المانیتور در گزارشی نوشت: تورم در ایران به طور ملموسی بر زندگی طبقه متوسط و کم درآمد فشار وارد می‌کند. در حالی که بانک مرکزی ایران تورم را در دوره منتهی به دسامبر 2012، 27.4 درصد اعلام کرد، طبق محاسبات استیو هانکه از دانشگاه جانز هاپکینز و عضو ارشد انستیتوی کِیتو که اقتصاد ایران را پی گیری می‌کند، رقم واقعی تورم در دوره مزبور 110 درصد، یعنی چهار برابر میزان اعلام شده توسط بانک مرکزی بوده است.
* افزایش فروش نفت و کاهش ارزش ریال
این وضعیت در حالی پیش آمده که درآمد ایران از محل فروش نفت، طی دوران ریاست جمهوری احمدی نژاد، بیش از نیمی از کل فروش نفت ایران در 104 سال گذشته را تشکیل داده است. علیرغم این درآمد بی سابقه ارزش پول ملی ظرف یک سال و نیم اخیر به یک سوم کاهش یافته و طبق اعلام مشاور بین‌الملل رهبری، ایران قادر به وصول حدود 60 میلیارد دلار وجه نفت فروخته شده به چین و هند نیست.
* اقتصاددانان ایران در مورد علل وضعیت فعلی اقتصاد ایران نظرات متفاوتی ابراز می‌کنند
اقتصاددانان ایران در مورد علل وضعیت فعلی اقتصاد ایران نظرات متفاوتی ابراز می‌کنند. از یک دیدگاه کلان برخی از آنها ضعف مدیریت اجرائی کشور و برخی دیگر تحریم‌های بین‌المللی را «عامل اصلی» به وجود آمدن شرایط فعلی می‌دانند. واقعیت این است که هر دو عامل دو در ایجاد وضعیت موجود موثر بوده‌اند. قابل توجه این است که برخی از کارشناسان همچون ولایتی مشاور بین‌الملل رهبری ایران بر این اعتقادند که حتی تحریم‌ها نیز حاصل ضعف سیاست خارجی و عدم تعامل با قدرت‌های خارجی، توسط دولت احمدی نژاد بوده است.
* همه نامزدهای تایید شده آمادگی خود را جهت حل معضلات اقتصادی و هسته‌ای اعلام کرده‌اند
در این ارتباط علی اکبر ولایتی می‌گوید «باید به حال اقتصاد کشور تأسف بخوریم... با تدبیر می‌شد بسیاری از این تحریم‌ها را بر کشور تحمیل نکرد».ولایتی در انتقاد از سیاست هسته‌ای دولت می‌گوید: "هسته‌ای شدن و قطعنامه نگرفتن هنر است". اما مذاکره کنندۀ هسته‌ای ایران این نظریه را رد می‌کند. باقری یکی از اعضاء تیم مذاکره کننده هسته‌ای و معاون دبیر شورای امنیت ملی در پاسخ می‌گوید:" برخی می‌گویند "هنر این است که هسته‌ای شویم بدون قطعنامه. بله من هم می‌گویم هنر این است که بجنگیم اما از دماغ کسی خون نیاید، اما چگونه؟". در عین حال همه نامزدهای تایید شده توسط شورای نگهبان آمادگی خود را جهت حل معضلات اقتصادی و رفع اختلافات ایران با قدرت‌های جهانی بر سر مسئله هسته‌ای اعلام کرده‌اند.
* رئیس جمهور آینده نباید جهان را یکسره محل جنگ و منازعه بداند
آنچه که حائز نهایت اهمیت است این است که رئیس جمهور آینده نباید جهان را یکسره محل جنگ و منازعه بداند چرا که تعامل و دیپلماسی خلاق و هوشمندانه برای رسیدن به هدف، از ارکان روابط بین‌الملل در جهان امروز است. نگاهی به تحولات هشت سال گذشته نشان می‌دهد که برخی از مسئولین برجسته ایران با در پیش گرفتن سیاستی پرخاشگرانه و شعارهای تند و غیر ضروری، به آمریکا و متحدان غربی‌اش این امکان را داد که اجماعی را در سطح شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران سازمان داده و با اِعمال تحریم‌های فلج کننده فشار را بر روی ایران تشدید کنند.
* آمریکا محاصره دریاییِ غیر نظامی ایران را در دستور کار خود قرار داده است
اخباری که این روزها به گوش می‌رسد حاکی از این است که آمریکا محاصره دریاییِ غیر نظامی ایران را از اول ماه ژوئیه در دستور کار خود قرار داده است. به این ترتیب بخش‌های مدیریت انرژی و بنادر، کشتی سازی و کشتیرانی ایران در فهرست سیاه قرار می‌گیرند. روز 22 ماه مه (اول خرداد) ، کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا لایحه‌ای را از تصویب گذراند که طبق آن تمامی شرکت‌های جهان، صرف نظر از نوع و حجم معامله و نیز اندازه شرکت‌های مزبور، در صورت داد و ستد با ایران مشمول تحریم‌های آمریکا خواهند گردید. اهداف اصلی این لایحه عبارتند از: کاهش بیشتر صادرات نفت ایران، اِعمال محدودیت هر چه بیشتر برای داد و ستد با ایران، جلوگیری از دستیابی ایران به ذخایر ارزی خود که در بانک‌ها و مؤسسات مالی خارج نگهداری می‌شود، و سخت کردن انجام معاملات نفت و گاز در برابر طلا. به این ترتیب نهایتاً هدف لایحه مزبور این است که تنها به ایران اجازه دهد تا از طریق تهاتر، به فروش نفت و گاز در مقابل دریافت مواد غذایی، دارو، و محصولات صنعتی اقدام نماید.
در همان روز مجلس سنا لایحه حمایت آمریکا از اسرائیل، در صورت حمله احتمالی آن به ایران را با 99 رای موافق و بدون رای مخالف از تصویب گذراند. طبق لایحه مزبور در صورتی که اسرائیل برای دفاع از امنیت و مردم خود به اقدام نظامی علیه ایران دست بزند آمریکا کمک‌های دیپلماتیک، نظامی، و اقتصادی در اختیار آن کشور قرار خواهد داد. به نظر می‌رسد که عده‌ای در کنگره آمریکا مایلند که تحریم‌های علیه ایران را به سمت الگوی تحریم‌های آمریکا علیه عراق که در سال 1998 به تصویب رسید سوق دهند، تحریم هایی که نهایتاً به جنگی ویرانگر منتهی شدند.
*انتخابات 24 خرداد نقطه عطفی در جهت کاهش تنش‌های اقتصادی، سیاسی و روابط خارجی ایران
فلذا همانطور که حسن روحانی نماینده رهبری در شورای امنیت ملی می‌گوید مهم‌ترین هدف رئیس جمهور بعدی باید بر «اعتماد سازی با جهان خارج و به سامان کردن وضعیت داخل باشد و این دو مهم میسر نمی‌شود الا از طریق تنش زدایی با دیگران مخصوصاً همسایه‌ها، و ایجاد مدیریت مبتنی بر عقلانیت، تدبیر و قانونمند در داخل. در این مسیر دشوار و ناهموار، تلاش برای لغو تحریم‌ها باید در اولویت قرار گیرد».
به این ترتیب چالش اصلی رئیس جمهور آینده سر و سامان دادن به مدیریت اقتصادی، و به طور همزمان، در زمینه سیاست خارجی، تعامل و بویژه کاهش تشنج بر سر مسئله هسته‌ای ایران است. انتخابات ریاست جمهوری 24 خرداد به طور قطع می‌تواند نقطه عطفی در جهت کاهش تنش‌های اقتصادی، سیاسی و روابط خارجی ایران باشد .
*دولتی که پایگاهش در داخل ضعیف باشد به آسانی مورد تهاجم و زورگوئی قرار می‌گیرد
در زمینه تصحیح مدیریت اقتصادی کشور، متخصصین یک صدا معتقدند که سرمایۀ عظیم انسانی شامل متخصصین، سرمایه گذاران و متفکرین اقتصادی که یا خانه نشین شده، یا بدون میل خود بازنشسته شده و یا جلای وطن کردند، باید دوباره بکار گمارده شوند و از نظریات و ابتکارات آنان استفاده گردد. در زمینه سیاست خارجی و مسئله هسته‌ای، ایران برای گرفتن حقوق خود و سازمان دادنِ یک روند منطقی در تعامل با کشورهای منطقه، غرب و آمریکا، نیازمند رئیس جمهور و دولتی است که حمایت عظیم و حداکثری مردم ایران را پشت سر خود داشته باشد. دولتی که پایگاهش در داخل ضعیف باشد به آسانی مورد تهاجم و زورگوئی قرار می‌گیرد.
* انتخاب رئیس جمهور محبوب پیام آشکاری به جهان
یک رئیس جمهور و یک دولت واقع بین و عمل‌گرا می‌توانند با حفظ عزت ایران، ضمن پای فشردن بر حقوق هسته‌ای کشور، دست به یک داد و ستد منطقی با کشورهای موسوم به 1+5 زده و با اتکا به یک پشتوانۀ مردمی قوی، موفق به احقاق حقوق هسته‌ای و رفع تدریجی تحریم‌ها گردند. این کار در ایران سابقه تاریخی دارد. دکتر محمد مصدق در برابر محاصره دریایی بریتانیا، با پشتیبانی مردم، به طور موثری مقابله کرد. انتخاب رئیس جمهوری که از محبوبیت وسیعی مردمی در ایران و از اعتماد بین‌المللی برخوردار بوده و در پی کاهش تنش باشد پیام آشکاری است به جهان که فصل تازه‌ای در سیاست خارجی و اقتصاد ایران خواهد گشود.
* تاریخ ایران از فرهنگ مقاومت و عدم تمکین به زورگوئی قدرت‌های خارجی حکایت‌ها دارد
این به معنای تسلیم در مقابل زورگویی‌های غرب نیست. تاریخ ایران از فرهنگ مقاومت و عدم تمکین به زورگوئی قدرت‌های خارجی حکایت‌ها دارد. این موضوع را غرب و بخصوص آمریکا باید در محاسبات خود به طور جدی در نظر بگیرند. اما مهم این است که دولت جدید اعتقاد، برنامه، ظرفیت و توان حل مشکلات جاری اقتصادی و روابط خارجی ایران را داشته باشد. برای تحقق چنین دولتی مردم ایران در برابر یک انتخاب تاریخی قرار گرفته‌اند.
