به گزارش مشرق، علی‌ صالح‌آبادی رئیس‌کل بانک مرکزی در برنامه تلویزیونی ثریا فاش ساخت که دولت دوازدهم در سال ۱۳۹۹ به علت کمبود درآمدهای ارزی، اقدام به چاپ پول گسترده برای تامین ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات کالاهای اساسی کرده است.

صالح‌آبادی اعلام کرد که دولت قبل در سال گذشته ۴ میلیارد دلار درآمد نفتی به دست آورد اما ۱۰ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی نیاز داشت. به همین دلیل ۶ میلیارد دلار ارز را از سامانه نیما به قیمت نزدیک به نرخ آزاد خریداری کرد و به قیمت ۴۲۰۰ تومان به واردکنندگان فروخت.

رئیس‌کل بانک مرکزی افزود: به اندازه ۶ میلیارد دلار مابه‌التفاوت نرخ ارز ۴۲۰۰ تومانی و ارز نیما، دولت در سال گذشته پول چاپ کرد و پایه پولی را بالا برد که سبب افزایش نقدینگی و متعاقبا تورم شد.

سخنان رئیس‌کل بانک مرکزی، یکی از استدلال‌های همیشگی حامیان ارز ۴۲۰۰ تومانی را که آن را فاقد اثر تورمی می‌دانند، کاملا رد کرد.

به‌عبارت دقیق‌تر، طی سالیان اخیر و اصرار و پافشاری دولت قبل بر اجرای سیاست تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی منجر به تشدید کسری بودجه و افزایش پایه پولی شده، اتفاقی که نهایتاً منجر به افزایش تورم خواهد شد. درواقع در حالی که هدف از تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی، جلوگیری از گرانی کالاهای اساسی بوده، افزایش پایه پولی از طریق چاپ پول برای خرید ارز از سامانه نیما و تامین ارز ۴۲۰۰، خودش تورم شدیدتری را به جامعه تحمیل کرده است.

بنابراین ممکن است حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی موجب افزایش بهای برخی کالاها شود اما با کاهش رشد پایه پولی و تاثیر کاهنده آن بر تورم، بخش عمده آثار تورمی  این سیاست به بازه زمانی یک‌ساله از بین خواهد رفت.

لازم به ذکر است عبدالناصر همتی رئیس‌کل بانک مرکزی دولت دوازدهم چاپ پول برای تامین ارز ۴۲۰۰ تومانی را رد کرده بود که اکنون با سخنان صالح‌آبادی، نادرست بودن ادعای همتی نیز فاش شد.

برآوردها نشان می‌دهد حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان از ۱۰۶ هزار میلیارد تومان رشد پایه پولی سال گذشته صرفا ناشی از خرید ارز در سامانه نیما برای تامین ارز ۴۲۰۰ تومانی بوده است که با ضریب فزاینده حدود ۷، موجب ایجاد ۷۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی جدید شده است.

در حالی که حجم نقدینگی در پایان سال گذشته به حدود ۳۴۷۰ هزار میلیارد تومان رسید، ۲۰ درصد آن فقط سهم چاپ پول بابت تامین ارز ۴۲۰۰ تومانی در سال ۱۳۹۹ بوده است، یعنی حدود یک پنجم تورم فعلی محصول ارز ۴۲۰۰ تومانی است.