
در ابتدای این برنامه یک گروه تواشیح به اجرای دو قطعه زیبا در وصف شهدا و ایثارگران انجام دادند و پس از آن سید جواد هاشمی به عنوان مجری به روی صحنه آمد تا به همه مهمانان خیر مقدم بگوید.
اولین سخنران این برنامه منصور واعظی، دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی سراسر کشور بود که اظهار داشت: موضوع دفاع مقدس، موضوع روز نظام جمهوری اسلامی است تا بر کلام امام عزیزمان ایستادهایم، جنگ ادامه دارد. یک روز در صفبندی نظامی، یک روز در صفبندی اقتصادی و فرهنگی. شعار مرگ بر امریکا تا این انقلاب برپاست، که برپاست، تا ظهور حضرت حجت شعار راهبردی ما خواهد بود.
وی افزود: امسال اقدامات ارزشمندی همزمان با هفته دفاع مقدس انجام شد که از نقشآفرینان آن تشکر میکنم، اما فرهنگنامه اسارت و آزادگان از مسائل مبنایی و اساسی فرهنگ است؛ رهبر انقلاب دهه چهارم انقلاب را دهه پیشرفت و عدالت نامگذاری فرمودهاند که موضوع پیشرفت پیوند عمیقی با بحث فرهنگ و ارتقاء فرهنگی دارد، در این منظومه فرهنگی چه چیز بالاتر از فرهنگ ایثار و شهادت.
دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی سراسر کشور تصریح کرد: وارد دهه چهارم انقلاب شدهایم، دههای که باید تئوریها و مبنای نظریه انقلاب تدوین شود، چه برای نسلهای آینده و چه جوانان. نظام دانشگاهی و آکادمیک و درنهایت عرضه در سطح جهانی که امروز کلام بلند انقلاب و امام، خواستارهای زیادی در سطح جهانی دارد.
این مقام مسئول گفت: یکی از بهترین راههای انتقال، تدوین و ترجمه دانشنامهها به زبانهای دیگر است، در طول سالهای انقلاب در این راستا و تدوین دانشنامهها کارهایی انجام شد که برخی به محصول نهایی نرسید، البته در حوزه دانشنامه عمومی و حوزه ترویج فرهنگ ایثار و شهادت کار بزرگ آقای دهنمکی نتیجه داد که باید استمرار یابد. از این رو، نهاد کتابخانههای عمومی کشور در تلاش است موضوع دانشنامهنویسی را رواج دهد.
* دانشنامه بزرگ خلیج فارس در دست تدوین است
دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی سراسر کشور خاطرنشان کرد: بخش اول دانشنامه بزرگ خلیج فارس که در دست تدوین است تا پایان سال جاری به نتیجه می رسد. دانشنامه عمومیای که مبتنی بر مداخل و واژگان ایرانی است، اما باید بگویم یکی از عوارضی که در تولید دانشنامهها وجود دارد، اینکه واژگان را از این بیگانگان ترجمه میکنند، در حالی که باید عکس این اتفاق رخ دهد و از زبان ایرانیان به زبانهای دیگر ترجمه صورت گیرد.

در ادامه برنامه حجتالاسلام ابوترابی نماینده مجلس شورای اسلامی به روی سن رفت و اظهارداشت: انقلاب اسلامی قلههای بلند و فرازهای ماندگار بینظیر و کمنظیر فراوان دارد اما میتوان با اعتماد و اطمینان بر این معنا تاکید نمود که بلندترین فراز تاریخ انقلاب در عمر مبارکش تا ظهور امام عصر تاریخ دفاع مقدس است و تمام دستاوردهای ارزشمند انقلاب اسلامی از این کار بزرگ و اثر ماندگان و بینظیر تاریخ الهام میگیرد.
نایب رئیس مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه دفاع مقدس مظهر همه زیباییهای انقلاب اسلامی است، متذکر شد: دفاع مقدس نماد عقیده و ایمان استوار مردان و زنانی است که انقلاب را خلق و از او حراست نمودهاند، مظهر همه ارزشهای اخلاقی که انقلاب بر آن ارزشها استقرار یافته است، مظهر همه اعمال و رفتار زیبایی است که خلق و رشد انقلاب مرهون آن اعمال است، از هر زاویه که بنگریم دفاع مقدس زیباست که فرمانده صالح و سلحشور داشت چرا که خدا بر امام حکومت میکرد و جبهههای نور علیه ظلمت تحت فرماندهی خدای سبحان حرکت میکرد.
ابوترابی ضمن بیان اینکه امام عمر سراسر مبارک خویش را سپری نمود تا به معنای کامل کلمه تحت فرماندهی خدا باشد، گفت: خلف صالح امام، رهبر معظم انقلاب بر همین سنت حسنه گام برداشته و حرکت میکنند، شاید تمام زیباییهای دفاع مقدس از این زیبایی مهم و الهام بخش، الهام میگیرد.
وی با اشاره به اینکه جوانان برومند انقلاب که در تاریخ نمونههای آن را نخواهد یافت تحت تاثیر این فرماندهی به این مقام و جایگاه دست یافتهاند، گفت: اسارت برگ زرینی است از این تاریخ همیشه ماندگار و عزتبخش، با اطمینان میتوانم بگویم قطعاً تاریخ انسان نمیتواند بار دیگر تجربه اسارت را تکرار کند، به معنای واقعی کلمه این مزدوران و ماموران عراقی بودند که به اسارت آزادگان ما در آمده بودند، آنها در اوج سختی و تنگنای اسارت در اردوگاههای سیاه، سخت و تاریک آزاد زیستهاند و دیگران را به اسارت اندیشه، اخلاق و رفتار خود درآوردند.
* خاطره تشکیل جمهوری اسلامی در اردوگاه بعثی
وی افزود: اخوی بزرگوارم میفرمودند صلیب سرخ اذعان میکرد شما در اردوگاههای خود یک جمهوری اسلامی تشکیل دادهاید که فقط پرچم 3رنگ ایران را ندارد، چه عزت و افتخاریست برای اسلام و ایران و چه زیبا فرمود رهبر انقلاب که آزادگان الماسهای درخشان انقلابند که گوهر وجود آنها در دوران سخت اسارت به الماسهای درخشان تبدیل شده است.
نایب رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: این افراد با دنیایی از ایثار و استقامت و ایمان جنگیده و مبارزه کردند تا مرز شهادت پیش رفتند و به انچه فکر نمیکردند اسارت بود، در دوران اسارت هم با افتخار همان ارزشها را پشتسر گذاشتند. از هر دریچهای که بنگریم اسارت زیباست، اوج همدلی و پیوستگی اسرا با یکدیگر در اسارت بود، یک وحدت و انسجام به معنی واقعی کلمه را شاهد بودیم.
ابوترابی با تاکید بر اینکه آزادگان از ایمان لبریز و از صبر بی بدیل برخوردار بودند، بیان کرد: هرچه از تاریخ اسارت میگذرد صفوف آنها مستحکمتر و پیوندها با ثباتتر میشود،آزادگان به مسئلهای که در تاریخ اسارت فکر نمیکردند آزادی بود و این در تاریخ اسارت ملل نمونه ندارد، آنها فقط به پیروزی سپاه اسلام میاندیشیدند و به گونهای سلوک سیاسی خود را تعریف میکردند که بتوانند تکیهگاهی برای رزمندگان و رسیدن به اهداف امام باشند اما دو خبر برای آنها سخت بود. نخست قبول قطعنامه و خبر دوم که آزادگان را در غم فرو برد خبر ارتحال امام و فرمانده عالیقدر آنها بود.
این نماینده مجلس با تاکید بر اینکه فرهنگ اسارت فرهنگ فرار نبود، گفت: آزادگان به فرار فکر نمیکردند زیرا فرهنگ اسارت فرهنگ فرار نبود، میگفتند ما نمیتوانیم با آزادی خود زمینه فشار بر دیگران را فراهم کنیم.
وی به نقل خاطرهای که امروز صبح شنیده بود پرداخت و خاطرنشان کرد: امروز خدمت آقای هاشمی امام جماعت یکی از مساجد سعادتآباد و شهرک غرب بودم، او فرمود یکی از برادران آزاده که با مسجد ما ارتباط دارد از کربلا بازگشته بود و برای من یک عبای گران قیمت از نجف هدیه آورده بود که شاید یک میلیون تومان قیمت داشت، اصرار کردم وجه آن را نپذیرفت گفت هدیهای است اما برایش درخواستی دارم، وقتی عبا را در هنگام نماز بر دوش خود میاندازید برای سید آزادگان، ابوترابی یک صلوات بفرستید؛ من هرچه دارم از 8 سال اسارت و درسی است که از او آموختهام.

مسعود دهنمکی گردآورنده فرهنگنامه اسارت و آزادگان این اثر را هدیهای به پیشکش افرادی دانست که دشمنان ما بهتر از ما آنها را میشناسند و در ادامه گفت: رئیس سازمان جاسوسی فرانسه که برای بازدید از خطوط نبرد به جبهههای عراق آمده بود وقتی با صدام به گفتوگو مینشیند صدام به او میگوید بیا به جبهه برویم اما او میگوید ما از جبههها خبر داریم باید به اردوگاه اسرا برویم؛ پس از آن این فرد در کتاب خود مینویسد من در اردوگاهها کسانی را دیدهام که در چشمان آنها مقاومت چنان موج میزد که برای ما تداعیگر جنگ جهانی چهارم بود و ...
* ای کاش امروز مرحوم ابوترابی اینجا بود تا من میتوانستم چند لحظه سر را روی شانهاش بگذارم
وی افزود: ای کاش امروز مرحوم ابوترابی اینجا بود تا من میتوانستم چند لحظه سر را روی شانهاش بگذارم تا از بیوفاییها به این قشر قهرمان طی سالهای رفته بگویم. از اینکه حتی کار برای آزادهها هم مظلومیت است برای این اثر بارها دست یاری دراز کردم اما اگر حمایت معنوی شما رزمندهها و آزادهها نبود این مجموعه منتشر نمیشد.
دهنمکی ضمن تأکید بر اینکه این اثر با 150 نفر و دو میلیون ساعت کار تهیه شده است متذکر شد: این اثر با همکاری همکارانی حدود 2 میلیون ساعت کار تهیه شد که بزرگترین فرهنگنامه جنگ در طول این سالهاست. البته فرهنگ جبهه یا سایر آثار نیز چاپ شدند اما این گونه متمرکز تاکنون کاری انجام نشده است.
این فیلمساز در سینما با تأکید بر اینکه خود اسرا همت کردند تا این اثر تألیف شود از اولین فرد تا آخرین نفر تشکر کرد و ابراز داشت: از اولین فردی که به من افتخار و انگیزه داد میتوانم به نام مرحوم ابوترابی اشاره کنم پس از او آقای طایفه نوروز آزاده دیگر همکار ما بود و از دیگر افراد سردار حاج احمد روزبهانی که کردها او را با یک گونی شکر عوض کردند، یکی از بزرگترین افتخارات، شهید شهسواری است که صلابت و مقاومت در چشمان او موج میزند. از این رو عکس وی را روی جلد فرهنگنامه اسارت و آزادگان درج کردیم.
دهنمکی بیان داشت: این مجموعه کتاب هدیه به محضر شماست با همه عیبها و نقصهایش. من نویسنده و مؤلف نیستم دکترای پژوهش ندارم و فقط کارگرم اما وقتی 5 جلد اول مجموعه را برای نمونه منتشر کردم و محضر رهبر انقلاب تقدیم شد ایشان فرمودند برای من سؤال است پول از کجا میآورید گفتم کلاهبرداری ایشان فرمودند چگونه کلاهبرداری؟!؛ این روزها میلیاردها هزینه برای فیلم دو ساعته میشود اما کتابی که صد هزار صفحه دارد با ایراد مواجه میشود اما از مجموعه فعالیتها نیمی از حقالتحریر بر عهده نهاد کتابخانهها بود و باقی آن از هزینه شخصی خودم تأمین شد.

دهنمکی در پایان گفت: این کتابها هنوز چاپ نشده پژوهشگران خارجی را بر آن داشته تا به آن دست یابند و ترجمه کنند عزت این کتاب متعلق به آزادههاست.
در این مراسم لوح تقدیری از سوی منصور واعظی به مسعود دهنمکی اعطا شد و در ادامه بهمن کارگر رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس در جملاتی کوتاه عنوان کرد: دهنمکی در هر عرصهای که وارد شده روحیه انقلابی و دفاع مقدسیاش آشکار بوده است فرهنگنامه واقعاً از کارهای برجستهای است که باید مورد تقدیر قرار گیرد.
کارگر افزود: دفاع مقدس ظرفیتی است که ما هنوز جا دارد از آن استفاده کنیم و اگر دفاع مقدس نبود انقلاب ما دوام و قوامش پایدار نمیشد.
رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای مقدس در پایان اضافه کرد: از من پرسیده شد در حوزه دفاع مقدس چه مقدار کار صورت گرفته که من گفتم 5 درصد بیشتر در حفظ ارزشهای آن کار نشده است اگر دنبال فرهنگی شاخص هستیم در دفاع مقدس باید دنبال آن بگردیم. این روزها رهبر انقلاب به سبک زندگی و اقتصاد مقاومتی اشاره میکند که در دفاع مقدس وجود دارد.
وی اینگونه سخن خاتمه داد که در جبهه یک ربع اسیر شدم و آن در کربلای یک بود که بلافاصله آزاد شدم.