به گزارش مشرق، ایسنا به نقل از بی.بی.سی نوشت: پیش از اینکه حامد کرزای، رئیس جمهوری افغانستان به هند سفر کند مقامهای افغان فاش کردند که کرزای در این دیدار از هند چه میخواهد.
«ایمل فیضی، سخنگوی رئیس جمهوری افغانستان گفت که «تقویت نهادهای نظامی، امنیتی و ملکی افغانستان و حوادث
اخیری که در امتداد خط مرزی دیورند با پاکستان رخ داده، در راس مذاکرات کرزای با رهبران هند قرار خواهد داشت.»
وی گفت: افغانستان بر اساس توافقنامه امنیتی که با هند امضا کرده، برای بر آوردن نیازهای نظامی و تقویت نهادهای امنیتی خود خواستار همکاری هند خواهد شد.
حضور پررنگتر هند در افغانستان
پیش از سفر حامد کرزای به هند، شیدا ابدالی، سفیر افغانستان در دهلینو گفت، «افغانستان میخواهد همکاریهای امنیتی و دفاعی بیشتری با هند داشته باشد.»
اما وی افزود که کشورش میخواهد از «گرایش همکاریهای موجود دفاعی بین دو کشور فراتر برود» زیرا به گفته وی «هند در سال ۲۰۰۱ به افغانستان نیامده و پس از ۲۰۱۴ نیز افغانستان را ترک نخواهد کرد.»
سفیر کنونی افغانستان در دهلینو، یکی از دپلماتهای افغان است که تلاش میکند هند حضور گستردهتر و بزرگتری در افغانستان داشته باشد.
وی گفت : پاکستان هرگز نگرانی خود را از نزدیک شدن دو کشور هند و افغانستان پنهان نکرده و حتی در مواردی به صراحت از کابل خواسته از دهلینو فاصله بگیرد.
هند در حال حاضر سالانه شمار محدودی از نظامیان افغان را آموزش میدهد و تا حال برخی از تجهیزات فنی و وسایل حمل و نقل را در اختیار وزارت دفاع افغانستان قرار داده است. اما به نظر میرسد که ممکن است افغانستان خواستار تسلیحات سنگین نظامی از جمله تجهیزات برای نیروهای هوایی خود از هند شود.
هرچند هند اکنون از تولیدکنندگان سلاحهای سنگین است اما خود از خریداران تسلیحات روسی به شمار میرود و شاید بتواند تسلیحات ساخت روسیه را در اختیار افغانستان قرار دهد.
با سرنگونی طالبان در سال ۲۰۰۱ هند فرصتی بدست آورد تا نفوذ خود را در افغانستان گسترش دهد. مشارکت هند در پروژههای جاده سازی، شبکه تلفن، اینترنت، بازسازی بیمارستانها و مدارس سبب شد که سیلی از مهندسان و متخصصان کامپیوتر هندی به افغانستان سرازیر شوند.
افغانستان برای هند دروازهای برای دستیابی به معادن و منابع سوخت کشورهای آسیای میانه محسوب میشود؛ مسالهای که اقتصاد رو به توسعه هند به شدت نیازمند آن است.
دخالت هند در افغانستان
با آنکه ایالات متحده آمریکا مایل به دخالت بیشتر اقتصادی، سیاسی و حتی نظامی هند در افغانستان است اما در این میان برخی از تحلیلگران معتقدند این دخالت بیشتر از آنکه به سود افغانستان باشد میتواند آب را در مناسباتش با پاکستان، بیشتر گلآلود کند.
این تنها پاکستان نیست که به دخالت هند در افغانستان بدبین است بلکه حتی چاک هاگل نیز پیش از رسیدن به سمت وزارت دفاع آمریکا گفت: «هند از افغانستان به عنوان جبهه دومی علیه دشمن قدیمی خود، پاکستان استفاده میکند.»
برخی بر این عقیده هستند که افغانستان نه تنها جبههای برای جنگ آمریکا و ناتو علیه القاعده و طالبان است بلکه میدان جنگی میان پاکستان و هند نیز به شمار میرود.
شاید موجودیت افغانستان باثبات از نقطه نظر اقتصادی و سیاسی از اولویتهای هند باشد، اما پرسشی که برخی از کارشناسان مطرح میکنند این است که با خروج نیروهای ائتلاف بینالمللی از افغانستان کدام یک از منافع ملی هند در افغانستان مورد تهدید قرار خواهد گرفت؟
با این حال شاید هند نتواند بقای اقتصادی و سیاسی و حتی نظامی خود را در افغانستان بدون پشتیبانی متحدان منطقهای یعنی ایران و روسیه حفظ کند و نگذارد پس از خروج نیروهای خارجی از افغانستان، پاکستان نقش مرکزی در این کشور را در دست بگیرد.
انتخاب میان دوست و برادر
سفر کنونی رئیس جمهوری افغانستان به هند در حالی انجام میشود که قرار است در اسلامآباد بهزودی حکومت جدیدی به رهبری نواز شریف، رهبر حزب مسلم لیگ شاخه نواز قدرت را در دست بگیرد.
پاکستان نیز در گذشته بارها خواستار امضای موافقتنامه استراتژیک با افغانستان شده و پیشنهاد کمکهای نظامی از جمله آموزش نیروهای امنیتی افغان را مطرح کرده است که افغانستان این پیشنهادات را با سردی بیپاسخ گذاشته است.
این در حالیست که روابط میان دو کشور ماههاست که بنا بر اتفاقاتی که در امتداد خط مرزی دیورند رخ داده پر تنش بوده است.
با این حال افغانستان نیز آنطوری که میگوید، قادر نیست نگرانیهای اسلام آباد را در مناسباتش با هند نادیده بگیرد. وابستگی اقتصادی افغانستان به پاکستان هرگز با هند قابل مقایسه نیست و افغانستان از فشار اقتصادی که پاکستان میتواند وارد کند به خوبی آگاه است.
در گذشته رئیس جمهوری افغانستان سعی کرده دیدارهای مکررش از هند، به برانگیختن عصبانیت پاکستان ختم نشود.
رئیس جمهوری افغانستان پس از امضای موافقتنامه استراتژیک با هند گفت: «پاکستان برادر دوگانگی ماست و هند دوست بزرگ ما، پیمانی را که با دوست بزرگ خود امضا کردیم، برادر ما را متاثر نخواهد کرد.»
اما پاکستان هرگز نگرانی خود را از نزدیک شدن دو کشور هند و افغانستان پنهان نکرده و حتی در مواردی به صراحت از کابل خواسته از دهلینو فاصله بگیرد. مقامهای هندی از جمله سلمان خورشید، وزیر امور خارجه هند گفته است که دهلی نو در افغانستان رهگذر نیست، بلکه میخواهد بخشی از راه حل قضیه افغانستان باشد.
با این حال افغانستان نیز آن طوری که میگوید، قادر نیست نگرانیهای اسلام آباد را در مناسباتش با هند نادیده بگیرد.
سلاح هندی یا دیپلماسی پاکستانی
برخی از تحلیلگران باور دارند که سفر رئیس جمهوری افغانستان شاید از پیش برنامهریزی شده باشد اما مصادف شدن آن با زمانی که حکومت جدیدی در اسلام آباد قدرت را در دست میگیرد، پیام خوش آیندی برای زمامداران جدید پاکستان به همراه ندارد.
حضور میلیونها پناهنده افغان در پاکستان، نفوذ نهادهای نظامی پاکستان به گروههای شورشی مخالف دولت افغانستان، نقش پاکستان در کشاندن طالبان به میز مذاکره، نقش مهم اقتصادی پاکستان برای بازارهای افغانستان و در نهایت تضمین ثبات و امنیت افغانستان پس از خروج نیروهای خارجی از این کشور عناصری است که افغانستان نمیتواند آنها را نادیده بگیرد.
همانگونه که مقامهای افغان میگویند، افغانستان میتواند با هر کشوری که بخواهد، روابط استراتژیک داشته باشد، این در تئوری درست است اما در عمل، آن هم پس از ۲۰۱۴، به نظر نمیرسد نیاز افغانستان به همکاری سیاسی پاکستان، کمتر از تسلیحات هندی باشد.»