به گزارش مشرق به نقل از فارس، او کسی است که پیشینه حضور در سمت رایزنی ایران در مصر، معاونت دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی و عضویت هیئت علمی جامعة المصطفی را داشته است و اینک چند سالی است معاونت بین‌الملل حوزه علمیه قم را اداره می‌کند.
بنایی که تنها چند ماه قبل از آغاز موج جدید بیداری اسلامی و شاید دیرهنگام راه اندازی شده تا حضور حوزه در عرصه جهانی را نظام‌مند دنبال کند.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن زمانی راه طولانی که برای ایفای یک نقش فعال از سوی حوزه در عرصه بین‌الملل و کارهای دیگری که دنبال کرده است را در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی فارس بیان کرده است که بخش نخست آن در زیر می‌آید.
حجت‌الاسلام و المسلمین محمدحسن زمانی معاون بین‌الملل حوزه های علمیه قم در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی فارس با بیان اینکه این معاونت نهادی تازه تاسیس است، گفت: 30 سال از پیروزی انقلاب اسلامی گذشته بود اما در این 30 سال نهاد رسمی متولی کار بین الملل از ناحیه مدیریت حوزه علمیه برای حضور در عرصههای بین‌المللی شکل نگرفته بود البته نباید از نظر دور داشت تعدادی از روحانیون گرانقدر و علمایی که خود به خاطر دغدغه‌ای که داشتند و احساس مسئولیت‌های شرعی که نسبت به عرضه فرهنگ اسلام و انقلاب در عرصه جهانی داشتند در عرصههای مختلف دنیا کار کردند. از برجسته‌ترین چهره‌های فقاهت چون امام خمینی(ره)، مقام معظم رهبری و شخصیت‌های میانی که در دنیا کار کردند مانند آیت‌الله تسخیری و جناب آقای اختری یا افراد معمولی‌تر و روحانیون جوانتری که در عرصههای بین‌الملل فعالیت‌های بسیاری داشته‌اند می توان نام برد.
روحانیت در عرصه بین‌الملل شهدای بسیاری تقدیم کرده است
وی افزود: برخی هم با حضورشان در عرصه بین‌المللی جان خودشان را تقدیم کردند و به شهادت رسیدند مانند شهادت یکی از این فرهیختگان در آمریکای جنوبی و قبل از آن در بوسنی از جمله اینهاست و شاهد شهادت برخی از این روحانیون بودیم و همچنین تعدادی از این افراد هم در کسوت سفیر یا رایزن فرهنگی یا مسئولیت‌های دیگر در عرصه جهانی حضور پیدا کردند مانند مرحوم حجت‌الاسلام محمد شریف مهدوی که نزدیک به 30 سال به عنوان سفیر جمهوری اسلامی ایران در چند کشور فعالیت کرده و مدت‌ها هم در وزارت خارجه مسئولیت‌های سیاسی ـ فرهنگی برعهده داشته است لذا ما اینها را نباید از نظر دور داشته باشیم.
زمانی ادامه داد: چهره‌هایی نیز در پیش از انقلاب در عرصههای جهانی حضور داشتند مثل شهید آیت‌الله دکتر بهشتی و دیگران اما آنچه مهم است این است که تمام این حرکت‌ها انفرادی بوده و مدیریت حوزه سیاستگذاری و برنامه‌ریزی خاصی را در این جهت نداشته که نتیجه آن این باشد که جمع روحانیت و قافله و کاروان فرهیختگان حوزه حضوری قانونمند و ضابطه‌مند و گسترده در سطح کشورهای جهان داشته باشند.
فلسفه معاونت بین‌الملل حوزه برنامه‌ریزی و سیاستگذاری برای حضور نقش‌آفرین حوزه در همه عرصههای بین‌الملل است
وی درباره چگونگی تاسیس معاونت بین‌الملل حوزه علمیه قم گفت: دو سال و نیم پیش شورای عالی حوزه‌های علمیه به این تصمیم رسیدند که اگر بناست معارف حیات بخش اسلام ناب به جامعه بشری برسد و اگر دنیا اسلام دین خاتم و دینی جهانی است و اگر خداوند به پیامبر اکرم(ص) فرموده است که ما تو را برای همه جهانیان فرستادیم و اگر بناست این دین به همه جامعه بشری برسد و اگر در احادیث، ائمه فرمودند روزی دانش دینی از قم به تمام جهان بشریت می‌رسد و حتی زنانی که در خانه‌ها هستند از دستاوردهای علمی و فرهنگی اسلام برخوردار خواهند شد؛ برای تحقق این وعده‌ها که حق است کسانی قطعا متولی انجام این وعده باید باشند که لباس و کسوت روحانیت دارند و در حوزه علمیه مشغول تدریس و تحقیق‌اند لذا برای انجام این رسالت باید برنامه‌ریزی کرد و با این انگیزه‌ها معاونت بین‌الملل حوزه‌های علمیه تصویب شد.
زمانی افزود: من آن زمان رایزن فرهنگی ایران در مصر بودم و وقتی برگشتم به ایران مدیریت وقت حوزه از من دعوت کردند و گفتند که معاونت تصویب شده و باید تاسیس شود و مسئولیت تاسیس را بر عهده من گذاشتند و من اقدام کردم و با همکاری دوستانی که می‌دانستم که دارای آگاهی و آمادگی لازم هستند اقدام به تاسیس این معاونت کردیم.
معاون بین‌المللی حوزه‌های علمیه فلسفه تاسیس این معاونت را تدبیر، برنامه‌ریزی و سیاستگذاری برای ایجاد سازوکار حضور موفق و نقش‌آفرین فرهیختگان حوزه در همه عرصههای علمی، دینی و فرهنگی کشورهای مختلف بیان کرد؛
وی افزود: این جمله آرمان و رسالت و چشم‌اندازی است که ما برای بین‌الملل حوزه‌های علمیه در نظر داریم و باید حوزه‌های علمیه به جایی برسد که فرهیختگان و متفکرانش در تمام عرصههای علمی و دینی کشورهای دنیا نقش آفرینی داشته باشند و بدون معارف اسلامی ناب و زلال معارف کوثر قرآن را به جان‌های تشنه عالمیان در کل کره زمین برسانند همین یک امر مسئولیت معاونت بین‌الملل حوزه علمیه است.
زمانی در پاسخ به این سوال که حوزه در چه فرآیند و در چه مکانیزمی قصد دارد به این هدف برسد، گفت: برای اینکه این هدف کلی چگونه قابل اجراست وارد برنامه‌ریزی شدیم که چگونه این هدف را تحقق ببخشیم لذا احساس کردیم در دو عرصه باید وارد میدان کار شویم عرصه اول درون حوزه‌های علمیه و عرصه دوم کشورهای خارجی است.
شناخت، نیازسنجی، ظرفیت‌شناسی و ظرفیت‌سازی اقدامات معاونت بین‌الملل حوزه در خارج از کشور
وی ابتدا وظیفه این معاونت در عرصه خارجی را تشریح کرد و گفت: ما چند کار را باید در کشورهای خارج انجام می‌دادیم؛ اول آشنایی با فرهنگ و عقاید و آداب و دانش و گرایش‌های ملت‌های متفاوت دنیا؛ دوم نیازسنجی دینی و فرهنگی که براساس آن کار اول که هر ملت چه فرهنگی و چه عقایدی دارند وارد گام دوم می‌شویم که ببینیم چه نیازهایی دارند.
زمانی با بیان مثالی ادامه داد: مثلا مردم چین با توجه به فرهنگ آنها و با توجه به حضور بودیسم و هندوئیسم در این کشور چه نیازی دارند و آیا همین مطالبی که مثلا ما در سخنرانی‌هایمان در ایران می‌گوییم را آنها نیاز دارند یا فرق دارد و باید گزینشی متناسب با مزاج مخاطب داشته باشیم؛ بالتبع مطلبی که باید به چینی‌ها بگوییم غیر از حرفی است که مردم آلمان نیاز دارند و غیر از حرفی است که مردم مصر از ما انتظار دارند و...؛ این نیازسنجی دینی است که در دنیا باید صورت بگیرد و اگر بدون این نیازسنجی اقدام کنیم به عرضه معارف‌اسلامی، مثل پزشکی می‌مانیم که بدون معاینه مریض دارو می‌‌نویسد و نسخه می‌دهد؛ نسخه‌ها خیلی خوب است داروهای خوبی دارد اما این داروها چه بسا مربوط به بیماری نیست.
معاون بین‌الملل حوزه های علمیه در ادامه تشریح وظایف این نهاد در خارج کشور اظهار داشت: کار سومی که بعد از این باید انجام شود، ظرفیت‌شناسی است و آن اینکه هر کشوری چه ظرفیت بالفعل برای حضور ما و برای پذیرش روحانیت دارد و آیا مثلا در فرانسه دانشگاه‌هایی داریم که پذیرای ما باشند و مثلا آیا دانشگاه سوربن فرانسه ظرفیت پذیرش استاد حوزه علمیه قم را دارد یا نه آیا بورسیه دانشجو از حوزه می‌پذیرد و ما رفتیم و دیدیم ظرفیت دارد و متقاضی هستند فضلای حوزه را به عنوان بورسیه بپذیرند که ما اقدام کرده‌ایم و اکنون دو نفر از فضلای حوزه علمیه که مسلط به زبان فرانسه هستند برای دوره دکتری عازم سوربن فرانسه شده‌اند و همزمان با تحصیل دوره دکتری، معارف اسلام و آموزه‌های اسلام را به دانشگاهیان آنجا عرضه می‌کنند و این یک ظرفیت است.
وی افزود: مثلا در ایتالیا به عنوان یک کشور که مرکزیت کاتولیک در آنجاست و پاپ آنجا زندگی می‌کند و این کشور که یک کشور مسیحی جدی و متدین و ملتزم است، دانشگاه‌های آنجا ظرفیت دارند که اساتیدی از حوزه علمیه قم به آنجا بفرستیم یا نه و سال گذشته ما بررسی کردیم و دیدیم متقاضی هستند و ما از اینجا یک استاد فرستادیم و در ترم گذشته در 3 دانشگاه ایتالیا کرسی اسلام‌شناسی و معارف اسلامی داشته و آنقدر موفق بوده که دو ماه قبلی وقتی خواست برگردد، 5 دانشگاه با او قرارداد بستند برای اینکه ترم آینده برگردد و در 5 دانشگاه ایتالیا تدریس معارف اسلامی داشته باشد.
ایتالیایی‌ها از اساتید اعزامی حوزه استقبال کرده‌اند
زمانی ادامه داد: بالتبع همه دانشجویان در این دانشگاه‌ها مسیحی هستند و مسلمان ندارد و اساتید و مسئولان دانشگاه غیرمسلمان هستند اما معلوم است که آنقدر عطش فکری در آنها نسبت به حقایق ناب اسلام هست که از این روحانی مسلمان شیعه ما می‌پذیرند و درخواست دوباره می‌کنند؛ و اینها در عرصه ظرفیت‌شناسی است که ما بعضا اطلاعات کمی داریم و یکی از مسئولان وزارت علوم چندی پیش به ما اعلام کرد که تاکنون از بیش از 50 کشور جهان دانشگاه‌ها از ما درخواست استاد کرده‌اند و این ظرفیت‌شناسی است.
معاون بین‌الملل حوزه های علمیه با بیان اینکه در بسیاری از کشورها ظرفیت وجود دارد اما ما اطلاع نداریم و باید ظرفیت‌شناسی بکنیم، مرحله چهارم در کار خارج از کشور در این معاونت را ظرفیت‌سازی عنوان کرد و گفت: ظرفیت‌سازی به این معناست که جاهایی که ظرفیت بالفعل برای پذیرش برنامه‌های تبلیغی ما ندارند ظرفیت ایجاد کنیم و این شدنی است.
وی افزود: بسیاری از کشورها که ما رفتیم به علت اطلاعات غلطی که داشتند اول ظرفیت وجود نداشت و من به یاد دارم در یکی از کشورها، رئیس دانشگاه اسلامی‌اش وهابی بود و ما ظرفیت نداشتیم اما بعد از دیدار و سخنرانی در آنجا ظرفیت ایجاد شد و اعلام کرد که یک استاد برای آموزش‌های اسلامی از ایران اعزام کنید و این چهار وظیفه ما در کشورهای خارجی است.
تربیت نیروهای توانمند حوزوی برای حضور در عرصههای جهانی مهمترین وظیفه معاونت بین‌الملل
حجت‌الاسلام محمدحسن زمانی در ادامه این گفت‌وگو به وظایف این معاونت در داخل اشاره کرد و گفت: اما در داخل هم ما وظایفی داریم و برنامه‌هایی برای خودمان طراحی کردیم و معتقدیم این وظیفه از دیگری مهمتر است و آن تربیت نیروهای توانمند حوزوی برای حضور فعال در عرصههای جهانی است.
وی افزود: حوزه‌های علمیه ما مملو از فاضلان گرانقدری است که معارف اسلامی را در رشته‌های مختلف به خوبی بلدند و ده‌ها رشته در حوزه علمیه قم نضج و سامان گرفته که هر کدام از آنها صدها استاد و محقق دارد که در انجمن‌های مختلف مشغول فعالیت علمی هستند اما بسیاری از این افراد شرایط لازم را برای کار علمی در کشورهای خارج ندارند و ما به توانمندی‌های دیگری غیر از این توانمندی‌ها نیاز داریم که باید برای فضلای حوزه تامین کنیم تا بتوانند در عرصههای جهانی حضور پیدا کنند.
افراد مسلط به زبان خارجی در حوزه اندک است
معاون بین‌الملل حوزه های علمیه به چند مورد از این شرایط اشاره و تاکید کرد: نخستین مسئله زبان است که بالتبع استاد و فاضلی که زبان نداند اگر چه دانشمند باشد نمی‌تواند مستقیما در عرصههای جهانی کار کند و ما در حوزه‌های علمیه شاهد این هستیم که کار زبان‌آموزی به صورت اندک صورت گرفته است و ما افراد مسلط به زبان خارجی اندک داریم و هزاران فاضل توانمند داریم که تسلط بر زبان ندارند.
در حوزه، اطلاعات از پیشینه مذاهب زیاد است اما از وضعیت امروز آنها نه
وی افزود: دوم آشنایی به‌روز آنها با ادیان و مکاتب و مذاهب و فرق دنیاست؛ اطلاعات از پیشینه مذاهب زیاد است اما وضعیت امروز مسیحیت که چه می‌اندیشد و راجع به تثلیث چه می‌گوید یا اینکه وهابیون در دنیا که منکر شفاعت هستند الان درباره آیات شفاعت در قرآن چه می‌گویند و آخرین حرف آنها چیست، کمتر وجود دارد.
زمانی ادامه داد: در علوم انسانی نیز فاضل حوزوی ما وقتی به کشور دیگری می‌رود برای نقش‌آفرینی و می‌خواهد اقتصاد اسلامی را بگوید باید آخرین دیدگاه‌های مکاتب اقتصادی دنیا را بداند تا بتواند برتری نظریه اسلامی را در علوم اقتصادی بیان کند یا اگر می‌خواهد درس فلسفه اسلامی بدهد آخرین نظریات فلسفی را باید بداند تا بتواند مقایسه کند و برتری فلسفه اسلامی را بیان کند و این نیاز دومی است که باید به آن برسند و آخرین نظریات علوم انسانی و اسلامی و الهی دنیا را بدانند و گرچه کارهای بسیاری در این زمینه شده اما به حد اشباع نرسیده است.
آشنایی با نحوه تعامل با پیروان دیگر ادیان و مذاهب ضروری است
معاون بین‌الملل حوزه های علمیه نیاز سوم را این گونه بیان کرد: نیاز سوم نحوه تعامل با پیروان دیگر ادیان و مذاهب است و پیروان هر دین دارای آداب خاصی هستند چه بسا ملت هر کشوری دارای آداب خاصی هستند و نحوه سلوک با هر ملت و هر پیرویی متفاوت است و طبعا برخوردی که یک مبلغ با یک برادر اهل سنت دارد غیر از نحوه برخوردش با برادر شیعی است و با یک مسیحی و یک بت‌پرست فرق می‌کند و همان گونه نحوه تعامل با ادیان فرق می‌کند با ملت‌ها و اقشار مختلف آن و ... متفاوت هستند و ما باید در حوزه اینها را طراحی می‌کردیم و کاری که شروع کردیم به نظرمان ضروری‌تر از کار دیگر یعنی کار در عرصه بین‌الملل است.
تقویت گسترده مرکز زبان‌آموزی حوزه علمیه قم برای طلاب و فضلا
حجت‌الاسلام زمانی در پاسخ به اینکه این وظیفه که واقعا از دیگری مهمتر است چقدر عملی شده به فعالیت‌های این معاونت در حوزه زبان‌آموزی حوزویان اشاره کرد و گفت: در سال اول خلاها و کمبودها فهرست شد و من تنها 3 نمونه را برشمردم و بایسته‌ها نیز فهرست شده و برای هر کدام برنامه‌ریزی کردیم و شروع کردیم به اینکه چگونه می‌توانیم از نقطه موجود به نقطه مطلوب برسیم مثلا برای آشنایی با زبان ما چند کار انجام دادیم و آن این بود که مرکز آموزش زبانی که در حوزه داشتیم در حد مطلوب نبود. برای گسترش این مرکز زبان طرحی ریختیم امکاناتی را جذب کردیم و مرکز زبان تقویت شد و البته ما به ایده‌آل خودمان نرسیده‌ایم ولی در فاز اول این مرکز تقویت شد و حالا طرح دادیم که مرکز زبان در استان‌های کشور شعبه بزند.
وی افزود: کار دومی که در این زمینه انجام دادیم این بود که برای فضلایی که تخصص در برخی رشته‌های علوم اسلامی و انسانی داشتند اما تسلط بر زبان نداشتند کلاس‌های ویژه زبان ویژه فضلا گذاشتیم ـ بر خلاف مرکز زبان که برای طلاب متوسط است ـ لذا پیشنهاد دادیم به مدیریت انجمن‌های علمی حوزه که از همه انجمن‌ها افرادی را انتخاب کنند و آنها را دعوت کردیم، ثبت نام کردند و دوره آموزش زبان برای فضلا گذاشتیم.
زمانی ادامه داد: کار سومی که انجام دادیم طراحی لابراتور زبان برای حوزه علمیه بود و کار چهارم در این زمینه اعزام برگزیدگان دوره آموزش زبان به کشورهای دیگر است که دوره تکمیلی زبان را بتوانند در کشورهای دیگر بگذرانند کار بعدی توافق با وزارت علوم و سازمان فرهنگ بود که بتوانیم که برای دوره تکمیل زبان خارجی به نوع تخصصی در مرحله پایانی از یکی از این دو ارگان به صورت فرصت مطالعاتی و یا دوره تکمیلی به خارج اعزام بشوند.
تالیف کتاب «مبانی دینی آموزش زبان‌های خارجی» در معاونت بین‌الملل حوزه
نکته جالبی که حجت‌الاسلام زمانی در ادامه این فعالیت‌ها در عرصه زبان‌آموزی حوزویان بیان کرد تبیین مبانی نظری این امر بود که گفت: برای اینکه مبانی نظری این موارد تکمیل شود کتابی تدوین کردیم که در نوع خودش بی‌نظیر است و آن «مبانی دینی آموزش زبان‌های خارجی» است.
وی افزود: ما بررسی کردیم که ببینیم اگر قرآن کریم کتاب جامع آسمانی است و همه نیازهای اصلی بشر را خدا در قرآن آورده است آیا در این باره رهنمودی داشته است یا نه که دیدیم ده‌ها آیه درباره این مطلب وجود دارد که ما را به طرف زبان‌آموزی رهنمون می‌ساخته که ما توجه نداشتیم و اولین آیه این بود که می‌فرماید هر پیغمبری را که فرستادیم به زبان همان قوم فرستادیم که یعنی ضروری است هر کس برای تبلیغ می‌رود زبان آن قوم را بشناسد و همچنین در احادیث نبوی و ائمه(ع) نیز بر این امر تاکید شده به گونه‌ای که پیامبر اسلام(ص) به زید بن ثابت از بیت‌المال پول دادند و به او گفتند برو زبان یاد بگیر و در سیره علما و مراجع نیز این امری رایج بوده است و همه این نکات در کتاب آمده است.
معاونت بین‌الملل حوزه با دستگاه‌های فرهنگی بین‌الملل دیگر موازی‌کاری نمی‌کند
معاونت بین‌الملل حوزه های علمیه تنها و نخستین سیستم برای فعالیت فرهنگی در خارج از کشور نیست و در کنار آن سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و مجمعین تقریب و اهل بیت(ع) و جامعة المصطفی العالمیه و ... وجود دارند و سوال بعدی ما از حجت‌الاسلام محمدحسن زمانی درباره رابطه معاونت بین‌الملل با این مراکز بود که وی گفت: ما شاهد این هستیم که مؤسسات و وزارتخانه‌هایی اعم از دولتی و غیردولتی فعالیت تبلیغ بین‌المللی دارند حال بعضی کم و بعضی زیاد و اینها نهادهای همکار ما هستند لذا دو اصل را در رابطه با اینها تعیین کرده‌ایم.
وی این دو اصل را چنین تشریح کرد: اصل اول عدم ورود به عرصه کارهایی است که دیگر نهادها وارد شدند و در حال فعالیت هستند لذا به هیچ وجه ما وارد انجام کاری که نهادی متکفل آن است و دارد انجام می‌دهد، نمی‌شویم به دلیل اینکه اولا در این صورت، ورود ما کار غیرضرور است، ثانیا موجب تداخل می‌شود و یک کار را دو نهاد انجام دادند و تزاحم ایجاد می‌کند و ثالثا اختلاف ایجاد می‌شود.
زمانی افزود: ما فقط کارهایی را انجام می‌دهیم که دیگران انجام نداده‌اند و روی زمین مانده است و حتی اگر کاری که دستگاه دیگری انجام می‌دهد جزو شرح وظایف قانونی‌اش نباشد اما آن دستگاه وارد شده و این خدمت را انجام می‌دهد ما در آن وارد نمی‌شویم.
در کاری که ربطی به ماموریت روحانیت نداشته باشد، وارد نمی‌شویم
معاون بین‌الملل حوزه های علمیه درباره اصل دوم درباره روابط با دیگر دستگاه‌های ایرانی فعال در عرصه فرهنگ بین‌الملل گفت: اصل دیگر این است که کاری که ما انجام می‌دهیم باید مربوط به رسالت حوزه و روحانیت باشد و اگر کاری ربطی به ماموریت روحانیت نداشته باشد گرچه کار بین‌الملل باشد ما وارد آن نمی شویم.
وی افزود: پس از این شرط سومی پیش می‌آید و آن تعامل دوستانه با همه نهادهای همکار است و آن اینکه هر جا که می‌توانیم به دیگران کمک کنیم، کمک می‌کنیم و هر جا دیگران ظرفیتی دارند که می‌توانند کمک کنند از آنها کمک بخواهیم و چون من در جامعة المصطفی عضو هیئت علمی هستیم و همچنین رایزن فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بودم و در مجمع تقریب هم زمانی معاون دبیر کل بودم و به نوعی در اینها بودم، زمینه فراهم شد که همکاری ما سرعت بگیرد و تعامل با آنها را آغاز کردیم.
تشکیل شورای راهبردی بین‌الملل حوزه با حضور نمایندگان دستگاه‌های بین‌الملل فرهنگی
حجت‌الاسلام زمانی گام اول همکاری با این دستگاه‌ها را طراحی زمینه‌های همکاری عنوان کرد و گفت: گام دوم ایجاد شورای راهبردی بین‌الملل حوزه‌های علمیه بود که طراحی کردیم که شورای عالی سیاستگذاری فعالیت‌های بین‌الملل حوزه است.
وی افزود: اعضای این شورا نخبگان روحانی در عرصه بین‌الملل و معاونان بین‌الملل دستگاه‌های قوی همکار هستند لذا تصمیمات ما در جایی اتخاذ می‌شود که مورد وفاق همه دستگاه‌هاست و تصمیمات پختگی لازم را دارد و به شکل طبیعی همکاری دیگر دستگاه‌ها جلب می‌شود و هر کس می‌تواند به اجرایی شدن آن کمک می‌کند.
حجت‌الاسلام زمانی در پاسخ به این سوال که آیا معاونت بین‌الملل از تجربیات «شناختی»، «ظرفیت‌شناسی»، «ظرفیت‌سازی» و ... چند دهه این دستگاه‌ها استفاده کرده است، گفت: ما برای اینکه شناختمان را واقع بینانه بکنیم تصمیم نگرفتیم که خودمان مستقل وارد شویم بلکه تلاش کردیم که از اطلاعات موجود در دستگاه‌های دیگر استفاده کنیم و در ادامه آنچه که کمبود است و در تخصص حوزه است را دنبال کنیم لذا به سراغ نهادهای همکار رفتیم؛ وزارت‌خارجه 3 مجوعه دارد یک کتاب سبز (اطلاعات بنیادین کشورها) است که آنها را دریافت کردیم و دیگری مجلات تخصصی کشور شناسی و مناطق است که آنها را هم آبونمان شدیم و بخش سوم گزارش‌هایی است که از کشورها دارد می‌آید و به روز است و این گزارش‌ها در عرصههای فرهنگی و دینی برای ما نیز ارسال می‌شود.
وی افزود: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی کتاب و جزوه و گزارش‌های رایزنان و مبلغان خود را در اختیار ما قرار می‌دهند و از پژوهشکده کشورشناسی جامعة المصطفی نیز استفاده کردیم و آنان آنچه که ممکن بود در اختیار ما قرار دادند لذا تا حدودی که ضوابط و روحیات هر نهادی اجازه می‌دهد به همان میزان برای ما ارسال می‌کنند.
کد خبر 152904
تاریخ انتشار: ۱۹ شهریور ۱۳۹۱ - ۱۶:۰۱
- ۱ نظر
- چاپ
معاون بین‌الملل حوزه علمیه قم مهمترین وظیفه این معاونت را تربیت نیروهای توانمند حوزوی برای حضور در عرصههای جهانی دانست و گفت: افراد مسلط به زبان خارجی در حوزه کم است و افراد در حوزه از وضعیت روز مکاتب آگاه نیستند.
