به گزارش گروه خواندنی های مشرق، مردم غرب کشور در فصل بهار به شکل چشمگیری به مصرف گیاهان کوهی روی می آورند اما برداشت غیر اصولی از گیاهان وحشی در استان این منابع ارزشمند را تهدید می کند. بهار فصل روئیدن دوباره طبیعت وسرسبزی کوه و دشت از راه رسیده و امسال با بارندگیهای مناسب طراوت خاصی به طبیعت کشورمان داده است.

در فصل رویش مجدد طبیعت در بسیاری از نقاط مستعد کشورمان گیاهان خودرو خوراکی و دارویی به وفور یافت می شود و در بسیاری از استانها از جمله کردستان ذخایر ارزشمندی در این زمینه وجود دارد و مردم این منطقه با مصرف غذاهای پخته شده از این گیاهان، به تغییر فصلی رژیم غذایی رو می آورند.

کوههای بلند و سر به فلک کشیده، دره های سرسبز و آب فراوان در مناطق مختلف کردستان این استان را به محلی مناسب و پاکیزه برای رشد و نمو گونه های خاص و بسیار کمیاب گیاهان کوهی تبدیل کرده است.

کردستان به دلیل این شرایط ویژه آب و هوایی همچنین ویژگیهای خاص جغرافیایی یکی از مناطق ویژه جهان از نظر وجود و تنوع گونه های گیاهی و دارویی است و در این بین وجود گونه های خوراکی که به آنها سبزیهای کوهی می گویند فرصت ارزشمندی را در اختیار مردم این منطقه قرار می دهد تا از آنها استفاده کنند.

بنا بر برخی گزارش ها کردستان از نظر تنوع گونه های گیاهی بر کل قاره اروپا برتری دارد. گونه های گیاهی متنوع شناسایی شده درکردستان با زیرشاخه های فراوانی که دارد از تنوع وتعدد زیادی برخوردار است. کردستان بیش از قاره سرسبز اروپا تنوع گیاهی دارد و در زمینه تولید گیاهان به ویژه گیاهان درمانی از قدمت بالایی برخوردار است.

تاکنون بیش از 8 هزار گونه گیاهی مختلف خوراکی، دارویی و درمانی تنها در استان کردستان شناسایی شده است و به نظر می‌رسد که تنوع و فراوانی گونه‌های گیاهی در این استان نیز بیش از این تعداد باشد چرا که کردستان به لحاظ ویژگیهای خاص جغرافیایی محل مناسبی برای رویش گونه‌های مختلف گیاهی به عنوان منطقه نمونه مطرح و شناخته شده است.


در روزهای بهاری سراسر کردستان بویژه منطقه وسیع سارال، دیواندره و اورامانات که از آب و هوایی مناسبتر برخوردارند، از مناطق ویژه رویش گونه های گیاهی به شمار می روند و با ورود این گیاهان بازار خرید و فروش ومصرف آنها رونق چشمگیری می گیرد و مردم با مصرف این گیاهان ذائقه های خود را هم بهاری می کنند .

بهره برداران ومردم منطقه سالانه بیش از 4 هزار تن انواع گیاهان خوراکی ودرمانی را از مراتع غرب کشور برداشت می کنند. کردستان بر اساس آمارهای رسمی منابع طبیعی دارای 25گونه گیاهان خوراکی شامل شنگ، گیلاخه ، همه گیاه ، قارچ ، رسقان ، پیچک ، سولان ، قازیاغی ، ریواس ، کنگر ، لوشه ، کنیوال، پونه، کوزله و خوژه است که تعدادی از این گونه ها از جمله منه ، گیلاخه و قازیاغی مختص کردستان و جنوب آذربایجان غربی است.

مصرف گیاهان کوهی بهاری در بین مردم غرب کشور یک سنت دیرینه است و از گذشته دور مصرف گیاهان خوراکی وحشی در فصل بهار را یک ضرورت بوده و گروهی از مردم در این فصل گیاهان را جایگزین مواد پروتئینی می کنند.

به گفته محلی ها، خانواده های کردستانی همه ساله در فصل بهار مصرف گیاهان وحشی را در سبد غذایی خود قرار می دهند ولی امسال به دلیل گرانی بی سابقه مواد پروتئینی تمایل مردم به مصرف این خوراکیها بیشترشده است وبه همین دلیل قیمت گیاهان کوهی از هزار و 500 تومان شروع می شود وتا قارچ طبیعی که قیمت گونه هایی از آن بیش از 15 هزار تومان است می رسد.

گروهی نیزمصرف گیاهان خوراکی را شفابخش می دانند و طبق سفارش پزشکان سنتی برای درمان بیماری های خود ازآنها استفاده می کنند.

اما سالهاست که به دلیل رشد جمعیت، بوته کنی و برداشت بی رویه گیاهان خوراکی و دارویی در فصل بهار، زنگ خطر انقراض گونه های گیاهی نادراستانهای کشور مثل کردستان را به صدا در آورده است به نحوی که کارشناسان مراتع استان معتقدند کندن گیاهان خوراکی از ریشه موجب انقراض آنها در دامنه کوهها ورویش آنها در نقاط مرتفع کوهها شده است.

در حالیکه هر روز بر میزان مصرف گونه‌های گیاهی در کشور افزوده می‌شود ولی روند رو به رشد این مهم ممکن است در آینده باعث تخریب و حتی از بین رفتن بعضی از این گونه‌ها شود چرا که برداشت سبزیهای کوهی کاملا سنتی بوده و در مواردی افراد حتی ریشه گیاه را نیز از بین می‌برند که به نظر می‌رسد ارائه آموزشهای لازم به مردم به ویژه روستائیان که بیشتر سبزیهای کوهی توسط آنها جمع آوری می‌شود، امری لازم و ضروری است.

درکنار این مهم توجه به مباحث اقتصادی این امرنیز می‌تواند برای ایجاد اشتغال و نیز افزایش تولید در کشور موثر باشد، چرا که می‌توان با برنامه ریزی بهتر و همچنین به کار گرفتن شیوه‌های مختلف نگهداری از این سبزیهای کوهی و صادر کردن آن به دیگر استانهای کشور زمینه‌های استفاده از منابع اقتصادی آن را در استان فراهم کرد.