به گزارش مشرق به نقل از مهر تالابها و درياچه هاي ايران مانند اروميه، انزلي، گاوخوني، پريشان، هامون، چغاخور، شادگان، طشک، گندمان، هورالعظيم و... يا خشک شده اند و يا با بحران کم آبي مواجه اند. در واقع وضعيت تالابهاي ايران در حالي موجب نگراني بسياري از حاميان محيط زيست کشور شده که در آستانه برگزاري چهلمين سال شکل گيري کنوانسيون رامسر در همين شهر، تعدادي از تالابهاي ايران در حال خارج شدن از ليست کنوانسيون و تعدادي در حال ورود به اين ليست هستند.

33 تالاب در ليست کنوانسيون رامسر
کارشناس امور تالابهاي معاونت محيط طبيعي سازمان محيط زيست در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: 33 تالاب در ليست کنوانسيون رامسر با 22 عنوان ثبت شده اند به طوري که گاهي سه تالاب با يک عنوان ثبت شده که مي توان به تالابهاي اقماري يادگارلو، درگه سنگي و حسنلو در حاشيه درياچه اروميه اشاره کرد.

                  تالاب گندمان

مسعود باقرزاده کريمي با اشاره به تالابهايي سيستان و بلوچستان مانند "هامون پوزک"، "هامون صابري" و "هامون هيرمند" تاکيد کرد: اين سه تالاب با دو عنوان ثبت شده اند و از اين نمونه ها مي توان به تالابهاي سه گانه "آلاگل"، "‌آلماگل" و "آجي گل" در گلستان اشاره کرد.
وي با تاکيد بر اينکه مساحت کل تالابهاي ثبت شده ايران 1.5 ميليون هکتار است، اضافه کرد: از 22 عنوان سايت ثبت شده هفت تالاب به دليل تغييرات شديد اکولوژيک، متاسفانه همچنان در ليست مونترو Montreux (تالابهاي تخريب شده ) کنوانسيون رامسر قرار دارند.
باقرزاداه کريمي با اشاره به اهميت ليست مونترو تاکيد کرد: کشورهاي دنيا که تالابهاي با ارزشي دارند اما به دليل شرايط خاص اقليمي و مشکلات اکولوژيک تخريب شده اند تصميم گرفتند تالابهاي با ارزش جهاني را در اين ليست قرار دهند تا در صورت احيا مجدد به ليست اصلي کنوانسيون رامسر برگردند.

ورود و خروج از ليست مونترو
اين کارشناس امور تالابها اضافه کرد: يکي از اين هفت عنوان تالاب ايراني که در ليست مونترو قرار داشت سال گذشته از ليست خارج شد که شامل سه تالاب اقماري "آلاگل"، "‌آلماگل" و "آجي گل" در استان گلستان است به طوري که اکنون اين تالابها کارکرد خود را پيدا کرده اند. همچنين تلاش مي کنيم با خارج کردن يک تالاب ديگر تعداد تالابهاي ايران در ليست مونترو را به پنج تالاب کاهش دهيم.

                                   تالاب هامون

وي ابراز اميدوري کرد که در اسفند ماه امسال همزمان با برگزاري چهلمين سالگرد شکل گيري کنوانسيون رامسر در همين شهر يک عنوان تازه به سايتهاي رامسر اضافه کنيم و تالاب کاني برازان را در لسيت اين کنوانسيون بگنجانيم. تالاب کاني برازان در اروميه از مهمترين سايتهاي پرنه نگري ايران است که توسط جوامع محلي به خوبي مديريت مي شود.
وي به فراهم نشدن شرايط براي پيوستن تالاب زريوار در کردستان به ليست سايتهاي کنوانسيون رامسر اشاره کرد و گفت: تالاب چغاخور در چهارمحال و بختياري تمامي شرايط براي پيوستن به ليست را دارد و در طول برگزاري چهلمين سالگرد کنوانسيون اين اقدام انجام مي شود.

                        تالاب پريشان

وي اظهار داشت: تا آخر سال تلاش مي شود يکي ديگر از تالابهاي سه گانه يادگارلو، حسنلو، درگه سنگي را از ليست مونترو خارج کنيم و تعداد سايتهاي خارج شده را به پنج عنوان کاهش دهيم.
تالابهاي سه گانه شورگل، ‌يادگارلو و درگه سنگي در آذربايجان غربي،‌ تالاب شادگان و خورموسي در خوزستان،‌ هامون هيرمند و صابري،‌ هامون پوزک در سيستان و بلوچستان و‌ تالابهاي سه گانه آلاگل، ‌آلماگل و آجي گل در گلستان، ‌تالاب نيريز، بختگان، در فارس و تالاب انزلي، هفت سايتي هستند که از سايت هاي ايراني در فهرست مونترو ثبت شده است.

                       تالاب ماهرو

ايران به عنوان بنيانگذار کنوانسيون رامسر از ميان 158 کشورهاي عضو، کشور نوزدهم به سبب ثبت تعداد سايتها است که در اين فهرست بيشترين تالابهاي ثبت شده به ترتيب متعلق به انگليس، مکزيک و استراليا است. از سوي ديگر اما ايران بعد از يونان بيشترين تالاب در معرض تغيرات شديد اکولوژيک را براي خروج از ليست کنوانسيون دارد.

90 ميليارد تومان اعتبار براي تالابها
با اين حال ايران طبق آنچه رئيس سازمان محيط زيست در گفتگو با خبرنگار مهر عنوان کرده اعتباري معادل 90 ميليارد تومان براي 10 سال به تالابها اختصاص داده شده که 2/7 ميليارد تومان آن در سال جاري هزينه مي شود و اين اعتبار براي لايروبي بخشهايي از تالاب، کاهش حجم توده‌هاي ني براي تنفس و باز زنده‌سازي تالاب و ايجاد فرصتهاي مناسب براي لانه گزيني پرندگان مهاجر (در حال حاضر انبوهي ني‌ها اين امکان را کاهش داده است) در نظر گرفته شده است.

                                   تالاب پريشان

امسال برخي تالابها از ليست مونترو خارج مي شوند
مديرملي طرح حفاظت از تالابهاي ايران به خبرنگار مهر گفت: در دسامبر امسال ايران گزارشي از وضعيت تالابهاي خود ارائه مي دهد تا بتواند تعدادي از تالابها که وضعيت آسيب ديده آنها ترميم شده است از ليست مونترو خارج و به ليست کنوانسيون رامسر برگرداند.
علي نظري دوست اضافه کرد: فرم اين بررسي تهيه و طي يکي دو ماه آينده بررسي هاي نهايي براي مذاکره با دبير خانه کنوانسيون انجام مي شود. همچنين نماينده دفتر کنوانسيون در سوئيس در بازديدي که از تالابهاي ايران داشت با اين فرايند همراهي کرد.

آخرين وضعيت شادگان، اروميه و پريشان
وي به آخرين وضعيت تالابهاي اروميه، پريشان و شادگان که تحت مديريت طرح حفاظت از تالابهاي ايران است اشاره کرد و افزود: شادگان وضعيت خوبي دارد و برنامه مديريت آن تصويب شد. هفته گذشته با سازمان آب خوزستان تشکيل جلسه داديم و تمامي مراحل روند آبدهي تالاب بررسي و مسائل مهندسي آن گوشزد شد.

                                     تالاب شادگان

در تالاب پريشان با اينکه به تازگي بارندگي نسبتا خوبي داشته ايم ولي هيچ تاثيري در آبهاي زيرزميني نداشت چرا که پريشان از کاهش سطح سفره هاي زير زميني آسيب ديده است. ولي آبگير کوچکي که براي حفظ حداقل تنوع زيستي موجود در بستر خشکيده درياچه پريشان وجود دارد توانسته انواع پرندگان، ماهيان و گونه هاي گياهي را حفظ کند که اين کار با کمک جوامع محلي و سازمانهاي غير دولتي در حال مديريت است.
وي اظهار داشت: درياچه اروميه با برنامه ريزي هاي انجام شده در کميته ملي نجات درياچه، به زماني پنج ساله در صورت اجراي دقيق مصوبات نياز دارد که به سمت کنترل وضعيت و بدتر نشدن موقعيت اکولوژيک پيش برود.

کنوانسيون رامسر معاهده بين‌المللي است
کنوانسيون رامسر، معاهده بين‌المللي است که در فوريه سال 1971 برابر با بهمن ماه 1349 در شهر رامسر به امضا رسيد و هدف آن، ترويج استفاده عقلايي از زيستگاه‌هاي تالابي در سطح دنيا بود. اتفاقي که بعد از 40 سال با تخريب گسترده تالابهاي ايران نشاني از مديريت عقلاني بر تالابهاي ايران در آن ديده نمي شود.
کشورهاي عضو اين کنوانسيون، سايت‌هاي تالابي خود را که بنا بر معيارهاي استاندارد تدوين شده و به آن تالاب بين‌المللي اطلاق مي شود، به کنوانسيون معرفي و اين کنوانسيون نيز نام تالاب‌هاي مهم بين‌المللي را همواره در فهرست خود و بر تارنماي رسمي اش منتشر مي کند.

وسعت تالابهاي جهان 570 ميليون هکتار
مرکز نظارت و پايش محيط زيست جهاني وسعت تالاب هاي جهان 570 ميليون هکتار است که تقريبا 6 درصد مساحت کره زمين را تشکيل مي دهند.
طبق تقسيم بندي کنوانسيون رامسر 42 تيپ تالاب در سه دسته اصلي "تالاب هاي ساحلي - دريايي"، "تالاب هاي داخل خشکي" و "تالاب هاي مصنوعي" در جهان وجود دارد و در ايران بيش از 84 تالاب با اهميت بين المللي شناسايي شده است که از بين آنها تا کنون 33 تالاب در قالب 22 عنوان با مساحت يک ميليون و 481 هزار و 147 هکتار در کنوانسيون رامسر ثبت شده اند.
به گفته کارشناسان تغييرات کاربري اراضي تالابي، عدم رعايت حق آبه طبيعي محيط هاي طبيعي از سوي مجريان مختلف طرح هاي آبي، عدم ملاحظات زيست محيطي در پروژه عمراني ورود آلاينده هاي مختلف بيولوژيکي، شيميايي و فيزيکي به محيط هاي تالابي، شکار و صيد غيرمجاز، بي رويه و قاچاق، خشکسالي هاي پي در پي که قطعا بخشي از آن به دلايل تغييرات اقليم در سطح جهاني تاثير مي گذارد و بهره برداري بي رويه از منابع آبي زيرزميني در اطراف تالابها و نجات تالاب هايي مانند اروميه نيازمند عزمي جدي در تمامي بخش هاست.