به گزارش مشرق، مؤسسه فرهنگی و تحقیقاتی امام موسی صدر دومین چاپ کتاب «یاران موافق: خاطرات آیت‌الله سید مرتضی مستجابی» تاریخنگار حمید قزوینی را با شمارگان ۷۰۰ نسخه، ۳۸۱ صفحه و بهای ۵۶ هزار تومان منتشر کرد. چاپ نخست این کتاب سال ۱۳۹۵ با شمارگان هزار نسخه و بهای ۲۸ هزار تومان منتشر شده بود.

این کتاب سومین مجلد از مجموعه تاریخ شفاهی مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر است که به خاطرات آیت‌الله مستجابی می‌پردازد. این کتاب در بخش مصاحبه با آیت الله مستجابی شامل سرفصل‌هایی چون: تولد؛ خانواده و اولین هجرت؛ خاندان صدر؛ ورود به سلک روحانیت؛ مبارزات سیاسی؛ امام موسی صدر؛ سجادۀ شعر است.

شرح مختصری از زندگینامه افرادی که اسامی آنها در متن کتاب آمده، اسناد و تصاویر، نامه‌های مبادله شده بین امام صدر و آیت‌الله مستجابی و متن سخنان حجت الاسلام والمسلمین عبدالامیر قبلان (سرپرست هیأت اعزامی امام صدر به ایران) از جمله بخش‌های دیگر این کتاب است.

آیت الله سیدمرتضی مستجاد الدعواتی معروف به مستجابی در خانواده‌ای از سادات صدر به سال ۱۳۰۲ شمسی در اصفهان به دنیا آمد. وی پس از تحصیل مقدمات و بخشی از سطح زادگاه خود را ترک گفت و برای ادامه تحصیل ابتدا به تهران و سپس به نجف اشرف رفت. پس از کسب درجه اجتهاد از بزرگان به ایران بازگشت و در تهران ساکن شد و ضمن فعالیت‌های دینی و تبلیغی قدم به عرصه‌های سیاسی در دفاع از حقوق ملت ایران در دهه ۲۰ و اوایل دهه ۳۰ گذاشت. وی بعدها به توصیه پدر به اصفهان بازگشت. او از دوران جوانی از نزدیک‌ترین یاران و دوستان امام موسی صدر بود.

مهم‌ترین ویژگی این کتاب در شناساندن آیت الله سیدمرتضی مستجابی است. با توجه به اهمیت این چهره مبارز و انقلابی که از خاندان جلیله صدر است، متأسفانه تاکنون پژوهشگران و تاریخ‌نویسان به شخصیت او بی‌اعتنا بوده و در میان ایرانیان ناشناخته است. شاید هنوز بسیاری از ایرانیان نمی‌دانند که آیت‌الله مستجابی یکی از چهره‌های روحانی و سیاسی فعال در دهه‌های ۲۰ و ۳۰ است.

تاریخ معاصر به روایت آیت‌الله مستجابی

آیت‌الله مستجابی ورزشکار، هنرمند، خوشنویس و شاعری قوی است و می‌توان او را در زمره اهل فتوت نیز به شمار آورد. این روحانی اثرگذار در مدرسه مروی و همچنین نجف اشرف تحصیل کرده و نکات جالبی را درباره آنها ارائه می‌کند. به دلیل آن‌که تحصیلات آیت‌الله مستجابی در نجف در محضر آیت‌الله العظمی سید عبدالهادی شیرازی بوده در خاطرات خود به این شخصیت برجسته نیز اشاره‌های جالب و درخور توجهی دارد.

کسانی که دهه ۲۰ و اوایل ۳۰ را درک کردند، آیت‌الله مستجابی را در کنار آیت‌الله کاشانی و فداییان اسلام دیده‌اند. حضور او در تظاهرات و راهپیمائی‌هایی که فداییان اسلام برگزار می‌کردند برجسته بود. ارتباطی که ایشان با عموی خود آیت‌الله العظمی سید صدرالدین صدر و عموزاده خود یعنی امام موسی صدر داشته نیز حائز اهمیت است. رفاقت و صمیمیتی که آیت‌الله مستجابی با امام موسی صدر داشته مثال زدنی بود و روایت این رفاقت در این کتاب به لطافت هرچه تمامتر مطرح شده است.

در کتاب «یاران موافق» مخاطبان با خانواده آیت‌الله مستجابی نیز آشنا می‌شوند. همچنین او اطلاعات ذی‌قیمتی از آیت‌الله سیدرضا صدر نیز ارائه می‌دهند که پیشتر چندان به آنها پرداخته نشده بود. دیگر مطالب مهم مطرح شده در این کتاب تصویرنابی است که آیت‌الله مستجابی از دوران رضا خان و فرهنگ و سنت‌های شهر اصفهان ارائه می‌دهند.

آیت‌الله مستجابی به دلیل آنکه از یاران دیرین و از نزدیک‌ترین افراد به امام موسی صدر در ایام اقامت ایشان در ایران بود، آشنایی کاملی با شخصیت ایشان دارد. بر اساس کلام اوست که ما متوجه می‌شویم امام موسی صدر در ایران نیز به مانند لبنان منشأ اثر بود. آیت‌الله مستجابی همچنین به دلیل سفرهایی که به آلمان و لبنان داشته خاطرات خوبی از امام موسی صدر، به ویژه در هنگام حضور ایشان در برخی مراکز چون کلیساها و نحوه تعامل و سلوک ایشان با غیرمسلمان‌ها در آن کشورها عنوان می‌کند. از جمله ویژگی‌های شخصیتی امام موسی صدر که در این کتاب به خوبی مطرح شده تاکید بر ذوق، شوق، استعداد و فهم سیاسی والای ایشان است.