تيك از ناسازگاري شخصيتي، احساس بي كفايتي و ناامني، خصومت، تحريك پذيري، لكنت زبان، ترس و دلواپسي ناشي مي شود كه در هر قسمت از بدن به صورت مزمن يا زودگذر در كلام يا رفتار ظاهر مي شود و در هنگام خواب از بين مي رود.
تیکهای گذرا
انواع تیک ها
تیک های حرکتی
تیکهای حرکتی معمول که اغلب در حدود سه و نیم سالگی شروع می شوند به کودکان کمک می کنند تا انرژی عصبی را آزاد کنند. هفتاد و پنج درصد از کودکان این نوع تیک را در عرض شش ماه پست سر می گذارند. اگر کودک شما گرفتار تیک شد، بهترین راه ، نادیده گرفتن آن است. هیچگاه او را سرزنش نکرده و یا تنبیه نکنید.
شما می توانید برای جلوگیری از تبدیل شدن این عمل به یک عادت، با تمرین کردن روشهای پیشگیرانه که بعداً در این سلسله مقالات توضیح داده می شود، به کودکانتان کمک کنید ولی تیکهای گذرا نباید در برنامه ی کامل ترک عادت مورد توجه قرار گیرد.
تیکهای مزمن
اگر تیک بیش از دوازده ماه ادامه یابد، تیک مزمن محسوب می شود. تیکهای مزمن پایدار هستند و معمولاً انقباض ماهیچه در آنها بیش از حد و بسیار شدید است.
این تیکها مشخصاً به صورت حمله های دوره ای صورت می گیرند و غالباً شدت آنها ماه به ماه، روز به روز یا حتی ساعت به ساعت تغییر می کند. در حقیقت رفتار تیکی ممکن است برای هفته ها یا ماهها کاملاً محو شود اما دوباره ظاهر گردد.
خانواده نقش موثري در درمان رفتارها و علايم تيك در كودكان دارد لذا به والدين گوشزد مي شود تا انتظارات بيش از حد از كودك نداشته باشند. فشار آوردن روي كودكان براي ترك يا كاهش اين رفتارها نه تنها مفيد نبوده بلكه نتيجه عكس دارد و باعث تشديد اين گونه رفتارها مي شود.
تذكر مستقيم يا تنبيه كودك براي ترك رفتار عادتي به هيچ وجه موثر نيست. در اين موارد بايستي از شيوه تربيتي مبتني بر تشويق استفاده شود، در مواقعي كه كودك تيك ندارد، بيشتر به او توجه نموده، او را نوازش كنيد و در مواقعي كه تيك از خود نشان مي دهد، به او بي اعتنا باشيد.
جايگزين كردن فعاليت هايي مانند نقاشي، موسيقي و بازي مي تواند در روند ترك عادت اين كودكان مفيد باشد.چنانچه درمان تيك با رفتار درماني بهبودي حاصل نشد، بايستي چالش هاي درماني اين گونه اختلالات عصبي را مورد تجديد نظر قرار داد.
در صورت پايدار و مزمن بودن مي توان از روش هاي غيردارويي مانند آموزش معكوس كردن عادت به صورت توصيف و تكرار تيك در آينه، يافتن جزئيات تيك، تمرين شناسايي اولين علامت تيك استفاده و علايم تيك را تحت كنترل درآورد و در صورتي كه كودك به روش غيردارويي پاسخ نداد بايد تحت درمان دارويي توسط روانپزشك كودك، قرار بگيرد.