به گزارش مشرق به نقل از مهر، پادشاهي کيقباد برابر دوره اي است که در ايران پادشاهيهاي کوچک (ملوک الطوايفي) پديد آمده بود. ايرانيان در آن زمان دريافتند که زير يک درفش و يک حکومت مرکزي بودن بسيار بهتر است و در برابر دشمنان ياراي مقاومت بيشتري دارند به همين دليل از ميان خود يک شاه انتخاب کردند که بر بقيه حکومت مي کرد و شاهنشاه خوانده مي شد.
در آن زمان کيقباد نماد شاهي بود که تمام ايران به فرمانش بودند. يکي از اين فرمانها پرداخت بيمه به آسيب ديدگان بوده است. در زمان پادشاهي کيقباد اگر کسي دچار آسيب مي شد يا خانه اش آتش مي گرفت يا کشتزارش با خشکسالي بي ثمر مي ماند بايد به او تاوان يا بيمه داده مي شد.
دريغمندان همان آسيب ديدگان بودند
فريدون جنيدي نويسنده کتاب "حقوق جهان در ايران باستان" به خبرنگار مهر گفت: در بررسي اشعار شاهنامه و کتاب اوستا به اين مسئله پي بردم که از دوره کيقباد به کساني که دچار خسارت يا آسيب مي شدند تاوان تعلق مي گرفت.
جنيدي بيان کرد: در کتاب اوستا به کساني که تاوان دريافت مي کردند "دريغو بيو" نام داده اند که ترجمه آن به زبان فارسي "دريغمندان" است.
وي ادامه داد: گزارندگان اوستا به خوبي دريافت نکرده اند که معناي دريغمندان چيست بنابراين در همه جا از اين واژه استفاده کرده اند درحالي که برگردان اين کلمه در زبان فارسي درويشي به دريوزگي و گدايي نيز تعبير مي شود و مهمتر آنکه گدايي کردن در ايران باستان يکي از ننگها و گناهان به حساب مي آيد.
جنيدي بيان کرد: طبق نوشته هاي کهن از جمله اوستا و شاهنامه فردوسي، تاريخ بيمه به دوراني دورتر از هخامنشيان يعني حدود 4800 تا 5000 سال پيش مربوط مي شود. با اين حال هنوز در مورد بسياري از مناطق ايران مانند خوراسان، اسپهان و ... مطالعه و کاوش نشده است تا بتوان گفت اسنادي وجود دارد که نشان دهنده قدمت بيشتر پرداخت تاوان باشد.
نويسنده کتاب "حقوق جهان در ايران باستان" بيان کرد: غربي ها هميشه فکر مي کردند که بيمه يا تاوان در ايران باستان از زمان هخامنشيان بوجود آمده است اما اين گمان اشتباه است، چون آنها نوشته هاي ايراني مانند اوستا و کتابهاي پهلوي و شاهنامه را نخوانده اند و تنها به گل نوشته هاي هخامنشي اکتفا کرده و تصور کرده اند که تمامي کارگران و مهندساني که به ساختن کاخ ها و ... مشغول بودند بيمه مي شدند.
بيمه همگاني، سوانح و عمر در ايران باستان
وي با بيان اينکه کيقباد طبق اشعار شاهنامه فرمانهاي مختلفي را براي پرداخت تاوان به مردم آسيب ديده اعلام کرده است گفت: طبق اين فرمان مي توان به آن کس که کار مي کند و از کار کردش توشه بدست نمي آورد از محل درآمد پادشاه کشور روزي داد. اين فرمان براي همگان صادر شده و مي توان گفت امروزه به اين فرمان کيقباد بيمه همگاني مي گويند.
پژوهشگر فرهنگ و زبانهاي باستاني تصريح کرد: درايران باستان براي همه افرادي که دچار پيشامدهاي نابه هنگام يا ناهنجار مي شدند نيز تاوان (بيمه سوانح) پرداخت مي شد.
جنيدي مي گويد: ميزان پرداخت بيمه به اندازه ميزان خسارت وارد شده به آن شخص در نظر گرفته مي شد.
وي افزود: طبق اشعار شاهنامه تاوان نه تنها به کساني که دچار سوانح و بلايايي طبيعي دچار شده بودند بلکه به کساني که خانه يا اموال آنها هم به سرقت رفته بود تعلق مي گرفت.
به گفته اين پژوهشگر، از زمان کيقباد براي آنان که در جنگ آسيب و سختي مي ديدند بيمه حوادث يا تاوان در نظر گرفته مي شد. همچنين بيمه عمر هم از انواع تاوانهايي بود که به بازماندگان فرد فوت شده تعلق مي گرفت. حتي اين پاسداري تنها از مردمان نبوده است بلکه جانوران پير نيز تا پايان عمر از پرورش کارفرمايان خود برخوردار بوده اند.
جنيدي، پژوهشگر فرهنگ و زبان‌هاي باستاني در کتاب خود با عنوان "حقوق جهان در ايران باستان" مستنداتي درباره فرمان کيقباد در مورد پرداخت تاوان ارائه کرده است.