سرویس جهان مشرق - دونالد ترامپ با امضای یک فرمان اجرایی، نام وزارت دفاع آمریکا را به‌صورت غیررسمی به «وزارت جنگ» تغییر داد. این اقدام، که به‌عنوان یک تغییر عنوان ثانویه برای پنتاگون مطرح شده و نیاز به تأیید کنگره برای قانونی شدن دارد، واکنش‌های گسترده‌ای را در داخل و خارج از آمریکا به دنبال داشته است.

این تصمیم نه‌تنها یک تغییر نمادین در نام‌گذاری است، بلکه به‌عنوان نمادی از رویکرد تهاجمی و زورگویانه‌ای تفسیر می‌شود که از دیرباز در سیاست خارجی آمریکا ریشه داشته است. تغییر نام وزارت دفاع به «وزارت جنگ» توسط شخصیتی مانند دونالد ترامپ، که به صراحت و جسارت در بیان دیدگاه‌های خود شهره است، حرکتی است که نقاب از چهره واقعی سیاست‌های ایالات متحده برمی‌دارد: چهره‌ای که نشان‌دهنده تمایل به سلطه، اشغالگری و اعمال قدرت نظامی در سراسر جهان است.

از وزارت جنگ تا وزارت دفاع

ایالات متحده از زمان تأسیس خود در سال ۱۷۸۹ تا پایان جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۴۷، وزارتخانه‌ای به نام «وزارت جنگ» داشت که عمدتاً مسئول مدیریت ارتش بود. پس از جنگ جهانی دوم و با تصویب قانون امنیت ملی ۱۹۴۷، این وزارتخانه با ادغام دپارتمان‌های ارتش، نیروی دریایی و نیروی هوایی تازه‌تأسیس به «وزارت دفاع» تغییر نام یافت.

این تغییر نام در آن زمان به‌عنوان بخشی از تلاش برای بازسازی ساختار نظامی و حذف ارجاعات مستقیم به «جنگ» پس از فجایع دو جنگ جهانی انجام شد. هدف این بود که وجهه‌ای دفاعی و صلح‌طلبانه‌تر از نظامی‌گری آمریکا به جهان ارائه شود. با این حال، تاریخچه سیاست خارجی آمریکا نشان می‌دهد که این تغییر نام صرفاً یک تغییر ظاهری بود و رویکرد تهاجمی این کشور در مداخلات نظامی در سراسر جهان همچنان ادامه یافت.

ترامپ با احیای نام «وزارت جنگ» به‌عنوان یک عنوان ثانویه، به صراحت اعلام کرده که این نام «پیام پیروزی» و «آمادگی برای جنگ» را به جهان ارسال می‌کند. او معتقد است که نام «وزارت دفاع» بیش از حد «دفاعی» و به تعبیر خودش «ووک» (woke) است و نمی‌تواند قدرت و قاطعیت نظامی آمریکا را به‌خوبی نشان دهد.

این اظهارات، همراه با حمایت وزیر دفاع، پیت هگسث، که از «روحیه جنگ‌طلبانه» و «حداکثر تخریب» سخن گفته، نشان‌دهنده بازگشت به گفتمانی است که صراحتاً از جنگ و سلطه نظامی حمایت می‌کند.

وجهه تهاجمی آمریکا

ممکن است عده‌ای مسئله تغییر نام وزارت دفاع آمریکا به وزارت جنگ را یک موضوع ساده و کلی قلمداد کنند، اما تغییر نام وزارت دفاع به وزارت جنگ تنها یک تغییر لفظی نیست و عمق ماجرا چیزی بیشتر از آن است که بتوان به آن به عنوان یک موضوع ساده نگاه کرد؛ در واقع این اتفاق نشانه‌ای از آشکار شدن همان رویکردی است که آمریکا در طول تاریخ خود بارها به نمایش گذاشته است. ایالات متحده از زمان تأسیس خود در قرن هجدهم، سابقه‌ای طولانی در مداخلات نظامی و اشغالگری دارد.

از جنگ‌های سرخ‌پوستان و الحاق سرزمین‌های بومیان آمریکا گرفته تا جنگ‌های استعماری در فیلیپین، مداخلات در آمریکای لاتین، ویتنام، عراق، افغانستان، لیبی و از جمله تجاوز غیر قانون به تاسیسات اتمی ایران، تاریخ آمریکا مملو از نمونه‌هایی است که نشان‌دهنده تمایل این کشور به استفاده از قدرت نظامی برای پیشبرد منافع خود در هر نقطه از جهان است.

در قرن بیستم، ایالات متحده با ادعای «دفاع از دموکراسی» یا «مبارزه با کمونیسم» به بسیاری از کشورها حمله کرد یا در آن‌ها مداخله نظامی انجام داد. جنگ ویتنام (۱۹۵۵-۱۹۷۵) نمونه‌ای بارز از این رویکرد است، جایی که آمریکا با بهانه جلوگیری از گسترش کمونیسم، میلیون‌ها نفر را کشت و زیرساخت‌های ویتنام را ویران کرد.

در دوران مدرن‌تر، جنگ‌های عراق (۲۰۰۳) و افغانستان (۲۰۰۱-۲۰۲۱) نشان‌دهنده ادامه این سیاست تهاجمی بودند. این جنگ‌ها، که به بهانه «مبارزه با تروریسم» یا «جستجوی سلاح‌های کشتار جمعی» آغاز شدند، منجر به مرگ صدها هزار غیرنظامی، تخریب گسترده و بی‌ثباتی طولانی‌مدت در این مناطق شدند.

در رابطه با تاسیسات اتمی ایران نیز مسئله به همین ترتیب است. باوجود آنکه بازرسان سازمان آژانس اتمی بارها بی‌خطر بودن برنامه هسته‌‍ای ایران را تائید کرده و ایران در حال مذاکره با دولت آمریکا بود، دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا مجوز حمله رژیم صهیونیستی به ایران را صادر کرده و خود در حمله به تاسیسات اتمی ایران به صورت مستقیم دخالت کرد.

تغییر نام به «وزارت جنگ» تنها این واقعیت را آشکارتر می‌کند و نقاب از چهره سیاست خارجی به اصطلاح صلح طلبانه آمریکا برمی‌دارد. دونالد ترامپ، با سبک صریح و بی‌پروای خود، شخصیتی است که به‌جای پنهان کردن این حقیقت، آن را با افتخار به نمایش می‌گذارد.

او با این اقدام نشان داده که نیازی به تظاهر به صلح‌طلبی ندارد و ترجیح می‌دهد رویکرد واقعی آمریکا را با نامی که به گفته خودش «قوی‌تر» است، به جهان معرفی کند.

لازم به ذکر است که رهبر معظم انقلاب اسلامی در یکی از سخنرانی‌های خود در رابطه با این ویژگی رفتار رئیس جمهور فعلی آمریکا فرمودند: «ما از این آقایی که آمده [ترامپ] متشکریم! تشکر به‌خاطر اینکه زحمت ما را کم کرد؛ چهره‌ی واقعی آمریکا را نشان داد. آنچه که ما در سی و چندسال می‌گفتیم -فساد سیاسی، اقتصادی و اخلاقی و اجتماعی در دستگاه حاکمه‌ی آمریکا- این آقا آمد در دوره‌ی انتخابات و بعد از انتخابات این را علنی و عریان کرد»

رهبر انقلاب: ما از این آقایی که آمده [ترامپ] متشکریم!

پیامدهای نمادین و عملی این تغییر

همانگونه که عنوان شد، تغییر نام وزارت دفاع آمریکا، یک تغییر ظاهری نبوده و تبعات ظاهری و عملی مشخصی دارد. تغییر نام وزارت دفاع به وزارت جنگ، حتی اگر به‌صورت غیررسمی و به‌عنوان یک عنوان ثانویه باشد، پیامدهای عمیقی در حوزه‌های نمادین و عملی دارد. از منظر نمادین، این تغییر پیامی روشن به جهان ارسال می‌کند: ایالات متحده به دنبال تهاجم و سلطه نظامی است.

این پیام می‌تواند روابط دیپلماتیک با کشورهای دیگر، به‌ویژه رقبای جهانی مانند چین و روسیه، را تحت تأثیر قرار دهد. در زمانی که تنش‌های جهانی به دلیل رقابت‌های ژئوپلیتیکی در اوج خود هستند، چنین حرکتی می‌تواند به‌عنوان یک اقدام تحریک‌آمیز تفسیر شود.از نظر عملی، این تغییر نیازمند هزینه‌های هنگفتی است.

تغییر نام رسمی وزارتخانه، از جمله به‌روزرسانی اسناد، تابلوها، وب‌سایت‌ها، یونیفرم‌ها و سایر تجهیزات، ممکن است میلیاردها دلار هزینه داشته باشد. این هزینه‌ها در حالی مطرح می‌شوند که دولت ترامپ همزمان در تلاش برای کاهش هزینه‌های پنتاگون و حذف آنچه «هزینه‌های غیرضروری» می‌نامد، است.

این تناقض نشان‌دهنده اولویت‌بندی‌های بحث‌برانگیز دولت است که به‌جای تمرکز بر بهبود زیرساخت‌های داخلی یا حل مشکلات اقتصادی، بر تقویت وجهه نظامی و تهاجمی تمرکز دارد.

علاوه بر این، این تغییر نام می‌تواند تأثیرات فرهنگی و روانی عمیقی بر نیروهای مسلح آمریکا داشته باشد. پیت هگسث، وزیر دفاع، تأکید کرده که این تغییر به‌منظور تقویت «روحیه جنگ‌طلبانه» و «حداکثر تخریب» است. این گفتمان می‌تواند فرهنگ نظامی آمریکا را به سمتی سوق دهد که بیش از پیش بر خشونت و تهاجم تمرکز کند، به‌جای آنکه بر دفاع یا صلح‌سازی تأکید داشته باشد. این موضوع ممکن است تأثیرات منفی بر روحیه سربازان و ادراک عمومی از ارتش داشته باشد.

چرا این اقدام از دونالد ترامپ برمی‌آید؟

دونالد ترامپ به‌عنوان یک چهره سیاسی غیرمتعارف، همواره با اظهارات و اقدامات جنجالی خود شناخته شده است. او در طول دو دوره ریاست‌جمهوری‌اش (۲۰۱۷-۲۰۲۱ و ۲۰۲۵ به بعد) نشان داده که تمایلی به رعایت هنجارهای سیاسی سنتی ندارد و ترجیح می‌دهد با صراحت و بدون پرده‌پوشی عمل کند.

ترامپ در اظهارات خود هیچگونه ملاحظه‌ سیاسی به منظور رعایت عرف و یا آداب دیپلماتیک ندارد و مدام به دنبال اقداماتی است که افکار عمومی را به ‌وجد بیاورد و محور این اقدامات، تهدیدات و یاکنش‌های امنیتی - نظامی است.

این ویژگی او را به شخصیتی تبدیل کرده که قادر است واقعیت‌های پنهان سیاست‌های آمریکا را به‌صورت علنی بیان کند. در حالی که رؤسای جمهور پیشین تلاش می‌کردند وجهه‌ای صلح‌طلبانه یا دفاعی از آمریکا ارائه دهند، ترامپ با افتخار از قدرت نظامی و رویکرد تهاجمی حمایت می‌کند.

او در اظهارات خود بارها به تاریخچه پیروزی‌های آمریکا در جنگ‌های جهانی اول و دوم اشاره کرده و معتقد است که نام «وزارت جنگ» یادآور این موفقیت‌هاست. این دیدگاه با شعار «اولویت آمریکا» (America First) او همخوانی دارد، که بر تقویت قدرت نظامی و اقتصادی آمریکا در برابر رقبای جهانی تأکید دارد. از این منظر، تغییر نام وزارت دفاع به وزارت جنگ نه‌تنها یک حرکت نمادین، بلکه بخشی از نگاه کلان وی در رابطه با نحوه تعامل و برخورد با جهان است، نگاهی که مبتنی بر یک نگاه از بالا به پایین است.

تأثیر بر وجهه جهانی آمریکا

علی‌رغم آنکه ایالات متحده با استفاده از پروپاگاندای رسانه‌ای در تلاش است تا از خود در افکار عمومی جهانی، کشوری با ماهیت صلح طلبی نشان دهد، اما ترامپ این پروژه رسانه‌های چندین ساله کاخ سفید را نقش بر آب کرد.

تغییر نام وزارت دفاع به وزارت جنگ تأثیرات منفی قابل‌توجهی بر وجهه جهانی آمریکا و آنچه روسای جمهور سابق این کشور تلاش کردند در رابطه با ماهیت صلح طلب بودن آمریکا جلوه دهند، خواهد داشت. در جهانی که بسیاری از کشورها از مداخلات نظامی آمریکا در گذشته انتقاد کرده‌اند و زخم آن بر پیکر بسیاری از ملل جهان همچنان باقی است، این اقدام به‌عنوان تأییدی بر مسئله اشغالگری و زورگویی تفسیر خواهد شد.

کشورهای متحد آمریکا، به‌ویژه در اروپا و آسیا، این تغییر را نشانه‌ای از حرکت آمریکا به سمت سیاست خارجی تهاجمی‌تر تفسیر خواهند کرد، مسئله‌ای که می‌تواند در کشورهای سراسر جهان، در بازتعریف روابط دیپلماتیک با آمریکا منجر شود.

از سوی دیگر، این تغییر می‌تواند به‌عنوان یک ابزار تبلیغاتی برای رقبای آمریکا، مانند چین و روسیه، مورد استفاده قرار گیرد. این کشورها می‌توانند از این اقدام برای تقویت روایت خود مبنی بر اینکه آمریکا تهدیدی برای صلح جهانی است، استفاده کنند.

ترامپ و وزارت جنگ آمریکا

تغییر نام وزارت دفاع به «وزارت جنگ» توسط دونالد ترامپ حرکتی است که بیش از یک تغییر ساده در نام‌گذاری است و نباید به سادگی در کنار آن و تبعان آن گذشت.

این اقدام پرده از چهره واقعی سیاست خارجی آمریکا برمی‌دارد: چهره‌ای که از ابتدا با اشغالگری، مداخله نظامی و اعمال زور تعریف شده است.

در حالی که نام «وزارت دفاع» تلاشی برای پنهان کردن این واقعیت زیر نقاب صلح‌طلبی بود و رسانه‌های آمریکایی و سینه‌چاکان غرب در سراسر دنیا تلاش می‌کردند تا چهرهای مثبت از نظامی‌گری ایالات متحده نشان دهند، تصمیم ترامپ برای احیای نام «وزارت جنگ» این حقیقت را با صراحت به نمایش می‌گذارد و تیر خلاص را به پروژه‌های رسانه‌ای در زمینه تطهیر چهره آمریکا وارد می‌کند.

این اقدام، که با شخصیت جسور و بی‌پروای ترامپ همخوانی دارد، نه‌تنها وجهه تهاجمی آمریکا را آشکار می‌کند، بلکه پیامدهای عمیقی برای روابط بین‌المللی، هزینه‌های مالی و فرهنگ نظامی این کشور خواهد داشت.

همچنین از این تغییر نام می‌توان به عنوان یک نقطه عطف در سیاست خارجی آمریکا نام برد که می‌تواند به تشدید تنش‌های جهانی و بازتعریف جایگاه آمریکا در جهان منجر شود.

این حرکت، تقویت روایت‌هایی را به همراه دارد که آمریکا را به‌عنوان یک نیروی زورگو و اشغالگر در جهان معرفی می‌کنند.