همچنان که آقای پانه تا در مصاحبه ای اختصاصی با مجله «فارن پالسی» آمريکا گفته است: شکاف ميان دولت باراک اوباما و نتانياهو (پيرامون نحوه مواحهه با برنامه هسته ای ايران) می تواند به سرفصل های بزرگتری نيز تبديل شود. کارشناسان بحث برای تعیین یا عدم تعیین خط قرمز برای پرونده هسته ای ایران را نشانه ای از تغییرات عمیق تر درمحافل تصمیم ساز و تصمیم گیر در مواجه با پرونده هست ای ایران در درون دولت آمریکا و تقابل بیشتر دو کشور در هفته های آینده ارزیابی می کنند.طبق یک ارزیابی صورت گرفته شده پاسخ های صریح و آشکار مقامات آمریکایی به نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی نه تنها نشانه عدم اعتقاد تیم سیاست خارجه دولت اوباما به ارزیابی های دولت فعلی اسرائیل می باشد بلکه تیم سیاست خارجه آمریکا معتقد به تعیین خط قرمزهای برای میزان دخالت و تصمیم سازی در محافل بین الملی و نهادهای مرتبط در حوزه اتمی در خصوص پرونده هسته ای ایران از طرف اسرائیل می باشد. همچنانکه نتانیاهو از این موضوع به عنوان تعیین چراغ قرمز برای دولتش به صورت غیر مستقیم از طرف آمریکا اخیرا بیان کرده است.
برای روشن تر شدن موضوع به این دو سوال اساسی در اینباره را باید پاسخ داد؛ بر اساس چه ارزیابی های آمریکایی ها حاضر به تعیین خط قرمز نیستند؟ چراغ قرمز احتمالی که دولت اوباما در مقابل نتانیاهو قرار داده چه سرفصل های را شامل می شود؟در پاسخ به سوال اول باید گفت ارزیابی آمریکایی ها درباره تعیین خط قرمز برای پرونده هسته ای ایران به شرح ذیل می باشد:
1: تعیین خط قرمز برای جمهوری اسلامی که پیشرفت های هسته ای آن با سرعت رو به جلو و به صورت کاملا بومی و همچنین تحت تاثیر هیچ کدام از گزینه های منجمله تهدید معتبر نظامی و تحریم های فلج کننده نیست جز بی اعتبار کردن آمریکا حاصل دیگری نخواهد داشت. به تعببر دیگر سیر پیشرفت هسته ای ایران به نقطه ای رسیده است که هر نوع جهش علمی در این حوزه را بدون در نظر گرفتن خط قرمزها در هر لحظه محتمل کرده است.
2: ایران نشان داده است که در گفتگو با 5+1 هر هنگام که احساس کند محور خطوط اعلامی منطبق با سیاست های اعلامی رژیم اسرائیل هست برای پاسخ فنی عزم بیشتری پیدا می کند. خط قرمزهای که صهیونیست ها برای پرونده هسته ای ایران تعیین می کنند نه تنها مذاکرات را دچار مشکل می کند بلکه سیر پیشرفتهای صعودی ایران را سرعت می بخشد و همچنین ایران را در شرایطی قرار می دهد که با پاسخ فنی برای مذاکرات امتیاز گیری کند.
3: برای آمریکایی ها مسجل شده است که اظهارات نتانیاهو بدون پشتوانه و محاسبه واقعیات برآوردهای دستگاه های و نخبگان امنیتی این کشور و تنها بر اساس تصمیم گیرهای سیاسی و پوشش ضعف های دولت فعلی اسرائیل در محیط داخلی این رژیم می باشد.
4: طبق این ارزیابی تعیین خط قرمز برای جمهوری اسلامی گزینه های آمریکا در مواجه با ایران را محدود و ایران را در مواضع خودسختر و غیر قابل انعظاف خواهد کرد و قدرت مانور آمریکا در مذاکرات را کاهش خواهد داد.
5: نتانیاهو به دنبال تاثیر گذاری بر انتخابات آمریکاست و بدین ترتیب می خواهد میان جمهوری خواهان و دموکرات ها مسابقه هدف گذارهای رادیکالیسم در قبال پرونده هسته ای ایران راه بیاندازد.
6:آمریکایی ها با روسیه و چین در مواجه با پرونده هسته ای ایران خط قرمزهای گاه بسیار متفاوتی دارند. اعلام خط قرمزهای شفاف از سوی آمریکا منجر به عمیق تر شدن اختلافات میان کشورهای 5+1 خواهد شد.
7: آمریکایی ها معتقدند تعیین خط قرمز سبب دست خوانی ایران از مواضع آتی آمریکا می شود و ایرانی ها را در گفتگو در موضع برتر قرار میدهد.این ارزیابی همچنین می گوید که تعیین خط قرمز بسیاری از کدها و ضعف های را که پیش از این آمریکایی ها در مواجهه با ایران سعی در پنهان کردن آن داشتند برملا خواهد کرد.
8: تعیین خط قرمز منازعه بین ایران و آمریکا را بسیار بالا خواهد برد و آمریکا را در مسیری غیر قابل معامله قرار خواهد داد. این در حالیست که سیاست دولت اوباما تا انتخابات نوامبر و حتی تا بهبود وضعیت نسبی اقتصاد داخلی کاهش سطح منازعه با ایران می باشد.از سوی دیگر تعیین چراغ قرمز برای دولت نتانیاهو از طرف دولت اوباما در مواجهه با پرونده هسته ای ایران مسئله ای دیگر می باشد که سبب عصبانیت این روزهای وی و دلیل نزدیکی بیشتر به جمهوریخواهان می باشد.
برخی محافل آگاه سرفصل های ذیل را بخشی از این خطوط عنوان کرده اند:
الف: عدم دخالت و اعمال نفوذ در انتخابات آمریکا از طریق طرح مسائلی که اوباما را در سیاست خارجه مخصوصا ایران شکست خورده نشان می دهد.
ب: عدم تکرار تهدید نظامی ایران تا انتخابات نوامبر
ج: مهیا کردن شرایط داخلی اسرائیل برای پذیرفتن حق غنی سازی برای ایران
د: عدم اظهار نظر درباره شکست و ناکارآمدی تحریم ها و گفتگوها
مهدی جهانتیغی
