به گزارش گروه دفاع و امنیت مشرق، توسعه نمونه های مختلف از یک محصول همواره در صنایع دفاعی دنیا مرسوم بوده است. این امر از این رو که هزینه های لازم برای طراحی، آزمایشات و توسعه را کاهش می دهد مورد توجه قرار دارد. ضمن اینکه بخش زیادی از مسیر کسب اطمینان را نمونه اول پیموده است.

بالگرد شاهد 278 که توسط صنایع دفاعی کشورمان در سپاه پاسداران توسعه داده و در سال 1380 آماده آزمایشات شد، در سال جاری گواهینامه نوع (TC) خود را دریافت داشت. پس از آماده شدن برای تولید انبوه فناوری های این بالگرد به صنایع هواپیماسازی ایران منتقل  و تاکنون چندین فروند از آن وارد خدمت در نیروهای نظامی و غیرنظامی کشورمان شده است.

این بالگرد با ساختار ماژولار و با بهره گیری از روش های نوین طراحی و ساخت با استفاده از مواد مرکب پیشرفته در بدنه و پره های اصلی ساخته شده است. بدنه و ملخ هاي اين بالگرد از جنس مواد مرکب غير فلزي ساخته شده که علاوه بر کاهش وزن پرنده عدم ايجاد خوردگي و زنگ زدگي و در نتيجه امکان کار در محيط هاي گوناگون را به دنبال دارد.

جذب و مستهلک کردن ارتعاشات توليدي موتور و همچنين عمر و دوام بالاتر قطعات مربوطه نيز از ويژگيهاي استفاده از اين مواد پيشرفته مي باشد که باعث کاهش هزينه هاي تعمير و نگهداري در طول دوره عمر پرنده گشته و استفاده از اين بالگرد کاملاً بومي را داراي صرفه اقتصادي بيشتري مي کند.

 

البته کاهش وزن پرنده در اثر استفاده از مواد کامپوزيتي که از فلزات سبکتر هستند، باعث افزايش وزن بار قابل حمل اين پرنده نيز مي شود. همچنين استفاده نسبتاً‌ زياد از سطوح شيشه اي در بدنه بالگرد علاوه بر کاهش وزن، وسعت ديد بالايي براي خلبان و سرنشينان اين بالگرد ايراني به ارمغان آورده است. فضاي مناسب کابين اين بالگرد، امکان حمل سه سرنشين در عقب و يک سرنشين در جلو، در کنار خلبان(در مجموع 5 سرنشبن) را ممکن مي سازد.

با توجه به مشخصات اعلام شده به نظر می رسد نمونه تولیدی این بالگرد با پیش نمونه ها تفاوتهایی دارد. از جمله خصوصیات عملکردی نمونه های فعلی می توان به سقف پرواز ایستایی یا IGE به 3960 متر، سقف پرواز ایستایی یا OGE به 2740 و سقف پرواز خدمتی 4115 متر، بیشترین نرخ صعود 6.5 متر بر ثانیه، بیشینه سرعت 226 کیلومتر بر ساعت، برد نهایی 650 کیلومتر و مداومت پروازی 4.3 ساعت اشاره کرد.

شاهد 278 طولی معادل 11.84 متر، عرض 1.92 و ارتفاع 2.98 متر، جرم در حالت خالی 750 و بیشینه جرم برخاستن 1450 داشته و بیشترین توان موتور آن 420 اسب بخار است.

مداومت پروازي بيش از 4 ساعت، از نقات قوت اين پرنده بومي در اجرای مأموریت های گشتی و نظارت هوایی است که در کنار برد بالای آن، نياز به سوختگيري را کمتر کرده و مسافت قابل توجهي را تحت پوشش اين پرنده قرار مي دهد. به علاوه سامانه کنترل پرواز آن دوگانه بوده و در نمونه های جدید به نمایشگرهای چند منظوره(MFD) رنگی و بزرگ در کابین قابل تجهیز است که موجب افزایش اطمینان پذیری این بالگرد ضمن کاهش زمان و هزینه تعمیراتی می شود در نیتجه شاهد278 بیشتر و سریعتر آماده عملیات خواهد بود.

به گزارش مشرق، مأموریت های اصلی شاهد278 شامل گشتي و شناسايي در نيروهاي مسلح، جابجايي فرماندهان و کنترل هوايي، آموزش خلباني نظامي و تجاري، کنترل ترافيک شهري، آمبولانس هوايي و حمل مصدوم، گشت حفاظت محيط زيست، بازديد خطوط نفت و گاز و برق است.

اما بر مبنای همین توانمندی ها و با توجه به اصل توسعه یک محصول که در ابتدا به آن اشاره شد، امروزه نمونه مسلح از این بالگرد توانمند ساخته شده است. شاهد OH-78 نمونه ای از شاهد 278 است که به تسلیحات تهاجمی سبک از جمله یک یا دو پرتابگر 7تایی راکت های 2.75 اینچی(70 میلیمتری) که 500 تا 5هزار متر برد دارد و یک قبضه تیربار 12.7 میلیمتری دوربین دار در زیر بدنه مجهز شده است.

 

به علاوه یک سامانه اپتیکی دید در روز و شب مستقر بر سکوی پایدار شده دارای دو درجه آزادی برای امور نظارت هوایی به همراه سامانه ذخیره اطلاعات از دیگر تجهیزات قابل بکارگیری در شاهد OH-78 است؛ در نتیجه به کمک تجهیزات و تسلیحات فوق، این بالگرد یک پرنده شناسایی مسلح قابل خواهد بود، مأموریتی که بالگردهای مختلفی در همین رده در دنیا برای آن ساخته شده است که برخی از آنها قابلیت شلیک موشک های ضد زره را نیز دارند.

 

تیربار مورد استفاده در این نمونه از نوع NSV است که 25 کیلوگرم جرم، برد مؤثر 1500 متر در برابر اهداف هوایی و 2 کیلومتر در برابر اهداف زمینی در صورت شلیک از زمین و نرخ آتش 700 تا 800 گلوله بر دقیقه دارد. هر چند محل نصب این تیربار زیر دماغه خلبان را مجبور خواهد کرد تا در هنگام نشست و برخاست بیشتر دقت کند اما این شیوه نصب بی سابقه نبوده به طوری که در بالگرد رزمی آپاچی آمریکایی نیز توپ موجود در جلو دقیقاٌ با همین شکل نصب شده است ضمن اینکه در نمونه های اولیه بالگرد تهاجمی بومی شاهد285 نیز همین شیوه نصب تیربار برای همین تیربار مورد استفاده قرار گرفته بود.

 

دوربین این تیربار با قابلیت زوم اپتیکی و بزرنگمایی تصویر هدف که در نمایشگر موجود در کابین قابل رؤیت است امکان هدفگیری دقیقتر و اصابت تعداد بیشتری گلوله به هدف و یا ضربه زدن به هدف با تعداد شلیک کمتر و صرف زمان هدفگیری کمتر را می دهد.

دوربین نظارتی نصب شده نیز که قبلاً در گزارش مستقلی به نمونه های مختلف تولید داخل آن پرداخته بودیم ضمن دارا بودن قابلیت دید در روز و شب و زوم اپتیکی و دیجیتال و فرستادن بی درنگ تصاویر به سایر واحدهای زمینی و هوایی ممکن است دارای مسافت یاب لیزری نیز باشد که در این صورت دقت آتش راکت های کم تعداد شاهد OH-78 را به نحو چشمگیری افزایش خواهد داد.

در مجموع باید گفت با ساخت نمونه شناسایی مسلح از بالگرد شاهد 278 این وظیفه از دوش بالگرد تهاجمی شاهد 285 برداشته شده و دست آن را برای اجرای مأموریت های تخصصی مانند نبرد با تجهیزات زرهی دشمن باز خواهد گذاشت و نیروهای مسلح ایران نیز نمونه جدید و مناسبی از بالگردهای تهاجمی را در اختیار خواهند داشت.