به گزارش سرویس فرهنگی مشرق به نقل از فارس، یکی از مشکلات سینمای ایران عدم اطلاع کافی تهیه‌کنندگان و صاحبان آثار در نمایش درست فیلم‌هایی است که در خارج از کشور ساخته شده و امکان اکران آن را قرار است در سینماهای ایران فراهم کنند البته سالهاست که سینمای نحیف ایران از مشکل حق کپی رایت رنج می‌برد و این مشکلات بعد از گذشته سی و چند سال از انقلاب هنوز در سینمای ایران حل نشده است .
فیلم سینمایی «گذشته» به کارگردانی اصغر فرهادی در خارج از کشور ساخته شد. این فیلم توانست نظر کارشناسان را به خود جلب کند و در جشنواره کن جوایزی را از آن خود کرد. همین امر باعث شد تا دفتر پخش فیلمیران اعلام کند فیلم در ایران همزمان با اکران خارجی به نمایش در می‌آید.
این درحالی است که محمدرضا فرجی معاون اداره کل ارزشیابی و نظارت در گفت و گو با خبرنگار سینمایی فارس امروز متذکر شد: تا زمانی که مالکیت حقوقی فیلم برای اداره کل ارزشیابی و نظارت احراز نشده باشد نمی‌توانیم پروانه نمایش برای فیلم «گذشته» صادر کنیم. هر زمان که مالکیت حقوقی فیلم برای ما مشخص شد ما آماده‌ایم پروانه نمایش فیلم را صادر کنیم.
صابری سخنگوی انجمن سینماداران نیز تاکید کرد: هنوز وضعیت نمایش فیلم سینمایی «گذشته» هنوز مشخص نشده است و سرگروه سینمایی آفریقا در هفته اخیر آزاد اعلام شده است و فیلم « تلفن همراه رئیس جمهور » را به نمایش می‌گذارد.
متاسفانه سینمای ایران و صاحبان آثار اطلاع دقیقی از نحوه پخش فیلم‌های خارجی ندارند زیرا این امکان منحصرا تاکنون در اختیار دولت بوده است. برای پخش فیلمی که در خارج از کشور و با سرمایه تهیه کنندگان خارجی ساخته می‌شود این نکته حایز اهمیت است که یا باید حق تمام رایت فیلم ارایه شود، یا فقط رایت کامل نمایش «سینمایی» آن خریداری شود یا خرید به صورت درصدی و به اصطلاح «مینیمم گارانتی» صورت می‌گیرد که در این حالت مبلغی به عنوان پیش پرداخت تعیین شده و خریدار موظف است ضمن اعلام صادقانه و حرفه‌ای میزان فروش ،سهم فروشنده را در پایان اکران بپردازد. برای قرارداد نیز شرایط خاصی وجود دارد که باید در حضور مدیران و یا نماینگان قانونی و رسمی طرفین تنظیم و توسط مدیر عامل شرکت ها امضاء گردد. واریز مبلغ چه نقدا وجه از طریق سیستم بانکی توسط یک مدیر برنامه‌ها یا نماینده در کشور مبدا (البته در صورت نبود مراودات فعال بانکی بین دو کشور) با تعیین مدت زمانی محدود و معین جهت پرداخت به منزله انجام تعهدات و آغاز رسمی زمان قرارداد است. طول زمانی پایه قرارداد ما بین 5 تا 10 سال و گاهی حتی سالانه در نظر گرفته می‌شود و بیش از این نخواهد بود، مگر در صورت تمدید، که معمولا کمتر اتفاق می‌افتد، زیرا این زمان برای جذب حداکثری سود از فیلم کافی است.
نسخه‌های فیلم و چگونگی ورودش به کشور نیز شرایط خاص خود را دارد. از سوی دیگر بهترین حالت و زمان خرید و نمایش فیلم خارجی، اکران همزمان یا با فاصله اندک از شروع نمایش جهانی آن در کشور تولید کننده و یا نمایش قاره‌ای و منطقه ای آن است، زیرا فیلم در موج خبر رسانی جهانی است و نسخه دی وی دی آن نیز عرضه نشده و جذابیت لازم را در ایجاد انگیزه و تقاضای مخاطب برای دیدن فیلم بر روی پرده افزایش و در نتیجه فروش بیشتر را همراه دارد.
اما این نکته حایز اهمیت است که فارغ از اینکه فیلم تولید کدام کشور یا کشور هاست، شروع نمایش و اکران سینمایی آن در ابتدا در کشورهای شریک در تولید فیلم و سپس همسایگان جغرافیایی آن و در نهایت اکران منطقه ای آن در اولویت است. تا به حال فقط تولیدات پرهزینه هالیوود با حضور ستارگان مشهور بین المللی بوده که البته آن هم پس از اکران موظف خود در آمریکایی شمالی و کانادا که بین 2 تا 4 هفته است به صورت اکران جهانی آن هم در ابتدا با اولویت کشورهای همزبان و بعد پرجمعیت و استراتژیک (به لحاظ اقتصادی مانند چین و هند واسترالیا) و سپس بازار آمریکای لاتین و آسیای شرقی اکران شده است. تعیین زمان اکران فیلم با سایر کشورهای دارنده رایت هماهنگ می‌شود، که بین اکران سینمایی تا زمان عرضه نسخه ویدئویی آن فاصله حداقل4 تا 6ماهه مقرر گردد.
بازار خاور میانه و ظرفیت‌های نمایشی و اقتصادی آن به علت نداشتن تعهد اکثر کشورها به قانون کپی رایت جهانی و عدم وجود سینمایی جدی وموثر (اعم از تولید،عرضه و نمایش) وعدم وجود مخاطب فعال، برای تولیدات پرهزینه هالیوودی و حتی با هزینه‌های تولیدی بالای اروپایی (کارگردان مطرح و بازیگران شناخته شده)برای اکران همزمان اهمیت نداشته است. زیرا احتمال تکثیر زود هنگام فیلم بر روی دی وی دی به صورت غیرقانونی و عرضه این نسخه بر روی اینترنت بسیار بالاست و تقریبا هیچ کمپانی مطرح و حرفه ای این ریسک را نمی‌کند.
با تفاسیری که در بالا ذکر آن رفت به نظر می رسد دوستان پیش از آن‌که به فکر نمایش همزمان فیلم با اکران در فرانسه باشند (که قرار بود در ماه ژوئن صورت گیرد)، بهتر بود قوانین و مقررات حقوق مالکیت فیلم را رعایت کرده و در نهایت تلاش می‌شد تا کارها برروی روال قانونی آن انجام شود. در شرایطی که فیلم اجازه اکران در یک محفل خصوصی برای اهالی رسانه را ندارد (کاملا منطقی به نظر می‌رسد) چگونه دفتری که ادعای پخش فیلم را در ایران دارد به راحتی موج رسانه‌ای برای فیلم «گذشته» ایجاد می‌کند!
در این شرایط به نظر می‌رسد شورای صنفی نمایش به وظیفه قانونی خود به درستی عمل نکرده است و در حالی که هنوز پروانه نمایش فیلم صادر نشده است سخنگوی این شورا با صراحت در دو هفته متمادی اعلام می کند که فیلم «گذشته» در تاریخ 22 خرداد اکران می شود و شرایط رسانه‌ای را در یک اقدام کاملا غیر حرفه‌ای و غیراخلاقی به گونه‌ای رقم می‌زند که تمام رسانه‌ها حمایت خود را از این فیلم صورت می‌دهند و با ذوق زدگی خاصی به انتشار اخبار می‌پردازند. شورای صنفی نمایش به عنوان یک مقام رسمی در حوزه اکران باید اطلاعات درست ارایه دهد و به دور از هرگونه روابط و دوستی‌ها در جهت اطلاع رسانی درست برآید نه آن که خود در دو هفته متمادی خبری کذب را منتشر کند.
فیلمی که هنوز نتوانسته مجوز نمایش از مرجع قانونی کشور (تنها به دلیل حقوق مالکیت) دریافت کند، اعلام می‌کند این فیلم پروانه نمایش دوم را باید اخذ کند تا در گروه سینمایی آفریقا به نمایش درآید و موج رسانه ای در شرایطی ایجاد می‌کند که به لحاظ بین المللی کشور در شرایط سختی به سر می‌برد و رسانه‌های غربی از کوچکترین اخبار ضد و نقیض به نفع خود و تخریب نظام بهره می‌برند.
پخش‌کننده ایرانی فیلم«گذشته»پیش از آن‌که به فکر نمایش همزمان فیلم با اکران در فرانسه باشد بهتر بود قوانین و مقررات حقوق مالکیت فیلم را رعایت کرده و در نهایت تلاش می‌کرد تا کارها برروی روال قانونی آن انجام شود.
