به گزارش مشرق، محسن مهدیان فعال رسانه ای در کانال تلگرامی خود نوشت:

حتما شما هم تعجب کردید؛ اینکه چطور برخی هر دروغ شاخداری را باور می کنند. داعش برای اثبات کشتار شاهچراغ هرچه در توان داشت بکار بست اما باز هم گفتند "کار خودشونه."چرا؟

پروژه کشته سازی هم همین اندازه عجیب است؛ پدر و مادر متوفیان ادعای کذاب ها را تکذیب می کنند اما باز هم عده ای باور نمی کنند. چرا؟

اول ببینیم دروغ چطور وارد ذهن ما می شود.

هر پیامی که به ما میرسد طی یک فرآیند چند مرحله ای در ذهن تثبیت می شود.  مرحله اول تصویر دروغ در ذهن است. این مرحله کاملا خودبه خودی صورت می گیرد. هرچه وارد ذهن می شود یکجا ثبت و ضبط می شود. مرحله دوم تصدیق دروغ است. ذهن بررسی می کند که این دروغ راست است یا خیر. مرحله سوم برانگیختگی است؛ دروغ منشا هیجان و احساسات میشود و مرحله چهارم ایجاد کنش است.

حالا چطور دروغ باور و تکذیبیه رد می شود؟

دو متغیر در تثبیت ذهنی دروغ موثر است. متغیر اول زمینه است. خبری که دارای هماهنگی شناختی با مخاطب است به سرعت پذیرفته می شود. به همین دلیل است که پیش از انتشار خبر دروغ، رسانه های آشوب، ذهن مخاطب را با اخبار منفی مشابه، بمباران می کنند تا پذیرش دروغ نرمالیزه شود.  

متغیر دوم تکرار دروغ است؛ آنهم توسط کسانی که نادانسته آنرا توزیع می کنند. سهم این گروه چیست؟ سهم این گروه تصدیق خبر پس از فرآیند تصور است.

این فرآیند را توهم جمعی می گویند. حالا چرا توهم جمعی در تصدیق دروغ موثر است؟ چون ذهن در شرایطی که حجم اخبار بالاست توان و انگیزه ارزیابی سریع اخبار را ندارد و در نتیجه به نظر دیگران رجوع می کند.

اما ماجرا به اینجا هم ختم نمی شود. دروغی که با زمینه قبلی و توهم جمعی تصدیق شد، احساس برانگیز است و این برانگیختگی منجر به کنش می شود؛ مثلا متنی می نویسد یا کامنتی می گذارد و یا در خیابان فریادی می کشد.

همین باعث می شود دروغ از داده ذهنی فراتر رفته و تبدیل به هویت فرد شود. اینجاست که تکذیبیه ها تنها تکذیب خبر نیست و تکذیب هویت افراد می شود و طبیعی است که نسبت به پذیرش آن مقاومت جدی صورت می گیرد.

اما چه باید کرد؟

 اولا باید ابرروایت رسانه کذاب شکل بگیرد. یعنی اعتبارزدایی از رسانه های دروغگو تا ذهن اخبار این رسانه ها را با عینک و ابرروایت بی اعتباری تحلیل کند و خودکار پس بزند.

دوم تکرار تکذیبیه ها به زبان های مختلف توسط شهروندرسانه ها.

خلاصه برای اینکه حقیقت پشت ابر نماند همه باید نور شوند.