همانطور که مشخص است کارآفرینی، آن هم از نوع استارتاپ‌گونه آن، یکی از موتورهای رشد و شاخص‌های اصلی کشورهای توسعه‌یافته در دنیاست. این موضوع بر کسی پوشیده نیست که اهمیت و لازمه ایجاد توسعه پایدار اقتصادی در هر کشوری بستگی به میزان تولید و خدمات کارآفرینانه آن کشور دارد. همه ما می‌دانیم که کارآفرینی سبب اشتغال، دگرگونی شرایط کسب وکار، گذار از رکود اقتصادی، هدفمند شدن سرمایه‌گذاری و درنهایت سبب رفع مشکلات واقعی از جامعه و ایجاد محصولات و خدمات فناورانه و نوآورانه می‌گردد.
شتابدهنده استارتاپ که همان مراکز ارائه خدمات شتابدهی به کسب و کارهای نوپا یا استارتاپی هستند، فعالیت خود را از اوایل سال 1393 با راه‌اندازی پارک علم و فناوری پردیس در کشور آغاز کردند. این اتفاق راه‌گشای ایجاد تغییرات بسیار بزرگی در بخش کارآفرینی کشور بوده که همین موضوع سبب ظهور اکوسیستم استارتاپی در کشور شده است. همانطور که در تمام دنیا اکوسیستم‌ها اجزای مشخصی دارند، در ایران نیز شتابدهنده‌ها نمی‌توانستند به تنهایی وارد عرصه کسب‌وکار شوند؛ در همین‌جا بود که کم‌کم ارکان دیگر اکوسیستم استارتاپی جایگاه خود را در کشور پیدا کردند. از جمله آن‌ها می‌توان به شروع فعالیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر، فعال شدن مراکز شتابدهی در دانشگاه ها، ظهور پارک‌های علم‌وفناوری، نقش‌آفرینی شرکت‌های بزرگ و ایجاد صندوق نوآوری و شکوفایی اشاره کرد. حال بیایم در خصوص چرایی و دلیل به‌وجود آمدن مراکز شتابدهی کمی بیشتر صحبت کنیم.
چرا شتابدهنده استارتاپ به وجود آمد و فعالیت اصلی آن چیست؟
حال وقت آن رسیده که به این سوال پاسخ دهیم که خدمات شتابدهنده استارتاپ شامل چه بخش هایی می‌شود. مراکز شتابدهی در همه جای دنیا به دنبال ایجاد تغییر تفکر از کارمندی به سمت کارآفرینی - آن هم از نوع استارتاپی- هستند. برای همین سعی برآن دارند تا با گردهم آوردن بسترهای لازم، خدمات شتابدهی را به علاقمندان این عرصه ارائه کنند؛ که به واسطه‌ی آن افراد می‌توانند گام های اولیه را برای حضور در زیست‌بوم کارآفرینی طی کنند. در اینجا به فرآیند شتابدهی که یک مرکز شتابدهی استارتاپ ارائه می‌دهد، اشاره می‌کنیم:
· خدمات آموزشی در شتابدهنده استارتاپ
یکی از لازمه‌های ورود به هر عرصه‌ی جدیدی، آشنایی با فضای آن حوزه است. موضوع آموزش در فرآیند شتابدهی امری حیاتی است، مراکز شتابدهی با ارائه خدمات آموزشی در طی دوره‌ی شتابدهی مشخص، خدمات لازم را به مشتریان خود -که همان علاقمندان به این حوزه و یا تیم‌های استارتاپی هستند- ارائه می‌کنند. در اکوسیستم استارتاپی اغلب آموزش‌ها در قالب برگزاری رویداد انجام می‌شوند؛ بعلاوه، استارتاپ‌ها می‌توانند به صورت رودررو با افراد متخصص این حوزه مشکلات و مسائل کسب‌وکار خود را مطرح کنند که به این کار اصطلاحآ منتورینگ گفته می‌شود. منتور در اینجا حکم مرشد را دارد؛ فردی که دارای تجربه واقعی بوده که در حوزه‌ی کسب و کار خود، صاحب‌نظر است. اغلب منتورها به صورت خودجوش و بدون دریافت هزینه به استارتاپ ها کمک کرده تا آن‌ها بتوانند ایده‌های استارتاپی خود را رشد دهند.
· خدمات سرمایه‌گذاری در شتابدهنده استارتاپ
یکی از ارکان هر اکوسیستم استارتاپی، سرمایه‌گذاران آن هستند. سرمایه‌گذاران استارتاپی اغلب از نوع خطرپذیرند. سرمایه‌گذاران حوزه‌ی استارتاپی با رویکرد بلندمدت و با آگاهی بر این موضوع که قرار بر این نیست تا بتوانند در زمان کوتاه، بازگشت سرمایه داشته باشند بر روی استارتاپ‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند. مرکز شتابدهی در کنار سایر خدمات شتابدهی خود مبلغ اندکی سرمایه اولیه در اختیار تیم های استارتاپی قرار می‌دهد تا تیم‌ها بتوانند هزینه‌های اولیه خود که شامل هزینه‌های جاری روزمره، هزینه اجاره سرور، هزینه‌های راه‌اندازی اولیه سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و ... برای ایجاد کمینه محصول پذیرفتنی یا همانMVP را پوشش دهند. مراکز شتابدهی این سرمایه را در ازای دریافت بخش کوچکی از سهام شرکت آتی استارتاپ‌ها به آن‌ها پرداخت می‌کنند. در این مرحله سرمایه‌گذار اولیه همان مراکز شتابدهی هستند. در ادامه و در مراحل آتی نیز سرمایه‌گذاران نیک‌اندیش یا همان سرمایه‌گذاران فرشته، صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطر پذیر و ... به عنوان سرمایه‌گذار، نقش‌آفرینی خواهند کرد.
· ارائه فضای کاری در دوره شتابدهی
یکی دیگر از امکاناتی که مراکز شتابدهی به استارتاپ‌ها ارائه می‌کنند فضای کار است. مشخص است که هر تیم کاری برای انجام فعالیت خود نیازمند فضای همکاری است تا بتواند در کنار هم‌تیمی‌های خود فعالیت کرده و از تجهیزات و زیرساخت‌های لازم بهره ببرد.
· سایر خدمات شتابدهی
شتابدهنده‌ها خدمات دیگری همچون امکان دسترسی به اینترنت، تجهیزات اداری اولیه مثل میز و صندلی را نیز در اختیار استارتاپ ها قرار می‌دهند؛ این امر به آن‌ها کمک می‌کند تا بتوانند با دغدغه‌ی کمتری به مسیر خود ادامه دهند.
نسل جدید مراکز شتابدهی
درحال حاضر در دنیا با توجه به تغییر برخی پارادایم‌ها و همچنین اهمیت کاهش استفاده از انرژی، بسیاری از خدمات به صورت غیرحضوری و آنلاین ارائه می‌شود. طی سال گذشته، با وجود همه‌گیری ویروس کرونا اهمیت این موضوع بیش از پیش مشخص شد. همانطور که شاهد آن هستیم، علاوه بر خرید کالا و خدماتی مثل تاکسی که قبلا نیز به صورت آنلاین ارائه می‌شد، امروزه این اتفاق شامل سایر خدمات از جمله خدمات پزشکی و ... نیز می‌شود؛ این در حالی است که اغلب افراد علاقه دارند حتی‌الامکان خدمات خود را به صورت آنلاین دریافت کنند. این رخدادها اهمیت انجام امور کاری و تیمی به صورت ازراه دور یا ریموت را دوچندان کرد. همین مسئله سبب شکل‌گیری نسل جدید مراکز شتابدهی در دنیا و همچنین در ایران شد. در اسفند سال 1399 برای اولین بار در ایران شتابدهنده مجازی با نام وینوهاب فعالیت خود را آغاز نمود. مرکز شتابدهی وینوهاب که از آن به عنوان "نسل دوم شتابدهنده‌های فارسی‌زبان" نیز یاد می‌شود. این شتابدهنده کلیه خدمات خود را به صورت کاملا مجازی و آنلاین ارائه می‌دهد؛ یعنی این مرکز شتابدهی تمامی مراحلی را که یک تیم استارتاپی برای رشد نیاز دارد - شامل آموزش، منتورینگ، ارائه سرمایه اولیه، معرفی به سرمایه‌گذار ثانویه و ... - را به صورت کاملا آنلاین و مجازی ارائه می‌کند. برای اینکه افراد علاقمند به شروع کسب‌وکارهای استارتاپی وارد دوره شتابدهی شوند، می‌بایست در ابتدا وارد وب‌سایت وینوهاب شده و از آن طریق بعد از ثبت‌نام اولیه و ثبت اطلاعات فردی، ایده یا تیم استارتاپی خود را ثبت کنند؛ در ادامه وارد مرحله اول یعنی مرحله پیش‌شتابدهی می‌شوند. افراد علاقمند یا تیم‌ها پس از ورود به دوره، می‌بایست دوره آموزش مجازی 9 هفته‌ای که شامل حدود یک‌صد ویدیو آموزشی از بهترین اساتید و منتورهای اکوسیستم استارتاپی به همراه لینک‌های مفید، معرفی کتاب‌ها و پادکست‌ها و همچنین فیلم‌های مرتبط است را با همراهی یک راهبر پشت سر بگذارند. این در حالی است که افراد می‌توانند با اضافه کردن هم‌تیمی در این پلتفرم، تیم خود را تشکیل دهند. یکی دیگر از امکانات موجود در نسل جدید مراکز شتابدهی، استفاده از خدمات منتورینگ است؛ به‌صورتی‌که تیم‌ها می‌توانند از لیست منتورهای موجود در پلتفرم - که اغلب از منتورهای کارآزموده و با سابقه هستند - منتور مدنظر خود را انتخاب کرده و بدین ترتیب از خدمات مربوطه استفاده کنند. پس از طی کردن موفقیت‌آمیز دوره پیش‌شتابدهی، تیم‌های استارتاپی وارد مرحله‌ی جدیدی به نام "دوره‌ی شتابدهی" می‌شوند. در این مرحله استارتاپ‌ها با استفاده از خدمات شتابدهنده به توسعه ایده‌ی استارتاپی خود مشغول خواهند شد. پس از اتمام این دوره که اغلب بین 6 تا 9 ماه به طول می‌انجامد، استارتاپ‌ها وارد فاز ارزیابی جهت دریافت سرمایه ثانویه خود می‌شوند؛ که در صورت جلب نظر سرمایه‌گذار، می‌توانند برای ادامه مسیر توسعه کسب‌وکار خود جذب سرمایه کنند.
** این محتوا صرفا جنبه تبلیغاتی دارد و توسط سفارش دهنده آن تهیه و تنظیم شده است
