به گزارش مشرق به نقل از ایسنا، اعلام بودجه انقباضی یا انبساطی و بعد تدوین آن با هر یک از این صفات تصویری برای سال آینده ترسیم میکند و سیاستهایی را میطلبد. اگر انقباضی باشد یعنی بسیاری از هزینهها و خرجها را باید کم کرد حتی تجربه نشان داده در بودجههای انقباضی نرخ افزایش حقوق کارکنان هم کمتر از دیگر سالهاست.
از سویی دیگر اگر بودجه انبساطی تدوین شود، میشود این گونه تصور کرد که دولت به اندازه کافی درآمد دارد و نه تنها با کسری بودجه در میانه و پایان سال روبهرو نمیشود، بلکه دستش برای خرج کردن هم باز است؛ چیزی که اغلب در چند سال گذشته مشاهده شد البته بهجز سال 91.
*بودجه 92 انقباضی نیست
بحث درباره بودجه 92 را شمسالدین حسینی - وزیر اقتصاد - باز کرد چرا که وی در پاسخ به این سوال که با توجه به فشارهای اقتصادی و معیشتی مردم آیا دولت بار دیگر بودجه را انقباضی خواهد بست، عنوان کرد که خیر این گونه نیست.
وی با تاکید بر اینکه "مطمئنا دولت به سوی بودجه انقباضی پیش نخواهد رفت" درباره دلیل این کار دولت میگوید: «باید به سمت بودجهای رفت که عموم مردم را در نظر بگیرد، از این رو سیاست بودجه انقباضی در شرایط فعلی مناسب نیست و دولت تاکیدی بر آن ندارد و طبیعی است که در شرایط تحریم پیش لایحه بودجه باید انعطافپذیر بوده، بالاترین بهرهوری را در نظر بگیرد و ابتکار لازم را داشته باشد.»
اما این در حالی است که به اعتقاد بعضی از کارشناسان و نمایندگان مجلس مشکلاتی که بودجه امسال با آن دست به گریبان شد از جمله محقق نشدن برخی درآمدها مانند بخش نفت، نیازمند این است که برای سال آینده هم با احتیاط بیشتری گام برداشت و دستکم بودجهای انبساطی تدوین نکرد.
* بودجه انقباضی اجبار است نه اختیار
البته دیدگاه کارشناسی در بدنه دولت بهخصوص معاونت برنامهریزی که مامور تدوین بودجه است همراستا با نظر وزیر نیست به طوری که طی ماههای گذشته سخنانی از این دست از مسئولان معاونت برنامهریزی شنیده شده است: "نگاه کلی در بودجههای هزینهای باید نگاه انقباضی با در نظر گرفتن اولویتها و اقتضائات باشد".
در این زمینه یک کارشناس بودجهریزی معتقد است که رفتن به سمت بودجه انقباضی نه یک انتخاب بلکه یک اجبار است چرا که شرایط اقتصادی کشور آن را بر ما تحمیل کرده است.
وی با اشاره به اینکه باید بودجه را در چارچوب منابع تنظیم کرد، میگوید: با توجه به کاهش درآمدهای نفتی نمیتوانیم بودجه انبساطی تدوین کنیم و باید در اعتبارات عمرانی و هزینههای جاری صرفهجویی شود.
پیش از این و در اواسط آذر ماه ممبینی - معاون بودجه معاونت برنامهریزی - در تشریح برخی از ویژگیهای بودجه سال آینده تاکید کرده بود: «با توجه به اینکه در بعضی از موضوعات مانند برخی مصارف زودگذر که ممکن است خروجی آن خیلی حرکت رو به جلو برای ما ایجاد نکند نگاه ما در بودجه، انقباضی شدید است.»
* دیدگاهی میان انقباض و انبساط
به هر حال کارشناسان معتقدند تدوین قانون بودجه باید به گونهای باشد که اگر شرایط تورمی در کشور وجود دارد به آن دامن نزند و اگر رکود در اقتصاد حکمفرماست، باید تدابیری را در این سند مالی اتخاذ کرد که موجب رونق در اقتصاد شود.
در این زمینه عباسعلی ابونوری، کارشناس اقتصادی، با بیان اینکه سیاست بودجهریزی باید ضد رکود یا ضد تورمی باشد به ایسنا میگوید: در واقع در شرایطی که تورم بالاست بودجه انقباضی و در زمانی که رکود حاکم است بودجه انبساطی تدوین میشود.
وی با تاکید بر اینکه اکنون اقتصاد کشور دچار رکود تورمی است، ادامه میدهد: هر یک از این دو سیاست که در این شرایط اتخاذ شود، باعث میشود طرف دیگر مغفول واقع شود.
به گزارش ایسنا آخرین خبرها درباره لایحه بودجه 92 باز هم به سخنان وزیر اقتصاد و سخنگوی اقتصادی دولت بر میگردد که گفته از هفته آینده بررسی تبصرههای بودجه آغاز خواهند شد و باید دید که بودجه تا چه حد با واقعیتهای اقتصادی کشور منطبق خواهد بود و دولت چه تدابیری برای مقابله با شرایط غیرقابل پیشبینی اقتصادی در بودجه سال آینده خواهد اندیشید
تدوین لایحه بودجه سال 92 هم مانند سالهای گذشته تاخیر دارد؛ دلیل آن هم به شرایط خاص اقتصاد کشور برمیگردد چرا که هم باید عملکرد 91 مشخص شود و هم اعداد بودجه آینده مبتنی بر ارقام واقعی باشد؛ از بهای نفت و میزان فروش آن گرفته تا نرخ ارز. با این حال یک سوال اساسی این بودجه پیش رو دارد و آن انقباضی یا انبساطی بودن است.