال ان هستند که با تغییر در فرهنگ ها و ارزش های جوامع و جایگزین کردن ارزش های بومی با ارزش های غربی راه نفوذ خود را به داخل جوامع همورا سازند تا زا این طریق زمینه برای سرنگونی حکومت های مستقل و روی کارآمدن حکومتی همگام با سیاست های دولت های غربی روی کار بیایند.
بنباراین لازم است که مسئولان دولتی و کارگزاران عرصه فرهنگ دغدغه های مدنظر رهبر معظم انقلاب را در این عرصه مورد توجه قرار دهند و با تدوین سیاست ها درست فرهنگی که مبتنی بر ارزش های ملی و دینی باشد مانع از نفوذ فرهنگی غرب و اشاعه ارزش های ناسازگار با ارزش های بومی شوند.
