به گزارش مشرق، در شرایطی که ایران تحت شدیدترین تحریم‌های بین‌المللی قرار دارد و خرید هواپیماهای تجاری نو و حتی دست‌دوم برایش عملا ممنوع شده اما طی سال‌های اخیر، شواهدی از موفقیت این کشور در نوسازی ناوگان هوایی‌اش، آن هم با تاکتیک‌هایی پیچیده و هوشمندانه، توجه رسانه‌های جهانی را جلب کرده است.

تازه‌ترین گزارش‌ها از جمله روزنامه «بیلد» آلمان و منابع تخصصی هوانوردی نظیر Air Data News و Aerotelegraph نشان می‌دهد که ایران موفق شده پنج فروند هواپیمای پهن‌پیکر بوئینگ ۷۷۷-۲۰۰ER را با عبور از زنجیره‌ای پیچیده از کشورها و شرکت‌های واسطه، وارد خاک خود کند.

این عملیات پیچیده، به‌وضوح نشانگر نوعی توانمندی ویژه در عبور از موانع فنی، حقوقی و سیاسی ناشی از تحریم‌هاست. بر اساس قوانین آمریکا، صادرات هرگونه هواپیمایی که بیش از ۱۰ درصد از قطعات آن ساخت آمریکا باشد به ایران ممنوع است؛ موضوعی که شامل تمامی مدل‌های بوئینگ و بسیاری از هواپیماهای ایرباس نیز می‌شود.

اما ایران، با بهره‌گیری از شبکه‌ای از شرکت‌های واسطه، مالکیت‌های ساختگی، استفاده از کشورهایی با نظارت ضعیف و حتی پروازهای بدون ترانسپوندر، موفق شده این مانع را دور بزند.
بر اساس اطلاعات منتشرشده، این هواپیماهای بوئینگ ۷۷۷ ابتدا بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۳ به خطوط هوایی سنگاپور تحویل داده و سپس به شرکت‌های اقتصادی در تایلند، انبارهای هواپیمایی در استرالیا و بعد از آن به چین منتقل شده‌اند و در نهایت از مسیر جاکارتا، کامبوج به ایران وارد شده‌اند.

گفته می‌شود حتی نام یک شرکت آمریکایی در میامی نیز در این زنجیره به چشم می‌خورد که به نوعی در تسهیل این انتقال مشارکت داشته است.

این اقدام، اولین نمونه از چنین هوشمندی‌ها نیست. ایران در سال‌های گذشته نیز با همین تاکتیک موفق به ورود چهار فروند ایرباس A۳۴۰ از آفریقای جنوبی در دسامبر ۲۰۲۲، دو ایرباس A۳۳۰ در آوریل ۲۰۲۴، و همچنین دو A۳۴۰-۲۰۰ فرانسوی در می ۲۰۲۳ شده است.

این هواپیماهای تازه وارد قرار است به ناوگان شرکت ماهان‌ایر افزوده شوند؛ ماهان‌ایر اکنون در حال برنامه‌ریزی برای واردات ۵ یا ۶ فروند دیگر از بوئینگ ۷۷۷ است که نشانه‌ای دیگر از تداوم این راهبرد پیچیده است.

در مجموع، اگرچه تحریم‌ها با هدف محدود کردن توان اقتصادی و فنی ایران اعمال شده‌اند اما این کشور با بهره‌گیری از ترکیبی از زیرکی دیپلماتیک، استفاده از خلأهای قانونی و شبکه‌سازی منطقه‌ای، توانسته بخشی از زیرساخت‌های مهم حمل‌ونقلی خود را به‌روزرسانی کند.