سرویس ورزش مشرق - از دیروز اخبار تلخی از زلزله مهیب ترکیه و سوریه در رسانه ها منتشر می شود که خاطر هر انسانی را آزرده می کند. به همین بهانه از منظر ورزشی به مرور یکی از زلزله های مهیب کشورمان و دیداری که تماشای آن موجب نجات جان هزاران نفر شد می پردازیم.

یکی از شب های داغ جام جهانی ۱۹۹۰ ایتالیا بود، بازی ها به دور سوم گروهی رسیده بود و حساسیت ها برای فوتبال دوستان آنقدر بالا بود که رنج دیر خوابیدن را به جان بخرند و تا پاسی از شب پای گیرنده منتظر بمانند تا بازی با تاخیر روی آنتن برود. لذت فوتبال دیدن برای فوتبالی‌هایی که به دیدن بازی با تأخیر عادت کرده بودند و برای لذت بردن از فوتبال و ندانستن نتیجه خود را در محاق خبری قرار می‌دادند، تازه معنا پیدا کرده بود.

مردم گیلان و بخشی از استان اردبیل فعلی خوب به یاد دارند که در همان زمان می‌شد با دسترسی به پخش تلوزیون مسکو و باکو (با همین آنتن‌های معمولی) بازی را زودتر از زمان پخش با تاخیر و به صورت زنده دید اما بسیاری از آنها لذت بیدار نشستن و دیدن فوتبال در کنار هم را ولو با تاخیر ترجیح می دادند...

ساعت از ۱۲ شب گذشته و نیم ساعتی می شد که پنجشنبه ۳۱ خرداد ۱۳۶۹ شروع شده بود، در آن شب کذایی برزیل و اسکاتلند در ورزشگاه دل آلپی تورین بازی داشتند. برزیل، دو بازی قبلی اش را از سوئد و کاستاریکا برده بود و در صدر گروه c قرار داشت.

خیلی ها در رودبار و منجیل، سوت آغاز بازی توسط کهل اتریشی را شنیدند اما مردمی که پای تلویزیون‌های سیاه و سفید بلر قدیمی نشسته بودند تک گل بازی را که مولر مهاجم تعویضی برزیل در دقیقه ۸۰ زد، را ندیدند؛ زلزله ۷.۴ ریشتری اواسط بازی آمد؛ مطمئنا اگر بازی، زنده پخش نمی شد تلفات زلزله بیشتر از این‌ها بود...

زلزله مصیبت‌بار ۳۱ خرداد ۶۹، بر اساس آمارهای غیر رسمی تا ۳۷ هزار کشته و ۴۰۰ هزار بی‌خانمان (در طارم، رودبار، منجیل و ...) بر جای گذاشت و با تخریب ۱۰۰ هزار واحد ساختمانی، یکی از بزرگ‌ترین خسارات را به مناطق شهری ایران در قرن بیستم وارد کرد و شهرها و روستاهای فراوانی را به شدت تخریب کرد.

این منطقه از توان لرزه خیزی بالایی برخوردار است و مطابق نقشه خطر زمین لرزه ایران (مانوئل بربریان ۱۹۷۷) در معرض تخریب متوسط VII تا زیاد (VIII,IX,X) قرار دارد و در هزار سال اخیر ۱۶ زلزله با بزرگی بیش از ۶ ریشتر در این منطقه به وقوع پیوسته است.

چند ساعت پس از وقوع زمین لرزه اصلی، چندین پس لرزه در مواردی با بزرگی بیش از ۵ اتفاق افتاد؛ به‌طوری که تا ۹ روز پس از وقوع زلزله، ۱۷ پس لرزه بیش از ۴ و ۳۵ مورد تا ۴ ماه پس از آن با بزرگی بیش از ۴ ثبت و گزارش شده است.

«۳۱ / ۳ / ۱۳۶۹ - بر اثر زلزله.» روی حدود ۸۰ درصد سنگ قبرهای آرامستان منجیل این عبارت حک شده است. در هر ردیف،هم معمولا نام یک فامیل تکرار می شود و معلوم است که همه خفتگان در یک ردیف، اعضای یک خانواده اند. قبرستان، به شهر چسبیده برای همین هر کس که دلش بگیرد، می تواند سریع به اینجا بیاید. قبرستان، تپه ایست که از همه جای شهر، قابل رویت است. کنار سنگ قبری نوشته شده : «نفرین به زلزله ۶۹»

در پایان فیلمی در این خصوص مشاهده کنید: