سرویس فرهنگی مشرق - رستم وهاب، از کارشناسان ادبی و شعرای کشور تاجیکستان، در گفتوگو با تسنیم، با اشاره به اتمام کتاب «صد سال شعر تاجیکی» گفت: این اثر توسط انجمن شاعران ایران و جهان به چاپ خواهد رسید. در این کتاب گزیدهای از سرودههای معاصر کشور تاجیکستان با مضامین مختلف اعم از اجتماعی، سیاسی، عاشقانه و مقاومت گردآوری شده است. «صد سال شعر تاجیکی» یکی از مجموعههایی است که در طرح صد شعر ایران و جهان، برای آشنایی مخاطبان ایرانی با ادبیات و فضای حاکم ادبی بر کشور تاجیکستان در یکصد سال گذشته نوشته میشود.
وی با بیان اینکه این کتاب در دست چاپ قرار دارد، به جایگاه زبان فارسی در تاجیکستان اشاره کرد و افزود: زبان فارسی در تاجیکستان از طرف دولت حمایت میشود. ما خوشبختانه در کشورمان با آن مشکلاتی که افغانها در حال حاضر با آن دست و پنجه نرم میکنند، مواجه نیستیم. یکی از بزرگترین سرمایههای ما زبان فارسی است که دولت هم بر این امر واقف است. ایجاد جریان ترجمه طی سالهای گذشته یکی از موهبتهایی است که در سالهای اخیر در کشورم شاهد هستیم. بزرگترین مانع بر سر راه گسترش زبان فارسی در تاجیکستان مشکلات مالی است، و اگر نه ما شاهد یک همافزایی و وحدت ملی برای ارتقای زبان هستیم.
این کارشناس ادبی کشور تاجیکستان با بیان اینکه زبان مهمترین پیوند میان فارسیزبانان است، اما چنان که باید این وحدت در میان آنها دیده نمیشود، ادامه داد: مشترکات زبانی به خوبی میتوانند ما را به هم پیوند دهند، اما ما هنوز بر ظرفیت این منبع عظیم واقف نسیتیم. کارهای به زمینمانده زیادی وجود دارد که نیمهکاره رها شده و یا به آن توجه نمیشود.
وهاب افزود: به عنوان نمونه یکی از طرحهایی که در سالهای اخیر به آن توجه شده، اما نیمهکاره رها شده است، «همسانسازی واژگان» بود. این طرح برای اولینبار در سال 1991 در دوران حکومت گورباچف در دانشگاه ملی تاجیکستان شروع به کار کرد، اما بعد از مدتی نیمهکاره رها شد. به نظرم این مهمترین کار در حوزه زبان فارسی است که باید با همت بیشتری پیگیری شود. انتخاب واژگان مشترک و رسیدن به یک توافق میان فارسیزبانان سبب میشود تا پیوندهای مشترک بیشتر شود. در حال حاضر واژگان ورودی به زبان فارسی بسیار است که کمکم دارد جای خود را میان لغات فارسی باز میکند. اگر به آن بیتوجهی کنیم، کمکم زبان هر منطقه گویشی خاص به خود میگیرد و دیگر قابل فهم برای همزبانان دیگر مناطق نیست.
این استاد دانشگاه و کارشناس ادبی تاجیک با بیان اینکه نباید درگیر مشکلاتی مانند مسائل پیشآمده در افغانستان باشیم، ادامه داد: برای رسیدن به یک توافق نیازمند همافزایی اساتیدی هستیم که در این حوزه کارشناس هستند و درد حیات زبان فارسی را دارند. الآن هر ایرانی در خیابانهای تاجیکستان که راه برود، احساس غربت نمیکند، چرا که با همان زبان مادریاش می تواند با مردم این کشور صحبت کند. باید قدر این موقعیت را بدانیم و برای تقویتش برنامهریزی کنیم. ظرفیتهای زیادی این زبان میتواند در منطقه و میان فارسی زبانان ایجاد کند، اما ما هنوز نسبت به آن غافلیم.
یکی از کارشناسان ادبی تاجیکستان با بیان اینکه باید خطر ورود واژگان بیگانه به زبان فارسی را جدی بگیریم، گفت: هر روز به تعداد این واژگان افزوده میشود و دارد جای خود را میان لغات فارسی باز و زبان هر منطقه را به گویشی خاص مبدل میکند.