به گزارش مشرق به نقل از مهر، همایش یک روزه که با حضور هادی وحید عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی، سید بشیر حسینی عضو هیات علمی دانشکده صداوسیما، منوچهر محمدی تهیه‌کننده، محمدمهدی عسگرپور کارگردان و عضو هیئت مدیره خانه سینما، مسعود اطیابی تهیه‌کننده و کارگردان، خندان وکیل دادگستری و محسنی‌زاده مدیرکل حقوقی وزارت ارشاد در دانشکده حقوق دانشگاه تهران برگزار شد؛ دکتر وحید خیراله پروین عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی درباره مبحث سینما و ابزار بیان حقوق سخن گفت و در ادامه دکتر سید بشیر حسینی عضو هیئت علمی دانشکده صداوسیما درباره چالش‌های نقض حقوق مخاطب در سینما با نگاهی به حقوق ایران، انگلستان و آمریکا سخن گفت.

پس از پایان این بخش از برنامه جواد طوسی با اشاره به ساز و کار نظارت دولت بر فعالیت‌های اصناف سینمایی گفت: ساز و کار نظارت دولتی در مفهوم مقایسه‌ای در گذشته و زمان حال تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند به این معنا که آثاری که در دهه 40 و 50 دچار ممیزی می‌شد با حذف و اضافه‌هایی و یا با تغییر اسامی فیلم‌ها بار دیگر روی پرده می‌آمد. مانند فیلم "جنوب شهر" فرخ غفاری که بعد از 5 سال به نمایش درآمد. نمونه شاخص دیگر که به دنبال شکل‌گیری موج نو در سینما ایجاد شد فیلم "گوزن‌ها" بود که با تغییر در پایان بندی فیلم به نمایش درآمد.

خانه سینما باید هرچه زودتر به مسیر طبیعی خود بازگردد

جواد طوسی در همایش حقوق و سینما که عصر روز گذشته در دانشکده حقوق دانشگاه تهران برگزار شد گفت: نهاد صنفی خانه سینما به هیچ عنوان یک مجموعه لجوج نیست که با صف آرایی غیرقابل انعطاف بر سر مواضع خود ایستاده باشد از همین‌رو امیدواریم با تعامل هرچه بهتر با وزارت ارشاد مشکل پیش آمده هرچه سریعتر برطرف شود.

این منتقد سینما با اشاره به مشکلات صنوف سینمایی گفت: بخش قابل توجهی از صنوف سینمایی به دلیل کم توانایی مالی نمی‌توانند مشکلات خود را برطرف کنند و خانه سینما باید هرچه زودتر به مسیر طبیعی خود بازگردد. آن هم در که یک مجموعه صنفی که بدون لجاجت و بدون صف‌‌آرایی غیرقابل انعطاف پذیر فعالیت می‌کردند. من امیدوارم در شرایطی که این بحران ایجاد شده‌است در طیف‌های مختلف مبنی‌بر هوشمندی و بدون اینکه ضایعات بیش از این داشته باشد خانه سینما در جهت رشد سینما و فضای فرهنگی فعالیت خود را از سر بگیرد.

در مسائل صنفی هنوز رفتار مدنی را یاد نگرفته‌ایم

در ادامه این جلسه منوچهر محمدی تهیه‌کننده با بررسی تشکل‌های صنفی سینمایی به فصل رابط بین دولت با سینما اشاره کرد و گفت: فصل رابط بین دولت با سینما به دو آیین‌نامه هیات وزیران برمی‌گردد که یکی از آنها در سال 1335 تصویب شد و دیگری هم قانون کپی‌رایت است. به این معنا که نباید مسائل این حوزه را از یک سو به مسائل خشک حقوقب تبدیل کرد و در عین حال هم نمی‌توان رها کرد. شاید این نقطه طلایی نهادهای صنفی هستند که می‌توانند بدون اینکه به مباحث حقوقی برسند کمک به حاکمیت می‌کند برای دستیابی به خواسته‌هایی که برای جامعه در نظر دارند.

وی در ادامه افزود: اما متاسفانه پدیده‌ای که در جریان است عدم توجه به این نکته مهم است که مدیران دولتی خیلی از نهادهای صنفی خوششان نمی‌آید به معنا که حضورشان را نمی‌خواهند و یا تنها در حد و اندازه‌ای که زینت بخش مجالس باشد به کار می‌آیند و به محض اینکه می‌خواهند مطالبات خود را مطرح کنند به حرکات سیاسی متهم می‌شوند و این اتهام عین بی‌انصافی است.

تهیه‌کننده فیلم "بوسیدن روی ماه"  در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به حجم مشکلات خانه سینما گفت: حجم مشکلات خانه سینما به مسائل رفاهی و معیشتی اعضا برمی‌گشت و به هیچ عنوان وارد بحث ممیزی نمی‌شد مگر با پا درمیانی و کدخدا منشی. نکته دیگر اینکه در بحث مسائل صنفی هنوز رفتار مدنی را یاد نگرفته‌ایم به محض اینکه صنف تشکیل می‌شود خود را جای دولت می‌گذارند و دچار تعارض می‌شوند.

این تهیه کننده در ادامه افزود: سینمای ایران کار خود را به شکل حرفه‌ای از سال 62 آغاز کرد و به همت مدیرانی که می‌رفت سینما ایران تنها به صنایع دستی صرف تبدیل شود با برنامه‌ریزی درست رونق اقتصادی نزدیک به شرایط صنعتی برای آن فراهم کردند اما رشد عرضه و تقاضا یکسان نبود و ورودی به سینما سال به سال زیاد و به تبع امکانات نمایش کمتر می‌شد و از سوی دیگر نگاه بسته‌ای که به تولیدات فرهنگی می‌شد باعث شد که شبیه به پیله کرم ابریشم شدیم و از خودمان تغزیه کردیم و عاقبت دچار تنازع بقاء شدیم؛ در نتیجه محدود به بازار داخلی شدیم و به هیچ عنوان نمی‌توانیم به بازار بین‌المللی توجه داشته باشیم.

منوچهر محمدی در پایان افزود: سینما هنر دوران مدرنیته است و طبیعتا موضوعاتی که مورد بررسی قرار می‌دهد مربوط به همین عصر است بنابراین زمانی که با سینمای مدرن مواجه هستیم الزامات خاص خودش را می‌طلبد که آن الزامات از طریق نهادهای صنفی برطرف می‌شود که برای رسیدن به این منظور نیاز به فضای گفتگو داریم.

عسگرپور: وضعیت به وجود آمده به دلیل مسائل حقوقی نیست

در ادامه این نشست میزگردی درباره ابعاد حقوقی انحلال خانه سینما با حضور محمدمهدی عسگرپور مدیرعامل خانه سینما، جلال خندان وکیل خانه سینما، مسعود اطیابی سینماگر و عضو هیات ساماندهی صنوف سینمایی و به جای محسن‌زاده (مدیر کل حقوقی وزارت ارشاد) نمایندگان او، آقای ضاربیان و خانم حیدری حضور داشتند.

در این میزگرد، محمدمهدی عسگرپور با طرح این سوال که چگونه پس از مدت‌ها دوستان در وزارت ارشاد متوجه غیرقانونی بودن تشکیلات خانه سینما شده‌اند، گفت: معتقدم وضعیت به وجود آمده برای خانه سینما به هیچ وجه به دلیل مسائل حقوقی آن نیست. این وضعیت از زمانی آغاز شد که مباحث مربوط به امنیت شغلی و بررسی عملکرد معاون سینمایی را در خانه مطرح کردیم و درست پس از آن بود که دوستان ایشان مباحث حقوقی که امروز مطرح می شود را بیان کردند.

این کارگردان سینما در ادامه افزود: در بحث التزام به قانون اساسی در اساسنامه خانه سینما نکاتی وجود داشت که باید آن را نیز توضیح دهم. در اساسنامه ابتدایی خانه سینما، افراد به عضویت این نهاد درمی‌آمدند اما در هنگام اصلاح اساسنامه این صنف‌ها بودند که به عضویت خانه سینما درآمدند. بنابراین طبیعی است که التزام به قانون اساسی برای یک صنف، غیرطبیعی است. اما در عین حال باید یادآور شوم که التزام به قانون اساسی در اساسنامه تک تک اصناف آمده است.

اطیابی: خانه سینما غفلت‌هایی را در عملکرد خود موجب شده‌است

در ادامه‌ این میزگرد مسعود اطیابی با بیان اینکه من خود عضوی از خانه سینما هستم گفت: علاقمند به بقا و تشکیل قدرتمند و دوباره خانه سینما هستم؛ چرا که می‌دانم آن مکان منشا خدمات بسیاری برای سینمای ایران بوده است اما معتقدم خانه سینما غفلت‌هایی را در نوع عملکرد خود هم موجب شده است که بارها به آن اشاره شده است.

این تهیه‌کننده و کارگردان سینما با بیان این مطلب که تغییرات در اساسنامه خانه سینما در سال‌های گذشته غیرقانونی بوده است، گفت: در سال‌های گذشته تغییرات بسیار زیادی در اساسنامه خانه سینما انجام شده و معتقدم این کار کاملا غیرقانونی انجام شده است.

اطیابی عضو کمیته ساماندهی صنوف سینمایی در پایان صحبت‌های خود با اشاره به ضرورت وجود نهاد صنفی در عرصه سینما گفت: نظر من، ما به اصناف نیاز زیادی داریم و آرزوی من استقرار اصناف در چارچوب خانه سینما است. اما چارچوبی که در آینده برای آن حرفی در میان نباشد.

حیدری: به پیش‌زمینه اختلافات کار نداریم؛ مباحثمان حقوقی است

در ادامه این نشست حیدری؛ معاون مدیرکل حقوقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن اشاره به مواد قانونی که وزارت ارشاد طی آن خانه سینما را منحل اعلام کرده است، گفت: ما به پیش‌زمینه‌های اختلافات میان ارشاد و خانه سینما کار نداریم، بلکه مباحثمان تنها مباحث حقوقی است. ما معتقدیم که خانه سینما در ابتدا بدون تصویب اساسنامه در شورای فرهنگ عمومی و بدون اخذ مجوزهای لازم به ثبت رسیده است. بنابراین می‌توان طبق قانون انحلال موسسات فرهنگی فاقد مجوز، آن را منحل کرد.

در ادامه این نشست جلال خندان وکیل خانه سینما نامه‌‌ای از فخرالدین انوار معاون سینمایی وقت در هنگام تشکیل خانه سینما را  به عنوان مجوز ثبت خانه سینما در اداره ثبت شرکت‌ها نشان داد؛ اما حیدری معاون مدیرکل حقوقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این نامه را نپذیرفت و گفت: آنچه وکیل خانه سینما نشان می‌دهد تنها یک نامه اداری است و دلیلی بر مجوز داشتن تشکیل این خانه سینما نیست.

وی در ادامه افزود: مرجع صدور مجوز، هیات نظارت در وزارت ارشاد است و اگر آقای انوار هم این کار را انجام داده است، تخلف صورت گرفته و دلیلی بر مجوز نیست. برای ثبت موسسات فرهنگی و هنری در اداره ثبت شرکت‌ها مجوز وزارت ارشاد نیاز است که مجوز خانه سینما از سوی وزارت ارشاد صادر نشده است.

پس از پایان این بخش از صحبت‌های معاون مدیرکل حقوقی وزارت ارشاد خندان به انتشار آگهی روزنامه رسمی تاسیس خانه سینما و مصوبات هیات وزیران درباره خانه سینما اشاره کرد اما حیدری نپذیرفت و گفت که روزنامه رسمی روزانه هزاران آگهی را منتشر می‌کند و نمی‌تواند مرجعی برای اثبات ثبت قانونی یک مکان باشد.

ضاربیان: تغییرات متعدد اساسنامه خانه سینما غیرقانونی بوده‌است

 ضاربیان یکی دیگر از نمایندگان مدیرکل حقوقی وزارت ارشاد - هم با بیان اینکه تغییرات متعدد اساسنامه خانه سینما غیرقانونی بوده است، گفت: ما در ابتدا تغییرات اساسنامه خانه سینما را به شعبه 37 دادگاه مجتمع صدر به جهت غیرقانونی بودن آن ارسال کردیم و خواستار بازگرداندن اساسنامه به اساسنامه‌ سال 67 شدیم. در همین مقطع به جهت دفاع محکم در دادگاه، از ثبت شرکت‌ها استعلام کردیم و خواهان بررسی اسناد و مدارک ثبت خانه سینما شدیم که در انتها متوجه شدیم ثبت خانه سینما بر اساس اساسنامه که در سال 66 توسط شورای فرهنگ عمومی به تصویب رسیده، انجام نشده‌است. پس از آن شکایت‌مان را از دادگاه پس گرفته و طبق قانون ابطال موسسات فرهنگی و هنری بدون ثبت عمل کردیم.

پس از سخنان ضاربیان، خندان وکیل خانه سینما نامه‌ فخرالدین انوار را نشان داد که طی آن تایید مجوز ثبت خانه سینما در اداره ثبت شرکت‌ها صادر شده بود. این وکیل دادگستری در توضیح این نامه گفت: این نامه به شماره 86/ 20/15 و در تاریخ 10 /5 /72 به اداره کل ثبت شرکت‌ها ارسال شده و اعلام کرده‌اند که بر اساس تصویب اساسنامه خانه سینما در شورای فرهنگ عمومی و به استناد ماده 17 و 22 قانون اهداف و وظایف وزارت ارشاد، خانه سینما قابل ثبت است که در ضمیمه، تصویر اساسنامه خانه سینما نیز الصاق شده بود و اداره ثبت شرکت‌ها نیز بر همین اساس خانه سینما را ثبت و آگهی ثبت خانه سینما نیز در روزنامه رسمی کشور منتشر می‌کند.

لازم به ذکر است برخی از اعضای خانه سینما چون ابراهیم مختاری، محمدرضا مویینی، فرهاد توحیدی، کامران ملکی، محمد سریر، جعفر صانعی مقدم، امیر اثباتی و... نیز در این نشست حضور داشتند.