به گزارش مشرق به نقل از فارس، پایگاه اینترنتی المنار در مقالهای تغییر موضع اردن در قبال سوریه و فشارهای آمریکا در این راستا در نهایت اتفاقات اخیر در این کشور را مورد بررسی قرار داده و نوشته است: اوضاع دشوار اقتصادی اردن، ثبات سیاسی و امنیتی این کشور را مختل کرده است، به گونهای که برای نخستین بار در روز پنج شنبه شاهد تظاهرات در اکثر شهرها و ناامنی در ارشد و چند اردوگاه فلسطینی بودیم.
اعزام تانکهای آمریکایی از اردن به سمت مرز سوریه
برخی منابع مطلع اردنی به نقل از تعدادی از اشخاص حاضر در دیدار پادشاه اردن با جوانان، اعلام کردهاند که وی در این دیدار از نقش مهم مرزهای شمالی اردن با سوریه در آینده سخن گفته است. این منابع افزوده اند که اظهارات پادشاه اردن با اوضاع میدانی تطابق دارد، زیرا شاهدان عینی در عقبه – تنها بندر اردن واقع در جنوب این کشور– گزارش داده اند که ستونهایی از تانکهای آمریکایی در این بندر، تخلیه و به مرزهای شمالی اردن با سوریه اعزام شده اند. مسافرانی که از عقبه و شهرهای جنوبی اردن به امان – پایتخت – میآیند از شلوغی جادهها به خاطر کامیونهای حامل تانک از عقبه به سمت مناطق هم مرز با سوریه در شمال اردن، شکایت و گله میکنند.
مرحله بعد، مرحله خطرناکی است
عبدالسلام مجالی نخست وزیر اردن اخیراً ضیافت ناهاری ترتیب داده و پادشاه اردن به همراه برخی شخصیتهای شهر جنوبی کرک در آن شرکت کردهاند، ملک عبدالله در این ضیافت در پاسخ به پرسشی پیرامون وضعیت سوریه گفته است: وضعیت سوریه، اردن را دچار مشکل کرده و اردن به ویژه به خاطر بحران اقتصادی موجود، دیگر قادر به تحمل فشارهای بیشتر آمریکا و کشورهای حاشیه خلیج فارس نیست.
پادشاه اردن اضافه کرد: بر اساس اطلاعاتی که در اختیار دارم تنها چهار میلیارد دلار از ذخایر ارزی سوریه باقی مانده و این مبلغ نمیتواند جوابگوی بحران این کشور باشد. یکی از حاضران گفته است که بعد از مطرح شدن پرسش مذکور، پادشاه اردن دچار دستپاچگی شد و نشانه های آشفتگی در چهره اش بروز کرد؛ وی فشارهای موجود علیه کشورش را یک به یک شرح داد و از حاضران خواست با او همراه شده و فشارهای وارده به اردن به علت بی طرفی این کشور در بحران سوریه را برای مردم توضیح دهند. وی افزود: به خاطر فشارهای اعمال شده ناچاریم در بحران سوریه دخالت کنیم و مرحله بعدی، مرحله خطرناکی است.
همکاری استخبارات اردن با ارتش آزاد سوریه برای قاچاق سلاح
با آنکه «سمیح معایطه» وزیر اطلاع رسانی اردن، تغییر موضع کشورش در قبال بحران سوریه را تکذیب کرده اما منابع مطلع گفتهاند که اردن آرام آرام جایگزین ترکیه در بحران سوریه میشود و از همین رو منطقه نظامی شمال را منطقه بسته امنیتی – نظامی اعلام کرده و در این منطقه وضعیت آمادهباش را به اجرا در آورده است؛ همچنین دولت اردن از عبور قاچاقچیان از جادههای معمول قاچاق را ممنوع اعلام کرده تا جاییکه چند درگیری میان قاچاقچیان و ارتش اردن رخ داده است. برخی منابع مطلع گفتهاند که استخبارات اردن چندی است که مشغول برقراری تماس و دیدارهای هماهنگی با ارتش به اصطلاح آزاد سوریه است و از این طریق، راههای قاچاق سلاح به درعا – نزدیک مرزهای اردن – را در اختیار ارتش آزاد می گذارد تا این سلاحها از درعا به سایر مناطق سوریه ارسال شود. این منابع خاطر نشان کرده اند که ناصر جوده وزیر خارجه اردن چندی قبل با ریاض حجاب نخست وزیر فراری سوریه و ریاض سیف از معارضان سوری، دیدار کرده و در مورد مواردی که قرار بوده در نشست معارضین سوریه در دوحه مطرح شود با آنها گفتگو کرده است.
اردن در ازای تغییر موضع خود در قبال سوریه چه می خواهد؟
برخی سیاستمداران اردن تاکید کرده اند که اردن، جایگزین ترکیهای می شود که در بحران سوریه به بنبست رسیده و به همین خاطر از موضع خود عقب نشسته است. تنی چند از شخصیتهای سیاسی اردن اعلام کردهاند که موضع و نقش تازه اردن به منزله خودکشی رژیم حاکم بر این کشور است به ویژه در شرایطی که بحران سوریه به سمت سازش سیاسی پیش میرود. این شخصیتها افزودهاند که اردن در لحظات پایانی بحران سوریه، خود را درگیر این بحران کرده است. تعدادی از شخصیتهای سیاسی نیز وارد کردن اردن در پرونده سوریه به عنوان جایگزین ترکیه را بی ارتباط با پرونده فلسطین و افزایش احتمال بازگرداندن کرانه باختری به اردن، ندانسته اند. به نظر می رسد که بحث بازگرداندن کرانه باختری به اردن، جدی است به ویژه اینکه در جریان ضیافت ناهار کرک، یکی از حاضران درباره امکان بازگرداندن کرانه باختری به اردن سؤال کرد که پادشاه اردن در پاسخ گفت: این سؤال را به دکتر عبدالسلام مجالی ارجاع می دهم که در رام الله با چند شخصیت فلسطینی از جمله منیب مصری تاجر معروف فلسطینی و برخی مسئولان اسرائیلی دیدار کرده و در این دیدار، بحث بازگرداندن کرانه باختری به اردن از طریق یک کنفدرال اردنی – فلسطینی مطرح شده است.
اعزام تانکهای آمریکایی از اردن به سمت مرز سوریه
برخی منابع مطلع اردنی به نقل از تعدادی از اشخاص حاضر در دیدار پادشاه اردن با جوانان، اعلام کردهاند که وی در این دیدار از نقش مهم مرزهای شمالی اردن با سوریه در آینده سخن گفته است. این منابع افزوده اند که اظهارات پادشاه اردن با اوضاع میدانی تطابق دارد، زیرا شاهدان عینی در عقبه – تنها بندر اردن واقع در جنوب این کشور– گزارش داده اند که ستونهایی از تانکهای آمریکایی در این بندر، تخلیه و به مرزهای شمالی اردن با سوریه اعزام شده اند. مسافرانی که از عقبه و شهرهای جنوبی اردن به امان – پایتخت – میآیند از شلوغی جادهها به خاطر کامیونهای حامل تانک از عقبه به سمت مناطق هم مرز با سوریه در شمال اردن، شکایت و گله میکنند.
مرحله بعد، مرحله خطرناکی است
عبدالسلام مجالی نخست وزیر اردن اخیراً ضیافت ناهاری ترتیب داده و پادشاه اردن به همراه برخی شخصیتهای شهر جنوبی کرک در آن شرکت کردهاند، ملک عبدالله در این ضیافت در پاسخ به پرسشی پیرامون وضعیت سوریه گفته است: وضعیت سوریه، اردن را دچار مشکل کرده و اردن به ویژه به خاطر بحران اقتصادی موجود، دیگر قادر به تحمل فشارهای بیشتر آمریکا و کشورهای حاشیه خلیج فارس نیست.
پادشاه اردن اضافه کرد: بر اساس اطلاعاتی که در اختیار دارم تنها چهار میلیارد دلار از ذخایر ارزی سوریه باقی مانده و این مبلغ نمیتواند جوابگوی بحران این کشور باشد. یکی از حاضران گفته است که بعد از مطرح شدن پرسش مذکور، پادشاه اردن دچار دستپاچگی شد و نشانه های آشفتگی در چهره اش بروز کرد؛ وی فشارهای موجود علیه کشورش را یک به یک شرح داد و از حاضران خواست با او همراه شده و فشارهای وارده به اردن به علت بی طرفی این کشور در بحران سوریه را برای مردم توضیح دهند. وی افزود: به خاطر فشارهای اعمال شده ناچاریم در بحران سوریه دخالت کنیم و مرحله بعدی، مرحله خطرناکی است.
همکاری استخبارات اردن با ارتش آزاد سوریه برای قاچاق سلاح
با آنکه «سمیح معایطه» وزیر اطلاع رسانی اردن، تغییر موضع کشورش در قبال بحران سوریه را تکذیب کرده اما منابع مطلع گفتهاند که اردن آرام آرام جایگزین ترکیه در بحران سوریه میشود و از همین رو منطقه نظامی شمال را منطقه بسته امنیتی – نظامی اعلام کرده و در این منطقه وضعیت آمادهباش را به اجرا در آورده است؛ همچنین دولت اردن از عبور قاچاقچیان از جادههای معمول قاچاق را ممنوع اعلام کرده تا جاییکه چند درگیری میان قاچاقچیان و ارتش اردن رخ داده است. برخی منابع مطلع گفتهاند که استخبارات اردن چندی است که مشغول برقراری تماس و دیدارهای هماهنگی با ارتش به اصطلاح آزاد سوریه است و از این طریق، راههای قاچاق سلاح به درعا – نزدیک مرزهای اردن – را در اختیار ارتش آزاد می گذارد تا این سلاحها از درعا به سایر مناطق سوریه ارسال شود. این منابع خاطر نشان کرده اند که ناصر جوده وزیر خارجه اردن چندی قبل با ریاض حجاب نخست وزیر فراری سوریه و ریاض سیف از معارضان سوری، دیدار کرده و در مورد مواردی که قرار بوده در نشست معارضین سوریه در دوحه مطرح شود با آنها گفتگو کرده است.
اردن در ازای تغییر موضع خود در قبال سوریه چه می خواهد؟
برخی سیاستمداران اردن تاکید کرده اند که اردن، جایگزین ترکیهای می شود که در بحران سوریه به بنبست رسیده و به همین خاطر از موضع خود عقب نشسته است. تنی چند از شخصیتهای سیاسی اردن اعلام کردهاند که موضع و نقش تازه اردن به منزله خودکشی رژیم حاکم بر این کشور است به ویژه در شرایطی که بحران سوریه به سمت سازش سیاسی پیش میرود. این شخصیتها افزودهاند که اردن در لحظات پایانی بحران سوریه، خود را درگیر این بحران کرده است. تعدادی از شخصیتهای سیاسی نیز وارد کردن اردن در پرونده سوریه به عنوان جایگزین ترکیه را بی ارتباط با پرونده فلسطین و افزایش احتمال بازگرداندن کرانه باختری به اردن، ندانسته اند. به نظر می رسد که بحث بازگرداندن کرانه باختری به اردن، جدی است به ویژه اینکه در جریان ضیافت ناهار کرک، یکی از حاضران درباره امکان بازگرداندن کرانه باختری به اردن سؤال کرد که پادشاه اردن در پاسخ گفت: این سؤال را به دکتر عبدالسلام مجالی ارجاع می دهم که در رام الله با چند شخصیت فلسطینی از جمله منیب مصری تاجر معروف فلسطینی و برخی مسئولان اسرائیلی دیدار کرده و در این دیدار، بحث بازگرداندن کرانه باختری به اردن از طریق یک کنفدرال اردنی – فلسطینی مطرح شده است.