به گزارش مشرق به نقل از پايگاه 598، چندي پيش حجت‌الاسلام حسين ابراهيمي، رئيس مرکز رسيدگي به امور مساجد کشور در گفت‌وگو با فارس، اشاره به بخش نامه اي نمود که در آن به مسائلي در باب عزاداري ماه محرم در مساجد سراسر کشور پرداخته شده است، که به صورت اجمالي به اين موارد اشاره مي نمائيم:
1- عدم ورود مداحان بد سابقه به مساجد
2- برهنه شدن در مساجد و تشبيه آن به قمه زني در وهن به مذهب
3- عدم مجوز براي نصب شمايل معصومين در مساجد
4- همکاري مساجد با جوانان بسيجي
5- توصيه به وعاظ و مادحين نسبت به استفاده از مقاتل معتبر
6- پيشنهاد به وعاظ به منظور ايجاد بصيرت، واکاوي ابعاد فتنه 88 و جنگ نرم دشمن
در اين بخشنامه پر هياهو که واکنش مراجع، روحانيون و مداحان مشهوري چون حاج منصور ارضي و ... را در بر داشت، شاهد تذکرات و پيشنهاداتي هستيم که در بعضي موارد کاملاً بجا و مورد تاکيد مراجع عظام و رهبر معظم انقلاب مي باشد.
اما در برخي موارد اين نظرات و اعمال سلائق شخصي به واقع مخالف نظرات و فرمايشات مراجع معظم و علي الخصوص ولي امر مسلمين جهان مي باشد، که در همين رابطه مقام معظم رهبري در بياناتي خطاب به طلاب و روحانيون در تاريخ 22 آذر ماه سال 88 فرمودند:" اين عزادارى‌هائى که انجام ميگيرد، اين گريه و زارى‌اى که ميشود، اين تشريح حوادث عاشورا که ميشود، اينها چيزهاى لازمى است. يک عده از موضع روشنفکرى نيايند بگويند آقا، اينها ديگر لازم نيست. نه، اينها لازم است؛ اينها تا آخر لازم است؛ همين کارهائى که مردم ميکنند. البته يک شکل‌هاى بدى وجود دارد که گفته‌ايم؛ مثل قمه زدن که گفتيم اين ممنوع است، نبايد اين کار انجام بگيرد؛ اين، مايه‌ى دراز شدن زبان دشمنان عليه دوستان اهل‌بيت است. اما همين عزادارى متعارفى که مردم ميکنند؛ دستهجات سينه‌زنى راه مى‌اندازند، عَلَم بلند ميکنند، اظهار محبت ميکنند، شعار مينويسند، ميخوانند، گريه ميکنند؛ اينها ارتباط عاطفى را روزبه‌روز بيشتر ميکند؛ اينها خيلى چيزهاى خوبى است."
بر همين اساس پايگاه 598، در استفتائاتي از دفتر مقام معظم رهبري(حفظه الله) به اين موضوع پرداخته است:
ضمن عرض سلام و احترام به ساحت مقام معظم رهبري حضرت آيت الله العظمي امام خامنه اي (دام ظله) ؛
س) اخيراً عدهاي روشنفکر مآب با استدلال به بحث وهن مذهب، اقدام به زير سوال بردن عزاداري سيدالشهداء (ع) نموده اند. با توجه به فرمايشات حضرت امام(ره)، مبني بر اقامه عزاداري سنتي، نظر حضرتعالي در مورد موارد وهن مذهب در عزاداري سيد الشهداء چيست؟
آيا برهنگي، سياه پوشيدن، گل ماليدن بر سر و صورت، زنجير زني متعارف، حمل علمات و شور زني و هرولهي سنتي در عزاداري، از اين مصاديق است؟
ج) بطور کلى عزادارى به شيوه مرسوم و سنتى اشکال ندارد بلکه مُستحسن است، لکن از هرگونه کارى که موجب وَهْن مذهب باشد پرهيز شود. (شماره استفتاء 78086)
س) برهنگي در مساجد در ايام عزاداري سيد الشهداء(ع) با توجه به رعايت اين موضوع که از ديد نامحرم پوشيده باشد، چه حکمي دارد؟
ج) برهنه شدن و سينه زدن در صورتى که نامحرم نباشد و مستلزم مفسده نباشد، جايز است ولى مناسب است با لباس عزادارى انجام بگيرد. (شماره استفتاء 78080)
س) نصب تمثال حضرات معصومين و اهل بيت(س) در مساجد در ايام عزاداري سيد الشهداء(ع) با توجه به رعايت اين موضوع که در هنگام نماز مزاحمتي براي نمازگزاران نداشته باشد، چه حکمي دارد؟
ج) انتساب اين عکسها به حضرات معصومين ثابت نيست، ولى اگر هتک حرمت محسوب نشود، مانع ندارد؛ و توجه داشته باشيد نماز خواندن در جايى که تصوير انسان روبروي نمازگزار است، کراهت دارد و بهتر است هنگام نماز، به طريقى روى آن پوشانده شود. (شماره استفاء 78082)
س) استفاده از عَلَم در مراسم عزاداري سيدالشهدا عليه السلام يا قرار دادن آن در مجلس عزا و يا حمل آن در دسته عزاداري چه حکمي دارد؟
ج) في نفسه اشکال ندارد، ولي نبايد اين امور جزء دين شمرده شود. (اجوبة الاستفتاءات، س 1444)
از متن استفتائاتي که از محضر رهبر معظم انقلاب شده است چنين برداشت مي شود که عزاداري به شيوه سنتي و مرسوم که تا کنون جاري بوده است(که شامل سينه زني و زنجير زني، دستهجات عزاداري، حمل علمات و ...) بجز در مواردي که ذکر شده مانند قمه زني و امثال آن که از موارد وهن مذهب مي باشند جائز مي باشد و نهي عمومي از اين موارد(مثل قمه زني)، نيازمند حکم حکومتي از معظم له مي باشد.
همچنين از ايشان در استفاتات بعدي در مورد برهنه شدن در مجلس عزاداري و استفاده از شمايل معصومين در مساجد سوال شده است، که ايشان در پاسخي روشن اين موارد را مشروط به عدم مفسده و هتک حرمت جائز دانستند.
از اينرو ضمن قدرداني از مرکز رسيدگي به امور مساجد کشور به خاطر اهميت به موضوع عزاداري و مسائلي چون همکاري با جوانان بسيجي در مساجد که تا کنون با مشکلات بسياري همراه بوده است و همچنين تلاش به منظور ايجاد بصيرت ديني و سياسي به جوانان و جامعه، تذکر مي دهيم که براي نهي عمومي از موارد فوق نيازمند مستنداتي مي باشند که اکنون عکس اين موارد، مستند به فتاواي مقام معظم رهبري و ديگر مراجع معظم مي باشد که به جهت اطاله مطلب از ذکر آنها در اينجا خودداري شده است.
در پايان و از باب "و ذکرى للمومنين" مصاديق عزاداري مورد سوال از محضر رهبر معظم انقلاب، امام خامنه اي(حفظه الله) را به همه عاشقان و دلسپردگان اباعبدالله الحسين(ع)، متذکر مي شويم؛
مصاديق مختلف عزاداري که اشکال ندارد ـ گرچه ممکن است در دين به آن امر نشده باشد ـ در فتاواي رهبر فرزانه انقلاب چنين آمده است:
1.شبيهخواني: اگر مشتمل بر امور دروغ نباشد ـ مسلتزم مفسده نباشد، باعث وهن مذهب نشود.
2. استفاده از شيپور، طبل و سنج: به نحو متعارف.
3. عَلَمات : بلا اشکال، اما نبايد جزء دين شمرده شود.
4. دسته عزاداري: پسنديده، بدون اذيّت ديگران يا هر عملي که حرام باشد.
5. زنجيرزني: جائز به نحو متعارف.
6. شمايل معصومين: مشروط بر عدم انتصاب آنان به معصومين و عدم هتک حرمت.
و مواردي که در فتاواي ايشان جايز دانسته نشده است عبارتست از:
1. استفاده از زنجير تيغدار .
2. استفاده از ارگ و يا ساير آلات الکترونيکي موسيقي در دستهجات .
3. سوراخ کردن گوشت بدن .
4. ماليدن سر و صورت بر زمين و خوني کردن آن .
5. شرکت زنان در دستههاي سينهزني و زنجيرزني .
6. قمهزدن.
7. پابرهنه وارد آ‌تش شدن.
8. نقل مصيبتهايي که سند تاريخي يا روايي ندارد.
منبع: رسالة اجوبة الاستفتائات، ج2، ترجمه فارسي، سؤال 354 تا 377 ، از ص127 ـ 133
