به گزارش مشرق، مسئله غنيسازي ايران موضوعي است كه با وجود توافق هستهاي ژنو بين ايران و گروه 5+1 همچنان در تير رس اظهارنظرهاي كارشناسان و پرسشهاي رسانهها قراردارد.موضوعي كه گرچه يكي از ابعاد اصلي توافق ژنو بود و بر اساس آن قرار شد ايران با حفظ حق غنيسازي خود در زمينه عدم ساخت بمب هستهاي،اعتمادسازي كند اما همچنان طرف غربي به اين موضوع با ديده ترديد مينگرد و سعي در ارائه تفسيرهايي دارد كه در متن توافقنامه بدان اشارهاي نشده است. از سوي ديگر طرف غربي مسئله رفع تحريمهاي يكجانبه و غيرقانوني بر عليه ايران را هر بار به شكلي جديد از اهميت مياندازد.
روز گذشته عباس عراقچي بار ديگر با تاكيد بر حق غنيسازي اورانيوم توسط ايران گفت: «لغو همه تحريمها به توقف غنيسازي منجر نميشود» عباس عراقچي اين جمله را در شرايطي گفت كه اتحاديه اروپا اعمال تحريمهاي خود بر هفده شركت ايراني را در دستور كار قرار داد.اتحاديه اروپا دليل چنين اعمال تحريمهايي را دور كردن ايران از دسترسي به امكاناتي اعلام كرد كه براساس آن ميتواند فعاليت هستهاي خود را گسترش دهد.
دوباره توافقنامه را بخوانند
عراقچي در حالي به متوقف نشدن غنيسازي با وجود برداشته شدن همه تحريمها اشاره كرد كه برخي رسانههاي غربي ادعا كرده بودند غنيسازي ايران در پايان مذاكرات 5+1 متوقف خواهد شد.عراقچي نيز در واكنش به چنين ادعاهايي گفت: «توصيه من اين است، آنها بار ديگر بيانيه مورد توافق ايران و 5+1 را بخوانند.» عباس عراقچي در اينباره گفت: «فعاليت غنيسازي هماكنون در ايران وجود دارد و اين روند ادامه پيدا ميكند و تعليقي در آن نيست و در گام نهايي نيز بخشي از راهحل خواهد بود.»
با توجه به نياز، غنيسازي ميكنيم
عراقچي با بيان اينكه «ايران با توجه به نيازهاي خود تصميم ميگيرد كه چگونه برنامه هستهاي خود را ادامه دهد.» گفته است: «قطعا برنامه غنيسازي ادامه پيدا ميكند.» البته رويكرد غنيسازي بر اساس نياز كشور را حسن روحاني رئيسجمهوري نيز در مصاحبهاي كه با روزنامه فايننشال تايمز داشته است به آن اشاره كرده و گفته: «ميزان و سطح غنيسازي به مقدار نياز ايران به سوخت هستهاي بستگي دارد.»
غنيسازي بخشي از توافق
گرچه پس از حصول توافق هستهاي بين ايران و 5+1 ديپلماتهاي آمريكايي تلاش كردند دستيابي ايران بهحق غنيسازي را بهگونهاي ديگر جلوه دهند تا از بار فشارهاي گروههاي تندرو و لابي صهيونيستي در امان باشند اما به مرور اظهارنظرها در اين باره به واقعيت نزديكتر شد. براين اساس بن رودز معاون مشاور امنيت ملي آمريكا درباره حق غنيسازي ايران بر مبناي توافق ژنو گفت: «به رسميت شناخته شدن اين موضوع بخشي از توافق هستهاي نهايي با ايران است.» بن رودز در پاسخ به سوال خبرنگار سيانان كه پرسيد آيا 5+1 حق غنيسازي ايران را به رسميت شناخته است گفت: «بايد دو نكته را بگويم. اول اينكه ما حق برنامه هستهاي صلحآميز را به رسميت ميشناسيم. اما ما حق داشتن توانايي غنيسازي در داخل يك كشور را به رسميت نميشناسيم.» اين اظهارنظر گرچه همراه با نوعي تناقض گويي است در نهايت با توجه به اينكه غنيسازي پيش نياز هر نوع برنامه هستهاي است نشاندهنده به رسميت شناخته شدن اين حق است.
نقض قطعنامه شوراي امنيت
معاون مشاور امنيت ملي آمريكا درباره حق غنيسازي ايران بر اساس توافق ژنو همچنين گفته است: «حقيقت اين است كه ايران در حال حاضر در حال نقض قطعنامههاي شوراي امنيت سازمان ملل است كه تا اندازهاي با غنيسازي آنها ارتباط دارد. با اين حال، چيزي كه ما گفتيم اين است كه ايران به عنوان بخشي از راهحل نهايي ميتواند در وضعيتي مبتني بر توافق دو جانبه براي غنيسازي قرار بگيرد كه در آن برنامه هستهاي ايران تفاوت زيادي با برنامه فعلي اين كشور دارد، آنها برنامههاي هستهاي خود را به عقب برگرداندهاند، محدوديتها و اقدامات راستيآزمايي را پذيرفتهاند؛ در چنين حالتي آنها ميتوانند از توانايي غنيسازي محدود اورانيوم در خاك ايران برخوردار باشند.» بن رودز در توضيح صحبت خود گفته است غنيسازي محدود اورانيوم نيز «تنها در صورتي ميافتد كه ما با آن موافقت كنيم؛ يعني تنها در صورتي كه 5+1 آن را تعيين و با آن موافقت كند.»
غنيسازي ايران ذاتي نيست
با وجودي كه محمدجواد ظريف در گزارش مذاكرات ژنو به مردم گفت براساس معاهده «انپيتي» حق غنيسازي،يك حق ذاتي براي كشورهاي عضو است اما بن رودز در گفتوگو با سي ان ان تلاش كرده است اين مسئله را نيز جور ديگري جلوه بدهد.مشاور امنيت ملي آمريكا درباره آنچه به عنوان خط پايه انتظارات ايران صحبت شده گفته است: «حق ذاتياي كه ايران ميتواند بر اساس اين توافقنامه يا هر توافقنامه ديگري از غنيسازي برخوردار شود نيست، بلكه چيزي است كه ميتوان درباره آن به عنوان بخشي از وضعيت نهايي يعني وضعيتي كه در آن جامعه بينالمللي بتواند مطمئن شود ايران توانايي ساختن بمب اتم را ندارد،مذاكرهكرد.» بن رودز در نهايت با اشاره به اينكه بحث بر سر حقي كه ما اعطا كنيم نيست گفته است بحث بر سر مذاكرهاي است كه ببينيم آيا ميتوانيم به نقطهاي برسيم كه از برنامه هستهاي ايران اطمينان داشته باشيم يا خير.
روز گذشته عباس عراقچي بار ديگر با تاكيد بر حق غنيسازي اورانيوم توسط ايران گفت: «لغو همه تحريمها به توقف غنيسازي منجر نميشود» عباس عراقچي اين جمله را در شرايطي گفت كه اتحاديه اروپا اعمال تحريمهاي خود بر هفده شركت ايراني را در دستور كار قرار داد.اتحاديه اروپا دليل چنين اعمال تحريمهايي را دور كردن ايران از دسترسي به امكاناتي اعلام كرد كه براساس آن ميتواند فعاليت هستهاي خود را گسترش دهد.
دوباره توافقنامه را بخوانند
عراقچي در حالي به متوقف نشدن غنيسازي با وجود برداشته شدن همه تحريمها اشاره كرد كه برخي رسانههاي غربي ادعا كرده بودند غنيسازي ايران در پايان مذاكرات 5+1 متوقف خواهد شد.عراقچي نيز در واكنش به چنين ادعاهايي گفت: «توصيه من اين است، آنها بار ديگر بيانيه مورد توافق ايران و 5+1 را بخوانند.» عباس عراقچي در اينباره گفت: «فعاليت غنيسازي هماكنون در ايران وجود دارد و اين روند ادامه پيدا ميكند و تعليقي در آن نيست و در گام نهايي نيز بخشي از راهحل خواهد بود.»
با توجه به نياز، غنيسازي ميكنيم
عراقچي با بيان اينكه «ايران با توجه به نيازهاي خود تصميم ميگيرد كه چگونه برنامه هستهاي خود را ادامه دهد.» گفته است: «قطعا برنامه غنيسازي ادامه پيدا ميكند.» البته رويكرد غنيسازي بر اساس نياز كشور را حسن روحاني رئيسجمهوري نيز در مصاحبهاي كه با روزنامه فايننشال تايمز داشته است به آن اشاره كرده و گفته: «ميزان و سطح غنيسازي به مقدار نياز ايران به سوخت هستهاي بستگي دارد.»
غنيسازي بخشي از توافق
گرچه پس از حصول توافق هستهاي بين ايران و 5+1 ديپلماتهاي آمريكايي تلاش كردند دستيابي ايران بهحق غنيسازي را بهگونهاي ديگر جلوه دهند تا از بار فشارهاي گروههاي تندرو و لابي صهيونيستي در امان باشند اما به مرور اظهارنظرها در اين باره به واقعيت نزديكتر شد. براين اساس بن رودز معاون مشاور امنيت ملي آمريكا درباره حق غنيسازي ايران بر مبناي توافق ژنو گفت: «به رسميت شناخته شدن اين موضوع بخشي از توافق هستهاي نهايي با ايران است.» بن رودز در پاسخ به سوال خبرنگار سيانان كه پرسيد آيا 5+1 حق غنيسازي ايران را به رسميت شناخته است گفت: «بايد دو نكته را بگويم. اول اينكه ما حق برنامه هستهاي صلحآميز را به رسميت ميشناسيم. اما ما حق داشتن توانايي غنيسازي در داخل يك كشور را به رسميت نميشناسيم.» اين اظهارنظر گرچه همراه با نوعي تناقض گويي است در نهايت با توجه به اينكه غنيسازي پيش نياز هر نوع برنامه هستهاي است نشاندهنده به رسميت شناخته شدن اين حق است.
نقض قطعنامه شوراي امنيت
معاون مشاور امنيت ملي آمريكا درباره حق غنيسازي ايران بر اساس توافق ژنو همچنين گفته است: «حقيقت اين است كه ايران در حال حاضر در حال نقض قطعنامههاي شوراي امنيت سازمان ملل است كه تا اندازهاي با غنيسازي آنها ارتباط دارد. با اين حال، چيزي كه ما گفتيم اين است كه ايران به عنوان بخشي از راهحل نهايي ميتواند در وضعيتي مبتني بر توافق دو جانبه براي غنيسازي قرار بگيرد كه در آن برنامه هستهاي ايران تفاوت زيادي با برنامه فعلي اين كشور دارد، آنها برنامههاي هستهاي خود را به عقب برگرداندهاند، محدوديتها و اقدامات راستيآزمايي را پذيرفتهاند؛ در چنين حالتي آنها ميتوانند از توانايي غنيسازي محدود اورانيوم در خاك ايران برخوردار باشند.» بن رودز در توضيح صحبت خود گفته است غنيسازي محدود اورانيوم نيز «تنها در صورتي ميافتد كه ما با آن موافقت كنيم؛ يعني تنها در صورتي كه 5+1 آن را تعيين و با آن موافقت كند.»
غنيسازي ايران ذاتي نيست
با وجودي كه محمدجواد ظريف در گزارش مذاكرات ژنو به مردم گفت براساس معاهده «انپيتي» حق غنيسازي،يك حق ذاتي براي كشورهاي عضو است اما بن رودز در گفتوگو با سي ان ان تلاش كرده است اين مسئله را نيز جور ديگري جلوه بدهد.مشاور امنيت ملي آمريكا درباره آنچه به عنوان خط پايه انتظارات ايران صحبت شده گفته است: «حق ذاتياي كه ايران ميتواند بر اساس اين توافقنامه يا هر توافقنامه ديگري از غنيسازي برخوردار شود نيست، بلكه چيزي است كه ميتوان درباره آن به عنوان بخشي از وضعيت نهايي يعني وضعيتي كه در آن جامعه بينالمللي بتواند مطمئن شود ايران توانايي ساختن بمب اتم را ندارد،مذاكرهكرد.» بن رودز در نهايت با اشاره به اينكه بحث بر سر حقي كه ما اعطا كنيم نيست گفته است بحث بر سر مذاكرهاي است كه ببينيم آيا ميتوانيم به نقطهاي برسيم كه از برنامه هستهاي ايران اطمينان داشته باشيم يا خير.
منبع : تهران امروز