به گزارش مشرق، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در موسسه مطالعاتی شورای جهانی هند در جمع نخبگان و اندیشمندان هندی، اظهار داشت: ارتباط صمیمانه با کشور دوست ما هند برای ما بسیار حائز اهمیت است و دلایل متنوعی وجود دارد که این نگاه را تثبیت میکند، یکی از این دلایل مربوط به تاثیری است که در صحنه بینالملل با آن مواجه هستیم.
وی با اشاره به تحولات جهان بعد از جنگ جهانی، تصریح کرد: در دوره جنگ سرد دو قطب بزرگ در دنیا وجود داشتند که این دوره مشکلات و چالشهای خاص خود را داشت اما به پایان رسید، دوره دیگری که در دهه اخیر با آن مواجه شدیم مساله تسلط یک قدرت بر جهان بود که تا حدی وهمی بود؛ البته این دوره، دوره کوتاهمدتی بود اما عوارض سنگینی داشت چون متکی به تئوری یکجانبهگرایی نظامی بود و برای دنیا هزینهبر بود لذا ما جنگهای زیادی را در همین مدت کوتاه در افغانستان، عراق، لبنان و فلسطین شاهد بودیم اما خیلی زود کمر این دوره به خاطر ناکامیهایی که در جنگها ایجاد شد، شکست.
رییس مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از اظهارات خود تصریح کرد: در حال حاضر ما وارد مرحله دیگری میشویم و نگاه به این دوره جدید متفاوت است، برخی یک نگاه هگلی به شرایط دنیای جدید دارند و علاقهمندند پایان تاریخ را در همین دوران ببینند اما من فکر میکنم این نظریه نتوانسته دوام بیاورد؛
قطعا سیاستمداران در عرصه جهانی مخصوصا در دنیای عرب علاقهمندند لباسی بر تن این تئوری بپوشاندند و از آن برای اقناع دیگران استفاده کنند.
لاریجانی اضافه کرد: نظریه دیگری که واقعیتر است این است که ما وارد دنیای چند قطبی میشویم که هنوز شکل نگرفته و حالت ژلهای و سیال دارد؛ در این دوره قدرتهایی موفقترند که بتوانند در این صحنه خودشان را تثبیت کنند و برای این کار اگر بخواهند خود را به عنوان بازیگر قوی در صحنه چند قطبی شدن دنیا تثبیت کنند باید مختصاتی داشته باشند؛ اولین مشخصه این است که از خودشان استقلال داشته باشند زیرا اگر متکی به دیگران باشند علیالقاعده سیطره آنها را پذیرفتهاند، این استقلال مخصوصا در تصمیمگیریهای مهم در آینده دنیا باید خودش را نشان دهد.
وی اضافه کرد: ممکن است ما با بههمتنیدگی اقتصادی در دنیای امروز مواجه باشیم اما به مقداری که این بههمتنیدگی به نفع یک قطب تعریف شود آن قطب برنده است و دیگران نمیتوانند نقش بارز داشته باشند.
رییس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه دنیا به سمت دموکراتیکتر شدن پیش میرود، افزود: ارتباطات نزدیک و فناوری اطلاعات این شرایط را به وجود میآورد.
لاریجانی یکی از مختصات تاثیرگذاری در آینده جهان را داشتن دموکراسی قوی عنوان و خاطرنشان کرد: ممکن است برخی کشورها ثروتمند باشند اما چون دموکراتیک نیستند نمیتوانند یک قطب تاثیرگذار باشند، نکته مهم دیگر توجه به منطقهگرایی است، اینگونه تصور میشود که برخلاف آنچه در گذشته تلقی میشد که دنیا به سمت نظام واحد سوق پیدا میکند، دنیای جدید به عنوان یک واقعیت با منطقهگرایی مواجه است، این مسیر هم معقول است و هم با تجربهای که بشر دارد منطبق است زیرا کشورهای منطقه از نظر فرهنگی به هم نزدیکند و افزایش توانمندیها به قرابتهای فرهنگی ملتها بستگی دارد.
وی در ادامه به اشغال عراق توسط آمریکا اشاره کرد و گفت: زمانی که آمریکاییها 145 هزار سرباز وارد عراق کردند با تکبر گفتند که میخواهیم برج دموکراسی در عراق ایجاد کنیم، اما چند هزار کشته دادند و یک میلیون عراقی کشته شدند و آنها با خفت و خاری از عراق خارج شدند و این کشور را تخریب کردند و آن را برای کشورهای منطقه به جا گذاشتند تا عراق را آباد کنند البته مردم عراق دموکراسی ایجاد کردند اما نه آن دموکراسی که آمریکاییها میخواستند.
رییس قوه مقننه با بیان اینکه کشورهای دیگر اکنون نمیتوانند به راحتی به منطقه ورود کنند و آن را تغییر دهند، گفت: ملت ایران و عراق سابقه طولانی دوستی با هم دارند، ما با اشغال عراق مخالف بودیم و ملت عراق صدای ما را شنید؛ نمونه دیگر این اتفاق در افغانستان بود، آنها گفتند برای مبارزه با تروریسم و موادمخدر به این کشور میرویم اما در هیچ کدام موفق نبودند.
لاریجانی همچنین تصریح کرد: به نظر میرسد کشورهای منطقه بهتر میتوانند با همکاریهای منطقهای، مشکلات را حل کنند، یکی از دلایل این موضوع، تجربه تاریخی آنهاست و اگر زمانی قدرتهای بزرگ آمدهاند، مشکلاتی ایجاد کردهاند و یک جنازه را روی دست مردم گذاشتهاند.
رییس مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: امروز جنگطلبی در حال پایان یافتن است، البته ممکن است عملیات کوچک منطقهای ایجاد شود اما قدرت نظامی وضع گذشته را نخواهد داشت و با قدرت اقتصادی جایگزین میشود، اگر این ایده را بپذیریم کشورهایی موفق هستند که یارهای قوی دارند زیرا هیچ کدام از کشورهای تک نمیتوانند قطب فعالی باشند بنابراین یاران منطقهای باید مکمل نقش یکدیگر باشند و بر اساس این منطق، کشورهای شرق میتوانند قطب تاثیرگذاری را شکل دهند.
وی با اشاره به روابط تاریخی طولانی بین ایران و هند گفت: قبل از اینکه انگلیسیها به هند بیایند مردم دو کشور با یکدیگر ممذوج بودند البته در دورهای که انگلیسیها به هند آمدند شرایط تا حدی تغییر کرد و در ایران هم شرایط تا حدی عوض شد.
ایران و هند می توانند برای هم مکمل باشند
رییس مجلس شورای اسلامی ایران و هند را دو کشور مهم منطقه عنوان کرد که میتوانند مکمل یکدیگر باشند و افزود: هند برخی نیازهایی دارد که ایران میتواند از نظر اقتصادی به او کمک کند و دو کشور حتی از نظر نقش سیاسی هم میتوانند نقش مکمل داشته باشند، مثلا بعضی کارها به شما نمیخورد و ما آنها را برای شما انجام میدهیم و بالعکس!
وی با اشاره به میزان توسعهیافتگی هند، خواستار برداشتن گامهای بلندتر در روابط ایران و هند شد و گفت: مثلا شما به بازارهای جدید احتیاج دارید که ما میتوانیم آن را برای شما به وجود بیاوریم.
لاریجانی همچنین ادامه داد: کشورهایی که به تک قطبی بودن اعتقاد دارند نمیتوانند دنیا را چند قطبی ببینند، پس باید تشخیص داد که آنها چه خواهند کرد؛
میتوان بعضی شگردهای آنها را دید و برخی را از باید از اطلاعات پنهان استفاده و تحلیل کرد، از جمله اینکه آنها کشورهای منطقه را سرگرم میکنند تا از یکدیگر دور شوند و به اختلافات دامن میزنند تا کشورها نتوانند قدرت خود را به یکدیگر اضافه کنند؛ همچنان که میبینیم بعضی کشورهایی که در مسائل جزئی با یکدیگر اختلاف دارند به خاطر این اختلافات از استراتژیهای بزرگ غافل میشوند و کشورهای غربی هم مسائل را بزرگنمایی میکنند تا به ارزش ماجرا بیافزایند.
رییس مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از اظهارات خود به مساله هستهیی ایران اشاره کرد و گفت: ما خیلی روشن گفتهایم که به دنبال سلاح هستهیی نیستیم، رهبری ایران هم فتوا دادند که سلاح هستهیی را حرام میدانیم، قبول نکردند و هر روز بهانهای درست میکنند، به نظر میرسد این موضوعی است که آنها میخواهند با آن بازی کنند و همین را عامل اختلاف جلوه دهند.
لاریجانی در ادامه به تحولات اخیردر سوریه اشاره کرد و گفت: آنها برخی ماجراها را با عناوین زیبا اما باطن غلط بر منطقه تحمیل میکنند مثل مساله سوریه، عنوان آن این است که دنبال دموکراسی هستیم، دموکراسی در کشوری که با آرپیچی به وجود بیاید؟ آیا این روش درستی است که با قدرت نظامی، شرایط کشوری را عوض کنیم؟ ما از ابتدا گفتیم معتقدیم باید تحولاتی در سوریه صورت بگیرد اما با دخالت نظامی مخالفیم. حالا تجربه دو سال اخیر در سوریه نشان داد که تجربه نظامی جز تخریب سوریه نتیجهای ندارد.
وی تقویت تروریسم را از اهداف تحولات در سوریه عنوان و خاطرنشان کرد: در بخشهای مختلف منطقه جریانهای تندرو را مشاهده میکنیم و آنقدری که ما اطلاع داریم پشت صحنه کارهای تروریستی، سازمانهای اطلاعاتی کشورهای بزرگ هستند و آنها حتی در به وجود آمدن این گروههای تروریستی نقش داشتند.
رییس قوه مقننه با بیان اینکه کشورهای بزرگ نمیخواهند کشورهای منطقه همافزایی اقتصادی پیدا کنند، تصریح کرد: آنهایی که به حکومتهای لیبرال اعتقاد دارند معتقدند که اقتصاد امر آزادی است، فیلسوفان لیبرال هم شعارشان این است که اقتصاد آزاد است اما شرایط فعلی یک نظام پلیسی است برای اینکه حکومتهای منطقه قدرتشان همافزا نشود.
رییس مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود در موسسه مطالعاتی شورای جهانی هند به سوالات نخبگان و اندیشمندان هندی در مورد مساله هستهیی ایران، مذاکرات ایران و 1+5 در قزاقستان، سایت فردو و تحولات سوریه و بحرین پاسخ گفت.
لاریجانی اضافه کرد: البته من برای اعلام مواضع اینجا نیستم بلکه ما تلاش میکنیم بحث واقعبینانهای داشته باشیم زیرا اعلام مواضع مربوط به جلسات رسمی است.
وی خطاب به اندیشمندان هندی گفت: اگر معتقدید شرایط جهانی به سمت چند قطبی شدن پیش میرود دو حالت وجود دارد؛ یکی اینکه نظارهگر باشیم و ببینیم چه میشود و دیگر اینکه در تکوین این شرایط نقش داشته باشیم، اگر بخواهیم صرفا نظارهگر باشیم نباید انتظار داشت برنده بود بلکه به میزان محافظهکاری، کمتر نقش خواهیم داشت، ما بعضی وقتها باید هزینه بدهیم البته این به مزاج سیاسی کشورها بستگی دارد اما به هر حال این فرصتی برای پیدا کردن جایگاه درست است.
رییس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سوال یکی از نخبگان هندی درباره مساله هستهیی ایران و اینکه بحث هستهیی ایران به دلیل موضوع فردو قدری با مشکل مواجه شده، تاکید کرد: این موضوع شاید از نظر رسانهای درست باشد اما حقیقت نیست زیرا من مدتها در این بخش دستاندرکار بودم و میدانم که اصل موضوع این نیست؛ مگر ما در فردو چه میکنیم؟ همان کاری که در نطنز میکنیم، ما در تهران یک راکتور اتمی داشتیم که نیازهای داروییمان را تامین میکرد تا اینکه میلههای سوخت آنجا تمام شد.
وی افزود: طبق مقررات آژانس ما باید برای دریافت میلههای سوخت درخواست میدادیم، همین کار را کردیم اما آنها نیاز ما را تامین نکردند بنابراین ما خودمان به این فناوری دست پیدا کردیم، به نظر میرسد مساله عمیقتر از اینهاست و آنها میخواهند کشورهای دیگر را به انحهای دیگر سرگرم کنند و مساله هستهیی ایران هم بهانهگیری آنهاست.
لاریجانی همچنین تصریح کرد: من بعید میدانم کشورهای دیگر در صحنه بینالملل چین و هند را راحت بگذارند، مثلا در مورد انرژی آیا تصور میکنید آنها میخواهند شما راحت با بازارهای انرژی ارتباط داشته باشید؟ قطعا هند با نرخ رشد هشت درصد و درآمد ناخالص چهار هزار و 700 میلیارد دلاری برای آنها نگرانکننده است اما آنها با مختصر عقل خود به دنبال حمله نظامی نیستند بلکه به دنبال راهحلهای دیگری خواهند بود، شاید یکی از کارها این باشد که گلوگاههای انرژی را به دست خود بگیرند و از آنجا فشار وارد کنند.
لاریجانی به تحولات اخیر در سوریه نیز اشاره کرد و گفت: در سوریه باید دو موضوع را از یکدیگر تفکیک کرد؛ یکی اصلاحات سیاسی و اقتصادی است که دموکراسی در آنجا باید غنی شود و مساله دیگر دخالتهای نظامی و فرستادن تروریست به این کشور برای بر هم زدن آنجاست، آیا شما باور دارید که آمریکاییها به دنبال ایجاد دموکراسی در سوریه هستند؟ من از شما میخواهم پاسخ سیاسی به من ندهید، اگر آنها واقعا به دنبال دموکراسی هستند کشورهای عرب منطقه که سلطنتی هستند و دموکراسی هم ندارند، در بعضی از این کشورها به زنان اجازه رانندگی هم نمیدهند اما غربیها با این کشورها کاری ندارند، پس آنها به دنبال منافع خود چه در دموکراسی و چه در سلطنتی هستند.
نتیجه جنگ سوریه 60 هزار کشته و 750 هزار آواره بود
رییس مجلس شورای اسلامی به حمایت آمریکا از حسنی مبارک و بنعلی در مصر و تونس اشاره کرد و گفت: البته نقش برخی کشورهای منطقه نیز در این زمینه کم نیست و آنها با یکدیگر در این زمینه رقابت دارند اگرچه روی این موضوع پوشش دموکراسی میکشند اما مساله این است که آنها به فکر خودشان هستند.
لاریجانی با تاکید بر اینکه شرایط سوریه با تحولات نظامی تغییر نمیکند، گفت: 750 هزار آواره و حدود 60 هزار کشته معلول همین وقایع در سوریه هستند، موضع ما درباره سوریه و بحرین این است که با دخالت نظامی در این کشورها مخالفیم و معتقدیم نمیتوان اینطور جواب گرفت.
وی با بیان اینکه شرایط جدیدی در سوریه در حال شکلگیری است، اظهار کرد: اطلاعات ما این است که شرایط سوریه با حضور نظامی، آبستن شرایط جدیدی است و آن تولید یک جریان تروریستی بزرگتر در منطقه است.
رییس قوه مقننه ادامه داد: وقتی شوروی، افغانستان را گرفت همه میدانند که چه کشورهایی رفتند و جریان تروریستی ایجاد کردند که حداقل یک ضلع آن آمریکا و انگلیس بودند و این گروه را برای لطمه زدن به شوروی ایجاد کردند اما وقتی شوروی رفت این ماجرا برای منطقه باقی ماند و در سوریه هم این واقعه در حال تکرار است. البته تمام تلاش ما این است که در سوریه و بحرین موضوع با آرامش حل شود زیرا معتقدیم که با تانک نمیتوان شرایط این کشورها را تغییر داد.
لاریجانی ضمن ابراز مخالفت ایران با حضور نظامی در بحرین، تصریح کرد: ما معتقدیم در این کشور باید دموکراسی به وجود بیاید، اما نه با فشارهای نظامی. در بحرین به ازای هر 30 هزار نفر شیعه یک کرسی و به ازای هر پنج هزار سنی، یک کرسی در مجلس وجود دارد که منطق دموکراتیک در آن رعایت نشده و تا زمانی که آنها به این موضوع تن ندهند که هر کس رای داشته باشد این مشکل به قوت خود باقی است.
وی با اشاره به استقبال ایران از برگزاری انتخابات آزاد در سوریه نیز گفت: ما معتقدیم در این کشور هم هر کس باید یک رای داشته باشد.
رییس مجلس شورای اسلامی در ادامه نفوذ ایران در بحرین را نفوذ فکری توصیف کرد و گفت: منطق روشن ما، ایجاد دموکراسی در بحرین است اما ما مثل خیلی کشورهای دیگر در بحرین حضور نظامی نداریم.
لاریجانی در ادامه خواستار تدبیرهوشمندانه ایران و هند برای مقابله با تحریمها علیه ایران شد و گفت: آمریکاییها به دنبال این هستند که با یک تیر، دو نشان بزنند، هم به ایران لطمه بزنند و هم گلوگاه انرژی را به دست بگیرند.
وی با بیان اینکه در ایران همواره نگاه مثبتی به هند وجود داشته، خاطرنشان کرد: ممکن است ما از بعضی مواضع یکدیگر خوشمان نیاید اما نگاه کلیمان به هند مثبت است، باید توجه کنیم که آیا نگاه بلندمدتی را در این راستا در روابط دو کشور تعریف میکنیم و یا یک نگاه تاکتیکی که هر کدام لوازمی دارد، اما تصور ما این است که ایران و هند زمینه روابط بلندمدت را دارند و باید برای رسیدن به آن گامهای بلندمدتی بردارند.
رییس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ایران و هند میتوانند نقشآفرینی مکملی در منطقه داشته باشند، تاکید کرد: ما معتقدیم باید استراتژی برد برد تعریف کنیم و گاهی باید هزینه کوتاهمدتی را برای هدف بلندمدت پرداخت کرد.
لاریجانی با اعلام آمادگی ایران برای سرمایهگذاری مشترک ایران و هند در زمینه تسهیل ترانزیت هند به سمت آسیای مرکزی، خاورمیانه و قفقاز، افزود: این موضوع به نفع هر دو کشور است، ما میتوانیم کمک کنیم انرژی مورد نظر شما از نظر گاز و نفت از طریق خط لوله در خشکی یا دریا تامین شود و شنیدهام که آمریکاییها با این موضوع مخالفند که این چیز عجیبی است.
رییس قوه مقننه با اشاره به زمینه همکاریهای اقتصادی دو کشور در حوزه سرمایهگذاری، پتروشیمی، دانشگاهی و خدمات مهندسی، خواستار نقشآفرینی مشترک ایران و هند در منطقه شد
موسسه مطالعاتی شورای جهانی هند قدیمیترین موسسه مطالعاتی این کشور است که جواهر لعل نهرو در زمان نخستوزیری خود در سال 1955 آن را افتتاح کرده است.
منبع: مهر